Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 10. Asliye Ticaret Mahkemesi 2016/815 E. 2018/510 K. 12.04.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARARIDIR
ESAS NO : 2016/815
KARAR NO : 2018/510
DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ : 08/08/2016
KARAR TARİHİ : 12/04/2018
Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı şirketin …’deki işyerindeki kilitli kasasından müşterilerden mal karşılığı tevdi almış olduğu;… Bankası … şubesi’nin 31/10/2016 tarihli, … çek nolu, 5.000 TL bedelli, …bank …Şubesinin 15/05/2017 tarihli, … çek nolu, 15.000 TL bedelli ve 30/06/2017 tarihli, … çek nolu, 50.000 TL bedelli, …bank…şubesinin 05/08/2016 tarihli, … çek nolu, 9.650 TL bedelli,…bank…Şubesinin 11/08/2016 tarihli,… çek nolu, 3.500 USD bedelli çeklerin ve 30/04/2017 tarihli, 3.000 TL tutarlı senedin 05/08/2016 tarihinde çalındığını, yine davacının kasasından çalınmış olup, ödeme günü geçmiş olan …bank … Şubesinin … çek nolu, 30/06/2016 keşide tarihli, 15.000 TL bedelli çek ile dilekçe ekinde listesi sunulan vadesi geçmiş senetler bulunduğunu, bu nedenlerle dava konusu tüm kambiyo senetlerinin iptaline, ödeme günleri geçmemiş kambiyo senetleri yönünden ihtiyati tedbir yoluyla ödeme yasağı kararı verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacının talebinin kabulü ile 10/08/2016 tarihli tensip ara kararı ile vadesi geçmemiş 4 adet çek ve 1 adet senet yönünden %15 teminat karşılığında ödemeden men kararı verilmiştir.
…Bankasının 29/03/2017 tarihli cevabi yazısı ile; müşterilerinden …ya ait çekler ile ilgili yapılan araştırmada,… nolu çekin …bank TAŞ.da 31/10/2012’de, … nolu çekin 01/10/2012’de, …nolu çekin 15/05/2012’de takasa girilmiş olup ödenmediğini, …nolu çekin…bank TAŞ da 15/03/2012’de takasa girilmiş olup ödendiğini, … nolu çekin …Bankasında 31/08/2012’de takasa girilmiş olup ödenmediğini, … nolu çekin… tarafından 30/07/2012 tarihinde … Bankası A.Ş….şubesinde ibraz edilmiş olup ödenmediği bildirilmiştir.
…bank TAŞ … Şubesinin 29/03/2017 tarihli cevabi yazısı ile; 15/01/2012 vadeli, …çek nolu, 20.000 TL bedelli çekin 01/06/2012 tarihinde …bank … Şubesine ibraz edildiği, bankanın ödemekle yükümlü olduğu tutar olan 655 TL. nin …’na ödendiği bildirilmiştir.
Davacı vekili 20/04/2017 tarihli dilekçesi ile; vadesi geçmiş bulunan 2012-2015 yıllarına ait mezkur çeklerden 15/01/2012 tarihli 20.000 TL bedelli çekin bankadan gönderilen çek fotokopisindeki ciro silsilesinden de anlaşılacağı üzere davacı şirket tarafından kaşelenerek bankaya ibraz edildiğini ve banka kaşesinden sonra tekrar davacı şirket kaşesi vurularak davacı şirket çalışanı olan … tarafından karşılıksız çek yönünden banka tarafından ödemekle yükümlü olunan bedelin tahsil edildiğini, banka cevabına göre … tarafından bankaya ibraz edildiği belirtilen…nolu çekin, 3.şahısa ödenerek davacı tarafından geri alınarak kasasında saklanan çekler olduğunu, bu çek ve vadesi geçmiş tüm çek ve senetlerin davacının kasasından çalınma tarihi olan 05/08/2016 tarihinden sonra bankaya ibraz edilmiş çek ve senetler olmadığını, mezkur çek ve senetlerin çalınma tarihinden sonra 3.kişilerin eline geçip bankaya ibraz edilmiş olsaydı, hukuken yeni hamile karşı çek istirdatı davası açılması gerekeceğini, bu kambiyo senetlerinin davacının kasasındayken çalınan ve çalınma tarihinden sonra 3.kişiler tarafınan ne bankaya, ne de keşidecisine ibraz edilmemiş çekler olduğunu, çalınma tarihindan önce 2012 yılında bankaya ibraz edilmiş bulunan bu çeklerden bazılarının, davacı tarafından ticari borçları karşılığında 3.şahıslara verildiğini, bilahare karışılıksız çıkması üzerine bedeli ödenerek geri alınarak davacının şirket kasasında saklandığını, yıllar sonrada şirket kasasından çalındığını, bu nedenle vadesi geçmiş bulunan çeklerin çalınma tarihi olan 05/08/2016 tarihinden önce bankaya ibraz edilmiş olduklarının ve çek arkasında davacı şirketin cirosunun bulunduğunun anlaşılması halinde iptallerine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizce vadesi geçmiş çekler yönünden ilgili banka şubelerine yazı yazılarak çeklerin arkalı-önlü fotokopileri istenmiştir.
