Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO :2017/558 Esas
KARAR NO:2020/398

DAVA:Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:18/10/2016
KARAR TARİHİ:08/07/2020

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı şirket ile davalı şirket arasında 15/12/2010 tarihinde Acentelik Sözleşmesi imzalandığını, davacının üretim ve satışlarının yıldan yıla artmasına rağmen, 21/06/2016 tarihinde hiçbir neden ve mazeret belirtilmeden davacının … Sigorta ekranlarının kapatıldığını, bu nedenle davacı şirket tarafından davalıya …Noterliği’nin … tarih ve … yevmiye sayılı ihtarnamesinin gönderildiğini, ancak işbu ihtarnameye rağmen ekranların açılmadığını, davalı tarafından gönderilen ….Noterliği’nin … tarih ve … yevmiye nolu ihtarnamesi ile acentelik sözleşmesinin 3 ay sonra feshedileceğinin bildirildiğini, gerekçe olarak “acentenin pusula sistemi üzerinde yaptığı işlem adedinin çok fazla olması, sistemi gereğinden fazla yorup ana web sunucusunun tıkanmasına sebebiyet verilmesi nedeniyle acente ekranlarının sistem tarafından otomatik olarak 22/06/2016 tarihinde kapatıldığı”nın bildirildiği, davalı tarafından keşide edilen ihtarnamede sözleşmenin 3 ay sonra feshedileceğinin bildirilmiş olmasına rağmen bu 3 aylık sürede davacı ekranlarının kapalı kaldığını, davacı şirkete ait müşterilerle ilgili bilgi verilmediğini, davacı şirketin acentelik yapmasının fiilen engellendiğini, işbu 3 aylık sürede davacı şirketin kazanacağı komisyon alacağından mahrum kaldığını, sözleşmenin haksız olarak feshi sebebi ile komisyon alacağı ve portföy tazminatı istem haklarının doğduğunu, kural olarak kişinin sözleşmenin feshi yoluna gitme konusunda irade özerkliği sonucu takdir hakkı bulunduğunu, ancak feshin haksız olması halinde karşı tarafın bundan doğan zararlardan sorumlu tutulacağını, fesih için haklı bir sebebin bulunması gerektiğini, ancak davacı şirketin sözleşmenin feshinde kusurlu olmadığını, anılan nedenlerle fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile 50.000,00 TL maddi tazminatın 21/06/2016 tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, 150.000,00 TL portföy tazminatının haksız fesih tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
ISLAH: Davacı vekili sunmuş olduğu ıslah dilekçesi ile; dosya kapsamında aldırılan bilirkişi raporlarına göre davacının maddi tazminat ve portföy tazminatı davası açmakta haklı olduğunun ortaya çıktığı ve istenebilecek tazminat miktarlarının hesaplandığı, bu itibarla maddi tazminat için 26.548,78 TL ve portföy tazminatı için 106.240,56 TL daha talep edilmekle toplamda 132.789,34 TL farkın davalıdan tahsili talep ettiklerini, bu itibarla dava açılışta belirtilen 50.000,00 TL + 26.548,78 TL = 76.548,78 TL maddi tazminat ve 150.000,00 TL + 106.240,56 TL = 256.240,56 TL portföy tazminatı olmak üzere toplamda 306.240,56 TL tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
2.ISLAH: Davacı vekili sunmuş olduğu 2.ıslah dilekçesi ile; 1.ıslah dilekçelerinde 76.548,78 TL maddi tazminat ile 256.240,56 TL portföy tazminatın talep edildiği, ancak toplam 332.789,34 TL tazminat şeklinde yazılması gerekirken, toplama hatası yapılarak 306.240,56 TL tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmesinin talep edildiği, bu durumun maddi hata olduğunu, maddi hatanın düzeltilerek toplam 332.789,34 TL tazminatın haksız fesih tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı vekilinin dava dilekçesindeki iddia ve taleplerinin haksız olduğunu, davacı tarafın acentelik ekranının geçici