Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2019/717
KARAR NO:2021/280

DAVA :İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:25/12/2019
KARAR TARİHİ:05/04/2021

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının … Bankası … şubesine ait 25/10/2019 tarihli 20.500 TL bedelli … çek numaralı … İth.İhr.Ltd.Şti.ne ait çeki, bir kısım evraklarının da bulunduğu cüzdanını 11/09/2019 tarihinde metrobüsle … ordan da halk otobüsü ile … semtine giderken çaldırmak suretiyle kaybettiğini, ödeme yasağı talepli olarak ….Asliye Ticaret Mahkemesi’nin… esas sayılı dosyası ile çek iptali davası açıldığını, mahkemeye verilen ödeme yasağı kararının bankaya bildirildiğini, davalı tarafın çeki bankaya ibraz etmesi üzerine davacıya istirdat davası açması için verilen 2 haftalık kesin süre içinde işbu davayı açtıklarını, davacının kendi şirketi olan ….Ltd.Şti.nin ticari alışverişi için almış olduğu çekin meşru hamili olduğunu, davalı tarafından çek ile ilgili icra takibinde bulunulması ve bu kişi tarafından çek bedellerinin tahsili durumunda davacının telafisi mümkün olmayan zararı söz konusu olacağından davanın devamı süresince icra takibinin tedbiren durdurulması ile dosyaya yatacak paraların alacaklıya ödenmemesi yönünde tedbir kararı verilmesini talep ettiklerini, bu nedenlerle çekin istirdatı ile davacının haklı hamil sıfatıyla alacaklı olduğunun tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davaya konu çekin ticari ilişki sebebiyle … tarafından cirolanarak davalıya verildiğini, davalının çekin meşru ve yetkili hamili konumunda olduğunu, davalının çeki edinme nedenini ispatlama yükümlülüğü bulunmadığı gibi çeki edinmede kötü niyeti veya ağır bir kusuru da bulunmadığını, davacının çekin yetkili hamili olduğu ve çekin rızası dışında elinden çıktığını kesin ve inandırıcı delillerle ispatlayamadığını, alınan ödeme yasağı kararı nedeniyle davalının çeki bankadan tahsil edemediğini ve ….İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyası ile icra takibi başlatmak zorunda kaldığını, bu nedenlerle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Dava çek istirdatı davasıdır.
….Asliye Ticaret Mahkemesinin… esas sayılı dosyasının bir örneği UYAP sistemi üzerinden getirtilmiştir.
Davaya konusu uyuşmazlık … Bankası … şubesine ait 25/10/2019 tarihli 20.500 TL bedelli … çek numaralı çekin istirdatı ile davacının haklı hamil sıfatıyla alacaklı olduğunun tespitine ilişkin olup dava esas değeri 1.000 TL olarak gösterilip işbu değer üzerinden harç yatırıldığından davacı vekiline çek bedeli üzerinden harcı tamamlaması için kesin süre verilmiş, verilen kesin süre içerisinde tamamlama harcı yatırılmıştır.
Dosya mali müşavir bilirkişiye tevdi olunmuş, düzenlenen 11/01/2021 tarihli raporda; davacı şirketin 2019 yılı ticari defterlerinden yevmiye defterinin açılış ve kapanış onaylarının yasal sürelerde yaptırıldığı, kebir ve envanter defterinin ibraz edilmediği, bu nedenle davacı ticari defterlerinin HMK m.222 çerçevesinde davacı lehine delil teşkil edemeyeceği, yevmiye defterinde yapılan incelemeler neticesinde davacının dava dışı … İth.İhr.Ltd.Şti.ile ticari ilişkisinin olmadığı, davaya konu çekin davacı ticari defterlerine işlenmediği, çek üzerinde davacı tarafın cirantasının bulunmadığı, çek cirantaları ile davacı taraf arasında ticari ilişkinin bulunmadığı, davalının 2019 yılına ait ticari defterlerinin açılış ve kapanış onaylarının yasal sürelerde yaptırıldığı, bu nedenle davalı ticari defterlerinin HMK m.222 çerçevesinde davalı lehine delil teşkil edeceği, davalı taraf ticari defterleri üzerinde yapılan incelemede davalının dava dışı … Paz.ile aralarında ticari ilişkinin olduğu, davalının dava dışı … Pazarlama’ya 2019 yılı içerisinde 6 adet toplamı 125.451,09 TL bedelli fatura düzenlediği ve ticari defterlerine alacak olarak işlediği, davalının dava dışı … Pazarlama’dan 2019 yılı içerisinde hiç tahsilat yapmadığı, davaya konu çekin davalı ticari defterlerine işlenmediği belirtilmiştir.
Tarafların iddia ve savunmaları, toplanan deliller, alınan bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı bir arada değerlendirildiğinde; davacı iradesinin çeklerin istirdatı istemine ilişkin olduğu anlaşılmaktadır. 6102 sayılı TTK’nın 792. maddesinde “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa ister hamile yazılı ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790’ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” şeklinde bir düzenlemeye yer verilmiştir. Bu düzenleme uyarınca rıza hilafına elden çıktığı ileri sürülen çekin istirdatına karar verilebilmesi için davacının dava konusu yaptığı çeklerin yetkili hamili olduğunu kanıtlaması yanında, çekleri elinde bulunduran yeni hamilin çekleri kötü niyetle iktisap ettiğini ya da iktisapta ağır kusuru bulunduğunu ispat etmesi gereklidir. Bu durum karşısında davada ispat yükü çeklerin istirdatına karar verilmesini talep eden davacıya ait olup aksinin kabulü kıymetli evrakın mücerretlik ilkesini ortadan kaldırır.” (emsal için bknz. Yargıtay … HD. 2019/… E. 2019/… K. Sayılı ilamı )
Mali bilirkişiden alınan raporda; dava konusu edilen çekin davacı ticari defterlerinde işli olmadığı, davacı ile çeki keşide eden dava dışı … İth.İhr.Ltd.Şti.ve çekte cirosu bulunan diğer firmalarla arasında ticari ilişki bulunmadığı, davalı şirket ile çeki ticari ilişki sebebiyle aldığını beyan ettiği dava dışı … arasında ticari ilişkinin olduğu, dava konusu çekin şeklen geçerli ciro silsilesini haiz olduğu yapılan incelemeyle de sabit hale gelmiştir. Davalının çeki kötü niyetle iktisap ettiği ya da iktisapta ağır kusuru bulunduğuna yönelik dava dilekçesi ekinde sunulan karakol ifade tutanağı dışında dosyaya kesin ve somut bir delil sunulmadığı, bu minvalde TTK 792. Maddesinin yasal şartlarının oluşmadığı anlaşıldığından davanın reddi gerektiği takdir edilmiş ve aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM : Gerekçeleri yukarıda açıklandığı üzere:
1-Davanın Sübut bulmadığından REDDİNE,
2-İİK 72/4 mad uyarınca İhtiyati Tedbir kararı verilmemiş olması nedeniyle kötüniyet tazminatı verilmesine yer olmadığına,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar tarifesi gereği alınması gereken 59,30 TL maktu karar ve ilam harcının, peşin alınan 44,40 TL + 17/10/2020 tarihinde yatırılan 350,08 TL olmak üzere toplam 394,48 TL’den mahsubu ile bakiye 335,18 TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince takdir olunan 4.080,00 TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
6-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından hüküm kurulmasına yer olmadığına,
7-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider avansının talep halinde ve karar kesinleştiğinde yatıran tarafa İADESİNE,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren 2 Hafta süre içerisinde Bölge Adliye Mahkemesine İSTİNAF yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.05/04/2021

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır