Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2018/170 Esas
KARAR NO:2021/439

DAVA:Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:22/02/2018
KARAR TARİHİ:03/06/2021

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat davasının yapılan açık yargılaması sonunda aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 21/01/2018 tarihinde müvekkili …’un işleteni olduğu – …’ün sevk ve idaresinde bulunan … plakalı ticari sarı dolmuşa işleteni davalılardan … .. Ltd. Şti. olan ancak kaza yerinden firar etmesi sebebiyle kimliği tespit edilemeyen sürücü tarafından sevk ve idare edilen … plakalı kamyonun çarpması üzerine maddi hasarlı trafik kazası meydana geldiğini, bu kaza sonrası müvekkilinin aracının büyük hasar gördüğünü ve ticari amaçla kullanıldığı için hasarın tamiri esnasında 7 gün boyunca çalışamadığını, olay günü ve saati belirtilerek Emniyet Müdürlüğüne müzekkere yazılıp mobese görüntülerinin istenilmesi halinde davalı işletene ait aracın kusurlu olduğunun görülebileceğini, müvekkilinin aracının 1 hafta boyunca serviste beklediğini, sözk konusu 1 hafta boyunca çalışamadığı her gün için ortalama 500,00-TL günlük zararının oluştuğunu, HMK. 390/2 maddesi gereği davalılara herhangi bir tebligat gönderilmeden trafik kazasına sebep olan … plakalı aracın üçüncü şahıslara devir ve temlikinin önlenmesi bakımından trafik kaydına ihtiyati tedbir şerhi konulmasını, fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla, şimdilik 2.000,00-TL araç değer kaybı ile tamir bakım masrafları için 2.000,00-TL’nin kaza tarihi olan 21/01/2018 tarihi itibariyle işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini, aracın serviste kaldığı bir haftalık süre boyunca kullanamamasından ötürü mahrum kalınan 3.500,00-TL ticari kazanç kaybının da yine kaza tarihi olan 21/01/2018 tarihi itibariyle işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı … .. Ltd. Şti.’den tahsilini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
Usulüne uygun tebliğe rağmen davalılar tarafından dosyaya herhangi bir cevap dilekçesi sunulmadığı görülmüştür.
ÇEKİŞMELİ VAKIALAR HAKKINDA TOPLANAN DELİLLER :
(1)Taraflara usulüne uygun olarak tebligatlar yapılmış olup; … genel müdürlüğünün 25/11/2020 tarihli müzekkere cevabı ekinde … no’lu hasar dosyası sureti, davacı vekilinin 28/02/2020 tarihli beyan dilekçesi ekinde ekspertiz raporu – fotograf çıktıları – … plakalı araca ait km. sorgulama ekran görüntüsü, … Ş.V. … Polis Amirliğinin 03/04/2019 tarihli müzekkere cevabı, … Esnaf Odasının 11/04/2019 tarihli müzekkere cevabı, … … Hizmetleri Derneğinin 01/04/2019 tarihli müzekkere cevabı, … İlçe Emniyet Müdürlüğü’ne yazılan 05/04/2019 tarihli ihzar müzekkeresi, davacı vekilinin 07/02/2019 tarihli delil listesi ekinde yapılan onarıma ilişkin fatura, …’nın 26/04/2018 tarihli müzekkere cevabı ekinde hasar dosyası ve … plakalı araca ilişkin sigorta poliçesi – sigortaya davacı tarafından yapılan başvuruya ilişkin verilen cevap – kaza tespit tutanağı – ekspertiz raporu, Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi tarafından verilen 19/04/2018 tarihli müzekkere cevabı, … İl Emniyet Müdürlüğünün 22/03/2018 tarihli müzekkere cevabı Mahkememiz dosyası arasına alınmıştır.
