Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İSTANBUL
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2017/589 Esas
KARAR NO : 2021/433
DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 30/06/2017
KARAR TARİHİ : 01/06/2021
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA: Davacı vekili mahkememize vermiş olduğu dava dilekçesi ile, davalı şirketler ile davacı arasında ilaçlama çalışmalarında personeli hizmet alım ihalesi yapıldığını, ilgili ihaleleri 01/02/2011-31/12/2013 tarihleri arasında davalı şirketlerin aldığını, dava davışı işçinin görev yerinin davacı şirketçe değiştirildiğini ve kendisine görev değişikliği formu tebliğ edildiğini, dava dışı işçinin bunun esaslı değişiklik niteliğinde olduğu ve söz konusu değişikliği kabul etmediğini beyan etmek suretiyle kıdem tazminatının kendisine ödenmesini isteyerek 31/05/2017 tarihi ile iş akdini fesh ettiğini, bu sebeple dava dışı işçinin alt işverenlerdeki çalışmasının karşılığı olan 10.721,64TL dava dışı işçinin banka hesabına ödendiğini, 01/01/2014 sonrasına ait kıdem tazminatının davacı şirketçe ayrıca ödenmiş olup, belirtilen kısmın yalnızca alt işveren dönemindeki çalışmasına karşılık ödenmiş kıdem tazminatı olduğunu, dava dışı işçi ile davacı arasında 01/02/2011-31/12/2013 tarihleri arasında herhangi bir şekilde sözleşmeye dayalı iş ilişkisinin olmadığını, davacı şirketin dava dışı işçi …’a ödemiş olduğu işçilik alacağının, ödeme tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan sorumlulukları oranında rucüen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalılara usulune uygun davetiye tebliğ edilmiş olup, davalılardan …Ltd Şti, …Ltd Şti, … Ltd Şti vekili mahkememize vermiş olduğu cevap dilekçesi ile, dava dışı işçinin davalı şirketlerin davacıdan 4734 sayılı Kamu İhale Kanunun 62.maddesi 1.fıkrası E bendi uyarınca almış olduğu personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alım ihalesi kapsamında, …Ltd Şti’nde 01/02/2013-31/12/2013 tarihleri arasında 1.067,36TL brüt ücretle, … Ltd Şti’nde 01/02/2012-31/12/2012 tarihleri arasında 1.745,45TL brüt ücretle, …Tic Ltd Şti’nde 01/01/2013-31/01/2013 tarihleri arasında 1.875,92TL brüt ücretle çalıştığını, davacının davalı şirketlerde 1 tam yıl çalışmadığını, davalı şirketlerin davacının kıdem tazminatı ile ilgili bir sorumluluğu olmadığını, kıdem tazminatına hak kazanma koşulunun 1 tam yıl çalışma olduğunu, bu nedenle davalı şirketler yönünden davanın reddi gerektiğini, bununla birlikte davalı şirketle davacı arasında akdolunan sözleşmede sözleşme bedeline dahil olan giderler ve yine ihale şartnamesinde teklif fiyata dahil olan giderlerin sayıldığını, teklif fiyatın içerisinde yer almayan bir bedelin davalı şirketlerden rücu yolu ile istenmesi talebinin hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, Hizmet Alım İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 10.maddesinde personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alım ihalelerinde teklif fiyata dahil olan giderlerin nelerden ibaret olacağının sayıldığını, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alım ihalesi kapsamında istihdam edilen personellerin kıdem tazminatlarının ihale teklif fiyatına dahil edilmemekte olduğunu, kıdem tazminatının sözleşme bedeline dahil olan bir gider olmadığını, sözleşme bedeline dahil olmayan ne zaman ortaya çıkacağı belli olmayan ve işbu dava özelinde sonradan ortaya çıkan bir tazminat kaleminin davalı şirketten rücu ile istenmesinin sözleşmeye aykırı olduğunu, davacı ile davalı arasındaki hizmet alım sözleşmelerinde ve ilgili şartnamelerde kıdem tazminatından doğan sorumluluğun davalıya ait olduğu yönünde hüküm