Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO: 2018/4 Esas
KARAR NO: 2019/579

DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 02/12/2015
KARAR TARİHİ: 10/07/2019

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı şirketin tavukçuluk işletmesi bulunduğunu, davacı işletmelerinin enerji ihtiyacını …AŞ’ye ait olan … Elektrik Şebekesinden karşıladığını, davacının işletmesinin yeni kurulduğunu ve işletmede kullanılan tüm ekipmanların son teknoloji ürünü olduğunu, davacı şirketin herhangi bir elektrik kesintisinin olması durumunda tesiste sürekli yapılması gereken ısıtma, soğutma, havalandırma, aydınlatma, yemleme, sulama vs.gibi faaliyetlerin durması ve bu sebeple ciddi zararların oluşmasının önlenmesi amacıyla elektrik kesintisinin olması halinde tesiste devreye girecek bir alternatif enerji arayışına girdiğini, bu kapsamda davalı ile işletmede kullanılmak üzere 1 adet jeneratör ve ekipmanların alımı hususunda görüşmelere başlandığını, davalı ile yapılan görüşmelerde işletmenin enerji ihtiyacının 65-70 KWV kadar olduğu, jeneratörün ne amaçla kullanılacağı ve elektrik kesintisi olması halinde işletmenin uğrayacağı zararların ayrıntılı olarak dile getirildiğini, bu kapsamda taraflar arasında satış sözleşmesi imzalanarak davalıdan ilgili pano ve ekipmanların alınarak bedelinin ödendiğini, davalıdan alınan jeneratörlerin devreye alınmasından sonra davacının işletmesine …Şti’den 06/02/2015 tarihinde 93.993 adet Nick Chick Yarka ve 86.007 adet Brown Nick Yarka olmak üzere toplam 180.000 adet yumurta üretiminde kullanılmak üzere tavuk alındığını, davacının 26/02/2015 tarihinde transfer panosunun şebeke elektriğini vermemesi sebebiyle servis talebinde bulunduğunu, davalının teknik ekibinin şebeke otomatik şalterinin tripte kalması olarak arıza tespiti yaptığını, davacının 02/03/2015 tarihinde arıza ihbarında bulunduğunu, davalının teknik ekibinin şebeke anlık gidip gelmelerinde şebeke otomatik şalterlerinin açıp sonrasında kendini kapatmaması olarak arıza tespiti yaptığını, yine davacı tarafından 14/07/2015 tarihinde arıza ihbarında bulunulduğunu, ancak davalının teknik ekibinin arıza tespiti yapamadığını, davalının teknik ekibinin 23/07/2015 tarihinde (13/07/2015 tarihinde 05:55 ile 08:00 saatleri) arasında oluşan arızanın video kaydında inceleme yaptığını ve gerekli tamiratları yaptığını, ancak bu arızada yaklaşık 7.500 adet tavuğun havasızlıktan öldüğünü, davacının davalıyı jeneratörler de oluşan arızalarla ilgili olarak bu arızadan önce oluşan tüm arızalarda ve sonrasında uyararak sonucunda büyük zararların oluştuğunu davalıya ilettiğini, davalının bir daha sistemde bir arızanın oluşmayacağını ve sorunu çözdüklerini ilettiklerini, davacının 29/07/2015 tarihinde yeniden servis talebinde bulunduğunu davalının teknik ekibinin arıza tespit edemediğini, sonrasında tekrar 28/09/2015 tarihinde grupların devreye girmediği gerekçesi ile servis talebinde bulunulduğunu, davalı teknik ekiplerinin arızayı tespit ettiklerini, ancak davacı işletmesinde oluşan elektrik kesintisinde jeneratörlerin devreye girmemesi sebebiyle tavuk ölümlerinin gerçekleştiğini, davacı tarafından Kırşehir Sulh Hukuk Mahkemesi’nin … D.iş sayılı dosyası ile yaptırılan tespitte 35.978 adet tavuğun oksijensizlik sebebiyle öldüğünün tespit edildiğini, tavukların ölüm sebebinin davalıdan satın alınan ve enerji kesintisi olduğu zamanlarda devreye girmeyen jeneratörler olduğunu, davalının sistemin çalışmamasında tam kusurlu olduğunu, bu nedenle oluşan zararla illiyet bağı bulunduğunu, anıla nedenlerle davalı tarafından satılan ve kurulumu yapılan jeneratör sistemlerinin devreye girmemesi sebebiyle ölen 35.978 adet tavuk bedelinin davalıdan tahsiline, yine arıza tarihi olan 28/09/2015 tarihinden yeni tavukların kümese konma tarihi olacak 30/10/2016 tarihine kadar elde edilecek yumurta kaybından oluşan zararın davalıdan tahsiline, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

