Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 10. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/536 E. 2018/1109 K. 18.10.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2017/536
KARAR NO : 2018/1109
DAVA : Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 12/06/2017
KARAR TARİHİ : 18/10/2018
Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir.
(I) TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; taraflar arasında yapılan anlaşma gereğince 3 farklı makinenin üretilip davacıya teslimi için anlaşıldığını, bu makinelerden puch kesim makinesi ve flekso baskı makinesinın davalı tarafından üretileceğini ve kağıt bardak şekillendirme makinesinin ikinci el olarak temin edileceğini, bu makinelere karşılık farklı tarihlerde parça parça olmak üzere toplam 17.500-USD ve 5.000-Euro davalıya ödeme yapıldığını, karşılıklı görüşmelerde ilk ödeme alındığında davalının makine üretimine başladığını belirtmiş ise de yapılan ziyaretlerde henüz taahhüt edilen teknik özelliklerde makinelerin üretilemediği anlaşıldığından davalıya 28/02/2017 tarihinde makinelerin 10 gün içerisinde sözleşmeye uygun şekilde teslimi yada ödenen ücretin iadesi talebiyle ihtarname gönderildiğini, davalı tarafından verilen ihtarname cevabında kendisine yapılan ödemeleri kabul ettiği ancak teslimatın başlaması için kalan bakiye kısmın da tamamlanmasının talep edildiğini, davacı ve davalı şirket yöneticilerinin görüşmesi sonucu davalının ücret iadesini kabul ettiği ancak yıl sonuna vadeli bir çek vermek istediğini, davalının edimini ifa niyetinde olmadığı anlaşıldığından öncelikle davalının alacağı karşılayacak miktarda menkul ve gayrimenkul malları ile 3. Kişiler nezdindeki hak ve alacaklarının ihtiyaten haczine karar verilmesini, ödenen ücretin kamu bankalarının döviz cinsine göre bir yıllık mevduata uyguladıkları en yüksek faiziyle birlikte davalıdan alınıp davacıya verilmesini, yargılama giderleriyle vekalet ücretinin davalıya yükletilmesini talep etmiştir.
Davalı şirket yetkilisi cevap dilekçesinde özetle; davacı tarafından bahse konu siparişe ilişkin yapılan suçlamaların kabul edilemez olup düzenlenen proformaya ilişkin anlaşılan makine bedellerinin %40’lık bedelinin 25.833-USD olduğunu, kendilerine yapılan ödeme toplamının 22820,50-USD olup kalan 3.012,50-USD’nin ödenmemesi nedeniyle teslim sürecinin başlatılamadığını, dava konusu makinelerin tamamlanarak teslim edilebilmesi için ellerinden gelen tüm çaba ve özveriye rağmen davacının işi yokuşa sürdüğünü, davacı tarafından kendilerine ortaklık teklif edildiği ancak daha sonra yine davacı şirketten kaynaklı sebepler nedeniyle işbu yeni şirketin kurulamadığını, … firmasının siparişinin özel ölçülerde olması nedeniyle kendilerince bu işin tamamlanabilmesi için harcanan çaba ve emeğin davacıya iletilerek makul bir tazminatla bu sorunun çözülebileceği ancak makine satıldıktan sonra ödeme yapılabileceğinin kendilerine iletildiğini, uzlaşabilmek adına yıl sonuna tek parça senet verilebileceği ve makine erken satılırsa vadesi beklenmeden ödeme yapılacağını, anlaşma sonrası yaşanan sorunlar ve mahkeme süreci sebebiyle makinaların kendilerine de maddi külfet oluşturduğunu belirterek konuyla ilgili mağduriyetlerini bildirmiştir.
(II) ÇEKİŞMELİ VAKIALAR HAKKINDA TOPLANAN DELİLLER :
(1)Taraflara usulüne uygun olarak tebligatlar yapılmış olup; düzenlenen proforma ve sözleşme, davacı tarafça … Noterliği’nden davalıya gönderilen ihtarname ve davalı tarafından verilen ihtarname cevabı, 53 adet fatura fotokopileri, gutura pack kalıp dekontu, flekso makinesi peşinat dekontu, davacın gönderdiği mail ve cevabı, 10/04/2017 tarihli yeni firma sözleşmesi, davalı tarafından Ticaret Odasına sunulan dilekçe dosya kapsamına alınmıştır.
