Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2019/292 Esas
KARAR NO:2021/106

DAVA:… Teminat Mek. İadesi ve Depo Edilmesi (Tahsilİstemli)
DAVA TARİHİ:20/05/2019
KARAR TARİHİ:11/02/2021

Mahkememizde görülmekte olan … teminat mektubunun iadesi ve depo edilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin elektrikli el aletleri sektöründe faaliyet gösteren dünyaca tanınmış bir firma olduğunu, müvekkili şirketin üçüncü kişi şirketlerle yetkili satıcılık sözleşmesi yaptığını ve işbu sözleşme çerçevesinde satıcıların mal alımları ve sözleşmeden kaynaklı borçlarına istinaden teminat mektubu sunduklarını, dava dışı … … Ltd. Şti.’nin doğacak borçlarının 50.000,00-TL’sini ödeyeceğine dair davalı … tarafından teminat mektubu düzenlendiğini, dava dışı şirketin müvekkiline olan borcunu ödeyememesi üzerine …. ATM.’nin … E. Sayılı dosyası üzerinden konkordato talebiyle dava açıldığını ve Mahkeme tarafından verilen teminat mektuplarının nakde çevrilmesinin tedbiren önlenmesine yönelik verilen karara itiraz edildiğini, bu süreç devam ederken hak kaybına uğramamak adına teminat mektubunun garanti süresi içerisinde 20/02/2019 tarihinde davalı bankaya başvurulduğunu, davalı bankanın 26/02/2019 tarihli yazısı ile tedbir kararı gerekçe gösterilerek talebi reddettiğini, tedbir kararının kalkması için yapılan başvuru neticesinde …. ATM.’nin 27/03/2019 tarihli ara kararı ile yeni sunulacak teminat mektubu üzerinden devamına, süresi içinde sunulmaması halinde ihtiyati tedbirin kaldırılmasına yönelik karar verildiğini, mahkemece verile 01/04/2019 tarihine kadar müvekkil şirkete teminat mektubu sunulmadığını, bu sebeple ihtiyati tedbir kararının kalktığını, bu sebeple 08/04/2019 tarihinde davalı bankaya yeniden müracaat edildiğini ancak bankanın teminat mektubunun süresinin dolduğundan bahisle tazmina talebini yerine getirmediğini, fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla … numaralı teminat mektubu bedeli olan 50.000,00-TL’nin tedbirin kalkması sonrası yapılan müracaat tarihi olan 08/04/2019 tarihinden itibaren avans faiziyle birlikte müvekkili şirkete ödenmesini, yargılama giderleriyle vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu olayda asıl alacak ve onun teminatı olan teminat mektubunun zamanaşımına uğradığını, ayrıca teminat mektubu üzerinde kesin teminat mektubu ibaresi yer almasına rağmen süresiz olduğuna ilişkin ibare yer almaması nedeniyle teminat mektubunun risk başlangıç tarihi olan 04/11/1996 dikkate alındığında 10 yıllık zamanaşımına uğradığını, huzurdaki davanın açılmasına müvekkili bankanın sebebiyet vermemiş olması nedeniyle uyuşmazlığın dava dışı … … Ltd. Şti.’ye ihbarını, izah olunan ve re’sen gözetilecek nedenlerle haksız ve hukuka aykırı davanın reddini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacıya yükletilmesini talep etmiştir.
ÇEKİŞMELİ VAKIALAR HAKKINDA TOPLANAN DELİLLER :
(1)Taraflara usulüne uygun olarak tebligatlar yapılmış olup; davalı vekilinin cevap dilekçesi ekinde …A.Ş. … şubesi tarafından düzenlenen 02/03/2018 tarihili 50.000,00-TL bedelli … no’lu teminat mektubunun vadesinin 01/03/2019 tarihine kadar uzatıldığına ilişkin dilekçe ve yine aynı … şubesine ait 19/03/2014 tarihli … no’lu 50.000,00-TL bedelli 19/03/2015 son taahhüt tarihli kesin teminat mektubu (suretleri), …. ATM.’nin … E. Sayılı dosyası (uyap üzerinden) Mahkememiz dosyası arasına alınmıştır.
