Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO: 2018/41
KARAR NO: 2020/753

DAVA: Menfi Tespit (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:15/01/2018
KARAR TARİHİ:07/12/2020

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 25/10/2017 tarihinde davacı firmaya ait … plaka sayılı araç hakkında, çeşitli tarihlerde … Tünelinden ücret ödenmeden geçildiği iddiasıyla idari para cezasına hükmedildiğini, ancak iddia edildiği gibi ücret ödenmeden geçiş yapma amacıyla hareket edilmemiş olup … Tünelindeki sistemsel eksiklik nedeniyle mağduriyetlerinin söz konusu olduğunu, karayolları geçiş ücretlerine yönelik olarak geçiş bakiyeleri yetersiz olan araçlara bakiyesinin yetersiz olduğu ve 15 gün İçerisinde yükleme yapılması halinde cezai işlem uygulanmayacağının bildirildiğini, bu uygulama sayesinde etiketinde yeterli bakiyesi bulunmayan veya bakiyesi azalan kullanıcıların etiketlerine yükleme yapması sağlanarak mağduriyeti ve haklarında cezai işlem uygulanmasının önlenmeye çalışıldığını, bunun yanı sıra, 15 gün içerisinde yükleme yapmayan; ancak düzenlenen idari para cezasının tebliğinden sonra ödeme yapmak isteyenlere ise 5510 Sayılı Kanun’un 102. maddesi uyarınca on beş gün içerisinde ödeme yapmaları halinde dörtte bir oranında indirim uygulandığını, ancak davalının bu uygulamaların hiçbirisini yerine getirmeksizin idari para cezası düzenlediğini ve sonrasında da mevzuata aykırı davrandığını, idari para cezasına konu geçişlerinin hiçbirinde taraflarına herhangi bir uyarı mesajı gelmemiş olup, davacı firmaya ait etiket bakiyesinin ceza tahakkuk edildiği tarihlerde hem OGS hem de HGS bakiyelerinin mevcut olduğunu, davacı firmaya, uygulamada olduğu gibi … Tüneli geçişlerinde etiket bakiyesi yetersizliği sebebiyle ödeme alınamadığı bildirilmiş olsaydı derhal ödeyeceği ve zateıı otomatik Kredi kartı tanımlı hesaptan düşeceği apaçık ortada iken 2.739,00-TL cezaya hükmedilmesin hem hukuka hem de suçta ve cezada kanunilik ilkesine ve cezada sahsilik ilkelerine ayrı ayrı aykırı olduğunu, bu duruma ilişkin sayısız şikayet ve mağduriyet mevcut olup ilgili işletmenin kendi teknik kusurundan kaynaklı sayısız ceza keserek bu şekilde haksız kazanç elde ettiğini ve ayrıca davacı firmanın ticari itibarını zedelediğini, itiraza konu geçişlere ilişkin ihlal olup olmadığı hususunda tünel işletmesi tarafından herhangi bir bildirimde bulunulmadığı gibi, bu hususun diğer karayolu işletmelerinde olduğu gibi tabelalarla da araçlara bildirilmediğini, alışılageldiği üzere karayolları gişelerinde geçişin geçerli olup olmadığı, etiket bakiyesinden düşen tutar gibi hususların araçlar gişeden geçtikten sonra gişe yanlarında bulunan ekranlarla araçlara bildirilirken, … Tüneli’nde böyle bir uygulamanın söz konusu olmadığını, bu nedenlerle davanın kabulüne, davalı şirketin tahakkuk ettirmiş olduğu ücretin kendi teknik kusurlarından ve kötüniyetliliğinden kaynaklandığından ve davalı şirketin kasten ve hiçbir surette yükümlülüklerinin yerine getirilmemiş olması nedeniyle davacının davalı şirkete herhangi bir borcunun olmadığının tespitine, dava konusu para cezasının tahsili halinde davacı şirketin ileride telafisi imkansız maddi ve manevi zararlara uğrayacağı muhtemel olduğundan dava konusu para cezasının işbu dosya kapsamında yapılacak yargılama neticesinde verilecek kararın kesinleşmesine kadar para cezasının ödenmesini engeller mahiyette ve muhtemel icra takiplerinin durdurulması amacıyla ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep ve dava etmiştir.
