Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 10. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/359 E. 2021/228 K. 22.03.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2019/359
KARAR NO:2021/228

DAVA:Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:09/10/2021
KARAR TARİHİ:22/03/2021

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; taraflar arasında yapılan akaryakıt bayilik sözleşmesinin sona erdiğini, davalı şirketin kendisine sözleşme kapsamında ariyetten tahsis edilen menkul malların ve yapılan yatırımların bedelini iade ile yükümlü olduğunu, davacı şirketin davalıya bu hususta 31/01/2012 tarihli 150.069,52 TL tutarında fatura gönderdiğini, davalının faturayı ödemediğini ileri sürerek davacı şirketin bu alacağının tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının bir kısım makine ve teçhizatı davalıya teslim ettiğini, davalı tarafından davacının teslim ettiği makine ve malların sözleşmenin bitmesi ile davacıya iade edildiğini, davaya konu faturanın yasal süresi içinde geri gönderildiğini, davalı şirketin davacıya herhangi bir borcunun bulunmadığını ileri sürerek, davanın reddini istemiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Dava, bayilik sözleşmesinin 5 yıllık süresinin tamamlanmasından sonra ariyet olarak verilen malların bedelinin ve yatırım bedeli olarak yapılan harcama bedellerinin tahsiline ilişkindir.
Mahkememizin 2014/… esas, 2015/… karar sayılı, 21/05/2015 tarihli kararı ile, davaya konu bayilik sözleşmesinin 01/10/2011 tarihinde sona erdiği, davacı tarafından gerçekleştirilen imalatların dava tarihi itibariyle raiç değerlerinin 107.995,80 TL, makine ve ekipmanların piyasa emsal değerlerinin 18.530,00 TL olarak tespitlerinin yapıldığı, ayrıca davacı tarafından yapılan sabit yatırım bedelinin davacının alacak olarak ticari defterinde kayıtlı olduğu, davacı defterlerinin delil niteliğinde olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Yargıtay …Hukuk Dairesinin 2016/… esas, 2017/… karar sayılı, 22/06/2017 tarihli ilamı ile; “….Bayiliğin kuruluşu aşamasında davalıya ait akaryakıt istasyonunda yapılan yatırım harcamalarının sözleşme sonunda iadesine dair sözleşmede bir düzenleme bulunmamaktadır. Sadece davacının defterindeki kayıtlara itibar edilerek kabul kararı verilmesi doğru olmamıştır. Mahkemece açıklanan hususlar gözetilerek, ariyet olarak davalıya teslim edilen mal miktarı belirlenip, iade yükümlülüğü olan davacı alacağına ilişkin deliller toplanıp, sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, sözleşmede hüküm bulunmayan yatırım bedellerinin de tahsiline karar verilmesi doğru olmamış, mahkeme kararının bozulması gerekmiştir.” denilerek hükmün bozulmasına karar verilmiştir
Mahkememizce yeniden yapılan yargılama ile Yargıtay bozma ilamına uyulmasına karar verilerek dosya bilirkişi heyetine tevdii edilerek bozma ilamı uyarınca ariyet olarak davalıya teslim edilen mal miktarının tespit edilerek iade yükümlülüğü bulunan davacı alacağının tespiti için ek rapor tanzimi istenmiş, düzenlenen 15/01/2021 tarihli ek raporda; davacı şirketin davalıdan talep ettiği ariyet malların, 5 adet dalgıç pompası, hava su saati, market mobilyası ile kanopi alt kaplama ve aydınlatma armatürlerinden oluştuğu, davaya konu 5 adet akaryakıt dalgıç pompasının davacı şirketçe … Org. San. Ve Tic. A.