Tevdi Mahalli Tayini talep eden…A.Ş.vekili 09/06/2017 tarihli dilekçesinde; tevdi mahalli tayini talep eden müvekkili şirket ile …A.Ş. arasında mevcut olan ticari ilişki nedeniyle müvekkili şirket tarafından …A.Ş.ye dava konusu …bank T.A.Ş. …Şubesine ait … çek nolu, 30/06/2017 keşide tarihli, toplam 50.000 TL tutarlı çekin keşide edilerek teslim edildiğini, ancak çek hakkında Mahkememiz huzurunda çek iptali davası açıldığını ve ödemeden men kararı verildiğini, müvekkil şirket tarafından gerek 6102 Sayılı TTK.nun 792.maddesi gerekse Yargıtay içtihatları uyarınca, çek elinde bulunduranın çeki kötüniyetli olarak iktisap ettiği veyahut iktisabında ağır kusuru bulunduğu ispat edilmediği sürece müvekkil şirketin çek bedelini çeki elinde bulunduran hamile ifa etmekle mükellef olduğunu, bu bağlamda müvekkil şirketin aleyhine başlatılan işbu icra takibine konu çekin bedelinden, bu hususta başlatılan icra takibi masraf ve vekalet ücreti bedelinden sorumlu olduğunu, diğer yandan iptali istenilen ve vadesi gelmekte olan dava konusu çeke ilişkin çeki elinde bulunduran hamil müvekkili tarafından bilinmediği gibi bu hamilin yetkili olup olmadığı hususununda şaibeli olduğunu, ancak müvekkil şirket çekin keşidecisi olduğundan bu çeklerin hamil tarafından icra takibine konu edilmesi halinde müvekkil şirketin ifa etmekle yükümlü olduğu tuturdan daha fazla bir tutar ifa etmek mecburiyetinde kalacağını, aktifinin son hamili hangi şirket ise işbu şirketin basiretli bir tacir gibi davranmamasından dolayı azalacağını, bu nedenlerle tevdi mahalli tayini yönünde karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizin 16/06/2017 tarihli kararı ile dava dışı … A.Ş. vekilinin talebinin kabulü ile mahkeme veznesinin tevdi yeri olarak tespitine,…bank T.A.Ş….şubesine ait … çek nolu, 30/06/2017 keşide tarihli, 50.000 TL tutarlı çekin bedelinin vadesinde ileride hak sahibine ödenmek üzere mahkeme veznesine işbu dosya esası üzerinden depo edilmesine karar verilmiştir.
Davacı vekili 14/07/2017 tarihli celsede; vadesi geçen çekler yönünden herhangi bir istirdat davası açmalarını gerektirir bir durum olmadığını, ibraz olunan çekler yönünden istirdat davası açtıklarını, 30/06/2017 keşide tarihli,… çek nolu …bank…Şubesine ait 50.000 TL bedelli çek yönünden istirdat davasını açtıklarını, davanın İstanbul …ATM.nin… esas sayılı dosyası üzerinden yargılamanın devam ettiğini beyan etmiştir.
İstanbul…ATM.nin … esas sayılı dosyası getirtilerek incelendiğinde, davacının…Şti., davalının…, davanın 10/07/2017 tarihinde açılan istirdat davası olduğu, dosyanın derdest olup duruşnmasının 03/07/2018 tarihine atılı bulunduğu anlaşılmıştır.
… Bankası A.Ş… Müdürlüğü’nün 05/07/2017 tarihli cevabi yazısı ile, bankaya ibraz edilen … nolu 50.000 TL tutarlı çekin takas tarihi olan 30/06/2017 tarihinde ödemesinin yapılamamış olup, çeki bankaya ibraz edenin Fatih Kıcırgan olduğu bildirilmiştir.