(2)Tarafların iddia ve savunmaları, dosyada toplanan deliller nazara alınarak, bankacı bilirkişi … ve nitelikli hesaplama uzmanı Hande DENİZ’e tevdii edilen dosyada tanzim olunan 03/07/2020 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Mahkemece ara kararla 01/04/2019 tarihine kadar yeni bir teminat mektubu sunulmadığını, davalı … muccel olan borcunu ödeyebilecekken ödemediğini, davacının 01/04/2019 tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte 50.000,00-TL teminat mektubundan dolayı davalıdan alacaklı olduğu yönünde görüş ve kanaat bildirmiştir.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE:
Dava; … sorumluluğuna dayandırılarak açılan teminat mektubu bedelinin tahsiline ilişkindir.
… teminat mektupları garanti akdi niteliğindedir (Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Kurulu’nun 01.12.1967 gün 1966/16 esas, 1967/7 karar sayılı ve 11.06.1969 gün 1969/4-6 sayılı kararları). Bu nedenle …, teminat mektubu vermekle bir asli borç yüklenmiş olmaktadır. Teminat mektubunu öderken kendi borcunu ödemiş olmaktadır. … mücbir sebepleri, beklenmeyen halleri imkansızlığı, muhatap ile lehtar arasındaki akdin geçersizliğini, lehtarın ölümünü, iflasını ileri sürerek tazmin talebini reddedemez. … teminat mektubunun geçersiz olduğunu, zamanaşımına uğradığını mahkemece ödememe konusunda tedbir bulunduğu gibi sırf kendisine ait def’ileri ileri sürmek suretiyle mektup bedelini ödemekten kaçınabilecektir. Eldeki davada davalı … teminat mektubunun zamanaşımına uğradığından bahisle davanın reddine karar verilmesi gerektiği yönünde savunmada bulunmuştur.
Davaya konu teminat mektubu incelendiğinde; … … ait 19/03/2014 tarih … numaralı 19/03/2015 tarihine kadar geçerli …… Ltd. Şti lehine 50.000,00 TL bedelli kesin teminat mektubu olduğu, 19/03/2015 tarihine kadar taahhüdün geçerli olduğu ancak bu sürenin bitimine kadar bankaya tazmin için yazılı olarak başvurulmaması halinde bu taahhüdün hükümsüz sayılacağına ilişkin ibare yer almaktadır. Yine aynı … tarafından 02/03/2018 tarihinde dava dışı …… Ltd. Şti lehine verilmiş olan 19/03/2014 tarih … numaralı 50.000,00 TL tutarlı teminat mektubunun 01/03/2019 tarihine kadar uzatıldığı, bu tarih mesai bitiminden kadar yazılı tazmin talebinin ulaşmaması halinde teminat mektubunun hükümsüz sayılacağına ilişkin uzatım yazısı da dosya içerisinde yer almaktadır. …. ATM … Esas sayılı konkordato dosyası tensip tutanağı 12. Bent ile davacı (… … … … Ltd Şti) tarafça verilmiş olan teminat mektuplarının nakde çevrilmesinin tedbiren önlenmesine yönelik ara karar oluşturulmuş, müdahil … A.Ş (dosyamız davacısı) vekili tarafından mahkemeden bu ara kararın kaldırılması talep edilmiş, mahkemece 23/01/2019 tarihli ara kararında müdahil … A.Ş’nin teminat mektubunun nakde çevrilmesinin önlenmesine yönelik tedbir kararının kaldırılması talebinin reddine karar verilmiş, müdahil … A.Ş vekili tarafından teminat mektubunun süresinin dolacağı ve hak kaybına uğranılacağından bahisle yeniden mahkemeden talepte bulunulmuş ve mahkemece 27/03/2019 tarihli ara kararı ile teminat mektubu süresinin dolacağından bahisle talebi kabul ederek; ” davacı tarafça müdahil tarafa verilen … … nolu 50.000 TL tutarlı teminat mektubunun yerine aynı miktarda kesin ve süresiz … teminat mektubunun 01/04/2019 tarihine kadar müdahil şirkete teslimi halinde süresi dolacak teminat mektuplarının davacı tarafa müdahil … A.