(2)Tarafların iddia ve savunmaları, dosyada toplanan deliller nazara alınarak, kusur / hasar uzmanı makina mühendisi bilirkişi …’a ve sigorta mevzuatı hesaplama uzmanı …’ya tevdii edilen dosyada tanzim olunan 14/02/2020 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Kusur yönünden yapılan değerlendirmede; dava konusu kazaya karışan … plakalı ticari dolmuş taksi sürücüsü dava dışı …’ün kusursuz – davalı … şirketine sigortalı … plaka sayılı aracın firari sürücüsünün ise KTK 47/d, 84/h, 57/a maddeleri gereği olayın meydana gelmesine dikkatsiz ve özensiz davranışlarıyla sebebiyet verdiğinden %100 oranında kusurlu olduğunu, hasar yönünden yapılan değerlendirmede; davalı … şirketi tarafından sigortalı … plakalı araç için tanzim edilen ve kaza tarihinde geçerli olan poliçenin başlangıç ve bitiş tarihi 03/01/2018-03/01/2019 arasında olduğunu, meydana gelen kazaya ait trafik kazası tespit tutanağındaki tespitlerin … plakalı araçta meydana gelen maddi hasar ile uyumlu olduğunu, … plakalı araca ait olay yeri-hasar fotoğrafları ve araç üzerinde inceleme yapan sigorta eksperinin tespitlerini içeren delil niteliğindeki ekspertiz raporunda; kaza sonrası araçta değişmesi gereken iskontosuz toplam hasarlı parça malzeme tutarının 8.182,74-TL ve işçilik tutarının 3.000,00-TL toplam hasar tutarının KDV. dahil 13.195,63-TL olabileceğini, 13.195,63-TL hasar tutarı x %100 kusur oranı = 13.195,63-TL olabileceğini, söz konusu raporda parça/malzeme kalemlerinin belirtildiği hasar fotoğrafları da dikkate alındığında işçilik fiyatları da dahil serbest piyasa koşullarında kabul edilebilir makul fiyat aralığında olduğunun tespiti yapılmıştır. Değer kaybı yönünden yapılan değerlendirme sonucu; … plakalı araç üzerinde yapılan sorgulamada daha önce 1 adet 27/06/2015 tarihli hasar kaydının bulunduğunu, aracın eski bir kazaya karıştığı ancak hasara ilişkin bir bilgi bulunmadığından ve kaza tarihinde km. bilgisi bildirilmediğinden eksikliklerin bildirilmesi halinde değer kaybının hesaplanabileceğini, Kazanç kaybı yönünden; aracın eksper tarafından onarım süresinin 7 iş günü olarak tespit edildiği ve bu sürenin makul olduğu, bir ticari taksinin incelenen veriler ile günlük net gelirinin ortalama 400 TL olabileceği, ticari dolmuş olan aracın kullanılamamasından doğan kazanç kaybının 7 gün ile bu ortalamanın çarpılmasıyla 2.800,00-TL olabileceğini, Sigorta yönünden ise; davalı …, %100 kusurlu … plakalı kamyon için 03/01/2018 – 2019 tarihleri arasında geçerli olan poliçenin kaza tarihi itibariyle de geçerli olduğunu ve kaza başı 36.000,00-TL teminat verdiğini, işbu tutarın 13.195,63-TL onarım gideri ve teknik kısımda belirtilen belgelerle / bilgilerin temininden sonra hesaplanabilecek değer kaybından sorumlu olacağını, ancak iş kaybı zararlarının zmm poliçesi kapsamında teminat altına alınmadığından davalı … şirketinin bu zarardan sorumlu tutulamayacağını, davacının davalı … açısından da kaza tarihinden itibaren yasal faiz oranı üzerinden işleyecek faiz talep ettiğini ancak davacı sigortanın kendisine başvuru tarihinden itibaren işleyen 9. iş günü temerrüde düşmüş sayılacağını ve bu tarihten itibaren faiz talep edilebileceğini, davalı … .. Ltd. Şti.’nin hasar ( 13.195,63 TL), değer kaybı (belge ve bilgi celbinden sonra tespiti halinde) ve iş kaybı (2.800,00 TL) zararlarından 2918 sayılı KTK. 85. ve TBK. 61. maddesine göre göre işleten sıfatı ile haksız fiil ifa eden sürücü ile müştereken ve haksız fiil tarihinden itibaren taleple bağlı kalınarak yasal faiz oranı üzerinden işleyecek faizi ile birlikte sorumlu olacağı yönünde görüş ve kanaat bildirmiştir.
(3)Bilirkişi raporu taraflara usulüne uygun olarak tebliğ edilmiş olup, tarafların beyan ve itirazlarının değerlendirilmesi ve eksikliklerin tamamlanması ile değer kaybının hesaplanması bakımından dosya yeniden bilirkişi heyetine tevdii edilerek 03/03/2021 tarihinde tanzim olunan bilirkişi ek raporunda özetle; değer kaybı yönünden … plakalı araç üzerinde yapılan sorgulamada daha önce 1 adet 27/06/2015 tarihli hasar kaydının bulunduğunu, bahsi geçen eski kazada aracın sağ ön kısmının hasarlı olduğu, ancak 16/11/2019 tarihinde meydana gelen kazada sol yan muhtelif kısımlarda çarpma olduğu ve trafik kaza tespit tutnağı ile uyumlu olduğu, aracın modeli, yaşı, hasar geçmişinin incelenmesi ile davaya konu kazadan önceki hasar kaydı, kazadaki olay yeri fotoğrafları ile değerlendirildiğinde; dava konusu hasardan önceki 2. El piyasa değerinin 45.500,00 TL civarında olabileceği, kazadan sonraki 2. El piyasa değerinin 33.500,00 TL vivarında olabileceği, serbest piyasa koşullarında … plakalı araçta kaza tarihi itibariyle ( 45.500,00 – 33.500,00 TL) =12.000,00 TL değer kaybı oluşabileceği, alternatifli olarak … plakalı araç ile ilgili “Karayolları Motorlu Araçlar Z.M.S. Sigortası Genel Şartları” tebliği ekinde yer alan tablo kullanılarak yapılan hesaplamada KM. değerinin yüksek olması nedeniyle (10.236,13-TL “negatif değer”) hesaplandığını, KTK. m. 90’da yer alan genel şartlar ifadesi Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edildiği dikkate alınarak değer kaybı yönünden işbu yönteme göre sonuç belirlendiğini, değer kaybı olarak davaya konu … plakalı araçta oluşan değer kaybı için davalı taraftan tazmin etmesi istenen değer kaybı tutarının (aracın serbest piyasa koşullarında dava konusu hasardan önceki 2. el piyasa rayiç değeri ile dava konusu hasardan sonraki 2. el piyasa rayiç değeri arasındaki fark) kaza tarihi itibariyle 12.000,00-TL olabileceği yönünde görüş ve kanaat bildirmiştir.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE:
Dava; trafik kazasından kaynaklı hasar, değer kaybı bedeli ve kazanç kaybına ilişkin maddi tazminat davasıdır.
Yapılan yargılama, davacının iddiaları, davalı tarafın beyanları, toplanan deliller, tanzim olunan bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; 21/08/2018 tarihinde dava dışı araç sürücüsü yönetimindeki davalı sigortalıya sigortalı, davalı şirketin maliki olduğu … plakalı kamyon ile davacıya ait … plakalı ticari dolmuş taksinin karıştığı trafik kazasının gerçekleşmesinde, davalı tarafa sigortalı olan … plakalı kamyonun düz seyir halinde olan dava konusu araca yakın konum aldığı ve sol yan kısımlarına sürtünerek olayın meydana gelmesine sebebiyet verdiğinden KTK 47/d, 84/a, 57/a maddelerini ihlali suretiyle %100 kusurlu olduğu, … plakalı araç sürücüsünün meydana gelen kazada kusursuz olduğu anlaşılmaktadır. Davacı taraf, davalı sigortaya zararın giderilmesi bakımından başvuruda bulunmuş olmasına rağmen sigorta şirketince zararın ödenmemesi nedeniyle sigorta şirketinden ve hasara sebep olan araç işleteninden zararların tahsilini talep etmiştir. Teknik bilirkişilerden alınan rapora göre davaya konu … plaka araçta meydana gelen hasarın eksper tarafından kaza tarihi itibariyle 13.195,63-TL olarak hesaplandığı, bu tutarın ile kazaya ilişkin hasar onarım fotoğrafları ve dosya kapsamındaki delillerle değerlendirildiğinde piyasa koşullarında kabul edilebilir makul fiyat olduğu anlaşılmaktadır. Ayrıca aracın markası, modeli, kilometresi, hasar miktarı, hasarlı, hasarsız araç rayiç değerleri, daha önceki hasar kaydı ve kaza nedeniyle hasar aldığı bölgeler dikkate alınarak, piyasa şartları göz önüne bulundurulması neticesinde emsallerine göre, … plaka sayılı aracın rayiç değerinde 12.000,00 TL değer kaybının olduğu, alternatifli olarak Karayolları Motorlu Araçlar Z.M.S. Sigortası Genel Şartları tebliği ekinde yer alan tablo kullanılarak yapılan hesaplamada KM. değerinin yüksek olması nedeniyle (10.236,13-TL “negatif değer”) hesaplandığı ek raporda belirtilmiştir.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanun’unun 90. maddesinin birinci cümlesinde yer alan “…ve bu Kanun çerçevesinde hazırlanan genel şartlarda…” ibaresinin ve ikinci cümlesinde yer alan “…ve genel şartlarda…” ibaresinin Anayasa’ya aykırı olduğuna ve iptaline karar verilmiştir. Bunun sonucu olarak Yeni Genel Şartların ” Ek 1. Değer Kaybı Hesaplaması” başlıklı kısımlarında ki tazminatın belirlenmesine ilişkin esaslar artık uygulanmamaktadır. Yargıtay 17. Hukuk Dairesi içtihatlarına göre değer kaybının belirlenmesi hususunda aracın kaza tarihindeki hasar görmemiş piyasa değeri ile onarılmış haldeki piyasa değeri arasındaki fark kriteri esas alınmaktadır. Bu sebeple aracın kaza tarihindeki kazadaki hasarı görmemiş piyasa değeri ile onarılmış haldeki piyasa değeri arasındaki fark esas alınarak yapılan değerlendirmeye göre hesaplanan değer kaybı miktarı 12.000,00 TL olduğundan davacı lehine 12.000,00 TL değer kaybının davalılardan tazminine karar vermek gerekmiştir.
TBK 49/1. Maddesine göre: ” Kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür.” O halde zarar verenin, zarar görenin durumunun haksız fiilden önceki duruma getirilmesi ve maddi kaybının tam olarak giderilmesi esastır. Yapmış olduğu haksız fiille, zarar veren işletenin verdiği zararı eksiksiz olarak gidermesi gerektiğinden, gereği yapılması zorunlu olan sigorta poliçesi ile işletenin sorumluluğunu üstlenen sigortacının da meydana gelen zarardan, davalı şirkete sigortalı araç sürücüsünün kusurlu olması nazara alınarak tamamından davalı işletenle birlikte müteselsilen sorumluluğu esastır. Bu nedenle; davalı … şirketinin kaza tarihinde %100 kusurlu olan … plakalı araç için ZMMS sağladığı, davalı … şirketinin KTK ve TTK hükümlerine göre, Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası kapsamında aracın maliki ve işleteni gibi oluşan bu hasar bedelinden sorumlu olduğu, diğer davalı …. Ltd. Şti.’nin aracın işleteni olar… şirketi ile birlikte müteselsilen sorumlu olduğu kanaatiyle; teknik raporla serbest piyasa koşullarına uygun olduğu tespiti yapılan toplam 13.195,63-TL hasar tazminatının tazminini davacılardan talep edebileceği anlaşılmakla davacının hasar tazminatı talebi yönünden davanın kabulüne karar verilmiştir.
Davacı hasar görenin dava dilekçesi ile; aracının ticari dolmuş taksi olması, taksinin serviste kaldığı 1 haftalık mahrum kalınan kaybının 3.500,00 TL olduğundan bahisle davalı…. Ltd. Şti.’den kazanç kaybını talep ettiği anlaşılmakla; bilirkişi raporundaki değerlendirmelerle, hasar fotoğrafları dikkate alındığında 7 günlük sürenin onarım için makul süre olduğu, … Odası Başkanının beyanları, taksi ile ilgili internet web siteleri üzerinden (örneğin; taksiborsa.com, akyoltaksi.com, kaletaksi.com gibi) yapılan araştırmada ticari dolmuşun çalıştığı güzergahta kaza tarihindeki günlük net gelirinin ortalama 400 TL olabileceği tespit edilmiş olmakla ve toplam kazanç kaybının 7 günlük süre dikkate alınarak 2.800,00 TL olabileceği kanaatine varılmakla davacının 3.500,00 TL talep etmesine rağmen buna ilişkin somut bir delil de sunmadığı dikkate alınarak davanın kısmen kabulüne, kazanın oluşumuna sebebiyet veren %100 kusurlu … plakalı araç sahibinden 2.800,00 TL kazanç kaybı talebinin tahsiline karar vermek gerekmiştir.
Davalı … şirketine davacı tarafından dava tarihinden önce yapılmış bir ihbar mevcutsa; 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunun 99/1 maddesi ile Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortasının Genel Şartlarının B-2 maddelerinde sigortacının zarar giderim yükümlülüğü, zararın ihbarı ve gerekli belgelerin sigortacıya bildirildiği tarihten itibaren 8 iş günü içinde zorunlu mali sorumluluk sigortasının poliçe limiti dahilinde tazminatı ödemekle yükümlü olup, bu sürenin sonunda ödeme yapılmadığı takdirde temerrüt gerçekleşeceği öngörülmüştür. Somut olayda davacı tarafından sigortaya 02/02/2018 tarihinde başvurulmuş olduğundan 8. İş günü sonunda 15/02/2018 tarihinde sigorta açısından temerrüt gerçekleşmiştir. Davacı taraf her ne kadar dava dilekçesinde taleplerini yasal faiziyle birlikte talep etmiş ise de 25/03/2021 tarihli ıslah dilekçesi ile faiz talebini ıslah ederek ticari faiz talep etmiş, kazaya karışan araçların kamyon- ticari taksi olduğu nazara alındığında ticari araç oldukları ve ticari faize hükmedilebileceği anlaşıldığından; 13.195,63-TL hasar bedeli, 12.000,00-TL değer kaybı bedeli olmak üzere toplam 25.195,63-TL’nin davalı … yönünden temerrüt tarihi olan 15/02/2018 tarihinden itibaren, davalı…. Ltd. Şti. yönünden kaza tarihi olan 21/01/2018 tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte, 2.800,00-TL kazanç kaybının davalı…. Ltd. Şti.’den kaza tarihi olan 21/01/2018 tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle davacıya ödenmesine karar verilmesi kanaatine varılarak aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere;
(1)Davanın KISMEN KABUL KISMEN REDDİ ile; 13.195,63-TL hasar bedeli, 12.000,00-TL değer kaybı bedeli olmak üzere toplam 25.195,63-TL’nin davalı … yönünden temerrüt tarihi olan 15/02/2018 tarihinden itibaren, davalı…. Ltd. Şti. yönünden kaza tarihi olan 21/01/2018 tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte davalılardan tahsilde tekerrür oluşturmamak kaydıyla müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
(2)2.800,00-TL kazanç kaybının davalı…. Ltd. Şti.’den kaza tarihi olan 21/01/2018 tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
(3)Harçlar tarifesi gereğince alınması gereken 1.912,38-TL karar ve ilam harcından peşin olarak alınan 128,09-TL harçtan ve ıslah harcı olarak alınan 362,00-TL harçtan mahsubu ile bakiye 1.422,29-TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile Hazineye irat kaydına,
(4)Davacı tarafından yatırılan (128,09-TL peşin + 362,00-TL ıslah) toplam 490,09-TL harcın davalılardan alınarak davacıya ödenmesine,
(5)Davacı tarafından yapılan; 35,90-TL başvuru harcı, 1.500,00-TL bilirkişi ücreti, 326,50-TL tebligat, posta ve müzekkere masraflarından oluşan toplam 1.862,40-TL yargılama masrafından davanın kabulü reddi oranında yapılan hesaplama neticesinde 1.816,97-TL yargılama masrafının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı tarafa verilmesine, bakiye kısmın davacının üzerinde bırakılmasına,
(6)Davacı taraf duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden, kabul edilen dava değeri itibariyle AAÜT uyarınca yapılan hesaplama neticesinde 4.199,34-TL nispi vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
(7)Davalı…. Ltd. Şti. duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden, reddedilen dava değeri itibariyle AAÜT uyarınca yapılan hesaplama neticesinde 700,00-TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalı…. Ltd. Şti. tarafa verilmesine,
(8)Dosyada kullanılmayan bakiye gider avansının HMK.’nın 333. ve HMK. yönetmeliğinin 47/1. maddeleri uyarınca karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa ödenmesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, 5235 sayılı Kanun’un 33-(1), 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 341-(1) ve devamı maddeleri uyarınca, gerekçeli kararın usulen taraflardan her birine tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süre dahilinde, Mahkememize dilekçe ile başvurmak suretiyle İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 03/06/2021

Katip …
✍e-imzalıdır.

Hakim …
✍e-imzalıdır.