Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İSTANBUL
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO:2017/1070 Esas
KARAR NO:2021/297
DAVA:Menfi Tespit (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ :12/12/2017
KARAR TARİHİ:08/04/2021
Mahkememizde görülmekte olan davada asıl dosya olan 2017/1070 esas sayılı dosya 08/04/2021 tarihli duruşmada tefrik edilerek ayrı bir esasa kaydının yapıldığı, işbu dosyanın Mahkememizin birleşen … Esas sayılı dosyası bakımından görülmesine karar verilerek yapılan açık yargılaması sonunda aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı borçlu … … İnş.San.ve Tic.Ltd.Şti.ile davacı şirket arasında 21/09/2016 tarihli … sözleşme sayılı Finansal Kiralama Sözleşmesi akdedildiğini, işbu sözleşmeden kaynaklanan borçlarla ilgili olarak diğer davalılar …, …, … A.Ş.ve … … İnş.San.ve Tic.Ltd.Şti.nin müteselsil kefil olduklarını, sözleşme kapsamında bir adet 2016 model … marka, … motor nolu, … şasi nolu paletli ekskavatörün davalı kiracıya teslim edildiğini, Finansal Kiralama Sözleşmesi genel hükümleri uyarınca ….Noterliğinin 14/11/2016 tarih ve … yevmiye nolu bildirimi ile 31/10/2016 tarihinden başlamak üzere 24 aylık kira ödeme planının davalı kiracıya bildirildiğini, davalı kiracı tarafından ödeme planı uyarınca Haziran 2017 kira ödemesinin yapılmaması üzerine davacı tarafından 60 gün ödeme önelli ….Noterliğinin 14/07/2017 tarih … yevmiye nolu fesih ihtarnamesinin keşide edildiğini, bunun üzerine davalı kiracının, fesih iradesini ve sözleşmenin münfesih olduğunu kabul ederek 25/09/2017 tarihinde sözleşmeye konu ekipmanı davacıya teslim ettiğini, teslim alınan iş makinesi üzerinde … lisanslı değerleme uzmanları tarafından ekspertiz incelemesi yapılarak KDV dahil 330.000 TL acil ve 400.000 TL adil değer biçildiğini, davalı kiracıdan alınan muvafakatnameye istinaden ekipmanın davacı şirket prosedürleri kapsamında satışa konulduğunu ve alınan en iyi teklife istinaden KDV dahil 453.873 TL bedelle 3.kişiye satıldığını, akabinde KDV hariç satış bedelinin 13/10/2017 tarihine davalı kiracı hesabına aktarıldığını, satış bedelinin kiracının borçlarından mahsup edilmesinin ardından bakiye tutarın tahsili için davalılar aleyhine ….İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyası ile ilamsız icra takibi başlatıldığını, davalılar tarafından faize, yetkiye, borca ve tüm ferilere itiraz edildiğini ve takibin durduğunu, bu nedenlerle itirazın iptali ile takibin devamına, %20 den az olmamak kaydıyla icra inkar tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … cevap dilekçesinde özetle; davacı ile aralarında 20/09/2016 tarihinde … sayılı Finansal Kiralama Sözleşmesinin akdedildiğini, işbu sözleşmeye göre 2016 model … … Paletli Ekskavatör ve ekipmanın kiralama sözleşmesiyle 195.000,000 Euro bedelle 24 adet senet karşılığında senetlerin ödenmesi ve devir taahhüdü ile teslim alındığını, davaya konu sözleşmenin detaylı incelenmesi halinde doğmayan haklardan feragati düzenleyen 37. 44. ve 47. maddelerin ne kadar dayatmacı olduğunun rahatlıkla görülebileceğini, daha önemlisi davaya konu aracın piyasa değerinden çok daha düşük bir tutarla satılması ve satış bedelinin borçla ilgili olmayan tutarlara mahsup edilmesi sonucu icra takiplerine devam edildiğini ve bu durumun hukuka aykırı olup sebepsiz zenginleşmeye yol açtığını, Yargıtay içtihatlarında “her ne kadar 9. ve 17. maddelerde finansal kiralama konusu malın mülkiyetinin kiralayan şirkete ait olduğu belirtilmiş ise de her iki maddenin gerekçesinde görüldüğü üzere finansal kiralama nesnenin mülkiyetinin kiralayan şirkete bırakılmasındaki amacın kira bedellerine karşı bir teminat niteliği taşıdığının kabulü gerekir” denildiğini, davalı şirketlerin iyi niyetle ve icra tehdidi altında dava konusu ekskavatörü ve ekipmanları ödenmediği iddia edilen senetlere karşılık rayiç değerde ve borca mahsuben teslim ettiğini ancak karşı tarafın kötü niyetli olarak ve doğru fiyat tespiti yapılmadan elden çıkarıldığını, müvekkilinin bu davranışlardan kaynaklı zararının ve faturalardan dolayı borçlu olunmadığının tespitini, mükerrer tahsil taleplerinin reddi ile kötü niyetli davranış nedeniyle %20 icra inkar tazminatına hükmedilmesini, yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
