Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 10. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/101 E. 2021/441 K. 03.06.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2019/101 Esas
KARAR NO:2021/441

DAVA :Tazminat (Hizmet Söz. Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:25/12/2015
KARAR TARİHİ:03/06/2021

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat davasının yapılan açık yargılaması sonunda aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirket ile dava dışı … … İnş. Ltd. Şti. arasında 06/11/2014 tarihinde … sayılı Genel Faktoring Sözleşmesi imzalandığını, sözleşme kapsamında … … tarafından davalı adına tanzim edilen 29/01/2015 tarihli … numaralı 50.000,00-TL tutarlı faturanın temlik alındığını ve davalı tarafından keşide edilen … A.Ş. … şubesi nezdindeki hesaptan keşide edilen 28/07/2015 tarihli … seri numaralı 50.000,00-TL bedelli çek ise temlik alınan faturanın ödeme aracı olarak müvekkili şirkete devir ve ciro edildiğini, davalı tarafından çekin ibrazından önce 21/07/2015 tarihinde …. ATM.’nin … E. sayılı dosyasıyla müvekkili aleyhine ihtiyati tedbir talepli olarak menfi tespit davası açıldığını ve mahkemece %20 teminat karşılığında tedbir kararı verildiğini, belirlenen %20 oranında teminatın mahkeme veznesine depo edilmesi ve ilgili çekin ibrazında ödenmemesi için bankaya müzekkere yazılması nedeniyle çekin tahsili için bankaya ibraz eden müvekkiline ödeme yapılmadığını, davalının malî durumundaki kötüleşmeyi gerekçe göstererek … ASHM.’nin … E. sayılı dosyasıyla iflas erteleme talebinde bulunduğunu ve mahkemece iflas erteleme kararı verilmesi sonucu icra takiplerinin önüne geçildiğini, haksız ihtiyatı tedbir kararı ile müvekkilinin zarara uğradığını, şayet …. ATM.’nin … E. Sayılı dosyasında ihtiyati tedbir kararı alınmamış olsa idi davalının keşidecisi olduğu çek ibrazda tahsil edilecek ya da karşılıksız olması halinde arkasına yazılacağını, bu durumda da müvekkil şirketin davalı ile ciranta … … ve … aleyhinde icra takibi yapılıp çek bedeli tahsil edilmesinin mümkün olduğunu, ihtiyati tedbir kararı nedeniyle faktoring işleminden doğan 50.000,00 TL alacağının tahsil edilemediğini, Davalının …. ATM. dosyasına depo ettiği 10.000,00-TL teminatın davalıya ödenmemesi için ihtiyati tedbir kararı verilmesini, tedbir kararının …. ATM.’nin … Esas Sayılı dosyasına bildirilmesini ve …. ATM.’nin … Esas Sayılı dosyasına yatırılan 10.000,00 TL teminatın haksız ihtiyati tedbir kararından zarar gören müvekkiline ödenmesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacının …. Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasında uğramış olduğu herhangi bir zararının bulunmadığını, davacının çekteki diğer cirolar için icra takibi yaparak alacağını tahsil edebileceğini, ancak davacı tarafından herhangi bir icra takibi başlatılmadığını, hukuki dayanaktan yoksun davanın reddini, mahkemece verilen tedbir kararının kaldırılmasına, yargılama giderleri ile ücreti vekaletin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
ÇEKİŞMELİ VAKIALAR HAKKINDA TOPLANAN DELİLLER :
(1)…. Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasının …sayılı görevsizlik kararı üzerine dosya mahkememize tevzi edilmiş ve taraflara usulune uygun davetiye tebliğ edilmiş olup; … 5. Asliye Hukuk Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası (uyap üzerinden), … Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası (uyap üzerinden), …. ATM … Esas sayılı dosyası, davacı vekilince 10/02/2021 tarihli dosyaya sunulan bilirkişi raporuna karşı beyan / itiraz dilekçesi Mahkememiz dosyası arasına alınmıştır.
(2)Tarafların iddia ve savunmaları, toplanan deliller nazara alınarak dosyanın…. ATM. tarafından mali müşavir bilirkişi … ve iktisat uzmanı …’a tevdii edileldiği, tanzim olunan 26/01/2018 tarihli bilirkişi raporunda özetle; davacının yasal ticari defter ve kayıtları üzerinde yapılan inceleme ve değerlendirmeler sonucunda davacı …Ş.’nin dava dışı müşterisi … … … İnş. Ltd. Şti.’den dava tarihi itibariyle 50.754,50-TL alacağının olduğunu, davacının yapılan bu faktoring işlemlerinden dolayı 43.754,50-TL zararının oluştuğunu, davacının davalı tarafından …. Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasına depo edilen 10.000,00-TL teminat tutarının kendilerine ödenmesi talebinin Mahkemenin takdirinde olduğu yönünde görüş ve kanaat bildirmiştir.
