Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO: 2018/415
KARAR NO: 2019/817

DAVA : Menfi Tespit
DAVA TARİHİ: 14/05/2018
KARAR TARİHİ: 24/10/2019

Mahkememizde görülmekte olan menfi tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir.
(I) TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
(1)Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;…. Bankası … Şubesine ait… seri nolu 20/07/2017 ödeme tarihli ve 20.000,00 TL bedelli, … Bankası…Şubesine ait … seri nolı 30/03/2017 ödeme tarihli ve 21.800,00 TL bedelli ve …bank… Şubesine ait … seri numaralı 15/11/2017 ödeme tarihli ve 7.000,00.TL bedelli, …bank … Şubesine ait …seri numaralı 15/12/2017 ödeme tarihli ve 7.000,00 TL dört adet çekin davacının … adresindeki işyerinden 03/03/2017 tarihlerinde kimliği savcılık tarafından araştırılan kişi/kişilerce çalındığını, bu nedenle İstanbul … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasında çek iptali davası açıldığını, bu dosyada yapılan inceleme neticesinde davaya konu çeklerle beraber tüm çalınan çekler hakkında ödeme yasağı kararı verildiğini, bu kararın bankalara tebliğ edildiğini, davaya konu çeklerin davacı nezdinde çalındığını, sahte yazı ve işlemlerde ciro edilerek piyasaya sürüldüğünü, gerek davacının gerekse davacının çeki aldığı firmaların çekte adı lehtar olarak yazan cirantalar ile arasında ticari bir faaliyeti veya alacak verecek ilişkisi bulunmadığını beyanla huzurdaki çek istirdatı davasını ikame etmiştir.
(2)Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; gerek çeklerle alakalı ilanların iktisap tarihinden sonra verilmiş olması ve gerekse ilk verilen ilanlarda çek bilgilerinin yanlış olması hususları göz önünde bulundurulduğunda davalının çeklerin iktisabı esnasında çeklerin çalıntı olduğunu bilme ihtimalini bulunmadığının kabulü gerektiğini, davalının istirdadı talep olunan çeklerin tamamını dava dışı üçüncü şahıs …Şti.’den, cari hesap borcuna karşılık olarak, ciro yoluyla iktisap ettiğini, adı geçen firma tarafından verilen bazı çeklerde tahrifat olduğunun anlaşılması neticesinde firma yetkililerini yakalayıp, polise teslim edeni de davalı şirketin yetkilileri olduğunu, bu nedenle davalının kötü niyetli olmasının söz konusu olmadığını, anılan suçun ve sahteciliğin aynı zamanda mağduru olduğunu, şüphelilerin tespiti bakımından kendisinden beklelinen özeni gösterdiği ve çeklerin iktisabının hukuki nedenlere dayandığının ortada olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

(II) ÇEKİŞMELİ VAKIALAR HAKKINDA TOPLANAN DELİLLER :
(1)Taraflara usulüne uygun olarak tebligatlar yapılmış olup; İstanbul … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E. Sayılı dosyası ile İstanbul CBS’nin … soruşturma sayılı dosyaları celp olunmuştur.
(2)Tarafların iddia ve savunmaları, dosyada toplanan deliller nazara alınarak, dosya rapor tanzimi için bilirkişi …’a tevdi edilmiş olup, tanzim olunan 19/02/2019 tarihli bilirkişi raporunda özetle; davacı tarafın davaya konu çekleri aldığını iddia ettiği dava dışı …, …Şti. ve…Şti. (…) ile aralarında ticari bir ilişkinin bulunduğu, davacı taraf ticari defterlerine göre davaya konu, … Bankası… seri nolu, 20/07/2017 vade tarihli 20.000,00 TL. bedelli çekin ticari defterlerinde kayıtlı olduğu, …bank… seri nolu, 30/03/2017 vade tarihli 21.800 TL bedelli, …bank… seri nolu, 15/11/2017 vade tarihli 7.000,00 TL. bedelli ve … seri nolu, 15/12/2017 vadi tarihli 7.000,00 TL. çeklerin davacı ticari defterlerinde kayıtlı olmadığı, davalı taraf ticari defterlerinde, dava dışı … Şti ile arasında ticari bir ilişki bulunduğu, davalı ticari defterlerine göre, davaya konu çekleri dava dışı … Şti.’nden aldığı görüş ve kanaati bildirilmiştir.