Diğer davalılar cevap dilekçesinde özetle; Mahkememizin 2017/1070 esas sayılı dosyası ile davacı hakkında menfi tespit davası açıldığını, davanın konusunun aynı içerik ve alacak konusuna ilişkin olduğunu, dolayısı ile 2017/1070 esas sayılı davanın bekletici mesele yapılmasını talep ettiklerini, davalının kötü niyetli olup basiretli bir tacir gibi davranmadığını, finansal kiralama sözleşmesine konu iş makinesinin piyasa değerinden çok düşük bir tutarla satıldığını, satış bedelinin borca, faize ve ferilerine mahsup edilmesi gerekirken hukuk sözleşme masrafı adı altında haksız ve hukuka aykırı bedellerle faturaya dönüştürülerek borçla ilgisi olmayan tutarlara mahsup edildiğini, davacının haksız ve gerçek dışı alacak iddiaları ile faturalar düzenlediğini, davaya konu devir edilmek üzere akdedilen sözleşmeye aykırı bir biçimde hem icra takipleri başlattığını hemde düşük bedelle aracın satışından elde edilen tutarı borca mahsup etmediğini, sebepsiz zenginleşme amacıyla hareket ettiğini, bu nedenlerle davanın reddine, mükerrer tahsil taleplerinin reddine, kötü niyetli davacı için %20 icra inkar tazminatına kara verilmesini talep etmişlerdir.
ÇEKİŞMELİ VAKIALAR HAKKINDA TOPLANAN DELİLLER :
(1)Taraflara usulüne uygun olarak tebligatlar yapılmış olup; … Ticaret Sicil Müdürlüğünün 11/02/2019 tarihli müzekkere cevabı, … Finansal Kiralama Sözleşmesi (fotokopisi), dava konusu iş makinesi ve ekipmanları için aldırılan adil piyasa ve acil satış değerlemesi, ticari ilişkiye istinaden bir takım irsaliyeli fatura sureti, …. İcra Müdürlüğünün …Esas sayılı dosyası ve …. İcra Müdürlüğünün …Esas sayılı dosyası, …. İcra Müdürlüğünün … E. Sayılı dosyası Mahkememiz dosyası arasına alınmıştır.
(2)Tarafların iddia ve savunmaları, dosyada toplanan deliller nazara alınarak, bankacı … – makina yüksek mühendisi … … ve finansal kiralama uzmanı …’e tevdii edilen dosyada tanzim olunan 04/07/2019 tarihli bilirkişi raporunda özetle; 2017/1070 sayılı dosya ile görülmekte olan esas davada davacı ve karşı davalı … kiracının …. İcra Müd.’nün …Esas sayılı dosyasında borçlu bulunmadığı iddiasıyla sınırlı olarak davalı tarafın ticari kayıtları çerçevesinde anılan dosya borcunun tahsil harcı ile birlikte ödenmiş olduğu gözetilerek kapatılmış olduğunu, açılan menfi tespit davasındaki iddialar ve savunmalar kapsamında yapılan incelemelerde finansal kiralama şirketi tarafından kiralananın tesliminden 3 gün içerisinde ekspertiz incelemesi yaptırıldığını, buna göre piyasa değerinin KDV dahil 380.000,00 TL, acil satış değerinin KDV dahil 315.000,00 TL olduğunun tespit edildiğini ve iade edilen makine rapordan 40 gün sonra rayiç 380.000,00 TL’nin üzerine 73.873,00 TL fazlasıyla üçüncü kişiye satıldığını, dava konusu paletli makinenin satış tarihindeki serbest piyasa koşullarının KDV dahil 453.873,00 TL olduğunu, üçüncü şahsa rayiç değerin altında muvaazalı satışın dosya kapsamında mevcut delillerle ispata muhtaç olduğunu, Birleşen … E. sayılı dava yönünden itiraza tabi …. İcra Müd.’nün … Esas sayılı dosyasında başlatılan ilamsız icra takibine yönelik olarak yapılan hesaplamalar çerçevesinde; takip alacaklısı …’nin takip borçlusu … … İnş San. ve Tic. A.