(4)Tarafların iddia ve savunmaları, dosyada toplanan deliller nazara alınarak, mali müşavir … – finansal kiralama ve faktoring uzmanı … ve nitelikli hesaplama uzmanı …’ya tevdii edilen dosyada tanzim olunan 05/02/2021 tarihli bilirkişi raporunda özetle; davacı ile dava dışı şirket … Ltd. Şti arasında imzalanan 06/11/2014 tarihli 350.000,00 TL limitli Faktoring Sözleşmesi imzalandığını, 20/01/2015 tarihli 50.000,00-TL bedelli fatura Faktoring işlemine tabi tutularak davalı … A.Ş.’nin (fatura borçlusu), fatura alacaklısının … olduğu ve 28/07/2015 tarihli, 50.000,00-TL bedelli çekin davalı şirket tarafından dava dışı … Ltd. Şti.’ye düzenlenerek teslim edildiğini, bu çekin ciro edilerek davacı …Ş. ye teslim edildiği, davacı tarafından 20/01/2015 tarihli 50.000,00-TL bedelli faturanın Faktoring işlemi ile 43.000,00-TL olarak dava dışı … Şti.’nin … Bankası … Şubesi hesabına havale ile ödendiğini, çek keşide tarihi olan 28/07/2015 tarihinden önce …. ATM … Esas sayılı dosyasında davalı şirket tarafından menfi tespit davası açılarak ihtiyati tedbir kararı alındığını ve ödeme yasağı için çek bedelinin %20 teminatı olan 10.000,00-TL nin yatırıldığı, taraflar arasındaki ilişkinin 50.000,00-TL bedelli çekin ciro yoluyla davacıya teslimi ile davacı şirketin çekten kaynaklı alacaklı olduğu, davacı …nin usulüne uygun tutulan ve lehine delil olma vasfı taşıyan ticari defter ve kayıtlarının incelenmesinde, davacı ile dava dışı … arasındaki faktoring işlemi gereği …’dan faktoring işlemi nedeniyle kullandırılan 50.000,00-TL bedelli faturanın ödemesi olarak ciro ile teslim alınan 28/07/2015 tarihli 50.000,00-TL bedelli çekin ödeme tarihinde ihtiyati tedbir kararı gereği tahsil edilememesi nedeniyle 50.000,00-TL ana para alacaklı göründüğü, işbu dava tarihi itibariyle 3.484,76-TL dava takip masrafı ve toplamda 53.484,76-TL alacaklı olduğunun tespit edildiği, ilgili faktoring işlemi gereği davacının dava dışı şirkete 30/01/2015 tarihinde 43.000,00-TL ödeme yaptığı, çek bedelinden 333,33-TL BSMV’nin ilgili vergi dairesine ödendiği, çekteki son hamil olan davacı şirket tarafından dava dışı faktoring borçlusu …, davalı çek keşidecisi … A.Ş., … aleyhine …. İcra Müdürlüğü’nün 12/05/2017 tarih … Esas sayılı dosyasında başlatılan kambiyo takibinde 50.000,00-TL asıl alacak ve diğer alacaklarla toplam 64.551,04-TL alacağı tahsili için takip yapıldığı ancak takip dosyasında borçlulardan herhangi bir tahsilatın yapılamadığı, yapılan bu takipte masraflardan dolayı 1.231,26-TL masraf ödendiği, çek keşidecisi ve faktoring borçlusundan inceleme günü itibariyle herhangi bir tahsilat yapılmadığı, yapılan tespitler sonucunda çekin vadesinde ihtiyati tedbir kararı ile ödenememiş olmasından dolayı muhtemel zararın ibraz tarihi itibariyle tahsil edilemeyen çek nedeniyle dava dışı faktoring müşterisine yapılan 43.000,00-TL ile sınırlı olduğunu, 25/12/2015 dava tarihi itibariyle davacının zararının; 43.000,00-TL asıl alacaktan zarar, 333,33-TL faktoring işleminde ödenen %5 BSMV, 754,50-TL davacı kayıtlarında anlaşılan dava tarihi itibariyle yapılmak zorunda kalınan masraf olmak üzere toplam 44.087,83-TL davacının zararı olduğu tespit edildiğini, ihtiyati tedbir kararı verilmesi başvurusunda bulunan davalının dürüstlük kuralına aykırı davrandığını, davacının ihtiyati tedbir kararına karşı başvuruda bulunmamak ve tedbire rağmen başvuruda bulunması mümkün olan diğer senet borçlularına başvurmamak suretiyle karşı kusurunun bulunduğunu, taraf kusurları dikkate alındığında tedbir başvurusu sırasında alınan teminat miktarı olan 10.000,00-TL zararın tazmininin taraflar arasındaki menfaat dengesinin denkleştirilmesi bakımından uygun olacağı yönünde görüş ve kanaat bildirmiştir.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE:
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın; haksız ihtiyati tedbir nedeniyle tazminat talebine ilişkin olduğu tespit edilmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; davacı …. ATM’nin … Esas sayılı menfi tespit dosyasında verilen ihtiyati tedbir kararından dolayı, faktoring işleminden kaynaklı son hamil olduğu 28/07/2015 tarihli, 50.000,00-TL bedelli çek üzerindeki ödeme yasağı nedeniyle alacağın tahsil edilememesinden dolayı uğramış olduğu zararın …. ATM’nin … Esas sayılı dosyasına davalı tarafından yatırılan 10.000 TL teminatın kendisine ödenmesini talep etmiştir.