Ş. Tarafından iadesine ve tedbirin yeni teslim edilecek teminat mektupları üzerinden devamına, verilen süre içerisinde kesin ve süresiz … teminat mektubunun sunularak süresi dolacak teminat mektubunun değiştirilmemesi halinde mahkememizce konulan ihtiyati tedbirin bu teminat mektubu yönünden kaldırılmasına” yönelik kesin olarak karar vermiştir. Bu doğrultuda …. ATM … esas sayılı dosyasından 27/03/2019 tarihinde verilen ara karar uyarınca davaya konu teminat mektubunun süresinin dolacağından bahisle tedbirin süresiz olacak teminat mektubu üzerinden devamına, ancak yeni bir teminat mektubu sunulmaması halinde ihtiyati tedbirin kaldırılmasına yönelik karar verilmiş olup, ihbar edilenin süresiz bir teminat mektubu sunulduğuna dair bir beyanı olmadığı gibi dosyamız davacısı yeni teminat mektubu sunulmadığını beyan etmiş, uyap üzerinden gönderilen dosyada yeni bir teminat mektubu sunulmadığı anlaşılmış olup ilgili ara kararla ihtiyati tedbir kararının kalkmış olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Davalı … teminat mektubunu 02/03/2018 tarihinde 01/03/2019 tarihine kadar uzatmış , davacı şirket teminat mektubunun ödenmesi için 20/02/2019 tarihinde yazılı olarak başvuruda bulunmuş ancak davalı … …. ATM … Esas sayılı dosyasının 12. Bent kapsamında teminat mektubunun nakde çevrilmesinin engellenmesine yönelik ihtiyati tedbir kararı verildiğinden bahisle işleme alınmadığı şeklinde cevap vermiştir. Davacı taraf 27/03/2019 tarihli ara kararda yer aldığı şekilde 01/04/2019 tarihine kadar kesin teminat mektubu sunulmadığından tazmin talebi gerçekleşmediği ve bu talebinin yenilenmesi amacıyla 08/04/2019 tarihinde bankaya tekrar başvuruda bulunmuş, davalı … 12/04/2019 tarih 405 sayılı cevabı ile; teminat mektubu vadesinin 01/03/2019 tarihinde dolduğundan mektuptan doğan yükümlülüklerinin sona erdiğini ve mektup geçersiz hale geldiğinden 08/04/2019 tarihli talebin yerine getirilemediğini bildirmiştir.
Davaya konu olayda aslında süresi 01/03/2019 tarihine kadar uzatılmış süreli teminat mektubunun mahkemece verilmiş ancak daha sonra kaldırılmış olan teminat mektubunun nakte çevrilmemesine yönelik ihtiyati tedbir kararından kaynaklandığı anlaşılmaktadır. … ATM tarafından ihtiyati tedbir kararı 16/11/2018 tarihinde tensip zaptı ile verildiğinde teminat mektubunun süresi henüz dolmamışken tedbir kararının kaldırıldığı 27/03/2019 tarihinde süresinin dolduğu anlaşılmaktadır. Davacı tarafından bankaya ilk başvurunun 20/02/2019 olduğu gözetildiğinde henüz süresinin dolmadığı ancak davalı bankanın da mahkemenin ihtiyati tedbir kararına muhalefeti suç teşkil edeceğinden ihtiyati tedbir kararı olduğundan bahisle tazmin isteminin yerine getirmemesi hali kaçınılmazdır. Ancak bu durumun varlığı, davacı tarafın teminat mektubunu nakte çevirememesi kendi kusurundan yahut basiretsizliğinden kaynaklanan hallerden olmayıp yine mahkeme kararına istinaden olduğu dikkatten kaçmamakla, teminat mektubunun niteliği gereği bankanın yükümlüğünün teminat mektubunu derhal nakte çevirmek olduğu da nazara alındığında sırf bu sebeple bankanın asli borcunun bertaraf edildiğinden de söz edilemez. Tedbir kararının varlığı borcu ortadan kaldırmaz