olmadığını, davalı şirket aleyhine açılan işbu rücu davasında, davalı şirketin yasa tarafından öngörülmeyen ve sonradan ortaya çıkan sorumluluğun 1475 sayılı İş Kanunun 14/5 maddesi gereğince dayaya konu işçiyi çalıştırdığı dönemdeki brüt ücret ile sınırlı olduğunu, dava dışı personelin tüm çalışma süresi boyunca birden fazla alt işveren nezdinde çalışmış olup, eğer davalı şirketin sorumluluğunun cihetine gidilecekse bu sorumluluk miktarının, rücu davasına konu işçinin davalı şirkette çalıştığı yıldaki brüt ücret ile sınırlı olacağını, taraflar arasında ihale sözleşmesinde işçilere ödenecek işçilik alacaklarının tamamından davalı şirketin sorumlu olduğuna ilişkin bir hüküm bulunmadığını, yani taraflar arasındaki %50-%50 oranındaki müteselsil müşterek borçluluğun aksi kararlaştırılmadığını, yanlar arasında İş Kanunun 2.mad uyarınca müşterek borçluluk kurulduğuna göre, davalının ilgili dosya davacısı işçiye yapmakla yükümlü olduğu tutarın %50si oranında davacının sorumluluğunun bulunduğunu beyanla, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Taraflara usulune uygun davetiye tebliğ edilmiş olup, tazminat hesaplama tablosu, banka kayıtları, alt işveren çalışma sürelerini gösterir tablo, ilişki kesme formu, iş akdi fesih yazısı, görev değişikliği formu, ödeme işlem dekontu, ticaret sicil kayıtları, ticaret sicil gazetesi, dava dışı işçiye ait sicil dosyası celp olunmuştur.
Tarafların iddia ve savunmaları, dosyada toplanan deliller nazara alınarak, dosya rapor tanzimi için bilirkişiye gönderilmiş olup, bilirkişi SGK Başmüfettişi … tarafından tanzim olunan 19/11/2018 tarihli raporunda; asıl işveren-alt işveren ilişkisinin mevcut olduğu durumlarda, asıl işverenin, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak İş Kanunundan kaynaklanan yükümlülükler nedeniyle, alt işverenle birlikte müteselsilen sorumlu olduklarını, burada Kanundan kaynaklanan bir teselsül halinin söz konusu olup, asıl ve alt işverenlerin, dış ilişki itibariyle müteselsilen sorumlu olduklarını, iş ilişkide ise, bu husustaki nihai sorumluluğun hangi tarafa ait olduğu konusunda tarafların kendi aralarında sözleşme yapılabileceğini, müteselsil sorumlulardan her birinin alacaklıya yapılan ifadan birbirlerine karşı genel olarak, eşit paylarla sorumlu olduklarını, ancak bunun aksinin kararlaştırılabileceğinin de açıkça belirtildiğini, taraflar arasındaki sözleşmenin 22.maddesinin hizmet işleri genel şartnamesine atıf yapılmakta olup, şartnamenin 6.bölüm 38.maddesi hükmüne göre, çalıştırılan işçilerin ücret ve yan ödemelerinden davacı yüklenicinin çalıştırdığı dönemle sınırlı olarak sorumlu olduklarını, her yüklenicinin çalıştırdığı işçinin işçilik haklarından kendi çalıştırdığı dönemle sorumlu olduğunu, dava dışı işçinin alt işveren nezdinde 01/03/2011-31/12/2013 tarihleri arasında 2 yıl 9 ay 26 gün hizmet süresine göre en son brüt 3.829,40TL ücret üzerinden 08/06/2017 tarihinde 10.721,64TL kıdem tazminatının…hesabına yatırıldığını, söz konusu brüt ücret üzerinden hizmet sürelerine göre hesaplanan kıdem tazminatının brüt kıdem tazminatı tutarının 10.803,63TL, damga vergisi kesintisi 82,00TL olmak üzere net kıdem tazminatının 10.721,63TL olduğunu, davacının dava dışı işçi …’a ödemiş olduğu kıdem tazminatından dolayı alt işveren sorumluluklarının; …Ltd Şti’nin 07/03/2021-31/01/2012 tarihleri arasındaki hizmet süresi ile sınırlı olmak üzere toplam 4.442,16TLden, …Şti’nin 01/02/2012-31/12/2012 tarihleri arasındaki hizmet süresi ile sınırlı olmak üzere toplam 3.483,75TL’den,…Ltd Şti’nin 01/01/2013-31/12/2013 tarihleri arasındaki hizmet süresi ile sınırlı olmak üzere toplam 3.795,73TL’den sorumlu olduklarını belirtmiştir.
Bilirkişi raporu taraflara tebliğ edilmiş olup, rapora karşı beyan ve itirazlar dosyaya ibraz edilmiş, tanzim olunan 01/10/2019 tarihli bilirkişi ek raporunda; davacının dava dışı işçi …’a ödemiş olduğu kıdem tazminatından dolayı alt işveren sorumluluklarının; …Ltd Şti’nin 07/03/2021-31/01/2012 tarihleri arasındaki hizmet süresi ile sınırlı olmak üzere toplam 3.442,16TLden, … Şti’nin 01/02/2012-31/12/2012 tarihleri arasındaki hizmet süresi ile sınırlı olmak üzere toplam 3.483,75TL’den, …Eğit Ltd Şti’nin 01/01/2013-31/12/2013 tarihleri arasındaki hizmet süresi ile sınırlı olmak üzere toplam 322,28TL’den, … Ltd Şti’nin 01/02/2013-31/12/2013 tarihleri arasındaki hizmet süresi ile sınırlı olmak üzere toplam 3.473,35TLden sorumlu olduklarını belirtmiştir.
Bilirkişi ek raporu taraflara tebliğ edilmiş olup, ek rapora karşı itirazlar doğrultusunda tanzim olunan 12/03/2020 tarihli ek raporda ise; …Ltd Şti’nin 07/03/2021-31/01/2012 tarihleri arasındaki hizmet süresi ile sınırlı olmak üzere toplam 1.474,41TLden, … Şti’nin 01/02/2012-31/12/2012 tarihleri arasındaki hizmet süresi ile sınırlı olmak üzere toplam 1.479,41TL’den, …Ltd Şti’nin 01/01/2013-31/12/2013 tarihleri arasındaki hizmet süresi ile sınırlı olmak üzere toplam 154,48TL’den, …Ltd Şti’nin 1/02/2013-31/12/2013 tarihleri arasındaki hizmet süresi ile sınırlı olmak üzere toplam 1.683,26TLden sorumlu olduklarını belirtmiş, ikinci ek rapora da itirazlar sunulmuş ise de, ikinci ek rapora karşı itirazlar doğrultusunda düzenlenen 29/09/2020 tarihli ek raporda da, ikinci ek rapordaki tespit ve hususların aynı olduğunu, hesaplamaların geçerli olduğunu ve ayrıca bir değerlendirme ve hesaplama yapılmadığnı belirtmiştir.
Dava, işçi haklarına dayalı olarak yapılan ödemenin ihale şartnamesi idari şartname ve mevzuat kapsamında rücuen tazminine ilişkin alacak davasıdır.