Müdahale talebinde bulunan… vekili 21/07/2017 havale tarihli dilekçesiyle davaya konu …bank T.A.Ş. …şubesine ait … çek nolu, 30/06/2017 keşide tarihli, 50.000 TL tutarlı çek ile ilgili ödeme yasağı konulmuş olduğundan işlem yapılamadığını, İstanbul …İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyası ile çek hakkında kambiyo senetlerine mahsus icra takibi başlattıklarını, davaya konu evrak aslını ibraz etmekle mahkemedeki paranın kendilerine ödenmesini talep etmiş, mahkememizin 24/07/2017 tarihli ara kararı ile talebin (hak sahibinin tespiti yönünden dava açıldığı dikkate alınarak) şimdilik reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
… Bankası A.Ş.nin 21/09/2017 tarihli cevabi yazısı ile… numaralı, 30/08/2015 tarihli 5.000 TL bedelli ve… numaralı, 11/05/2015 tarihli 2.000 TL bedelli çeklere ait çek görüntüsü gönderilmiş, … numaralı, 30/06/2012 tarihli ve 6.000 TL bedelli çekin 02/07/2012 tarihinde… Bankası … takasa verildiğini, 5200860 numaralı, 31/07/2012 tarihli ve 6.000 TL bedelli çekin 02/07/2012 tarihinde …Bankası… Şubesinde takasa verildiği bildirilmiştir.
Davacı vekili 12/04/2018 tarihli celsede, dava dilekçesinde belirtikleri 15/05/2017 tarihli… çek numaralı, 15.000 TL bedelli çek ile 30/06/2017 tarihli, … çek numaralı, 50.000 TL bedelli çeklerin yargılama sonrası bulunduğunu, bu çeklerden 50.000 TL bedelli olana ilişkin davalarını açtıklarını, diğer çeke ilişkin olarak icra mahkemesinde imzaya itiraz ilişkin davalarının devam ettiğini beyan etmiştir.
Dava; zayii nedeniyle kıymetli evrakın iptali istemine ilişkindir.
Davaya konu keşidecisi… olan, …bank… şubesine ait, 15/05/2017 tarihli, …çek numaralı, 15.000 TL bedelli çek ve 30/06/2017 tarihli,…çek numaralı, 50.000 TL bedelli çekler yargılama aşamasında bulunduğundan çek iptali yönünden talebin konusuz kaldığı anlaşılmakla, işbu çekler yönünden esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar vermek gerekmiştir.
Davaya konu diğer çek ve bonolar yönünden Türk Ticaret Kanununun 760. maddesine uygun, aynı yasanın 762. maddesi hükmünde öngörülen gazetede üç defa ilan yapılmış ve fakat T.K. nun 761. maddesi uyarınca üç aylık süresi içinde üçüncü şahıslarca kambiyo senetleri mahkemeye sunulmamıştır. Esasen bu çek ve bonoların vadelerinin dolduğu davacının kasasında muhafaza edilen çekler olduğu ibraz sonrası ödeme sonucunda müşterilerden iade alınarak saklanan çekler oldukları yine de yapılan ilana rağmen herhangi bir müracaatın olmadığı anlaşılmıştır. Davacı tarafça, kapsamı hakkında bilgi verilen kambiyo senetlerinin, belirlenip ilan olunan süresi içinde üçüncü kişilerce mahkemeye sunulmaması nedeniyle iptaline karar verilerek, aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Gerekçeleri yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın davaya konu;
-Keşidecisi … olan,…bank …şubesine ait, 15/05/2017 tarihli, … çek numaralı, 15.000-TL bedelli ve 30/06/2017 tarihli, … çek numaralı, 50.000-TL bedelli çekler yönünden davanın konusuz kaldığı anlaşılmakla ESAS HAKKINDA KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
2-Davaya konu diğer çekler ve bonolar yönünden davanın KABULÜ ile;
-Keşidecisi … olan, …Bankası…şubesine ait, 31/10/2016 tarihli, … çek numaralı, 5.000-TL bedelli çek,
-Keşidecisi … olan, …bank … şubesine ait, 05/08/2016 tarihli, … çek numaralı, 9.650-TL bedelli çek,