süre ile kapatılmasının teknik gerekliliklere dayandığını, bu durumun davalı tarafından davacıya gönderilen ihtarnamede belirtildiğini, ekran kapatılmasının davacının çok fazla sorgu yapmasından kaynaklandığını, davacı tarafın kullandığı yazılımın bu duruma sebebiyet verdiğini, taraflar arasındaki sözleşmenin TTK hükümlerine ve sözleşmenin 25.maddesi hükmüne uygun olarak 3 aylık fesih ihbar süresi verilerek feshedildiğini, her iki taraf için de bu şekilde sözleşmeyi feshetme hakkının söz konusu olduğunu, aynı madde ile portföy tazminatı talebinde bulunulamayacağının hükme bağlandığını, davacı tarafa portföyünden tanzim edilen poliçelerin tamamına ilişkin poliçe vadelerinin sonuna kadar geçerli olan prim üzerinden komisyon ödendiğini, bu nedenle tamamlanmamış işlere ilişkin olarak acentelik komisyon alacağının söz konusu olmadığını, davacı şirketin davalı şirket dışında 16 ayrı sigorta şirketinin acenteliğini yaptığını, müşteri portföyüne bu şirketlerden poliçe tanzim etmesi ve portföyünü bu şekilde devam ettirmesinin mümkün olduğunu, sigorta acenteliğinde portföy tazminatının ancak uzun süreli akdedilen hayat sigortası, bireysel emeklilik, hastalık gibi branş üretimlerinde söz konusu olduğunu, dava konusu olayda davacı tarafça tanzim edilen poliçelerin tamamının bir yıl süreli olduğunu, tüm süreye ilişkin komisyonların ödendiğini, anılan nedenlerle davacının haksız ve dayanaksız davasının reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve beyan etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Dava, davacı ile davalı arasında imzalanan Acentelik Sözleşmesi uyarınca, davacının davalıdan olan portföy tazminatı ve yoksun kalınan kâr bedelinin tahsilinin yönelik alacak davasıdır.
Taraflar arasında imzalanan acentelik sözleşmesi ve ihtarnameler ile tarafların diğer delilleri dosya kapsamında toplanmıştır.
Mahkememizce davacı şirketin ticari defter ve kayıtlarının incelenerek 01/10/2016 tarihinden geriye doğru 5 yıllık ticari kayıtları dikkate alınmak sureti ile davacının davalıdan almış olduğu yıllık komisyon ve diğer ödemelerin ortalamasının ne olduğu, … ve sonrası 3 aylık dönem de önceki yıllara göre komisyon ve diğer ödemelerde azalma olup olmadığı, var ise miktarının ne olduğunun tespiti konusunda bilirkişi incelemesi yaptırılması ile rapor aldırılması hususunda … Asliye Hukuk Mahkemesi’ne talimat yazılmasına karar verilmiş, ….Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … Talimat sayılı dosyasından aldırılan raporda; davacı tarafından hizmet verilen toplam 50 yıllık sürede 1.067.669,07 TL komisyon elde ettiği, aylık ortalama hizmet gelirinin 21.353,38 TL olduğu, davacı şirketin 2016 yılında 12 ayda tüm faaliyetlerinden elde ettiği toplam hizmet ve komisyon geliri toplamının 6.638.397,98 TL olduğu, davaya konu hesaplamanın yapılabilmesi için 2016 yılındaki ilk 6 aylık ortalama gelirin hesaplanıp, sonraki 3 aylık dönemde gelir kaybı olup olmadığının tespit edilmesinin gerektiği, firmanın bu 3 aylık dönemde davalıdan işlem yapamadığı poliçelerini başka sigorta şirketlerinden tanzim etmiş olabileceği, firmanın 2016 yılı ilk 6 aylık ortalama gelirinin 3.265.473,79 / 6 = 544.245,63 TL x 3 ayda olması gereken = 1.632.736,89 TL olduğu, firmanın 2016 Temmuz-Ağustos-Eylül geliri toplamının = 1.556.188,11 TL olduğu, yapılan hesaplamalar neticesinde davacının 2016 yılında aracılık sözleşmesinin feshedilmesi sebebi ile Temmuz-Ağustos-Eylül döneminde toplam 76.548,78 TL zarara uğradığı yönünde görüş ve kanaat bildirilmiştir.