ISLAH: Davacı vekili ıslah dilekçesi ile; işbu davalarını 10.000,00 TL üzerinden belirsiz alacak davası olarak açtıklarını, ancak alınan bilirkişi raporu ile alacağın belirli hale geldiğini, bu nedenle davayı ıslah ederek bilirkişi raporu ile tespit edilen ölen 35.978 adet tavuk bedeli olan 287.824,00 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek ticari reeskont faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, yine arıza tarihi olan 28/09/2015 tarihinden, yeni tavukların kümese konma tarihi olan 30/10/2016 tarihine kadar elde edilecek yumurta kaybından oluşan 197.879,00 TL zararın dava tarihinden itibaren işleyecek ticari reeskont faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiş, yapılan ıslaha ilişkin ıslah harcı mahkememiz veznesine depo edilmiştir

CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu olayda satım sözleşmesine konu jeneratörün gerekli ve satıcı tarafından vaat edilen özellikleri haiz olduğunu, ayıplı olmadığını, dava konusu jeneratörün kronik bir arızasının bulunmadığını, arızaların jeneratörün yapısı dışındaki etmenlerden kaynaklandığını ve her kontrol sonunda jeneratörün davacıya faal olarak teslim edildiğini, dava konusu jeneratörün ayıhlı olduğunu kabul anlamına gelmemek kaydı ile bir an için ayıplı olduğu düşünülse dahi davacı tarafından süresi içinde ve usulüne uygun bir ayıp ihbarının yapılmadığını, ayıbın varlığının kabulü halinde dahi ayıp ile davacının uğradığı zarar arasında uygun illiyet bağının ispatı gerektiğini, yine davacının kendisine mevzuat yoluyla yüklenen yükümlülükleri yerine getirdiğini de ispat etmesi gerektiğini, yine kabul anlamına gelmemek kaydı ile davacının talep edebileceği tazminat miktarının sözleşmeyle sınırlı olduğunu, her türlü tazminatın sözleşme bedelinin %10’nunu geçemeyeceğini, bu nedenle davacının azami 45.000,00 USD’nin %10’u miktarda talepte bulunabileceğini, anılan nedenlerle davacının davasının reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve beyan etmiştir.

DELİLLER VE GEREKÇE:
Dava, taraflar arasında imzalanan satım sözleşmesine konu jeneratör sebebiyle, jeneratörün ayıplı olmasından kaynaklı davacının uğramış olduğu zararın tazminine yönelik tazminat davasıdır.
Mahkememizce Kırşehir Asliye Hukuk Mahkemesi’ne talimat yazılarak taraflar arasındaki sözleşme hükümleri dikkate alınmak sureti ile davalının sözleşme edimlerini yerine getirip getirmediği, meydana gelen arızanın satışa konu mal ya da sözleşme gereği davalı ya da davacıya düşen kurulum ve danışmanlıktan kaynaklı olup olmadığı, sunulan bilgi ve belgeler kapsamında davacının telep olan tavuklardan kaynaklı zararının ne olduğu, yumurta üretilememesi sebebi ile oluşan zararın ne olduğu, zararın giderilmesi yönünden davacının gerekli tedbirleri alıp almadığı, yeni tavuk üretimize geçme süresi için makul olan sürenin ne olduğu(kafes hayvan değişim süreleri de gözetilerek), davacının bu durumu gerekli süre içerisinde değerlendirip değerlendirmediği, alternatif olarak doğan zararın tespiti ile müteraffik kusurun bulunup bulunmadığı, zararın tanzimi yönünden sorumluluk durumlarının ne olduğu hususları ayrı ayrı irdelenmek ve gerekçelendirilmek sureti ile bilirkişi raporu alınmasına karar verilmiş, Kırşehir …Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … Talimat sayılı dosyasından aldırılan bilirkişi raporunda; davacı şirketin işletmesi tesisin sürekli ve kesintisiz bir şekilde enerji ihtiyacını karşılamak için 2 adet jeneratör ve 1 adet senkronizasyon panosu alındığı, davacının sözleşme edimlerini yerine getirdiği, Elektrik Tesisatı Genel Şartnamesine göre şebeke toprağı ile jeneratör toprağının ayrı yapılmasının zorunlu olduğu, davalı yetkili servisinin start işlemleri sırasında danışmanlık hizmeti gereği davacıyı bu hususta uyarıp topraklamanın ayrı yarılması konusunda bilgilendirmesi gerektiği, taraflar arasında bu işle ilgili imzalanan sözleşmenin 4.maddesi gereğince davalının danışmanlık hizmetini yerine getirmediği, davacı tesisinin herhangi bir nedenle şebeke elektriğinin gitmesi durumunda tesisin elektrik beslemesinin sürekli ve kesintisiz bir şekilde sağlanması amacıyla enerji ihtiyacının sadece bir jeneratör ile sağlayacak şekilde yeterli olmasına rağmen 2 adet 275 KVA gücünde jeneratörün kurulduğu, jeneratörlerden birinin devre dışı kalması durumunda 2.jeneratörün devreye girmesi için senkronizasyon sistemi kullanılmak suretiyle tesisin enerjisinin sürekli ve kesintisiz olacak şekilde davacının işletmesinin tedbirini aldığını, davacının sözleşme edimlerini tam olarak yerine getirdiği, bu nedenle müterafık kusurunun olmadığı yönünde görüş ve kanaat bildirilmiştir.
Aldırılan bilirkişi raporu taraflara tebliğ edilmiş, taraflarca rapora beyan ve itirazlar sunulmuş olup, mahkememizce aldırılan bilirkişi raporunun hüküm kurmaya elverişli bulunmaması sebebi ile yeniden bilirkişi incelemesi yaptırılarak öncelikle davalı tarafından satış ve kurulumu yapılan jeneratörlerin ayıplı olup olmadıkları, bu kapsamda bizzati jeneratörlerin kendisinde ayıp bulunup bulunmadığı, yada jeneratörlerin kurulum ve devreye alınmasında davalıya yüklenebilecek bir ayıp yada kusurun bulunup bulunmadığı, ayıp varsa söz konusu ayıbın açık ayıp mı gizli ayıp mı olduğu hususunun tespiti, davalının devreye almada kusuru varsa bu kusurun ağır kusur kapsamında kalıp kalmadığı, söz konusu jeneratör arızası sebebiyle Kırşehir Asliye Hukuk Mahkemesi aracılığıyla yaptırılan tespitte 35.978 adet tavuğun öldüğü tespit olunmuş olmakla söz konusu tavukların değerinin tespiti, ayrıca bu tavukların ölmesinden kaynaklı olarak davacının yumurta kaybı sebebiyle zararının bulunup bulunmadığı, davacının yumurta kaybı sebebiyle zararı varsa bu zararının ne miktar olacağı, ve ne kadar süre ile olacağı, davacı tarafça söz konusu zarar miktarının azaltılmasının mümkün olup olmayacağı, bu kapsamda ölen tavukların yerine yenilerinin alınması ve ikame edilmesi, davacı iddialarına göre yeni tavuk alınması halinde diğer tavukların bunları kabul etmeyeceği ve zarar verecekleri iddia edildiğinden mevcut tavukların belirli kafeslerde toplanması, yeni alınan tavukların ise ayrı kafeslerde toplanması şeklinde bir önlem alınıp alınamayacağı, davacının bu kapsamda bir yumurta kaybı varsa bunun ne kadar olabileceği, dolayısıyla sonuç olarak davacının ölen tavuk bedeli ve yumurta kaybı sebebiyle talep edebileceği tazminat miktarının ne kadar olduğu, yine sözleşmede zarar miktarının sınırlandırılmış oluşu da dikkate alınarak şayet heyet tarafından davalının ağır kusurunun bulunmadığı kanaatine ulaşılacak olur ise sözleşmenin diğer şartlar başlıklı G bendinde sözleşme bedelinin %10’unu geçemeyeceği belirtildiğinden bu madde uyarınca davacının talep edebileceği tazminat miktarının hesaplanması bakımından rapor aldırılmasına karar verilmiş, bilirkişi olarak Makine Mühendisi …, Dr.Öğrt.Üyesi … ve Veteriner Hekim … tayin edilmiş, bilirkişi heyeti tarafından sunulan raporda; arızanın temel nedeninin davalı firma tarafından davacı firmaya satılan jeneratörün elektrik kesintilerinde devreye girmemesine neden olan arızaların, jeneratör sisteminin otomatik transfer panosu, senkron şalter panosu ve elektronik kumanda modülünden müteşekkül kontrol panosunun işlevini tam yapamamasından kaynaklı olduğu, jeneratör kontrol panosunun temini, montajı ve devreye alınması, danışmanlık hizmeti ile garanti yükümlülüğünün sözleşme şartları gereği satıcı firmanın sorumluluğunda olduğundan jeneratör sisteminin arızasından ve fonksiyonunun tam olarak yerine getirmemesinden davalı … firmasının sorumlu ve ağır kusurlu olduğu, sadece yetkili servis elemanlarına müdahale ettirmesi, arızaları süresi içinde ihbar etmesi, kablo ve montajlamayı yapmakla birlikte davacı … firmasının son kontrolde herhangi bir uyarıda bulunmaması, yapılanları onaylaması nedeniyle davacı alıcı firmanın jeneratör sisteminin arızasında üzerine düşen edinimleri yerine getirdiğinden kusurlu olmadığı, davalı firmanın servis raporu ve bir önceki bilirkişi heyetinin belirttiği “jeneratör ve şebeke topraklamasının birbirinden ayrılması gerektiği” hususunda topraklamanın devreye alınma esnasında yapılmamasından sözleşme şartları gereği davacı alıcı firmaya herhangi bir ihmal yada kusur yüklenemeyeceği, topraklamanın uygun yapılmamasından davalı firmanın sorumlu olduğu, davalının ağır kusurlu olduğu kabul edildiğinde davacının tavuk zararı 287.824,00 TL + yumurta zararı 197.879,00 TL olmak üzere toplam = 485.703,00 TL, 22/11/2018 ıslah tarihi dikkate alındığında 10.000,00 TL + 485.703,00 TL + 58.452,00 TL faiz olmak üzere toplam 544.155,00 TL alacaklı olduğu, davalının ağır kusurlu kabul edilmemesi halinde davacının taraflar arasında akdedilen satış sözleşmesinin “bu sözleşme nedeniyle talep edilebilecek her türlü tazminat sözleşme bedelinin %10’unu geçemez” hükmü gereğince 4500 USD + faiz miktarında alacaklı olduğu yönünde görüş ve kanaat bildirilmiştir.
Yapılan yargılama, davacının iddiaları, davalının beyanları, ibraz edilen deliller, talimat raporu, mahkememizce yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucu ibraz edilen bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; taraflar arasındaki uyuşmazlığın, davacının tavukçuluk ve yumurta üretimi faaliyetinde bulunan bir firma olduğu, davacı firmanın elektrik enerjisinin kesilmesi durumunda tesiste süreklilik ve önem arz eden ısıtma, soğutma, havalandırma, aydınlatma, yemleme, sulama gibi faaliyetlerinin durması nedeniyle ciddi zarara uğrayacağı, davacının bu durumla karşılaşmamak için olası elektrik kesintisinde devreye girecek jeneratör sisteminin satın alınması hususunda davalı firma ile görüşmeler yaptığı, yapılan görüşmeler neticesinde taraflar arasında 25/10/2014 tarihinde 275 kva gücünde 2 adet jeneratör ve ekipmanın satın alınması hususunda satış sözleşmesi imzalandığı, jeneratörlerin alınması ve kurulumunun yapılması sonrasında muhtelif zamanlarda meydana gelen elektrik kesintilerinde davalıdan alınan jeneratörlerin devreye girmediği, davacı işletmesinde oluşan elektrik kesintisinde jeneratörlerin devreye girmemesi sebebiyle tavuk ölümlerinin gerçekleştiği, tavuk ölümleri ve mahrum kalınan yumurta bedelleri sebebiyle davacı firmanın zarara uğradığından bahisle, davalı satıcı firmanın bu arızadan dolayı kusurlu olup olmadığı noktasında toplanmaktadır. Mahkememizce taraflar arasındaki uyuşmazlığın çözümü noktasında yaptırılan ve hüküm kurmaya elverişli bulunan bilirkişi raporuna göre; dava konusu arızanın temel nedeninin davalı firma tarafından davacı firmaya satılan jeneratörün, elektrik kesintilerinde devreye girmemesine neden olan arızaların, jeneratör sisteminin otomatik transfer panosu, senkron şalter panosu ve elektronik kumanda modülünden müteşekkül kontrol panosunun işlevini tam yapamamasından kaynaklandığı, jeneratör kontrol panosunun temini, montajı ve devreye alınması, danışmanlık hizmeti ile garanti yükümlülüğünün sözleşme şartları gereği davalı satıcı firmanın sorumluluğunda olduğu, bu nedenle jeneratör sisteminin arızasından ve fonksiyonunun tam olarak yerine getirmemesinden davalı … firmasının sorumlu ve ağır kusurlu olduğu, taraflar arasındaki alım sözleşmesinin garanti maddesine göre periyodik bakımların zamanında yapılması ve arıza durumunda jeneratöre sadece yetkili servis personelinin müdahale edeceği, aksi durumda garanti şartlarının yerine getirilmemiş sayılacağı kararlaştırılmış olup, davacı işletmesinde meydana gelen arızalarda, arızaları sadece yetkili servis elemanlarına müdahale ettirmesi, arızaları süresi içinde davalı firmaya ihbar etmesi, kablo ve montajlamayı yapmakla birlikte davacı … firmasının son kontrolde herhangi bir uyarıda bulunmaması, yapılanları onaylaması nedeniyle davacı alıcı firmanın jeneratör sisteminin arızasında üzerine düşen edinimleri yerine getirdiği, bu nedenle dava konusu olayda herhangi bir kusuru olmadığı, davalı firmanın servis raporu belirttiği “jeneratör ve şebeke topraklamasının birbirinden ayrılması gerektiği” hususunda topraklamanın devreye alınma esnasında yapılmamasından sözleşme şartları gereği davacı alıcı firmaya herhangi bir ihmal yada kusur yüklenemeyeceği, topraklamanın uygun yapılmamasından davalı satıcı firmanın sorumlu olduğu, davalı firmanın kusuru sebebi ile davacının zarara uğradığı, dava konusu olay sebebi ile davacının 287.824,00 TL ölen tavuk zararı + 197.879,00 TL ölen tavukların yerine yenilerinin konulamaması sebebi ile oluşan yumurta zararı olmak üzere toplam = 485.703,00 TL zarara uğradığı anlaşılmakla, davacının davasının kabulüne karar vermek gerekmiş, davacı tarafça davanın 10.000TLlik kısmi dava açıldığı ve dava dilekçesinde 10.000TL için faiz talebinde bulunulmadığı, her ne kadar ıslah tarihi olan 22/11/2018 tarihinde ıslahla birlikte dava tarihinden itibaren faiz talebinde bulunulmuş ise de, dava tarihinde faiz istenmemesi halinde daha sonra ıslah ile dava tarihinden itibaren faiz istenmesi durumunda dava tarihi ile ıslah tarihi arasında geçen süre içerisinde işleyen faizin hesaplanarak bunun ayrı bir müddeabih haline getirilmesi ve bu kısmın harcı yatırılmak sureti ile dava açılması halinde usulune uygun bir ıslahın olacağı, aksi takdirde dava tarihi ile ıslah tarihi arasında işleyen faizin ayrı bir müddeabih haline getirilip harcı yatırılmadan sadece ıslah dilekçesi ile dava tarihinden itibaren faiz işletilmesi şeklindeki bir talebin faiz yönünden usule uygun bir ıslah olmadığı, bu kapsamda söz konusu zararın 10.000TLsinin faizsiz olarak 475.703,00TLsinin ise ıslah tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte toplam 485.703,00TLnin davalıdan tahsiline karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir.

HÜKÜM: Gerekçesi ve ayrıntısı yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının KABULÜ ile, 485.703,00 TL’nin (10.000,00 TL sinin faizsiz, 475.703,00 TL’sinin ise ıslah tarihi olan 22/11/2018 tarihinden itibaren) işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar tarifesi gereği alınması gereken 33.178,37 TL nispi karar ve ilam harcından, peşin alınan 170,78 TL + ıslah ile alınan 8.124,00 TL toplamı 8.294,78 TL’nin mahsubu ile bakiye 24.883,59 TL’nin davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan toplam 8.294,78 TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereği hesap ve takdir olunan 33.378,12 TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan bilirkişi ücreti, talimat masrafı ve posta masrafı olmak üzere toplam 5.445,00 TL yargılama giderinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
6-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilgili tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren 2 Hafta süre içerisinde Bölge Adliye Mahkemesine İSTİNAF yolu açık olmak üzere oy birliğiyle verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.

Başkan …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Katip …
¸e-imzalıdır

“5070 Sayılı Kanun hükümlerince elektronik imza ile imzalanmıştır.”