Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 10. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/132 E. 2023/453 K. 15.06.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2020/132
KARAR NO:2023/453

DAVA:Menfi Tespit (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:19/02/2020
KARAR TARİHİ:15/06/2023

Mahkememizde görülmekte olan menfi tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili ile davalı arasında Merkezi ABD’de bulunan … … markasının sahibi olan … şirketinin Türkiye sınırları nezdinde marka için Franchise Sözleşmesi yapmaya yetkili olduğunu, sözleşmenin imzalanması sırasında davalının yetkilisi durumunda bulunan …’ın bu hususuta müvekkiline garantör olduğunu, yapılan sözleşme gereğince davalı tarafın yükümlü olduğu edimlerin yerine getirilmemiş olması nedeniyle müvekkili tarafından sözleşmenin feshedildiğini, davalı tarafça da ….Noterliği’nin 06.06.2017 tarih … yevmiye ihtarnamesi ile sözleşmenin feshedildiğinin bildirildiğini, sözleşmenin karşılıklı feshedilmesinden sonra davalının kendi edimlerini yerine getirmemesine rağmen sözleşmede müvekkilinden alacaklı olduğu iddiası ile …. İcra Müdürlüğü’nün …/… E.sayılı dosyası ile icra takibini başlattığını, müvekkilinin vaki itirazı nedeni ile ….Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E sayılı dosyası ile itirazın iptali davası açıldığını ve davanın halen derdest olduğunu, sözleşmenin imzalanması sırasında sözleşme gereği ödenmesi kararlaştırılan ödemelere ilişkin davalı tarafça senetler alındığını, davaya konu olan 640 USD ile aynı miktarda olan 27.01.2019 vade tarihli senede ilişkin de açılan menfi tespit davasının halen … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasının ve davalı marka hakkına tecavüz olduğu iddiası ile açılan … FSHM’nin … Esas sayılı dosyasının da halen derdest olduklarını, taraflar arasında bulunan tüm davalarda da beyan edildiği üzere davalı şirketin … markası sahibi olan … şirketi ile bir İnhisar sözleşmesi bulunmadığını dolayısıyla davalının … markasına ilişkin Franhsing Sözleşmesi ikame etmeye yetkisinin bulunmadığını bu nedenle davalının müvekkili ile imza altına almış olduğu 27.01.2015 tarihli Franchising Sözleşmesinin geçersiz olduğunu, sözleşmenin imzalandığı 27.01.2015 tarihinde senedin vade tarihi olan 27.01.2018 tarihinde kesilecek olan 27.01.2018 tarihinde kesilmiş bir fatura olmamasına rağmen alacak olduğundan bahisle ….İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası ile İcra takibine başlanmış olmasının hukuk kurallarına aykırı olduğunu, mahkemece 03.02.2020 tarih … D İş es sayılı, … Karar sayılı dosyasından verilen ihtiyati haciz kararına karşı da ilgili mahkeme nezdinde itirazda bulunulduğunu, müvekkili hakkında açılan icra takibi nedeniyle, banka hesaplarına haciz konulduğunu ve fiili haciz tedbiri uygulanması halinde müvekkilinin ağır dercede ticari itibar kaybına uğrayacağını, işbu nedenle dava sonuçlanıncaya kadar müvekkili aleyhine … İcra Müdürlüğü’nün … E sayılı dosyası ie açılan takibin durdurulması için İhtiyati tedbir kararı alınmasını beyanla; … İcra Müdürlüğü nün … E.sayılı dosyası ile açılan takipte müvekkilinin telafisi imkansız zararlara uğramasının önüne geçilmesi amacıyla tedbiren durdurulmasına, İcra takibinde belirtilen senet nedeniyle borca itirazın kabulüne ve borçlu olunmadığının tespitiene, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı taraftan tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkilinin … markasının Türkiye Master Francise haklarının sahibi olduğunu, Master Franchise hakkının marka kullanım hakkı ile konut ve ticari gayrimenkul alım, satım ve kiralama işlerine aracılık yapılmasına ilişkin sistemin kullanım hakkıni içerdiğini, ticari faaliyet kapsamında müvekkili ile davacı şirket arasında 27.01.2015 tarihli Gayrimenkul Hizmetleri Tali Lisans Sözleşmesi akdedildiğini ve … iş sistemini bir Franchise olarak kullanmak hakkı verildiğini, taraflar arasında akdedilen sözleşme uyarınca davacı şirketin ödemesi gereken faturaları ödemede temerrüde düşmesi sebebiyle …. Noterliği’nin 04.05.2017 tarih … yevmiye ihtarnamesi ile sözleşmenin feshedildiğini ve davacıya bildirildiğini, bunun üzerine davacı şirket aleyhine İcra takibi başlatıldığını ve davacı şirketin itirazı ile … ATM’nin … E sayılı dosyası ile dava açıldığını ve davanın derdest olduğunu, anılan davada davacının 25.01.2019 tarihli dilekçesinde müvekkilinin lehtarı, davacının ise keşideci bulunduğu 27.01.2019 vade tarihli 640 USD bedelli bononun ödemesinin derdest dava sonuçlanıncaya kadar tedbiren durdurulması isteminde bulunduğunu bunun üzerine … ATM’nin 30.01.2019 tarihli ara kararı ile ihtiyati tedbir talebinin reddedildiğini, davacı protestoya konu bononun “bedeli KDV Sened “ olduğu şeklindeki iddiasının yerinde olmadığını, müvekkilinin davacı şirkete sözleşme ile tali Franchıse hakkı verildiğini, sözleşme tahtında davacının müvekkiline ödemekle yükümlü olduğu bazı bedeller olduğunu, taraflar arasındaki sözleşme gereği davacının ödemekle yükümlü olduğu 32.000 USD+KDV Franchise başlangıç bedeli ve davacının yapacağı %9’luk ödemeler üzerinden 32.000 USD başlangıç ücretine sayılacağı konusunda anlaşma sağlandığını, davacının ilk üç sadece fark ödememek hakkına sahip olduğunu ancak ilk üç ay veya sonraki dönemde hiç bir şekilde cirodan bağımsız olarak ödemesi gereken tutarları ödememek gibi bir hakkın davacıya verilmediğini, davacının müvekkiline %9 minimum tutarları da hiç ödemediğinden bahsi geçen 32.000 USD+KDV lık franchise bedelinin de halen ödenmediğini, dolayısıyla yukarıda anılan menfi tespit davasına konu bono alacağı için … İcra Müdürlüğü’nün … Esas Sayılı dosyası ile İcra takibini başlatmak gereğinin hasıl olduğunu beyanla; davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı taraftan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
ÇEKİŞMELİ VAKIALAR HAKKINDA TOPLANAN DELİLLER:
(1)Taraflara usulüne uygun olarak tebligatlar yapılmış olup, yargıtay kararları, …. ATM’nin … E. Sayılı dosyası sureti, ….Fikri ve Sinai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin … E.sayılı dosyası örneği, Mahkememizin ….sayılı dosyası aslı, şüpheli …’a ait ifade tutanağı, …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … talimat raporu, bilirkişi raporu mahkememiz dosyası arasına alınmıştır.