(III) DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE:
Dava çek istirdatı istemine ilişkindir.
“…Dava dilekçesi bütün olarak değerlendirildiğinde davacı iradesinin çekin istirdatı istemine ilişkin olduğu anlaşılmaktadır. 6102 sayılı TTK’nın 792. maddesinde “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa ister hamile yazılı ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790’ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” şeklinde bir düzenlemeye yer verilmiştir. Bu düzenleme uyarınca rıza hilafına elden çıktığı ileri sürülen çekin istirdatına karar verilebilmesi için davacının dava konusu yaptığı çekin yetkili hamili olduğunu kanıtlaması yanında, çeki elinde bulunduran yeni hamilin çeki kötü niyetle iktisap ettiğini ya da iktisapta ağır kusuru bulunduğunu ispat etmesi gereklidir. Bu durum karşısında davada ispat yükü çekin istirdatına karar verilmesini talep eden davacıya ait olup aksinin kabulü kıymetli evrakın mücerretlik ilkesini ortadan kaldırır.” (emsal için bknz. Yargıtay 11. HD. 2019/1464 E. 2019/3080 K. Sayılı ilamı )
Bu minvalde dosya ele alındığında 6102 Sayılı TTK 792. Maddesince çekin yetkili hamili olduğunu ve davalının çeki kötü niyetle iktisap ettiğini ya da iktisapta ağır kusuru bulunduğunu ispat yükünün davacıya ait olduğunun kabulü gereklidir.
Mali bilirkişiden alınan raporda; dava konusu edilen çeklerden 20/07/2017 tarihli 20.000,00 TL bedelli çekin ticari defterlerinde kayıtlı olduğu, diğer çeklerin ise kaydına rastlanmadığı ifade edilmiştir.
Davalı firmanın ticari iş ilişkisi içerisinde bulunduğu dava dışı … Şti.
Firmasına kesmiş olduğu faturalar kapsamında dava konusu çekleri aldığı ve ticari defterlerine işlediği, bu surette çek bedellerinin cari hesap borcundan düşülmüş olduğu anlaşılmaktadır.
Dava konusu çeklerin şeklen geçerli ciro silsilesini haiz olduğu yapılan incelemeyle de sabit hale gelmiştir. Davalının ticari iş ilişkisi içerisinde tanzim ettiği ve kayıtlarına işlediği faturalar dahilinde dava konusu edilen çekleri teslim aldığı ve defterlerine işlediği, çekleri kötü niyetle iktisap ettiği ya da iktisapta ağır kusuru bulunduğuna yönelik dosyaya kesin ve somut bir delil sunulmadığı bu minvalde TTK 792. Maddesinin yasal şartlarının oluşmadığı anlaşıldığından davanın reddi gerektiği takdir edilmiş ve aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir.

(IV) HÜKÜM SONUCU :
(1)Davanın REDDİNE,
(2)Harçlar tarifesi gereğince alınması gereken 44,40 TL maktu karar ve ilam harcından peşin alınan 952,93 TL harçtan mahsubu ile bakiye 908,53 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
(3)Davacı tarafından yapılan yargılama masraflarının kendi üzerinde bırakılmasına,
(4)Davalı duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden, reddedilen miktar itibariyle AAÜT uyarınca 6.488,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
(5)Davalı tarafından yapılan 42,00 TL tebligat, posta, müzekkere giderinin davacıdan tahsili ile davalı tarafa verilmesine,
(6)Dosyada kullanılmayan bakiye gider avansının HMK.’nın 333. ve HMK. yönetmeliğinin 47/1. maddeleri uyarınca karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa ödenmesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, 5235 sayılı Kanun’un 33-(1), 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 341-(1) ve devamı maddeleri uyarınca, gerekçeli kararın usulen taraflardan her birine tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süre dahilinde, Mahkememize dilekçe ile başvurmak suretiyle İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır

“5070 Sayılı Kanun hükümlerince elektronik imza ile imzalanmıştır.”