…. ATM’nin … Esas sayılı dosyası incelendiğinde davacının … … A.Ş. davalıların … ve … olduğu ve açılan davanın menfi tespit davası olduğu ve dava dilekçesinde ihtiyati tedbir talep edildiği, Mahkemenin 24/07/2015 tarihli ihtiyati tedbir kararı ile; ”… Henüz açılmış bir icra takibi olmadığından, istemin kabulü ile, İcra İflas Kanununun 72/2. maddesine göre … Bankası … … Şubesi’ne ait … nolu, 28/07/2015 tarihli 50.000,00-TL bedelin %20’si tutarında nakit veya kesin ve süresiz teminat mektubu, teminat olarak yatırıldığı takdirde … Bankası … … Şubesi’ne ait … nolu, 28/07/2015 tarihli, 50.000,00-TL bedelli çek üzerine yalnızca tarafları bağlar nitelikte ihtiyati tedbir kararı konulmasına,” karar verildiği, mahkemenin … Esas sayılı dosyasının ilk duruşmasında davacının duruşmada hazır bulunmadığı, davalının davayı takip etmediğini bildirmesi üzerine HMK 150/1. Maddesi uyarınca işlemden kaldırıldığı, daha sonra dosyanın yenilendiği, buna müteakip 08/10/2015 tarihli celsede dosyanın işlemden kaldırıldığı ve 12/01/2016 tarihinde davanın açılmamış sayılmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
Davaya konu ve faktoring işlemine konu olan … Bankası’na ait 28/07/2015 keşide tarihli, 50.000,00-TL bedelli çek incelendiğinde, keşidecisinin … … … A.Ş. lehtarı … İnş. Ltd. Şti., hamili … olduğu anlaşılmıştır.
Mahkememizce … Ticaret Mahkemesinin dosyası celp edilmiş ve yapılan incelemede … Asliye Hukuk Mahkemesinin 30/07/2015 tarih, … Esas sayılı iflas davasında işbu dosya davalısı … …. A.Ş.’nin davacı olduğu davada mahkemece bir karar verilinceye kadar geçerli olmak üzere ihtiyati tedbir kararı verildiği anlaşılmıştır.
Davacı ile dava dışı şirket … Ltd. Şti arasında imzalanan 06/11/2014 tarihli 350.000,00 TL limitli Faktoring Sözleşmesinin bulunduğu, 20/01/2015 tarihli 50.000,00-TL bedelli fatura Faktoring işlemine tabi tutularak davalı … A.Ş.’nin fatura borçlusu olarak, …’un fatura alacaklısı olduğu ve 28/07/2015 tarihli, 50.000,00-TL bedelli çekin davalı şirket tarafından dava dışı … Ltd. Şti.’ye düzenlenerek teslim edildiği, bu çekin ciro edilerek davacı …Ş. ye teslim edildiği görülmüştür. Mahkememizce dosya konusunda uzman bilirkişi heyetine tevdii edilmiş, 05/02/2021 tarihli bilirkişi raporuyla yapılan tespitlerden; davacı … şirketinin, davalı tarafından keşide edilerek dava dışı … … Ltd. Şti’ne 20/01/2015 tarih 50.000,00 TL bedelli faturanın ödemesi olarak verilen 28/07/2015 tarihli 50.000,00 TL bedelli çek için dava dışı şirkete 30/01/2015 tarihinde 43.000,00 TL ödeme yaptığı, ilgili vergi dairesine faktoring işleminden kaynaklı 333,33 TL ödediği, davacının …. İcra Müdürlüğü’nün 12/05/2017 tarih … Esas sayılı dosyasında başlatılan kambiyo takibinde 50.000,00-TL asıl alacak ve diğer alacaklarla toplam 64.551,04-TL alacağı tahsili için dava dışı faktoring borçlusu …, davalı çek keşidecisi … A.Ş., … aleyhine takip yapıldığı ancak takip dosyasında borçlulardan herhangi bir tahsilatın yapılamadığı, icra dosyasında da masraf yapıldığı tespit edilmiştir.