Yapılan yargılama, davacı tarafın iddiaları, davalıların beyanları, tanzim olunan bilirkişi raporu ve ek raporları ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; davalı şirketler ile davacı arasında ilaçlama çalışmalarında personel hizmet alım ihalesi yapıldığı, dava dışı işçi …’ın asıl işveren … AŞ ve alt işverenler nezdinde 07/03/2011-31/05/2017 tarihleri arasında 6 yıl 3 ay çalışması bulunduğu, alt işverenlerde geçen hizmet süresinin 01/03/2011-31/12/2013 tarihleri arasında 2 yıl 9 ay 26 gün olduğu, iş akdinin dava dışı işçinin görev yerinin değiştirilmesi üzerine iş sözleşmesindeki esaslı değişikliğin kabul edilmemesi üzerine dava dışı işçi tarafından sonlandırıldığı ve dava dışı işçi…’a 01/03/2011-31/12/2013 tarihleri arasında 2 yıl 9 ay 26 gün çalışması karşılığı brüt 3.829,40TL üzerinden 08/06/2017 tarihinde 10.721,64TL kıdem tazminatının … hesabına yatırıldığı, taraflar arasındaki uyuşmazlığın, davacı tarafından işçi haklarına dayalı olarak yapılan işbu ödemenin ihale şartnamesi, idari şartname ve mevzuat kapsamında söz konusu tutarın ödeme tarihi itibariyle davalılardan sorumlulukları nispetinde tahsili noktasında toplandığı tespit edilmiştir.
Asıl işveren-alt işveren ilişkisinin mevcut olduğu durumlarda; asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak İş kanunundan kaynaklanan yükümlülükler nedeniyle, alt işverenle birlikte müteselsilen sorumludur. Kanundan kaynaklanan bir teselsül hali söz konusu olup, asıl ve alt işverenler, dış ilişki itibariyle (dava dışı işçiye karşı) müteselsilen sorumludur. İş ilişkide (alacaklıya karşı müteselsilen sorumlu olan borçlular arasındaki ilişkide) ise bu husustaki nihai sorumluluğun hangi tarafa ait olduğu konusunda taraflar kendi aralarında sözleşme yapabilirler.
6098 sayılı BKnun 62.maddesinde “Tazminatın aynı zarardan sorumlu müteselsil borçlular arasında paylaştırılmasında, bütün durum ve koşullar, özellikle onlardan her birine yüklenebilecek kusurun ağırlığı ve yarattıkları tehlikenin yoğunluğu göz önünde tutulur. Tazminatın kendi payına düşeninden fazlasını ödeyen kişi, bu fazla ödemesi için, diğer müteselsil sorumlulara karşı rücu hakkına sahip ve zarar görenin haklarına halef olur.” denilmektedir. Buna göre müteselsil sorumlulardan her birinin alacaklıya yapılan ifadan birbirlerine karşı genel olarak eşit paylarla sorumlu oldukları, ancak bunun aksinin kararlaştırılabileceği de açıkça belirtilmiştir.
Taraflar arasında akdedilen Hizmet Alım Sözleşmesinin iş tanımı başlıklı 5.maddesinde, sözleşmenin konusunun yemek hizmeti alım işi olarak tanımlanmış olup, aynı sözleşmenin Sözleşme Bedeline Dahil olan Giderler başlıklı 7.maddesinde, taahhüdün yerine getirilmesine ilişkin ilgili mevzuat gereğince ödenecek vergi, resim, harç ile ulaşım ve her türü sigorta giderlerinin sözleşme bedeline dahil olduğu düzenlenmiştir. Yüklenicinin sözleşme konusu iş ile ilgili çalıştıracağı personele ilişkin sorumlulukları başlıklı 22.maddesinin 22.1.alt bendinde; yüklenicinin sözleşme konusu iş ile ilgili çalıştıracağı personele ilişkin sorumluluklarının ilgili mevzuatın bu konuyu düzenleyen emredici hükümleri ve Genel Şartnamenin 6.bölümünde belirlendiği, yüklenicinin bunlara aynen uygulamakta yükümlü olduğu belirtilmiştir. Hizmet işleri genel şartnamesinin 6.bölüm 38.maddesinde, yüklenici, çalıştırdığı işçilerin işi yapmakta olduğu bir iş kolu veya meslekte aynı tipteki bu iş için mevzuatta kabul edilenlerden daha az elverişli olmayan şartlarda çalışmaları ve ücret almalarını sağlayacaktır. Taraflar arasındaki sözleşmenin 22.maddesi hizmet işleri genel şartnamesine atıf yapmakta olup, şartnamenin 6.bölüm 38.maddesi hükmün göre, çalıştırılan işçilerin ücret ve yan ödemelerinden davacı yüklenici çalıştırdığı dönemle sınırlı olarak sorumludur.