(2)Tarafların iddia ve savunmaları, dosyada toplanan deliller nazara alınarak, bilirkişiler Makine Mühendisi … ile Mali Müşavir…’a tevdii edilen dosyada; yerinde yapılan keşif ve inceleme sonrası tanzim olunan 05/03/2018 tarihli bilirkişi raporunda özetle; …Cup flesko baskı makinesinin %100’ünün tamamlanmış bir şekilde keşif mahallinde bulunmadığı, …542 Çin Kağıt Bardak Şekillendirme Makinesine bağlı olmayan demonte parça ve malzeme tutarının yaklaşık ancak %10 civarında olabileceğini, tarafların inceleme için ticari defter ve belge ibraz etmemesi nedeniyle incelemenin dosya üzerinden yapılabildiğini, taraflar arasında yapılan 3 makineye ilişkin sözleşme bedelinin 63.833-USD olduğunu, anlaşmaya göre sözleşme bedelinin %40’ı olan 25.533,20-USD’nin sipariş onaylandığında ödenmesinin gerektiği ancak davacı tarafça davalıya 22.820,50-USD ödeme yapıldığını, makinelerin teslimi için sipariş onay tarihinden itibaren 90 gün sürenin öngörüldüğü, makinelerin teslim edilmesi gereken süre içerisinde tamamlanıp tamamlanmadığı hususunda takdirin yüce Mahkemede olduğu yönünde görüş ve kanaat bildirmiştir.
(3)Bilirkişi raporu taraflara usulüne uygun olarak tebliğ edilmiş olup, tarafların beyan ve itirazlarının değerlendirilmesi dosya yeniden bilirkişi heyetine tevdii edilerek 13/09/2018 tarihinde tanzim olunan bilirkişi ek raporunda özetle; … Cup Punch Kesim Makinesini oluşturan parça ve malzemelerin işlev ve fonksiyonu dikkate alındığında söz konusu makinenin %30’luk kısmının keşif mahallinde bulunduğu ancak sistemin bir bütün olmaması ve eksik %70’lik kısmı nedeniyle makinenin çalışmayacağı yani üretim yapamayacağını, … Cup Seg 542 2. El Çin Kağıt Bardak Şekillendirme Makinesi’nin %90’lık kısmının montaj edildiği ancak %10’luk kısmının montajının yapılmaması nedeniyle alıcının ondan beklenilen faydayı sağlayamayacağını, taraflar arasında yapılan 3 makineye ilişkin sözleşme bedelinin 63.833-USD olduğunu, anlaşmaya göre sözleşme bedelinin %40’ı olan 25.533,20-USD’nin sipariş onaylandığında ödenmesinin gerektiği ancak davacı tarafça davalıya 22.820,50-USD ödeme yapıldığını, makinelerin teslimi için sipariş onay tarihinden itibaren 90 gün sürenin öngörüldüğü, makinelerin teslim edilmesi gereken süre içerisinde tamamlanıp tamamlanmadığı ve davacı tarafça peşin ödenmesi gereken bedelin 2.718,20-USD eksik ödenmesinin makinelerin imalatına başlanıp ancak kullanılanaz halde eksik bırakmış olmasının olaya etkisindeki takdirin yüce Mahkemede olduğu yönünde görüş ve kanaat bildirmiştir.
(III) DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE:
Dava; eser sözleşmesinin feshinden kaynaklı alacak istemine ilişkindir.
Taraflar arasında imza edildiği sabit olan sözleşmeye göre; davalı tarafça teknik özellikleri ayrıntılı olarak belirtildiği şekilde bir adet “… kesim makinası”, bir adet “flesko baskı makinası”, bir adet “kağıt bardak şekillendirme makinası” yapılması ve teslimi konusunda mutabakata varılmıştır. Sözleşme niteliği itibariyle eser sözleşmesi mahiyetindedir. Söz konusu makinelerden flesko baskı makinesinin yapımına hiç başlanmadığı, punch kesim makinesinde tamamlanan imalat tutarının % 30 civarında olup, % 70’lik kısmının eksik kaldığı, çin bardak kağıt şekillendirme makinesinin ise anahtar teslim olacak vaziyette çalışır durumda olmadığı teknik bilirkişi raporu dahilinde açıkça ifade edilmiştir. Keza iddia ve savunma nazarında makinelerin yapım sürecine dair bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. Davalı, eksik ödeme sebebiyle işin tamamlanamadığını ifade ederek davanın reddini savunmuştur.