Ş ve müteselsil kefil olarak 21/09/2016 tarihli finansal kiralama sözleşmesinin imzalandığını, … A.Ş tarafından … … İnş. 25 ay taksitle kiralama işlemi yapıldığı, 10 adet kira bedeli faturasının düzenlendiği, daha sonraki faturaların düzenlenmediğini, satış ile kalan bakiyenin tasfiye edildiğini, bakiye tutarın faturalandırılmamış alacağa mahsup edildiğini, incelenen kayıtlar faturalarla birlikte takip alacaklısının borçlulardan toplam alacağının 35.967,20- Euro ve 15.088,30-TL olduğunu, 35.878,20-Euro anapara alacağına takip tarihinden tahsil tarihine kadar sözleşme hükümlerine göre %25 oranında gecikme faizi hesaplanabileceğini, 15.008,03-TL anapara alacağına takip tarihinden tahsil tarihine kadar sözleşme hükümlerine göre %50 oranında gecikme faiz hesaplanabileceğini yönünde görüş ve kanaat bildirmiştir.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE:
Dava; taraflar arasındaki akdedilen FKS uyarınca davalı kiracıya teslim edilen makinenin borçları ödenmediğinden iade edilerek davacı tarafından satıldığı bakiye borç için yapılan icra takibine vaki itirazın iptali talebine ilişkindir.
Mahkememizin 2017/1070 Esas dosyasında davacı … … San ve Tic. Ltd Şti davalı …ye FKS’ye konu malın üçüncü kişiye piyasa değerinin altında satıldığından bahisle davacı tarafından yapılan icra takip dosyalarında borçlu olmadığının tespiti ve terditli olarak istirdat davası açmış, Mahkememizin … Esas sayılı dosyasında ise … … A.Ş, davalı … … San. Ve Tic. Ltd. Şti, …, …, … A.Ş ve … … İnş. Ve Tic. Ltd. Şti’ye karşı …. İcra Müd. … E. Sayılı dosyasına yapılan itirazların iptali için dava açmıştır. Mahkememizin … Esas … Karar Sayılı kararı ile her iki dava arasında hukuki ve fiili irtibat bulunduğundan … Esas sayılı dosyasının 2017/1070 Esas sayılı dosyası ile birleştirilmesine karar verilmiştir.
Yargılama devam ederken asıl dosya davacısı … … vekili vekillikten istifa dilekçesi sunmuş ancak daha sonra tekrar vekalet sunmuş sunulan vekaletnamenin dosyadaki taraflara ait olmadığı anlaşılmış ancak dosyada gider avansı bulunmadığından duruşmalar eksiklikler nedeniyle talik edilmiştir. İcra takibinin ve davanın 2017 tarihli olması, bilirkişi raporunun 2019 tarihli olması, asıl dava yönünden duruşmalara katılımın olmaması ve eksik hususların henüz tamamlanmamış olduğu hususları dikkate alınarak mahkememizin 08/04/2021 tarihli duruşmasında asıl dosya olan 2017/1070 Esas sayılı dosyasının tefriki ile ayrı esasa kaydına karar verilmiş yeni esas alarak( 2021/258) eksikliklerin tamamlanması yönünde ara kararlar oluşturulmuş, birleşen dosya olan … Esas sayılı dosya bakımından davalılara tebligat çıkartılmış ve dosya tekemmül ettiğinden yargılama sona erdirilmiş olup, … dosyasında sadece birleşen eski esas … Esas numaralı dosya kalmış ve karar verilmiştir.
Tüm belge bilgiler, iddialar ve savunmalar, bilirkişi raporları, ticari kayıtlar ve dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; Finansal Kiralama konusu mal, 6361 Sayılı yasanın 9. maddesi gereğince, kiralayan şirketin mülkiyetindedir. Anılan Yasanın 23. maddesi hükmü gereğince de, kiracı, sözleşme süresinde finansal kiralama konusu malın zilyedi konumundadır. 6831 Sayılı Yasanın 27. maddesine göre sözleşme süresinin dolması, ve sözleşmenin diğer sebeplerle sona ermesi ve 26. maddesi hükmüne göre de; sözleşmenin ihlali hallerinde aynı yasanın 29. maddesi gereğince kiracı finansal kiralama konusu mal yahut malları kiralayana derhal geri vermekte yükümlüdür. Davaya konu olayda kiraya konu mal davacı … şirketine iade edilmekle birlikte malın satışından sonra davalıların bakiye borcunun kaldığından bahisle yapılan icra takibine vaki itirazların iptali isteminden dolayı dava açılmıştır.