Ş’den (“…”) 05.01.2007 tarihli ve … no.lu faturaya istinaden satın alındığını tevsik eden faturanın ve davacı şirketçe bu surette tedarik edilen 5 adet akaryakıt pompasının 29.09.2006 tarih ve … no.lu sevk irsaliyesine istinaden davalıya ait istasyona sevk edildiğini tevsik eden sevk irsaliyesinin dosyaya sunulduğu, 15.10.2006 tarih ve … no.lu Montaj Tutanağı’na göre de … firmasının bu pompaların davaya konu istasyonda montajını gerçekleştirdiği, montaj tutanağının davalı şirket yetkilisi tarafından imza altına alınmış olduğu, davalının bu malları teslim aldığını kendi imzası ile ikrar ettiği, davacı şirketin tedarikçisi olan … San. Turz. Ve Tic. Ltd. Şti.’nden toplu olarak tedarik ettiği hava su saatleri ile ilgili faturayı ve bu şekilde tedarik edilen hava su saatlerinden bir adedinin davalı şirkete ait istasyona sevk ve teslim edildiğini gösteren sevk irsaliyesinin dosyaya sunulduğu, bu kapsamda Teknotes’in 03.05.2007 tarih ve 8134 no.lu faturası ile toplam 84 istasyona sevk edilen hava su saatlerinin toplu olarak fatura edildiği ve bu faturanın eki olan 03.05.2007 tarih ve … no.lu sevk irsaliyesinde davalı şirket istasyonuna sevkiyat yapıldığı, … San. A.Ş/nin 05.10.2006 tarih ve … no.lu faturası ve 04.10.2006 tarih ve … no.lu sevk irsaliyesinin dosyaya sunulduğu, bunlardan görüldüğü üzere davacı şirketin adı geçen tedarikçi firmadan huzurdaki dava ile talep edilen 56 birim duvar tipi raf, 40 birim orta ve cam önü stand, 5 birim kasa ve banko modülü ve 1 adet kasiyer koltuğu tedarik ederek davalı şirkete ait istasyona sevk ve teslim edildiği, … Tic. A.Ş. tarafından davalıya ait istasyonda gerçekleştirilen ‘”…” ile ilgili olarak yapılan işler ve temin edilen malzemelerin fatura edildiği, bu faturanın eki fiyat listesinde son kalem olarak belirtilen kanopi alt-üst kaplama ve aydınlatma armatürlerinin de davacı şirketin işbu davada talep ettiği ariyet mallar arasında olduğu, yine Mahkeme’nin talimat yoluyla dosyaya aldırmış olduğu Talimat Ek Raporunun 2. Sayfasmda listelenen kanopi imalatları arasında da 34 adet kanopi altı 150 watt aydınlatmanın değeri 10.200,00 TL ve boya işlerinin değeri 4.975,60 TL ile 5.000,00 TL olarak tespit edildiği, taraflar arasmda akdedilen 04.12.2016 tarihli Protokol’ün 12. maddesinin (cc) bendinde davalının, Bayilik Sözleşmesinin başında istasyona yapılan sabit nitelikteki yatırımların Bayilik Sözleşmesinin sona ermesi zamanındaki değerlerini davacı şirkete ödeyeceğinin hüküm altına alındığı, davacı şirketin dava konusu olan 31.01.2012 tarih ve … no.lu fatura ile talep ettiği sabit yatırımların davalıya teslim edildiği, belirtilen işlerin davalıya ait istasyonda yapıldığının dosyaya sunulu belge ve verilerle sabit olduğu, 09.05.2014 tarihli Rapor doğrultusunda Kanopi imalatların dava tarihi itibari ile değerinin 107.995,80 TL, dava konusu tesise ait montajlı çalışır durumda akaryakıt makine ve ekipmanların değerinin 40.000,00 TL, davacı tarafından davalıya ariyet olarak verilmiş olan ve geri alındığına dair bir belge olmayan makine ve ekipmanların değerinin 18.530,00 TL’sı olduğu, davacı yanın ticari defter ve kayıtlarına göre dava tarihi itibariyle davalı yandan 150.069,52 TL alacaklı olduğunun benimsenmesinin değerlendirilebileceği belirtilmiştir.