6098 Sayılı TBK 473/1 maddesince; “Yüklenicinin işe zamanında başlamaması veya sözleşme hükümlerine aykırı olarak işi geciktirmesi ya da işsahibine yüklenemeyecek bir sebeple ortaya çıkan gecikme yüzünden bütün tahminlere göre yüklenicinin işi kararlaştırılan zamanda bitiremeyeceği açıkça anlaşılırsa, işsahibi teslim için belirlenen günü beklemek zorunda olmaksızın sözleşmeden dönebilir.”
Somut olayda işin kararlaştırılan sürede bitirilemediği gibi davacı tarafça davalıya 22.820,50 USD’lik (Euro cinsi ödemenin USD cinsine çevrilmekle) ödeme yapılmıştır. Sipariş onayı sonrasında verilmesi kararlaştırılan % 40’lık peşinatın sözleşme toplam bedeli üzerinden 25.533,20 USD’ye tekabül ettiği, bu bağlamda eksik peşinat tutarının oldukça cüzi bir miktarda kaldığı, davalı tarafın ayıplı ifası ve hatta makinelerden birinin yapımına hiç başlanmamış olması dikkate alınarak eksik ödeme savunmasının dürüstlük kuralına aykırılık oluşturacağı, zira edimler arasındaki nispetsizliğin oldukça fazla olduğu, bununla birlikte %60’a tekabül eden bakiye sözleşme bedeli olan 38.299,80 USD’nin malların gümrüğe teslimi sonrasında ödeneceği hususunda anlaşıldığı halde zaten ayıplı – eksik imalat sonrası bu düzeyde bir teslim aşamasına hiç gelinmediği dikkate alınarak davacının sözleşmeden dönmekte haklı sayılması gerektiği kanaatine erişilmiş, bu sebeple imal olunan makinelerin davalı uhdesinde bırakılmak suretiyle davacı tarafça davalıya ödendiği sabit olan 22.820,50 USD’nin temerrüt tarihi dava tarihi olarak kabul edilmekle dava tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4/a maddesinde Devlet Bankalarının USD cinsi üzerinden açılmış 1 yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faiz oranı işletilmek suretiyle davalıdan tahsiliyle davacıya verilmesi yönünde neticeden davanın kabulüne yönelik aşağıdaki hüküm tesis olunmuştur.
(IV) HÜKÜM SONUCU :
(1)Davanın KABULÜ ile;
22.820,50-USD’nin dava tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4/a maddesinde Devlet Bankalarının USD cinsi üzerinden açılmış 1 yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faiz oranı işletilmek suretiyle davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
(2)Davacı vekilinin ihtiyati haciz talebinin yerinde görülmediği takdir edilmekle reddine,
(3) Sözleşme konusu bir adet “punch kesim makinası”, bir adet “flesko baskı makinası”, bir adet “çin kağıt bardak kağıt şekillendirme makinası”nın fesih kapsamında davalı uhdesinde bırakılmasına,
(4) Harçlar tarifesi gereğince alınması gereken 5.564,95 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 1.391,24 TL harçtan mahsubu ile bakiye 4.173,71 TL harcın davalıdan tahsili ile Hazineye irat kaydına,
(5) Davacı taraf duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden kabul edilen dava değeri itibariyle uyarınca 9.267,30 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsil edilerek davacı tarafa verilmesine,
(6)Davacı tarafından yapılan; 31,40 TL başvuru harcı, 1.391,24 TL peşin harç, 4,60 TL vekalet pulu, 1.200,00 TL bilirkişi ücreti, 233,00 TL müzekkere, posta, tebligat masraflarından oluşan toplam 2.860,24 TL yargılama masrafının davalıdan tahsil edilerek davacı tarafa verilmesine,
(7)Dosyada kullanılmayan bakiye gider avansının HMK.’nın 333. ve HMK. yönetmeliğinin 47/1. maddeleri uyarınca karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa ödenmesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, 5235 sayılı Kanun’un 33-(1), 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 341-(1) ve devamı maddeleri uyarınca, gerekçeli kararın usulen taraflardan her birine tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süre dahilinde, Mahkememize dilekçe ile başvurmak suretiyle İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.
Katip …
Hakim …
¸

“5070 Sayılı Kanun hükümlerince bu belge elektronik imza ile imzalanmıştır. “