(2)Tarafların iddia ve savunmaları, dosyada toplanan deliller nazara alınarak, dosya bilirkişi …’a tevdii edilen dosyada tanzim olunan 03/02/2023 havale tarihli bilirkişi raporunda özetle; Sözleşme feshi akabinde 30.09.2017 tarihi itibariyle cari hesap bakiyesinin 124.244.41 TL olduğunu ve işbu tutarda davacının davalı şirkete borçlu durumda olduğunu, davalı ticari defter kayıtlarından tespit edildiğini, tarafların aynı dönemi kapsayan ticari defter kayıtları karşılaştırıldığında; davacı şirketin ticari defter kayıtlarına göre, davalıya olan borç tutarının 126.403.01 TL olarak tespiti karşısında, davalı ticari defter kayıtlarına göre ise davacının davalıya olan borç bakiyesinin 124.244.41 TL olarak tespitinin yapıldığını, taraf beyanlarında; taraflar arasında imzalanan sözleşme kapsamında, davalı tarafından davacı adına düzenlenecek faturaların KDV lerinin ödenmesi teminatı için, davacı tarafından davalı adına KDV ödemelerine mahsup edilmek amacıyla, düzenlenerek davalıya verildiği beyan edilen ….İcra Md. 07.02.2020 tarih … E Sayılı kambiyo takibine dayanak edilen 27.01.2015 tanzim tarihli 27.01.2018 vade tarihli 640.00 USD bedelli bononun davalı ticari defterlerinde kaydına rastlanmadığını, davaya konu 27.01.2015 tanzim, 27.01.2018 vade tarihli 640.00 USD bedelli bononun ve aynı tutarlı 640.00 USD bedelli bonoların muhtemelen kayıt dışı edinilmiş olabileceği değerlendirilmiş olup, mahkemenin takdirinde olduğunu, sonuç olarak; taraflar arasında imzalanan sözleşmenin davalı tarafından davacıya keşide edilen … Noterliği’nin 04.05.2017 tarih … yev. fesih ihtarnamesi ile sözleşmenin feshedildiğini, sözleşmenin feshine kadar olan ticari ilişki nedeniyle davalının davacıdan 30.09.2017 tarihi itibariyle davalı ticari defter kayıtlarına göre 124.244.42 TL alacaklı olduğunu, talimatla alınan bilirkişi raporunda, davacı şirketin ticari defter kayıtları üzerinde yapılan bilirkişi inclemesi sonucunda davacının davalı şirkete 126.403.01 TL borçlu olduğunu, taraf beyanlarından dava konusu 640.00 USD bedelli bononun davalı tarafından davacı şirket adına düzenlenecek faturalar nedeniyle tahakkuk edecek KDV’si ödemelerinin teminatı olarak düzenlenerek davalıya verildiğini, huzurdaki işbu Menfi tespit davasının ve davalı tarafından davacı aleyhine başlatılan ….İcra Md. 07.02.2020 tarih … E sayılı kambiyo takibine dayanak edilen 27.01.2015 tanzim tarihli 27.01.2018 vade tarihli 640.00 USD bedelli bononun, gerek davacı şirket grekse davalı şirket ticari defterlerinde kaydına rastlanmadığını, her iki taraf ticari defter kayıtlarına göre, davalı tarafından davacı adına düzenlenen faturalardan ve işbu faturaların kayıt ve izlendiği cari hesap ekstrelerine göre; davalının davacıdan alacaklı durumda olduğu ve işbu cari hesap alacağı içinde KDV tutarlarının da dahil olduğunu, davalının faturalardan kaynaklı KDV lerin fatura bedelleri içinde ve cari hesap alacağına dahil olduğu birlikte değerlendirildiğinde, cari hesap dışında ayrıca KDV alacğı olarak tahsilinin mükerrer tahsilat olabileceğini beyan ettiği anlaşılmıştır.
….Asliye Ticaret Mahkemesinin … talimat numaralı dosyasında Mali Müşavir …’ya tevdi edilen bilirkişi raporunda; Davacı ticari defter kayıtlarında, davalı şirketin 20.04.2017 tarihi itibariyle 126.403,01 TL alacaklı olduğunu, davacı ticari defterlerinin incelenmesinde; taraflar arasında imzalandığı belirtilen franchise sözleşmesi kapsamında düzenlenecek faturaların KDV’sine mahsuben verildiği belirtilen 640,00 USD’lik senetlerin hiçbirinin kayıtlara İntikal ettirilmemiş olduğunu beyan ettiği anlaşılmıştır.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE:
Dava; menfi tespit davasıdır.