Mahkememiz 23/01/2018 tarihli tensip ara kararı ile ihtiyati tedbire konu talep yargılamayı gerektirmekte olduğundan, yargılama süresince menfaatler dengesinin korunması gereği ve davanın esasını çözecek nitelikte ihtiyati tedbire hükmedilemeyeceği dikkate alınarak tedbir talebinin reddine karar verilmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının … Tünelinden 09/06/2017 ile 07/07/2017 tarihleri arasında ücretini ödemediği 15 adet ihlalli geçişi sonrasında geçiş ücreti ile birlikte davalı şirkete toplam 2.739 TL borçlandığını, dava konusu cezaların idari para cezası olmadığını, davalı şirketin bir sermaye şirketi olup devletin devredilemez cezalandırma yetkisini kullanmasının mümkün olmadığını, davacının … Tünelini geçiş ücret bedelini ödemeksizin kullandığını inkar etmediğini, davacının ücretsiz geçişlerinden doğan ücret borçlarını 6001 Sayılı Kanunun 30.maddesinde belirtilen yasal süre içinde de usulüne uygun olarak ödemediğini, dava dilekçesinde de söz konusu ihlalli geçiş borçlarını ödediğine ilişkin hiçbir açıklama ve belgeye yer verilmediğini, uyuşmazlık konusu cezalar idari para cezası olmadığından suçta ve cezada kanunilik prensibinin somut olayda uygulama alanı bulunmadığını, kaldı ki … Tünelinden ihlalli geçişlerde tahakkuk eden cezanın 6001 Sayılı Kanun ile düzenlenmiş olup kanunu bilmemenin mazeret sayılamayacağını, 6001 Sayılı Kanunun geçiş ücretini ödememe ve güvenliğin ihlali başlığını taşıyan ve uygulaması ayrıca bir ön bildirim ve ihtara muhtaç olmayan 30.maddesinin emredici nitelikte olduğunu, kendisine 3996 Sayılı Kanun çerçevesinde işletme hakkı verilen davalı şirketin geçiş ücretini ödemeden geçiş yapan ve ihlalli geçiş tarihini izleyen 15 gün süre içinde yükümlü olduğu geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödemeyen araç sahiplerini geçiş ücreti artı geçiş ücretinin on katı tutarında borçlu olarak kaydetmek, söz konusu cezayı genel hükümlere göre tahsil etmek ve tahsil ettiği tutarın %60’ını Hazine payı olarak devlete ödemek ile yükümlü olduğunu, … Tüneli İşletmesinin ihlalli geçiş bilgilerini yapılan anlaşmalar çerçevesinde Karayolları Genel Müdürlüğü ile de paylaştığını, 6001 Sayılı Kanunda işletici şirket olarak … Tüneli İşletmesine geçiş ücretini yahut ücretin on katı cezayı silmek, düzeltmek, indirmek, tadil etmek, iptal etmek, iade etmek v.b.konularda herhangi bir seçenek veya taktir yetkisi verilmediğini, davalı şirketin kanunen hiçbir mecburiyeti olmamasına rağmen 15 günlük süre boyunca kullanıcıların HGS/OGS hesaplarında bir değişiklik olup olmadığının sorgulamasını yapmakta olup bu işlemin tamamen davalı şirketin iyiniyetinden kaynaklandığını, somut olayda uygulanacak özel kanun olan 6001 Sayılı Kanunun 30.maddesinde kanun koyucunun ihlalli geçiş nedeniyle araç sahibi aleyhine ceza verilmesini bildirim veya uyarı şartına bağlamadığını, davacı şirketin basiretli bir tacir olarak tünel ve köprü geçişlerinde ödeme yapılıp yapılmadığı hususunu periyodik olarak takip ve kontrol ediyor olması gerektiğini, davacının her bir ihlalli geçişini müteakip davalı şirketin ücret toplam sisteminin davacının plakasının bağlı bulunduğu hesabı 15 gün boyunca geçiş başına 13-16 kez sorguladığını, her seferinde provizyon isteminin banka tarafından reddedildiğini, geçişi takip eden 16.gün 6001 sayılı kanunun 30/5.hükmü gereğince geçiş ücretinin yanı sıra geçiş ücretinin 10 katına denk gelen ceza tutarını da davacının borç hanesine kaydetmek durumunda kaldığını, bu nedenlerle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Davacıya ait … plakalı araç üzerindeki OGS cihazının ait olduğu … Bankası A.Ş.Genel Müdürlüğünün 21/11/2019 tarihli cevabi yazısı ile, araca ait … OGS cihazı ile 09/06/2017-07/07/2017 tarihleri arasındaki geçiş bilgileri sunulmuş, ilgili dönemde otomatik ödeme talimatının da aktif bir kredi kartına bağlı olarak çalıştığı bildirilmiştir.