Taraflar arasında imzalanan sözleşme ve yasal düzenlemeler dikkate alındığında, her yüklenici çalıştırdığı işçinin işçilik haklarından kendi çalıştırdığı dönemle sorumludur. Mahkememizce yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucu tanzim olunan ve mahkememizce de kabul gören bilirkişi raporuna göre, dava dışı işçinin alt işverenler nezdinde 01/03/2011-31/12/2013 tarihleri arasındaki hizmet süresine göre 08/06/2017 tarihinde 10.721,64TL kıdem tazminatının dava dışı işçinin …hesabına yatırıldığı, davacı tarafından dava dışı işçi …’a ödenen 10.721,363TL tutarındaki kıdem tazminatından dolayı alt işveren olan davalıların; … Tic Ltd Şti’nin 07/03/2011-31/01/2012 tarihleri arasındaki hizmet süresi ile sınırlı olmak üzere 3.442,16 TL, …Ltd Şti’nin 01/02/2012-31/12/2012 tarihleri arasındaki hizmet süresi ile sınırlı olmak üzere 3.483,75TL, … ve İnş Tic Ltd Şti’nin 01/01/2013-31/01/2013 tarihleri arasındaki hizmet süresi ile sınırlı olmak üzere 322,38TL, … Hiz Ltd Şti’nin 01/02/2013-31/12/2013 tarihleri arasındaki hizmet süresi ile sınırlı olmak üzere toplam 3.473,35TL sorumlu oldukları anlaşıldığından, davacının davasının kabulü ile toplam 10.721,64TLnin davalılardan aşağıda belirtilen sorumlulukları oranında 08/06/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya verilmesine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki hüküm tesis olunmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenler ve dosya içeriğine göre;
1-Davanın KABULÜ ile
A-322,38 TL’ nin 08/06/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı … Ltd. Şti.’ nden alınarak davacıya ödenmesine,
B-3.473,35 TL’ nin 08/06/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı …Ltd. Şti.’ nden alınarak davacıya ödenmesine,
C-3.483,75 TL’ nin 08/06/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı …Ltd. Şti.’ nden alınarak davacıya ödenmesine,
D-3.442,16 TL’ nin 08/06/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı …Ltd. Şti.’ nden alınarak davacıya ödenmesine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince takdir olunan 4.080,00TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
3-Harçlar tarifesi gereğince alınması gereken 732,39TL karar ve ilam harcından peşin olarak alınan 183,10TLnin mahsubu ile bakiye 549,29TLnin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak Hazine’ye irat kaydına (Davalı … Ltd Şti’nin harcın 22,02TLsinden, Davalı … Ltd Şti’nin harcın 237,26TLsinden, Davalı …Ltd Şti’nin harcın 237,97TLsinden, davalı …Ltd Şti’nin harcın 235,13TLsinden sorumlu olmak üzere, tahsilde tekerrür olmamak şartı ile),
4-Davacı tarafından bilirkişi ücreti, posta gideri olmak üzere yapılan toplam 1.879,50TL yargılama giderinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
Ayrıca davacı tarafından bu dava nedeniyle yatırılan 183,10TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yatırılan ve kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacı tarafa iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı, davalıların yokluğunda, (HMK 345/1 md. gereğince) gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Mahkememize veya başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamı ödenmek suretiyle, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı. 01/06/2021
Katip
E-İMZALI
Hakim
E-İMZALI
İşbu evrak, 5070 sayılı Elektronik İmza Yasası kapsamında imzalanmıştır.