Tarafların iddia ve savunmaları, alınan bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı Yargıtay bozma ile birlikte değerlendirildiğinde; taraflar arasında 01/10/2006 tarihli 5 yıl süreli istasyon bayilik sözleşmesi akdedilmiş olup davacı tarafından 5 yıllık süresinin tamamlanmasından sonra ariyet olarak verilen malların bedelinin ve yatırım bedeli olarak yapılan harcama bedellerinin tahsili talep edilmektedir. Yargıtay bozma ilamı doğrultusunda alınan bilirkişi raporunda; Kanopi imalatların dava tarihi itibari ile değerinin 107.995,80 TL, dava konusu tesise ait montajlı çalışır durumda akaryakıt makine ve ekipmanların değerinin 40.000,00 TL, davacı tarafından davalıya ariyet olarak verilmiş olan ve geri alındığına dair bir belge olmayan makine ve ekipmanların değerinin 18.530,00 TL’sı olduğu tespit edilmiştir. Taraflar arasında düzenlenen bayilik sözleşmesinin “ariyet olarak verilen malların iadesine ilişkin” 10.maddesinde “… tarafından Bayiye ödünç olarak verilmiş ve verilebilecek her türlü akaryakıt pompası, tank, kompresör, makine, teçhizat, alet, edevat vs.mallar münhasıran satış yerinde ve …’nun mallarının satılmasında kullanılacaktır…İşbu Bayilik sözleşmesinin herhangi bir nedenle sona ermesi halinde, Bayi, kendisine ödünç olarak verilen tüm malları, aynen kullanır ve sağlam bir şekilde derhal iade ve teslim ile mükelleftir.” şeklindeki düzenleme uyarınca, bilirkişi raporunda davacı tarafından davalıya ariyet olarak verildiği tespit edilen akaryakıt makine ve ekipmanların değerinin 40.000,00 TL, makine ve ekipmanların değerinin 18.530,00 TL olduğu, taraflar arasındaki sözleşme hükümleri uyarınca davalının ariyet olarak verilen malların iadesi ile yükümlü olduğu anlaşılmakla, Yargıtay bozma ilamı doğrultusunda kesinleşen hususlarda yeniden değerlendirme yapılmaksızın, davanın kısmen kabulü ile davalıya ariyet olarak verilen malların piyasa emsal rayiç bedeli toplam 58.530 TL’nin davalıdan tahsiline karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Gerekçeleri yukarıda açıklandığı üzere;
Davanın KISMEN KABULÜ ile;
1-Taraflar arasında düzenlenen bayilik sözleşmesi kapsamında davacı tarafından davalıya ariyet olarak verilen makine ve ekipmanların piyasa emsal rayiç bedeli olan 18.530,00-TL ile akaryakıt tesisatı piyasa emsal rayiç bedeli olan 40.000,00-TL olmak üzere toplam 58.530,00-TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar tarifesi gereği alınması gereken 3.998,18 TL nispi karar ve ilam harcından peşin alınan 2.228,55 TL harcın mahsubu ile bakiye 1.769,63 TL’nin davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacı taraf duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden kabul edilen miktar itibariyle AAÜT uyarınca 8.408,90 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsil edilerek davacı tarafa verilmesine,
5-Davacı tarafından bozma öncesi yapılan 3.874,70 TL ile bozma sonrası yapılan 702,50 TL olmak üzere toplam 4.577,20 TL yargılama masrafından davanın kabulü reddi oranında yapılan hesaplama neticesinde 1.785,20 TL yargılama masrafının davalıdan tahsil edilerek davacı tarafa verilmesine, bakiye kısmın davacının üzerinde bırakılmasına,
6-Davalı duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden AAÜT uyarınca 12.646.25 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsiliyle davalı tarafa verilmesine,
7-Dosyada kullanılmayan bakiye gider avansının HMK.’nın 333. ve HMK yönetmeliğinin 47/1 maddeleri uyarınca karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa ödenmesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren 2 Hafta süre içerisinde Yargıtay TEMYİZ yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.22/03/2021

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır