Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 10. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/66 E. 2020/710 K. 26.11.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2017/66 Esas
KARAR NO:2020/710

DAVA:Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:19/01/2017
KARAR TARİHİ:26/11/2020

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı şirket tarafından müvekkili şirket aleyhine …. İcra Müd.’nün … Esas sayılı dosyası üzerinden kambiyo senetlerine mahsus icra takibi yapılmış olup söz konusu takibe dayalı olarak … Bankası … … Şubesi’nin 30/01/2014 tarihli … çek numaralı ve 5,500,00-TL tutarlı çekin gösterildiğini, takip dayanağı çekin müvekkil şirket yetkilisi …ve …’ın müşterek olarak ikamet ettiği evden 16/11/2013 tarihinde çalınmış olduğunu, bu durumun … tarafından … Polis Merkezi Müdürlüğü’ne de bildirildiğini, müvekkili şirket yetkilisinin şikâyeti üzerine … CBS. … Sor. sayılı dosyası üzerinden soruşturma da başlatıldığını, çekin çalındıktan sonra müvekkili şirket adına sahte imza ve kaşe ciro edilerek piyasaya sokulduğunu ve çek üzerindeki ciro silsilesine göre ciro edildiğini, bu durumun icra dosyasında müvekkili şirket yetkilisi tarafından açıkça ifade edildiği ve haciz tutanağına geçirildiğini, takip konusu çek üzerindeki imzanın şirket yetkilisine ait olmaması nedeniyle müvekkilinin takibe konu çek veya başka herhangi bir nedenle davalı şirkete borcunun bulunmadığını, davalıya borçlu olunmadığının tespiti ile yatan paranın davalıya ödenmemesi için tedbir konulmasını, davalının kötü niyetli olmasından dolayı %20 tazminata mahkûm edilmesini, ücreti vekâlet ve mahkeme masraflarının karşı tarafa yüklenmesi talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davaya konu çekin üzerindeki son ciranta olan …. .. Ltd. Şti adlı şirket ile müvekkili arasında akdedilen … Sözleşmesi kapsamında temlik alındığını, ödenmediği için …. İcra
Müd. … E. dosyası ile takip başlatıldığını, davalı şirketin çek üzerinde yer alan …. Ltd. Şti. ile … Şti. arasında ticari ilişkinin gerçekleştiğine ilişkin tüm belgelerin kontrollerinin yapıldığını ve yapılan tüm kontrollerden sonra … Sözleşmesi yapılarak davaya konu çekin devralındığını, basiretli bir tacir gibi davranmakla yükümlü olan davacının müvekkili şirkete temlik edilen çekle ilgili dava dışı cirantalarla yaşadığı uyuşmazlıklara yönelik itirazlarını davalıya karşı ileri sürmesinin hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, müvekkili şirketin dava dışı …. Gıda.. ile … Sözleşmesi imzaladığını ve bu kapsamda dava dışı firmaya muhtelif tarih ve adetlerde yapmış olduğu mal ve hizmet satışlarından doğan alacakları karşılığında finansman hizmeti verdiğini, davacının …. İcra Hukuk Mahkemesinin … Esas dosyada yaptığı borca itiraz ve…. Asliye Ticaret Mahkemesi … Esas sayılı çek iptal davasının ret edilerek davacı aleyhine sonuçlandığını, çek üzerindeki keşideci de dâhil tüm cirantaların çek bedelinin ödenmesinden müştereken sorumlu olduğunu, müvekkili şirketin üzerine düşen tüm sorumlulukları yerine getirdiğini, bu sebeple davanın reddi ile davacının %20’den aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatı ödemeye mahkûm edilmesini, ücret-i vekâlet ve dava masraflarının davacı üzerinde bırakılmasını talep etmiştir.
Yargılama aşamasında davalı … … AŞ. …. Noterliği … Yevmiye numaralı Tahsili Gecikmiş Alacakların Satış ve Temlik Beyannamesi ile alacağını …’ye temlik edildiğine ilişkin belge sunmuştur.
ÇEKİŞMELİ VAKIALAR HAKKINDA TOPLANAN DELİLLER :
(1)Taraflara usulüne uygun olarak tebligatlar yapılmış olup; …. İcra Müd.’nün … Esas sayılı dosyası Mahkememiz dosyası arasına alınmıştır.
(2)Tarafların iddia ve savunmaları, dosyada toplanan deliller nazara alınarak, grafolog bilirkişi …’a tevdii edilen dosyada tanzim olunan 10/01/2020 tarihli bilirkişi raporunda özetle; inceleme konusu … Bankası A.Ş, … Şubesi / … Şubesi’nin “…” emrine yazılı “5.500” (beş bin beşyüz) -TL bedelli, “…. A,Ş.” adına atılmış, … seri numaralı, keşide yeri …, keşide tarihi 30/01/2014 olan çek aslı arka yüzündeki “…” kaşe izi üzerine ilgili şirket yetkilisi adına atılmış 1. ciro imzasının davacılar …, …, … ve …’ün eli ürünü olmadığı yönünde görüş ve kanaat bildirmiştir.
(3)Tarafların iddia ve savunmaları, dosyada toplanan deliller nazara alınarak, mali müşavir bilirkişi …’ye tevdii edilen dosyada tanzim olunan 30/07/2020 tarihli bilirkişi raporunda özetle; dava konusu 5.500,00-TL tutarlı çekin davacının evinden çalınarak sahte kaşe ve imza ile ciro edildiğini, bu konuda ilgili merciler nezdinde işlemlerin yapılarak imza sahteciliğinin bilirkişi marifeti ile tespit edildiğinin anlaşıldığını, bahsi geçen çekin davalı … … A. Ş. ile dava dışı …. … Ltd. Şti. arasında akdedilen … Sözleşmesi kapsamında yapılan finansman işlemi sonunda davalıya alacağın tahsiline yönelik teslim edildiğini ve vadesinde ödenmediğinden icra takibine konu edildiğini, davalı tarafından yapılan finansman (…) işleminde 6361 Sayılı Kanun ve Yönetmelik hükümlerine aykırı bir husus gözükmediğini, bilerek çek borçlusunun zararına yönelik hareket ettiğine dair bir kanıta rastlanmadığını, Mahkeme’nin aynı kanaati taşıması halinde asıl alacak tutarına takip tarihinden tahsil tarihine kadar TCMB. tarafından belirlenen değişken oranlarda ticari faiz uygulanabileceği yönünde görüş ve kanaat bildirmiştir.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE:
Dava, çekteki ciro imzasının sahteliği iddiasına dayalı menfi tespit istemine ilişkindir.
10.10.2006 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak aynı tarihte yürürlüğe giren Finansal Kiralama, … ve Finansman Şirketlerinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkındaki Yönetmelik m. 22/2 hükmü uyarınca, … şirketleri kambiyo senetlerine dayalı olsa bile bir mal veya hizmet satışından doğmuş veya doğacak, fatura veya benzeri belgelerle tevsik edilemeyen alacakları satın alamazlar veya tahsilini üstlenemezler. … şirketleri belirtilen yönetmelik
hükmü uyarınca alacağı temlik alabilirler. … işlemi alacağın temliki hükümlerine tabi olduğundan davacı kambiyo borçlusu, temlik eden durumundaki önceki alacaklısına karşı yani satıcı şirkete karşı ileri sürebileceği def’i ve itirazları factoring şirketine karşı da ileri sürebilir (BK. m. 167/1, TBK.188/1).
Kambiyo senetlerinden doğan alacağa karşı borçlunun ancak senedin hükümsüzlüğüne taalluk eden veya senetten anlaşılan defilerle alacaklıya karşı şahsen haiz olduğu defileri ileri sürebileceği bu defilerden bazılarının mutlak, bazılarının ise nispi olduğu, senette sahtecilik definin mutlak defilerden olduğundan ve iyiniyetli hamil de dahil herkese karşı ileri sürülebileceğinde tereddüt bulunmamaktadır. Çekteki imzanın sahte olması, senetteki taahhüdün bulunmadığı yönündeki defilerden olup herkese karşı ileri sürülebileceğinden imzaları davacı şirket temsilcilerine ait olmayan davaya konu çeke ilişkin sahtelik iddiasının iyiniyetli de olsa hamil … şirketine karşıda ileri sürülebileceği aşikardır.
(Yargılama aşamasında … alacağını temlikle …’ye devretmekle, … davalı konuma gelmişse de davanın açıldığı tarihte davalı olan ve çekteki hamil olarak gözüken … A.Ş dikkate alınarak değerlendirme yapılmıştır.)
Dava, icra takibine konu edilen çekteki imzanın davacı şirket yetkilisinin eli ürünü olmadığından bahisle, icra dosyasında borçlu olmadığının tespiti talebine ilişkin olup takibe konu çekin arka yüzünde bulunan 1.ciro altındaki imzanın davacı lehtar şirket yetkilisinin eli ürünü olup olmadığı yönünden mahkememizce usulüne uygun olarak imza incelemesi yapılmış ve alınan grofoloji bilirkişi raporu ile davacı şirket yetkililerinin eli ürünü olmadığı anlaşılmış olduğundan, davanın kabulü ile
Davacı taraf, dava dilekçesinde davalının kötü niyetli olması nedeniyle davalı aleyhine %20’den az olmamak koşuluyla kötüniyet tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir. Dava açıldığı tarihte dosyada davalı olan hamil, temlik eden … şirketidir. 6361 sayılı Yasa’nın 9/2 maddesi hükmü … şirketlerine, kambiyo senetlerine dayalı olsa bile temlike konu alacağın bir mal veya hizmet satışından doğduğunu fatura ile tevsik etme ve kambiyo senedi ile faturanın uyumlu olduğunu araştırma yükümlülüğünü yüklemiş, 6102 sayılı T.T.K.’nun 790. maddesi ise ciro silsilinde dış görünüş itibari ile kopukluk olup olmadığını inceleme yükümlülüğünü yüklemiştir. Sözleşme tarihine göre … şirketlerine bunların dışında daha fazla yükümlülük yükleyen bir mevzuat hükmü bulunmamaktadır.( Yargıtay 19.Hukuk Dairesinin 12/06/2017 tarih 2016/10538 esas 2017/4836 karar sayılı ilamı) … şirketinin temlik aldığı çeklerle ilgili asıl ilişkileri de tetkik etmek yükümlülüğünden söz edilemez. Kaldı ki, … İşlemlerinde Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik, BDDK. Tarafından 04/02/2015 tarihli ve … sayılı Resmi Gazete’de yayımlandığı ve Yönetmelik 11 maddeye göre yürürlük tarihi 01/01/2015 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlüğe girmiştir. Davaya konu olayda … şirketi ile, dava dışı …. Tic. Ltd Şti. arasında yapılan … sözleşmesi 2013 tarihli olup buna göre sözleşme tarihinden sonra 01/01/2015 tarihinde yürürlüğe giren … İşlemlerinde Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in 5 maddesinin bu tarihten önce yapılan … sözleşmeleri için geçerli olmadığı anlaşılmıştır. Yine de alınan bilirkişi raporu ile … şirketinin istihbarat yaptığı ilgili ve gerekli belgelerin bulunduğu anlaşılmıştır. Belirtilen bu sebeplerle davacının davaya konu çekle ilgili imzanın sahteliğine dayalı açtığı davada davacı tarafın eli ürünü olmadığı anlaşıldığından davanın kabulü ile, davacının …. İcra Müdürlüğünün … E. Sayılı dosyasında takip ve dayanak olan çek (… … şubesine ait, keşidecisi … ve Tic. A.Ş. Olan, 30/01/2014 keşide tarihli, 5.500,00-TL bedelli çek) nedeniyle davalıya borçlu olmadığının tespitine, çekteki ciro silsilesinde herhangi bir kopukluk olmadığından çeki ciro yolu ile almış bulunan … A.Ş’nin takipte kötü niyetli veya ağır kusurlu olmadığı anlaşıldığından İİK 72/4. Maddesi gereği şartları taşımayan kötü niyet tazminatı talebinin reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere;
(1)Davanın KABULÜ ile;…. İcra Müdürlüğünün … E. Sayılı dosyasında takip ve dayanak olan çek (… … şubesine ait, keşidecisi … ve Tic. A.Ş. Olan, 30/01/2014 keşide tarihli, 5.500,00-TL bedelli çek) nedeniyle davacı …’nin davalıya borçlu olmadığının TESPİTİNE,
(2)Şartları oluşmadığından davacının kötü niyet tazminatı talebinin reddine,
(3)Harçlar tarifesi gereğince alınması gereken 375,70 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 93,93 TL harçtan mahsubu ile bakiye 281,77 TL harcın davalıdan tahsili ile Hazineye gelir kaydına,
(4)Davacı taraf duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden, kabul edilen dava değeri üzerinden AAÜT uyarınca 4.080,00 TL maktu vekalet ücretinin davalıdan tahsil edilerek davacı tarafa verilmesine,
(5)Davacı tarafından yapılan; 31,40 TL başvuru harcı, 93,93 TL peşin harç, 4,60 TL vekalet harcı, 1,800,00 TL bilirkişi ücreti, 250,50 TL posta, tebligat ve müzekkere masraflarından oluşan toplam 2.180,43 TL yargılama masrafınının davalıdan tahsil edilerek davacı tarafa verilmesine,
(6)Dosyada kullanılmayan bakiye gider avansının HMK.’nın 333. ve HMK yönetmeliğinin 47/1 maddeleri uyarınca karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa ödenmesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, 5235 sayılı Kanun’un 33-(1), 6100 Sayılı Hukuk Mhuakemeleri Kanunu’nun 341-(1) ve devamı maddeleri uyarınca, gerekçeli kararın usulen taraflardan her birine tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süre dahilinde, Mahkememize dilekçe ile başvurmak suretiyle İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 26/11/2020

Katip …
✍e-imzalıdır.

Hakim …
✍e-imzalıdır.