Dosya otoyol geçiş ücreti ve cezaları yönünde uzman bilirkişiye tevdi olunmuş, düzenlenen 27/01/2020 tarihli raporda; davacının OGS cihazının … Bankasında aktif bir kredi kartına bağlı olarak çalıştığı, diğer gişelerden aynı tarihlerde yaptığı geçişlerde bankadan provizyon alınmasına karşılık … geçişlerinde OGS cihazının provizyon vermediği ve ihlalli geçiş yapıldığı, bu verilerden OGS cihazının bozuk olmadığı, çalıştığı, yükleme yapılabildiği ve limit probleminin bulunmadığının anlaşıldığı, dava dışı bankaca da limit problemi olduğuna dair bir iddia öne sürülmediği, davacının OGS cihazını aktif bir kredi kartına bağlamak suretiyle yeterli limitinin olmasına yönelik işlemleri yaptığının görüldüğü, … Tünel işletmesinin de defalarca provizyon isteyerek geçiş ücretini tahsil etmeye çalıştığı, tahsil edemeyince 6100 Sayılı kanunun kendisine verdiği yetki ile gerekli işlemleri başlattığı, OGS cihazında limit bulunduğu, yükleme yapılabildiği ve diğer gişelerde ödeme yapabildiğine göre sorunun … Bankası ile … Tüneli arasındaki sistemden kaynaklanmış olması gerektiği, sorunun kaynağını tespit etmek için … Bankasının limit bulunduğu halde provizyon verilmemesinin nedeninin davacının limit probleminden mi? … Tünel işletmesi ile aralarındaki sistemden mi kaynaklandığı konusunda açıklama getirmesi gerektiği, bu çerçevede; davacının OGS cihazını aktif bir kredi kartına bağlamak sureti ile ödemelerin yapılması için gereken işlemleri yaptığı, OGS cihazının diğer gişelerde çalışmasına karşılık … Tünelinde provizyon vermemesinden dolayı sorumlu olmadığı, (Bankaca o tarihlerde limitinin bulunmaması nedeni ile yükleme yapılmadığının bildirilmesi hali hariç olmak üzere) … Bankası tarafından diğer gişelerdeki geçişlere provizyon verilmesine karşılık … Tüneli geçişlerine provizyon verilmemesi konusundaki nedenin açıklanması gerektiği, açıklama sonucunda davacının yükleme limitini düşük tutmasından kaynaklı ödeme yapılmadığını belirtmesi halinde(limit problemi) ihlalli geçişlerin sorumluluğunun davacıda olduğu, yükleme yapılmamasının nedeninin davalı … Tünel İşletmeciliği ile Banka arasındaki sistemden kaynaklandığının belirlenmesi halinde davacının bir sorumluluğunun bulunmadığı, sistemdeki hatanın müsebbinin sorumluluğu üstlenmesi gerektiği belirtilmiştir.
… Bankası Genel Müdürlüğüne yeniden müzekkere yazılmış, bankanın 09/03/2020 tarihli cevabi yazısı ile, … plakalı araca tanımlı olan OGS hesabına ait 09/06/2017-07/07/2017 tarihleri arasında geçiş ve geçiş sonrası kalan bakiyeyi gösteren tablo yazı ekinde gönderilmiş olup ilgili tarihler arası OGS hesabına yapılan bakiye yükleme işlemi bulunmadığı, OGS hesabının Otomatik Ödeme Talimat kontör yükleme tutarı 30 kontör olup 2017 yılında bu tutarın 210 TL olduğunu, ihlalli geçişlerin banka kayıtlarında görülemediği için provizyon cevaplarının davalı şirketten alınması gerektiği bildirilmiştir.
Dosya yeniden bilirkişiye tevdi olunarak banka müzekkere cevabı ve davalı vekilince cevap dilekçesi ekinde sunulan banka provizyon cevapları da irdelenmek suretiyle davaya konu 15 adet geçiş ücretinin davacının OGS/HGS hesabının müsait olup olmaması ve/veya banka sisteminden kaynaklanıp kaynaklanmadığı, geçiş ücretlerinin tamamının tahsil edilip edilmediği, tahsil edildiği tarihler de belirtilmek suretiyle ek rapor tanzimi istenmiş, düzenlenen 27/08/2020 tarihli raporda; gelen ek belge ve bilgiler ile kök raporda yapılan tespitin doğru olduğunun anlaşıldığı, davacının ihlalli geçiş yapmadığı, hesabında yeterli para bulundurma yükümlülüğünü yerine getirdiği, cezalardan sorumlu tutulamayacağı, yükleme yapılmamasının nedeninin davalı ile banka arasındaki sistemden kaynaklandığının açık olduğu, davacının bir sorumluluğunun bulunmadığı, sistemdeki hatanın müsebbinin sorumluluğu üstlenmesi gerektiği, davalının provizyon almak için üzerine düşen görevleri yerine getirdiği, buradaki sorumluluğun … Bankasına ait olduğu, davacının sorumlu olmamasına karşılık 249 TL ödemesi gerekirken 996 TL fazlası ile 1.245 TL ödeyerek borcu kapatması ile dava konusu uyuşmazlığın sona ermiş olmasının sonuçlarının ve tarafların diğer tüm taleplerinin değerlendirilmesinin mahkemenin takdirinde olduğu belirtilmiştir.
Davalı vekilinin talebi üzerine dava … Bankası A.Ş.’ye ihbar edilmiştir.
Tarafların iddia ve savunmaları, toplanan deliller, alınan kök ve ek rapor ile tüm dosya kapsamı bir arada değerlendirildiğinde; davacının davalının işletmecisi olduğu … tünelinden 09/06/2017 ile 07/07/2017 tarihleri arasında 15 adet ihlalli geçiş yaptığı sabittir. Ancak yapılan bilirkişi incelemesi ve davacının aracına ait OGS cihazının hesabının bulunduğu … Bankası A.Ş.yazı cevabı doğrultusunda cihazın otomatik ödeme talimatı bulunan kredi kartına bağlı olarak çalıştığı, aynı tarihlerde başka köprü ve otoyol geçişlerinde bankanın provizyon verdiği, ihlalli geçiş yapılan tarihlerde OGS cihazında yeterli bakiye olduğu anlaşılmakla meydana gelen ihlalli geçişlerde davacının sorumluluğunun bulunmadığı, sorunun … Tüneli İşletmeciliği ile banka arasındaki sistemden kaynaklandığı, davalı işletmenin üzerine düşen yükümlülüğü yerine getirerek bankadan defalarca provizyon talep etmesine karşın tahsilatı sağlayamadığı tespit edilmiştir.
25/05/2018 tarihli 30431 Sayılı Resmi Gazetede 7144 Sayılı “Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” 16/05/2018 kabul tarihi ile yayımlanmıştır. 4046, 3465, 3996 Sayılı Kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte bu ücretin 4 katı tutarında ceza genel hükümlere göre tahsil edilir düzenlemesi gereğince davacı hakkında düzenlenen 2.739 TL para cezasının 25/05/2018 tarihli mevzuat değişikliği sonrası düzeltilerek 1.245,00-TL olması gerektiği bakiye 1.494 TL’den davacının borçlu olmadığının tespitine, dava açıldıktan sonra değişen yasal düzenleme gereğince dava açıldığı zamanda haklı bulunan davalı lehine maktu vekalet ücretine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Gerekçeleri yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile, davacının … plaka sayılı aracın ihlalli geçişler nedeniyle 1.494,00-TL’lik kısmından borçlu olmadığının tespitine, fazlaya ilişkin talebin REDDİNE,
2-Harçlar tarifesine göre alınması gereken 102,05 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 35,90 TL.nin mahsubu ile bakiye 66,15 TL harcın davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davalı taraf duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden, kabul edilen dava değeri üzerinden 1.494,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
5-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde talep halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair miktar itibariyle kesin olmak üzere verilen karar taraf vekillerinin yüzüne karşı okunup usulüne uygun anlatıldı.07/12/2020

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır