Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2019/221 Esas
KARAR NO:2021/739

DAVA:Menfi Tespit (Ticari Nitelikteki Hizmet Söz. Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:22/04/2019
KARAR TARİHİ:30/09/2021

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı tarafından müvekkili aleyhine 01/10/2018 keşide tarihli 300.000-TL bedelli çek ilgi tutularak …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası üzerinden icra takibi başlatıldığını ancak yapılan icra takibinin haksız ve kötü niyetli olduğunu, davacı ile davalının beton alım – satımı nedeniyle bir ticari ilişkisi olduğunu ve bu ilişki nedeniyle 382.009,66-TL bedelli satış yapıldığını karşılığında ise 21.492,58-TL davacı hesabına para havalesi yapıldığını ve 1.250.000,00-TL tutarında çek alındığını, davacı tarafından alınan bu çeklerin ise 775.000,00-TL tutarındaki kısmının davacı tarafın teklifi ile davalıya iade edildiğini, işbu durumda davalı yanın 114.482,86-TL cari hesaptan kaynaklı alacağı göründüğünü, takibe konu çekin taraflar arasında yapılan protokollerden de anlaşılacağı ve çekin üzerinde yer alan şerhten de görüleceği üzere teminat mukabilinde verilen çek olduğunu, izah edilen nedenlerle başlatılan icra takibinin durdurulması için teminatsız ihtiyati tedbir kararı verilmesini, davanın kabulü ile takibe konu çek nezdinde 217.469,41-TL tutarında borçlu olunmadığının tespitini, çeke müstenit takibin dava konusu kısım kadar iptalini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa tahmilini talep etmiş
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacı tarafın taleplerini kabul anlamına gelmemekle birlikte dava konusu taleplerinin zamanaşımına uğradığını, müvekkili firmanın adresinin Bakırköy Asliye Ticaret Mahkemesi yetki alanı içerisinde olması nedeniyle dosyada yetkisizlik kararı verilmesini, davacı, taraflar arasında akdi bir ilişki olduğunu ve müvekkili şirketin davacıdan alacaklı olduğunu kabul ve ikrar ettiğini ancak dava konusu çekin teminat çeki olduğunu iddia ettiğini, oysa bir çekin teminat çeki olabilmesi için hangi sözleşmeye istinaden düzenlendiğinin ve teminatın ne için verildiğinin belirtilmesi gerektiğini, çek bir ödeme vasıtası olmakla mevcut bir borcun tasfiyesi amacıyla verildiğine karine olduğunu dolayısıyla her kim bu karinenin aksini iddia ederse iddiasını ispat etmesi gerektiğini, arz ve izah edilen sebeplerle itirazların kabulü ile davanın reddini, davacının %20’den az olmamak üzere kötüniyet tazminatı ile sorumlu tutulmasını, yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davacı tarafa tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
ÇEKİŞMELİ VAKIALAR HAKKINDA TOPLANAN DELİLLER :
(1)Taraflara usulüne uygun olarak tebligatlar yapılmış olup; …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası, bilirkişi raporuna karşı sunulan beyan ve itiraz dilekçeleri Mahkememiz dosyası arasına alınmıştır.
(2)Tarafların iddia ve savunmaları, dosyada toplanan deliller nazara alınarak, mali analiz uzmanı bilirkişi …’a tevdii edilen dosyada tanzim olunan 07/10/2019 tarihli bilirkişi raporunda özetle; davacı tarafından ibrazı ile incelenen ve VUK. md. 182 uyarınca tutulması gereken 2018 ve 2019 yılı ticari defterlerin e-defter uygulamasına göre tutulduğunu ve e-defter beratlarının da aylık olarak usule uygun / süresi içinde alındığını, davalıya ait ticari defter ve muavin kayıtlarının birbirini doğruladığını, taraflar arasındaki ticari ilişkiye ilişkin olarak davacı şirket tarafından davalı şirket adına düzenlenen satış faturaları toplamının 2018 yılı içinde toplamda 382.009,66-TL olduğunu, 354,00-TL’lik iade faturası sonrasında davacı tarafından davalı şirkete net satışın 381.655,66-TL olduğunu, buna karşılık davacının davalıdan 21.138.52-TL banka havalesi ile tahsilat girişi sağladığını ve ayrıca taraflar arasında imzalanan Beton Sözleşmesi ve Ek Protokol ile davalı işveren tarafından davacıya protokol kapsamında olmak üzere toplamda 1.250.000TL bedelli 9 adet ileri keşide tarihli avans olarak düzenlenen çeklerin 10/08/2018 tarih 914 ve 915 tahsilat makbuzuyla davalıdan teslim alındığını, bilahare işbu alınan çeklerden 775.000.00-TL’lik 5 adet çekin davalıya iade edildiğinin davacı kayıtlarından tespit edildiğini, davalı şirketin davacı şirket nezdindeki cari hesap ekstresinden ve işbu işlemlerin davacı ticari defter kayıtlarından da tespit edildiğini, davacı tarafından davalı şirketten avans çeki şeklinde yapmış olduğu tahsilatlara karşılığı davalı şirkete tahsilat tutarında satış yapmadığını, dolayısyla davalıdan fazladan yapılan tahsilatın 114.482,86-TL olduğunu ve bu tutarda davacının davalı yana borçlu olduğunu, davacı aleyhine girişilen …. İcra Müd. 16/10/2018 tarihli … Esas sayılı kambiyo takip dosyasından 219.069,41-TL borçlu olmadığını, bir başka anlatımla davacının davalıya işbu takip dosyasından 112.882,86-TL tutarında borçlu olduğunu, davacının davalı yana borçlu kaldığı 112.882,86-TL üzerinden hesaplanabilecek 100,20-TL ihtiyati haciz masrafı 485,00-TL ihtiyati haciz vekalet ücreti %10 tazminatı 1.128,83-TL ve 338,65-TL %0,3 komisyon ücretleri dahil olmak üzere toplamda 2.052,68-TL’nin davalı tarafından talep edilebileceği yönünde bir kanaate varılması halinde davalının talep edebileceği tutara dahil edilmesi gerekebileceği yönünde görüş ve kanaat bildirmiştir.
(3)Bilirkişi raporu taraflara usulüne uygun olarak tebliğ edilmiş olup, tarafların beyan ve itirazlarının değerlendirilmesi dosya yeniden bilirkişi heyetine tevdii edilerek 28/12/2020 tarihinde tanzim olunan bilirkişi ek raporunda özetle; kök raporda da belirtildiği üzere davalının davacıdan 114.482.86-TL alacaklı olduğunu, dava konusu çekten tahsil edilen 1.600,00-TL’lik tazmin bedelinin mahsubu sonrasında davacının davalıya kalan borcunun 112.882,86-TL olduğunu, taraflar arasındaki 2018 yılı içindeki ticari ilişkiye ilişkin tarafların borç/alacak durumuna kök ve ek rapordaki tespitler çerçevesinde huzurdaki davanın …. İcra Müd. 2019/35352 E. sayılı icra takip dosyasından davacının davalıya 219.069,41-TL borçlu olmadığını, kök rapordaki tespit ve değerlendirmelerin tekraren Mahkemeniz takdirlerinde olduğu yönünde görüş ve kanaat bildirmiştir.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE:
Davanın; menfi tespit istemine ilişkin olarak ikame edildiği anlaşılmaktadır.
Tüm dosya kapsamında bilgi ve belgeler birlikte değerlendirildiğinde; taraflar arasında akdedilen 09/08/2018 tarihinde imzalanan sözleşme gereği taraflar arasında ticari ilişkinin bulunduğu anlaşılmaktadır. Yeterli ve gerekli teknik incelemeye haiz mahkememizce de kabul gören bilirkişi raporuyla ticari defter ve kayıtlar incelenerek; davacının davalı şirkete 2018 yılı içerisinde net satış faturaları toplamının 381.655,66-TL olduğu, davacıya 21.138,52 TL banka havalesi yapıldığı, taraflar arasında yapılan protokol kapsamında 1.250,000 TL bedelli 9 adet ileri tarihli keşide tarihli avans çeki verildiği, bu alınan çeklerden 775.000,00 TL’lik 5 adet tahsilat olarak alınan çeklerin iade edildiği bu durumda davacının davalıdan 114.482,86 TL fazladan tahsilat yapıldığı, davacı tarafından davalı şirket adına dava konusu çekinde aralarında bulunduğu 400.000,00 TL tutarlı 1 adet, 300.000,00 TL tutarlı 2 adet olmak üzere 3 adet çekin bulunduğu, davacının davalıdan 381.655,66 TL toplam tutarlı satış yapmasına rağmen banka havalesi ve çek tahsili ile toplamda 496.138,52 TL tahsilat yaptığı, 114.482,86 TL fazladan tahsilat yapıldığı, ayrıca davalı tarafça söz konusu çekin bankaya ibrazı ile bankanın 1.600,00 TL … bedelini davalıya ödenmesiyle 114.482,86 TL – 1.600,00 TL = 112.882,86 TL tutarında davacının davalı şirkete borçlu olduğu tespit edilmiştir.
Menfi tespit davasına konu edilen …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı icra dosyasında davalı … tarafından davacı borçlu … aleyhine; 298.400,00 TL asıl alacak, 2.231,87 TL faiz, 29.840,00 TL %10,00 Tazminat, 895,20 TL %0,30 Komisyon, 100,20 TL ihtiyati haciz masrafı, 485,00 TL ihtiyati haciz vekalet ücreti olmak üzere toplam 331.952,27 TL üzerinden kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla takip yaptığı, takibe konu çekin ise … Bankası Kartal Şubesine ait keşidecisi …, lehtarı … olan 01/10/2018 tarihli 300.000,00 TL bedelli teminat çekidir ibaresi bulunan çek olduğu anlaşılmıştır. Yapılan inceleme neticesinde taraflar arasındaki ticari ilişki kapsamında davacının davalıdan 381.655,66 TL toplam tutarlı satış yapmasına rağmen banka havalesi ve çek tahsili ile toplamda 496.138,52 TL tahsilat yaptığından davacının davalıdan 114.482,86 T fazladan tahsilat yaptığı ve yine 1.600,00 TL çek … bedeli davalıya ödendiğinden 112.882,86 TL tutarında davacının davalıya borcunun bulunduğu anlaşılmakla; davanın kısmen kabulü ile …. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasında takibe konu edilen … Bankası … şubesine ait 01/10/2018 keşide tarihli keşidecisi …. ve Tic. Ltd. Şti. olan 300.000,00-TL bedelli çek sebebiyle ve takip dosyasında davalının 298.400,00 TL asıl alacak üzerinden takip yaptığı, davacının ise 112.882,86 TL davalıya borcu bulunduğundan 298.400,00 TL – 112.882,86 = 185.517,14 TL asıl alacak bakımından borcunun bulunmadığı, takip dosyasında 2.231,87 TL faiz talep edildiği; davacının 112.882,86 TL asıl borcuna çekin tanzim tarihi ile takip tarihi arasında mahkememizce yapılan hesaplama neticesinde 844,30 TL işlemiş faizden sorumlu olduğu bakiye 1.387,57 TL işlemiş faiz borcunun bulunmadığı, davalının icra takibinde 29.840,00 TL %10,00 Tazminat talep ettiği ancak borçlunun 112.882,86 TL borcu bulunduğundan %10 tazminatın 11.288,28 TL’sinden sorumlu olduğu kalan bakiye 18.551,72 TL’den sorumluluğunun bulunmadığı, davalının icra takibinde 895,20 TL olan %0,30 Komisyon talep ettiği, ancak yapılan hesaplama neticesinde 338,64 TL’lik kısımdan sorumlu olduğu bakiye 556,56 TL’den borcunun bulunmadığı toplam 206.012,99 TL’den davacının davalıya borçlu olmadığına kanaat getirilmiştir. Ayrıca davalı taraf icra takip dosyasında 100,20 TL ihtiyati haciz masrafı, 485,00 TL ihtiyati haciz vekalet ücreti talep etmiş olup davacının davalıya 112.882,86 TL tutarında borcu bulunduğu dikkate alınarak davalı tarafından ihtiyati hacze ilişkin masraflar talep edilebilir olduğundan davacının bu masraflardan sorumlu olduğu anlaşılmıştır. İİK 72/5. Maddesinde düzenlenen kötü niyet tazminatı için borçluyu menfi tespit davası açmaya zorlayan takibin haksız ve kötüniyetli olma şartı aranmakta olup, somut olayda davacının her ne kadar 112.882,86 TL davalıya borcu bulunsa da takip yapılan tüm miktardan düşüldüğünde bakiye 206.012,99-TL borcunun bulunmadığı, yapılan takibin haksız olduğu ve davacının borcu kadar takip yapılabilecekken 331.952,27 TL miktarı üzerinden takip yapıldığından davacının kötüniyet tazminat talebinin kabulü ile %20 oranında tazminatın davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar vermek gerekmiş, öte yandan davalı tarafça İİK 72/4. Maddesi gereği tazminat talep edilmişse de davacının ihtiyati tedbir talebi mahkememizce reddedildiği anlaşılmakla davalı tarafından talep edilen tazminatın şartları oluşmadığından reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere;
(1)Davanın KISMEN KABUL KISMEN REDDİ ile; …. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasında takibe konu edilen … Bankası … şubesine ait 01/10/2018 keşide tarihli keşidecisi …. ve Tic. Ltd. Şti. olan 300.000,00-TL bedelli çek sebebiyle VE takip dosyasında davacının;
a-)185.517,14-TL asıl alacak bakımından (asıl alacak bakımından borçlu olduğu miktar 112.882,86-TL)
b-)1.387,57-TL işlemiş faiz bakımından (işlemiş faiz bakımından borçlu olduğu miktar 844,30-TL)
c-)18.551,72-TL %10,00 tazminat bakımından (sorumlu olduğu miktar 11.288,28-TL)
d-)556,56-TL %0,30 komisyon bakımından (sorumlu olduğu miktar 338,64-TL) olmak üzere toplam 206.012,99-TL’den borçlu olmadığının tespitine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
(2)İİK. 72/5. Maddesi uyarınca %20 oranında (41.202,59-TL) kötüniyet tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
(3)Davalının İİK. 72/4. Maddesi gereği davalının kötüniyet tazminat talebinin reddine,
(4)Harçlar tarifesi gereğince alınması gereken 14.072,74-TL karar ve ilam harcının peşin alınan 3.713,84-TL harçtan mahsubu ile bakiye 10.358,90-TL harcın davalıdan tahsili ile Hazineye gelir kaydına,
(5)Davacı tarafından dava açılırken yatırılan 3.713,84-TL peşin harcın davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
(6)Davacı tarafından yapılan; 44,40-TL başvuru harcı, 800,00-TL bilirkişi ücreti, 170,00-TL tebligat, posta ve müzekkere masraflarından oluşan toplam 1.014,40-TL yargılama masrafından davanın kabulü reddi oranında yapılan hesaplama neticesinde 960,96-TL yargılama masrafının davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
(7)Davalı tarafından yapılan 300,00-TL masrafın davanın kabulü reddi oranında yapılan hesaplama neticesinde 15,81-TL’sinin davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine, bakiye kısmın davalı üzerinde bırakılmasına,
(8)Davacı taraf duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden kabul edilen miktar itibariyle AAÜT uyarınca 22.870,91-TL vekalet ücretinin davalıdan tahsil edilerek davacı tarafa verilmesine,
(9)Davalı taraf duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden reddedilen miktar itibariyle AAÜT uyarınca 4.080,00-TL vekalet ücretinin davacıdan tahsil edilerek davalı tarafa verilmesine,
(10)6325 Sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-(11)-(13) maddesi ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin davanın kabul reddi oranında yapılan hesaplama neticesinde 1.250,43-TL’sinin davalıdan, 69,56-TL’sinin davacıdan tahsili ile Hazine adına gelir kaydına,
(11)Dosyada kullanılmayan bakiye gider avansının HMK.’nın 333. ve HMK yönetmeliğinin 47/1 maddeleri uyarınca karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa ödenmesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, 5235 sayılı Kanun’un 33-(1), 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 341-(1) ve devamı maddeleri uyarınca, gerekçeli kararın usulen taraflardan her birine tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süre dahilinde, Mahkememize dilekçe ile başvurmak suretiyle İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 30/09/2021

Katip …
✍e-imzalıdır.

Hakim …
✍e-imzalıdır.