Aldırılan talimat raporu taraflara tebliğ edilmiş, bu kez davalı tarafın ticari defter ve kayıtlarının incelenmesi bakımından bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiş, bilirkişi olarak Mali Müşavir … tayin edilmiş, bilirkişi tarafından sunulan raporda; sözleşmenin feshinden 3 ay önce sistemin kapatılmasından dolayı davacının uğramış olduğu zararın tespiti için davacının aynı yıldaki önceki 6 aylık dönemi esas alınarak hesaplama ve davacının geçmiş 5 yılda elde ettiği komisyon gelirinin tüm süreye tekamül eden kısmında 3 aylık ortalamaya isabet eden gelirinin hesaplanması ile mümkün olduğunu bu itibarla talimat mahkemesince aldırılan bilirkişi raporunda davacının komisyon alacağının 76.548,78 TL olduğunun tespit edildiği, yine davacının portföy tazminatı talebine ilişkin olarak da; davacı tarafından hizmet verilen toplam 50 aylık sürede 1.067.669,07 TL komisyon elde ettiği, aylık ortalama hizmet gelirinin 21.353,38 TL olduğu, bu miktarın 12 ay ile çarpılması ile yıllık ortalama gelirinin 256.240,56 TL olacağı yönünde görüş ve kanaat bildirilmiştir.
Yapılan yargılama, davacının iddiaları, davalının beyanları, ibraz edilen deliller, talimat bilirkişi raporu, mahkememizce yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucu ibraz edilen bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; davacı tarafından açılan işbu dava ile davacı şirket ile davalı şirket arasında 15/12/2010 tarihinde Acentelik Sözleşmesi imzalandığı, 21/06/2016 tarihinde davacı şirketin sigorta ekranlarının davalı … Sigorta tarafından kapatıldığı, bu nedenle davacı şirket tarafından davalıya … 3.Noterliği’nin … tarih ve … yevmiye sayılı ihtarnamesinin gönderildiği, davalı tarafından gönderilen ….Noterliği’nin … tarih ve … yevmiye nolu cevabi ihtarnamesi ile çok fazla işlem yapılması sebebi ile ekranların sistem tarafından otomatik olarak kapatıldığı ve acentelik sözleşmesinin 3 ay sonra feshedileceğinin bildirildiği, davalı tarafından keşide edilen ihtarnamede sözleşmenin 3 ay sonra feshedileceğinin bildirilmiş olmasına rağmen bu 3 aylık sürede davacı ekranlarının kapalı kaldığı, davacı şirketin acentelik yapmasının fiilen engellendiği, işbu 3 aylık sürede davacı şirketin kazanacağı komisyon alacağından mahrum kaldığı, sözleşmenin haksız olarak feshi sebebi ile komisyon alacağı ve portföy tazminatı istem haklarının doğduğu, davacı şirketin sözleşmenin feshinde kusurlu olmadığı, anılan nedenlerle
50.000,00 TL maddi tazminat ile 150.000,00 TL portföy tazminatının davalıdan tahsilinin talep edildiği görülmüştür.
Mahkememizce taraflar arasındaki uyuşmazlığın çözümü bakımından bilirkişi incelemesi yaptırılmış olup, denetime ve hüküm kurmaya elverişli bulunan bilirkişi raporuna göre davacı tarafından davalıya toplamda 50 aylık hizmet verildiği, 50 aylık sürede toplam 1.067.669,09 TL komisyon elde edildiği, aylık ortalama hizmet gelirinin ise 21.353,38 TL olduğu, bu itibarla davacının yıllık ortalama gelirinin 256.240,56 TL olduğu, davacı firmanın 2016 yılında ise 12 ayda tüm faaliyetlerinden elde ettiği toplam hizmet ve komisyon geliri toplamının 6.638.397,98 TL olduğu, davacı firmanın 2016 yılı ilk 6 aylık ortalama gelirinin 3.265.473,79 / = 544.245,63 TL olduğu, 3 ayda olması gereken bedelin 1.632.736,89 TL olduğu, ancak davacı firmanın 2016 yılı Temmuz-Ağustos-Eylül geliri toplamının 1.556.188,11 TL olduğu, bu itibarla davacının sözleşmenin feshi nedeniyle Temmuz-Ağustos-Eylül döneminde toplam 76.548,78 TL zarara uğradığı anlaşılmış olup, ancak her ne kadar davacı tarafça ıslah dilekçesinde dava açılışta belirtilen 