Davacı işbu davayı 25/12/2015 tarihinde açmış olup, dosya…. Asliye Ticaret Mahkemesine tevzii edilmiş, …. Asliye Ticaret Mahkemesi 12/12/2018 tarihinde … Esas sayılı haksız ihtiyati tedbirin tazmini talepli bu dosyayı HMK 399/2. Maddesi gereği …. Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından görülmesi gerektiğinden bahisle mahkememize gönderilmesine karar verilmiş, haksız olduğu iddia edilen tedbir kararının verildiği …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas Sayılı menfi tespit davası olan dosyası ise 12/01/2016 tarihinde HMK 150/5. Maddesi gereği açılmamış sayılmasına karar verilerek karara bağlandığından, mahkememize gönderilen dosya yeni esas alınmak suretiyle yargılamaya devam edilmiştir. Davacı tarafın iddiası doğrultusunda mahkememizin … Esas sayılı dosyası incelenmiş, dosyada henüz icra takibi olmadığından ara kararla İİK 72/2. Maddesi gereği ihtiyati tedbir kararı verildiği anlaşılmıştır. Bilirkişi heyeti tarafından yapılan tespitlerdende anlaşılacağı üzere davacının, faktoring işlemi kapsamında dava dışı … ve faktoring işlemleri kapsamında sunulan 28/07/2015 tarihli çekin keşidecisi davalıdan alacaklı olduğu, kambiyo evrakından kaynaklı takipte tahsilat yapılamadığı, iş bu dosya davalısı…A.Ş’nin …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas Sayılı menfi tespit davasında davacı olduğu ve çekin ibraz tarihinden önce dava açmak suretiyle İİK 72/2. Maddesi uyarınca ihtiyati tedbir kararı alındığı ve muhatap bankanın mahkemeden alınan tedbir kararı uyarınca ödeme yasağı nedeniyle işlem yapmadığı tespit edilmiştir. İlgili çekte davalının keşideci olduğu, basiretli iş adamı gibi davranma yükümlülüğü olduğu ancak … Esas sayılı dosyada açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir kararı alındığı ancak davanın takip edilmediği ve davanın açılmamış sayılmasına karar verildiği, davacının faktoring işleminden kaynaklı ve dolayısıyla çekten kaynak alacaklı olduğunun sabit olduğu anlaşılmıştır. İİK 72/4. Ve 5. Maddesinde tedbir kararından kaynaklı zararın tazmini hususu düzenlenmiş olup buna göre; “(4)Dava alacaklı lehine neticelenirse ihtiyati tedbir kararı kalkar. Buna dair hükmün kesinleşmesi halinde alacaklı ihtiyati tedbir dolayısıyla alacağını geç almış bulunmaktan doğan zararlarını gösterilen teminattan alır. Alacaklının uğradığı zarar aynı davada takdir olunarak karara bağlanır. Bu zarar herhalde yüzde yirmiden aşağı tayin edilemez.
(5) Dava borçlu lehine hükme bağlanırsa derhal takip durur. İlamın kesinleşmesi üzerine münderecatına göre ve ayrıca hükme hacet kalmadan icra kısmen veya tamamen eski hale iade edilir. Borçluyu menfi tespit davası açmaya zorlayan takibin haksız ve kötü niyetli olduğu anlaşılırşa, talebi üzerine, borçlunun dava sebebi ile uğradığı zararın da alacaklıdan tahsiline karar verilir. Takdir edilecek zarar, haksızlığı anlaşılan takip konusu alacağın yüzde yirmisinden aşağı olamaz. ” Madde metninden de anlaşılacağı üzere bu düzenlemeler menfi tespit davasını gören mahkeme tarafından kararın kesinleşmesi ile verilen tazminatlardır. Ancak menfi tespit davasının görüldüğü … Esas sayılı dosyada esasa dair bir karar verilmemiş, davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiş olup bu sebeple uğranılan zararın İİK 72. Maddesi uyarınca istenilmesi mümkün olmayıp genel hüküm niteliğinde bulunan 6100 Sayılı HMK 399. Maddesi uyarınca tazmininin talebi mümkün olmaktadır. HMK 399. Maddesine göre: ” (1) Lehine ihtiyati tedbir kararı verilen taraf, ihtiyati tedbir talebinde bulunduğu anda haksız olduğu anlaşılır yahut tedbir kararı kendiliğinden kalkar ya da itiraz üzerine kaldırılır ise haksız ihtiyati tedbir nedeniyle uğranılan zararı tazminle yükümlüdür.
(2) Haksız ihtiyati tedbirden kaynaklanan tazminat davası, esas hakkındaki davanın karara bağlandığı mahkemede açılır.
(3) Tazminat davası açma hakkı, hükmün kesinleşmesinden veya ihtiyati tedbir kararının kalkmasından itibaren, bir yıl geçmesiyle zamanaşımına uğrar. ” Genel hüküm uyarınca İİK 72. Maddesinde belirtildiği gibi %20 oranında asgari zarar tayin miktarı belirtilmediğinden bilirkişiler tarafından davacının toplam zararı hesaplanmıştır. Buna göre çekin vadesinde ihtiyati tedbir kararı sebebiyle ödenememiş olmasından dolayı muhtemel zararın ibraz tarihi itibariyle tahsil edilemeyen çek nedeniyle dava dışı faktoring müşterisine yapılan 43.000,00-TL ile sınırlı olduğu, 25/12/2015 dava tarihi itibariyle davacının zararının; 43.000,00-TL asıl alacaktan zarar, 333,33-TL faktoring işleminde ödenen %5 BSMV, 754,50-TL davacı kayıtlarında anlaşılan dava tarihi itibariyle yapılmak zorunda kalınan masraf olmak üzere toplam 44.087,83-TL davacının zararı olduğu tespit edilmiştir. Ancak davacı taraf dava dilekçesinde; tedbir kararının verildiği …. ATM.’nin … Esas Sayılı dosyasına yatırılan 10.000,00 TL teminatın haksız ihtiyati tedbir kararından zarar gören müvekkiline ödenmesini talep etmiş olduğu anlaşılmakla, davalı şirketin tedbir kararı verilen dosyada çek tarihinden önce ihtiyati tedbir kararı aldığı, dosyayı takip etmeyerek açılmamış sayılmasına karar verildiği, davacının icra takip girişimlerinin sonuçsuz kaldığı, davacının alacağının sabit olduğu, davalının ihtiyati tedbir talebinde bulunduğu anda haksız olduğu anlaşıldığından HMK 399. Maddesinde şartları taşıdığı kanaatine varılan haksız tedbir nedeniyle zararın tazmini talepli davanın taleple bağlı kalınarak kabulüne karar verilmiş, ayrıca …. ATM.’nin … Esas Sayılı dosyasına yatırılan 10.000,00 TL teminatın dosyada mevcut olduğu, teminatın iade edilmediği anlaşıldığından davalı … İml. İnş. San. Tic. A.ş. tarafından …. ATM.’nin … E. Sayılı dosyasına yatırılan 10.000,00-TL teminatın davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere;
(1)Davanın KABULÜ ile; davalı … İml. İnş. San. Tic. A.ş. tarafından …. ATM.’nin … E. Sayılı dosyasına yatırılan 10.000,00-TL teminatın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
(2)Harçlar tarifesi gereğince alınması gereken 683,10-TL karar ve ilam harcından peşin alınan 170,78-TL harçtan mahsubu ile bakiye 512,32-TL harcın davalıdan tahsili ile Hazineye gelir kaydına,
(3)Davacı tarafından dava açılırken yatırılan 170,78-TL peşin harcın davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
(4)Davacı tarafından yapılan; 27,20-TL başvuru harcı, 4.200,00-TL bilirkişi ücreti, 182,50-TL tebligat, posta ve müzekkere masraflarından oluşan toplam 4.409,70-TL yargılama masrafının davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
(5)Davalı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta hüküm kurulmasına yer olmadığına,
(6)Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince 4.080,00-TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak kendini vekil ile temsil ettiren davacıya verilmesine,
(7)Dosyada kullanılmayan bakiye gider avansının HMK.’nın 333. ve HMK. yönetmeliğinin 47/1. maddeleri uyarınca karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa ödenmesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, 5235 sayılı Kanun’un 33-(1), 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 341-(1) ve devamı maddeleri uyarınca, gerekçeli kararın usulen taraflardan her birine tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süre dahilinde, Mahkememize dilekçe ile başvurmak suretiyle İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 03/06/2021

Katip …
✍e-imzalıdır.

Hakim …
✍e-imzalıdır.