Davacı … şirketi ile davalı … … arasında 21/09/2016 tarihli finansal kiralama sözleşmesinin imzalandığını, diğer davalıların sözleşmeyi kefil olarak imzaladıkları, … A.Ş tarafından … … İnş. 25 ay taksitle kiralama işlemi yapıldığı, davacının usulüne uygun tutulan lehine delil teşkil eden ticari defterlerinde yapılan bilirkişi marifetiyle incelemeye göre, makinenin satışından sonra faturalardan kalan bakiyenin tasfiye edildiği, bakiye tutarın faturalandırılmamış alacağa mahsup edildiği tespit edilmiştir. Taraflar arasında akdedilen sözleşmenin 33. Maddesi uyarınca kiralananın satışından rücu etmesi veya sözleşmede yer alan ödeme planına göre vadesi gelmemiş kira bedelleri ve kiracının sair borçlarının muaccel hale geleceğini ve kiracı muaccel hale gelen bütün kiralama bedellerini üç gün içinde ödemek zorunda olduğu düzenlenmiştir. FKS’ye konu makine 13/10/2017 tarihinde üçüncü kişiye satılmış olup, mahsup yapıldığı, davacının bakiye alacağının olduğu, sözleşme uyarınca faiz oranının belirlenmiş olduğu dikkate alınarak bilirkişi tarafından işlemiş faiz hesabının yapıldığı, icra takibindeki işlemiş faiz oranının sözleşme ile örtüştüğü, davalı kiralayan ve kefillerin davacı … şirketine 35.967,20 Euro ve 15.088,30 TL bakiye borcunun kaldığı ve davacının davalılardan tahsilini talep edebileceği, davacı tarafından davalı aleyhine işbu tutarın tahsiline yönelik başlatılan icra takibinde davalıların haksız olduğu kanaatine varılarak, davanın kabulü ile, davalıların …. İcra Müd. … E. Sayılı takip dosyasına yapmış oldukları itirazların iptali ile, takibin devamına ayrıca alacağın likit ve belirlenebilir olduğu anlaşılmakla, İİK 67/2 maddesi uyarınca kabul edilen miktar üzerinden icra inkar tazminatına hükmedilmesi gerektiği kanaatiyle kabul edilen alacağın %20′ si oranında icra inkar tazminatının davalılardan alınarak davacıya ödenmesine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis olunmuştur.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere;
(1)Mahkememizin … Esas sayılı dosyasında davacının davasının KABULÜ ile; davalıların …. İcra Müd. … E. Sayılı takip dosyasına yapmış oldukları itirazların iptali ile, takibin takip talebindeki şartlarla aynen devamına,
(2)İİK. 67/2. Maddesi gereği alacağın %20’si oranında (35.637,48-TL) icra inkar tazminatının davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
(3)Harçlar tarifesi uyarınca alınması gereken 12.171,98-TL karar ve ilam harcından peşin alınan 2.153,29-TL’nin iş bu bedelden mahsubu ile bakiye 10.018,69-TL harcın davalılardan tahsili ile Hazineye gelir kaydına,
(4)Davacı tarafından dava açılırken yatırılan 2.153,29-TL peşin harcın davalılardan alınarak davacıya ödenmesine,
(5)Davacı taraf duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden kabul edilen değer yönünden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca yapılan hesaplama neticesinde 20.877,81-TL vekalet ücretinin davalılardan tahsili ile davacıya verilmesine,
(6)Davacı tarafından yapılan 35,90-TL maktu harç, 2.250,00-TL bilirkişi ücreti, 470,00-TL posta, tebligat, müzekkere gideri olmak üzere toplam 2.755,90-TL yargılama masrafının davalılardan tahsil edilerek davacı tarafa verilmesine,
(7)Davalı tarafından yapılan masrafların kendi üzerinde bırakılmasına,
(8)Dosyada kullanılmayan bakiye gider avansının HMK.’nın 333. ve HMK. yönetmeliğinin 47/1. maddeleri uyarınca karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa ödenmesine,
Dair, asıl dosya davalısı / birleşen dosya davacısı vekilinin yüzüne karşı, 5235 sayılı Kanun’un 33-(1), 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 341-(1) ve devamı maddeleri uyarınca, gerekçeli kararın usulen taraflardan her birine tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süre dahilinde, Mahkememize dilekçe ile başvurmak suretiyle İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 08/04/2021
Katip …
✍e-imzalıdır.
Hakim …
✍e-imzalıdır.