50.000,00 TL’yi ıslah ettiklerini ve bilirkişi tarafından tespit edilen 76.548,78 TL maddi tazminatın davalıdan tahsilini talep ettiğini beyan etmiş ise de, dilekçesinin sonuç kısmında “açılışta belirtilen 50.000,00 TL + 26.548,78 TL = 76.548,78 TL maddi tazminat ve 150.000,00 TL + 106.240,56 TL = 256.240,56 TL portföy tazminatı olmak üzere toplamda 306.240,56 TL tazminatın davalıdan tahsiline” karar verilmesini talep ettiği, yine sunmuş olduğu maddi hata düzeltme dilekçesi ile ıslah dilekçelerinde toplama hatası yapıldığı ve maddi hata yapıldığı, bu itibarla maddi hatanın düzeltilerek “76.548,78 TL maddi tazminat ile 256.240,56 TL portföy tazminatı olmak üzere toplam 332.789,34 TL tazminatın davalıdan tahsiline” karar verilmesini talep ederek ek harç yatırmış ise de; bu işlemin 2.ıslah niteliğinde olduğu, 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 176 ve ardından gelen maddelerinde ıslah kurumu ayrıntılı şekilde düzenlendiği, 6100 Sayılı Kanun’un 176. Maddesine göre, taraflardan her birinin yapmış olduğu usul işlemlerini kısmen veya tamamen ıslah edebileceği ve aynı davada tarafların ancak bir kez ıslah yoluna başvurabileceği belirtilmiş olup, aynı davada ikinci kez ıslah yoluna başvurulması halinde bu yöndeki talebin reddi gerektiği anlaşılmakla, davacının kâr mahrumiyetine ilişkin davasının kısmen kabulü ile 50.000,00 TL’nin davalıdan tahsiline karar vermek gerekmiş, yine davacının portföy tazminatına ilişkin olarak davacı tarafından davalıya toplam 50 aylık süre hizmet verildiği ve bu hizmet süresinde toplam 1.067.669,07 TL komisyon elde ettiği, aylık ortalama hizmet gelirinin 21.353,38 TL olduğu, bu itibarla yıllık ortalama gelirinin 21.353,38 x 12 = 256.240,56 TL olduğu anlaşılmakla, 256.240,56 TL portföy tazminatının 150.000,00 TL’sinin dava tarihi olan 18/10/2016 tarihinden itibaren, kalan 106.240,56 TL’sinin ise ıslah tarihi olan 01/11/2019 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine karar vermek gerekmiş, aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi ve ayrıntısı yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının KISMEN KABUL – KISMEN REDDİ ile, 50.000,00 TL 3 aylık kâr mahrumiyeti tazminatının dava tarihi olan 18/10/2016 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
2-256.240,56 TL portföy tazminatının 150.000,00 TL’sinin dava tarihi olan 18/10/2016 tarihinden itibaren kalan 106.240,56 TL’sinin ise ıslah tarihi olan 01/11/2019 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
3-Islah dilekçesinin maddi olarak düzeltilmesi şeklindeki dilekçe ile ıslah miktarının arttırılması şeklindeki talep 2. bir ıslah niteliğinde bulunduğundan ve kanunen dosyada 1 kez ıslah talebinde bulunulabileceğinden bu kısım için açılan davanın REDDİNE,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereği alınması gereken 20.919,29 TL karar ve ilam harcından, toplam alınan 5.683,21 TL harcın mahsubu ile bakiye 15.236,08 TL’nin davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
5-Davacı tarafından yatırılan toplam 5.683,21 TL (3.415,50 TL peşin harç + 1.814,32 TL 1.ıslah + 453,39 TL 2.ıslah)’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereği hesap ve takdir olunan 29.886,84 TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan toplam 1.681,95 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren 2 Hafta süre içerisinde Bölge Adliye Mahkemesine İSTİNAF yolu açık olmak üzere oy birliğiyle verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 08/07/2020

Başkan …
e-imzalıdır

Üye …
e-imzalıdır

Üye …
e-imzalıdır

Katip …
e-imzalıdır