Yapılan yargılama, tarafların iddia ve savunması, toplanan deliller, bilirkişi raporu ile tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; davacı, davaya konu …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takip dosyasına konu 640,00-USD bedelli bonodan dolayı borçlu olmadığının tespiti için eldeki davayı açtığı, ilgili bonoda ”bedeli KDV senedi olarak ahzolunmuştur” ibaresinin bulunduğunu, sözleşmenin imzalandığı 27/01/2015 tarihinde senedin vade tarihi olan 27/01/2018 tarihinde kesilecek fatura nedeniyle tahakkuk ettirilecek KDV’nin tespitinin imkansız olduğu, senedin vade tarihi olan 27/01/2018 tarihli kesilmiş bir fatura bulunmadığından bu senetten dolayı ve davalı tarafından yapılan takipten dolayı borçlu olmadığından bahisle menfi tespit davası açmış olduğu anlaşılmıştır. Mahkememizce tarafların ticari defter ve kayıtlarının incelenmesi için dosya bilirkişiye tevdii edilmiş, denetime açık ve hükme esas alınabilir bilirkişi raporu uyarınca; davalının davacıdan 30/09/2017 tarihi itibariyle davalı ticari defter ve kayıtlarına göre 124.244,42-TL alacaklı olduğu, dava konusu 640,00-USD bedelli bononun davalı tarafından davacı şirket adına düzenlenecek faturalar nedeniyle tahakkuk edecek KDV ödemelerinin teminatı olarak davalıya verilebileceği, takibe ve davaya konu senedin davacı … davalı şirket ticari defter kayıtlarında kayıtlı olmadığı, her iki tarafın ticari defter kayıtlarına göre davalının davacıdan alacaklı olduğu ve cari hesap alacağı için de KDV tutarlarının dahil olduğu, davalının faturalardan kaynaklı KDV’ler fatura bedelleri içinde ve cari hesap alacağına dahil olduğu değerlendirildiğinde cari hesap dışında ayrıca KDV alacağı olarak tahsilin mükerrer tahsilat olabileceği değerlendirilmiştir.
Tüm bu nedenlerle takibe konu 640,00-USD bedelli bononun davacı … davalının ticari defter ve belgelerinde kaydına rastlanılmadığı, her iki tarafın ticari kayıtlarına göre ve davalı tarafından davacı adına düzenlenen faturalarda ve bu faturaların izlendiği cari hesap ekstrelerine göre davalının davacıdan alacaklı durumunda olduğu, işbu cari hesap alacağı içinde KDV tutarlarının dahil olduğu, davaya konu senedin KDV senedi olarak düzenlendiği, bu durumda KDV fatura bedelleri ve cari hesap alacağına dahil olduğuna göre ayrıca KDV alacağı olarak senet düzenlenmesinin mükerrer tahsilat sonucunu doğurabileceği, her ne kadar davalı taraf davacıdan daha fazla alacağı olduğuna ilişkin rapora itiraz etmiş ise de davanın konusunu davalının alacağının olup olmadığı hususunun oluşturmadığı, davalının usulüne uygun tutulan ticari defter ve kayıtlarına göre takibe konu senedin kayıtlarında bulunmadığı anlaşılmakla, davanın kabulüne; davacının …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takip dosyasına ve takibe dayanak 27/01/2015 tanzim tarihli 27/01/2018 vade tarihli 640,00-USD bedelli bonodan kaynaklı davalıya borçlu olmadığının tespitine dair karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere;
(1)Davanın KABULÜNE; davacının …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takip dosyasına ve takibe dayanak 27/01/2015 tanzim tarihli 27/01/2018 vade tarihli 640,00-USD bedelli bonodan kaynaklı davalıya borçlu olmadığının tespitine,
(2)Harçlar tarifesi gereğince alınması gereken 369,92-TL karar ve ilam harcından peşin alınan 92,49-TL’nin harçtan mahsubu ile bakiye 277,43-TL harcın davalıdan tahsili ile Hazineye irat kaydına,
(3)Davacı tarafından yapılan; 54,40-TL başvuru harcı, 92,49-TL peşin harç, 1.700,00-TL bilirkişi ücreti, 294,5‬0-TL tebligat, posta ve müzekkere masraflarından oluşan toplam 2.141,39‬-TL yargılama masrafının davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
(4)Davalı tarafından yapılan masrafların kendi üzerinde bırakılmasına,
(5)Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince 5.415,45-TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak kendini vekil ile temsil ettiren davacıya verilmesine,
(6)Dosyada kullanılmayan bakiye gider avansının HMK.’nın 333. ve HMK. yönetmeliğinin 47/1. maddeleri uyarınca karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa ödenmesine,
Dair, miktar itibariyle kesin olmak üzere verilen karar taraf vekillerinin yüzüne karşı açıkça okunup, usulen anlatıldı. 15/06/2023

Katip …
✍e-imzalıdır.

Hakim …
✍e-imzalıdır.