-Keşideci … olan, …bank … şubesine ait, 11/08/2016 tarihli, … çek numaralı, 3.500-USD bedelli çek,
-Keşidecisi… olan, 30/04/2017 tarihli, Keşide yeri Düzce olan, 3.000-TL bedelli bono,
-Keşidecisi … olan,…bank …şubesinin,… hesap nolu, … çek nolu, 30/06/2016 keşide tarihli, 15.000 TL bedelli çek,
-…Bankası, 15/03/2012 vade tarihli, … çek nolu, …hesap nolu, keşidecisi/borçlusu … olan, 2.000 TL bedelli çek,
-…Bankası, 15/05/2012 vade tarihli,… çek nolu, … hesap nolu, keşidecisi/borçlusu … olan, 2.000 TL bedelli çek,
-…Bankası, 30/07/2012 vade tarihli, … çek nolu, …hesap nolu, keşidecisi/borçlusu … olan, 10.000 TL bedelli çek,
-…Bankası, 31/08/2012 vade tarihli, …çek nolu, … hesap nolu, keşidecisi/borçlusu … olan, 10.000 TL bedelli çek,
-…Bankası, 30/09/2012 vade tarihli, …çek nolu, …hesap nolu, keşidecisi/borçlusu … olan, 10.000 TL bedelli çek,
-…Bankası, 31/10/2012 vade tarihli, … çek nolu, … hesap nolu, keşidecisi/borçlusu … olan, 10.000 TL bedelli çek,
-…bank, 15/01/2012 vade tarihli, … çek nolu,…hesap nolu, keşidecisi/borçlusu … İnşaat oan, 20.000 TL bedelli çek,
-… Bankası, 30/06/2012 vade tarihli, … çek nolu, … hesap nolu, keşidecisi/borçlusu … olan, 6.000 TL bedelli çek,
-… Bankası, 31/07/2012 vade tarihli, … çek nolu, … hesap nolu, keşidecisi/borçlusu … olan, 6.000 TL bedelli çek,
-… Bankası, 11/05/2015 vade tarihli, … çek nolu, … hesap nolu, keşidecisi/borçlusu… Grup olan, 2.000 TL bedelli çek,
-… Bankası, 30/08/2015 vade tarihli, … çek nolu, …hesap nolu, keşidecisi/borçlusu… Grup olan, 5.000 TL bedelli çek,
-30/01/2012 vade tarihli, keşidecisi/borçlusu … olan, 1.250 TL bedelli bono,
-29/02/2012 vade tarihli, keşidecisi/borçlusu … olan, 1.250 TL bedelli bono,
-31/03/2012 vade tarihli, keşidecisi/borçlusu … olan, 1.250 TL bedelli bono,
-30/07/2012 vade tarihli, keşidecisi/borçlusu … olan, 1.600 TL bedelli bono,
-31/08/2012 vade tarihli, keşidecisi/borçlusu … olan, 1.600 TL bedelli bono,
-30/09/2012 vade tarihli, keşidecisi/borçlusu … olan, 1.600 TL bedelli bono,
-30/10/2012 vade tarihli, keşidecisi/borçlusu … olan, 1.600 TL bedelli bono,
-30/11/2012 vade tarihli, keşidecisi/borçlusu … olan, 1.600 TL bedelli bono,
-28/02/2013 vade tarihli, keşidecisi/borçlusu … olan, 2.400 TL bedelli bono,
-31/03/2013 vade tarihli, keşidecisi/borçlusu … olan, 2.485 TL bedelli bono,
-30/04/2013 vade tarihli, keşidecisi/borçlusu … olan, 2.485 TL bedelli bono,
-29/02/2012 vade tarihli, keşidecisi/borçlusu … olan, 5.000 TL bedelli bono, olmak üzere; ZAYİİ NEDENİYLE İPTALLERİNE,
3-Peşin alınan harcın mahsubu ile eksik kalan 6,70 TL harcın davacıdan alınarak hazineye irat kaydına,
4-Davacının yapmış olduğu yargılama masraflarının kendi üzerinde bırakılmasına, karar kesinleştiğinde talep halinde bakiye gider avansının ve yatırılan teminatın davacı tarafa iadesine,
5-Tevdi edilen çek bedeline ilişkin olarak hak sahipliğinin tespitine yarayan kesinleşmiş mahkeme kararı sunulduğunda ve talep halinde çek bedelinin hak sahibine ödenmesine,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı, (HMK 345/1 md. gereğince) gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Mahkememize veya başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak ve temyiz harcı ile gerekli giderlerin tamamı ödenmek suretiyle, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı.
Katip …
Hakim …
¸