sadece tedbir kararı varsa … bunu ifa etmekten kaçınma hakkına sahip olur. O halde, davacı tarafın bankaya tazmin için başvuruyu 20/02/2019 tarihinde yaptığında borç muacceldir ancak tedbir kararından kaynaklı olarak ödenme imkanı o an için mevcut değildir. Mahkemece tedbir kararının kaldırılmasından sonra davacı, yine bankaya tazmin için başvuruda bulunmakla davalı … sürenin geçtiğinden bahisle tazminden kaçınması TMK 2. Maddesi gereği hakkın kullanılırken dürüstlük kurallarına uyma ilkesi ile bağdaşmamaktadır. Davacı süresi uzatılan teminat mektubuna belirtilen süreler dahilinde başvuruda bulunmuş olduğu ve başvuruda bulunduğunda bankanın borcu muaccel olduğu anlaşılmıştır. Öte yandan teminat mektubu süreli de olsa, 10 yıllık zamanaşımı süresi doluncaya kadar tazmin talebinin ileri sürülebileceği, davanın açılış tarihinin de 20/05/2019 olduğu nazara alındığında Türk Borçlar Kanununda yer alan genel zamanaşımı süresinin de dolmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen bu sebeplerle davalı … teminat mektubu vermekle bir asli borç yüklenmiş olmakla, teminat mektubu zamanaşımına uğramadığından ve süresi içerisinde davacı tarafça bankaya başvuruda bulunulduğu kanaati hasıl olduğundan davanın kabulü ile teminat mektubu bedeli olan 50.000,00 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, ayrıca borcun muaccel olduğu tarihten sonra faiz işletilmesi mümkünse de davacının 08/04/2019 tarihinden itibaren avans faizi işletilmesine yönelik talebi bulunmakla taleple bağlı kalınarak bu tarihten itibaren faiz işletilmesine karar verilmiş ve teminat mektubuna ilişkin uyuşmazlık para ile ölçülebilen nitelikte olduğundan harçlandırılan değer üzerinden karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre davacı lehine nispi vekalet ücreti hesaplanıp hükmedilmesi gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere;
(1)Davanın KABULÜ ile; teminat mektubu bedeli olan 50.000,00-TL’nin 08/04/2019 tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
(2)Harçlar tarifesi gereğince alınması gereken 3.415,50-TL karar ve ilam harcından peşin alınan 853,88-TL harçtan mahsubu ile bakiye 2.561,62-TL harcın davalıdan tahsili ile Hazineye gelir kaydına,
(3)Davacı taraf duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden, AAÜT uyarınca yapılan hesaplama neticesinde 7.300,00-TL vekalet ücretinin davalıdan tahsil edilerek davacı tarafa verilmesine,
(4)Davacı tarafından yapılan 44,40-TL başvuru harcı, 853,88-TL peşin harç, 1.700,00-TL bilirkişi ücreti, 289,90-TL posta, tebligat ve müzekkere masraflarından oluşan toplam 2.888,18-TL yargılama masrafının davalıdan tahsil edilerek davacı tarafa verilmesine,
(5)Dosyada kullanılmayan bakiye gider avansının HMK.’nın 333. ve HMK yönetmeliğinin 47/1 maddeleri uyarınca karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa ödenmesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, 5235 sayılı Kanun’un 33-(1), 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 341-(1) ve devamı maddeleri uyarınca, gerekçeli kararın usulen taraflardan her birine tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süre dahilinde, Mahkememize dilekçe ile başvurmak suretiyle İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 11/02/2021

Katip …
e-imzalıdır.

Hakim …
e-imzalıdır.