Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 10. Asliye Ticaret Mahkemesi 2016/399 E. 2019/896 K. 18.11.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO: 2016/399
KARAR NO: 2019/896

DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 11/04/2016
KARAR TARİHİ: 18/11/2019

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının …Şti.’nin sahibi olduğunu, bir kısım çeklerin boş ve imzasız olarak davacı firmanın zilyetliğindeyken çalınarak zayi edildiğini, bu hususta ödeme yasağı talepli olarak Gebze … Asliye Hukuk Mahkemesinin (Ticari Mahkeme sıfatıyla)… Esas sayılı dosyası ile çek iptali davası açtıklarını, açılan dava dosyasında 20/07/2015 tarihli ara kararı ile dava konusu …Bankası A.ş. … şubesinin … seri numaralı çekin de aralarında bulunduğu bir kısım çekler hakkında ödeme yasağı konulmasına karar verildiğini, HSYK kararı ile Gebze’de Asliye Ticaret Mahkemesi kurulduğundan davalarının usul yönünden reddine, dosyanın görevli Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmesine karar verildiğini, Gebze Asliye Ticaret Mahkemesinin …Esas sayılı dosyası ile yargılamaya devam edildiğini, bu dosyada yapılan yargılamada davalı … A.ş. 18/09/2015 tarihli dilekçesi ile … Bankası A.ş. …şubesinin … seri numaralı çekin hamili bulunduğunu belirttiğini, Gebze ATM’nin… Esas sayılı dosyasının 28/03/2016 tarihli celsesinin 3 nolu ara kararı gereğince taraflarınca istirdat davası açılması için süre verildiğini, davacı firmanın davalı firma ile arasında hiçbir ticari ilişkinin bulunmadığını, davaya konu çekin davacı firma yetkilisi tarafından imzalanmadığını ve dava konusu çekin üzerinde davacı firmanın kaşesi bulunmadığını, çalıntı çeklerin, sahte imza ile tedavüle konulduğunu, davacı şirket ile davalı şirketin ticari defterleri üzerinde yapılacak inceleme sonucunda dava konusu çek ile ilgili hiçbir ticari ilişkinin bulunmadığının görüleceğini belirterek davanın kabulüne, … Bankası A.ş. … Şubesinin … seri numaralı çekin istirdadına, aksi taktirde çek bedellerinin istirdadına, dava konusu çeke yönelik icra takibinde bulunmasının söz konusu olması sebebiyle davanın devamı süresince İhtiyati tedbir kararı verilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davalı şirketin faktoring işlemi yaparken sadece alacağın faturaya dayalı olup olmadığını ve devir ve temlik aldığı çekin ciro silsilesinin muntazam olarak birbirini takip edip etmediğini incelemekle yükümlü ve bu yükümlülüğünü de harfiyyen yerine getirdiğini, çek üzerinde yer alan imzaların vb. hususlar ciro silsilesinin sıhhatini etkileyemeyeceğini, davalının tüm yasal mevzuata uygun olarak işbu davaya konu edilen çeki devir ve temlik almış olup davalının kötü niyetli olduğunun davacı tarafından ispat edilmediğini, davalı şirketin iş bu davaya konu edilen çeki dava dışı faktoring müşterisi … Şti. ile 19/02/2013 tarihinde imzaladığı faktoring sözleşmesi temelinde 10/02/2015 tarihli alacak bildirim formu ödeme araçları tevdii bordrosu ile ve iş bu davaya konu olan çek bedelini tevsik edici 06/02/2015 tarihli ve … numaralı faturaya dayanarak devir ve temlik aldığını, davalı şirketin yasal mevzuata uygun olarak fatura ile tevsik edilmiş bir alacağı ticari bir ilişki çerçevesinde doğduğunu gösterir belgeleri kontrol ederek devir ve temlik aldığını, akdedilen faktoring sözleşmesi hükümleri çerçevesinde davalı şirkete temlik edilmiş alacağın ödeme vasıtası olarak iş bu davaya konu edilen çekin verildiğini, davacının davaya konu edilen çekin ellerinden çıktığı iddia ve defisini davalıya karşı ileri süremeyeceğinin Türk Ticaret Kanunun emredici hükümleri ve Yüksek Mahkemenin yerleşik uygulamaları gereği olduğunu, kanun gereği davacı tarafın davalının kötü niyetli olduğunu ispatlaması gerektiğini, hem Türk Ticaret Kanunun 687 ve 792 maddeleri hemde 6361 sayılı kanunun 9/3 maddesi uyarınca davacının davalı şirketin uş davaya konu edilen çeki iktisap ederken bilerek ve isteyerek davacının zararına hareket ettiğini, kötü niyetli olarak devir ve temlik aldığını ispatlamakla yükümlü olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesinin talep etmiştir.

DELİLLER VE GEREKÇE:
… Bankası …Şube Müdürlüğü’nün 05/05/2016 tarihli cevabi yazısı ile; şubelerine ait … seri nolu çek ile ilgili olarak ilgili çek koçanının şubelerinin… nolu hesaba at olup, hesap sahibinin …Şti.olduğu, ilgili çekin 24/08/2015 tarihinde … Bank …Şubesinden takasa ibraz edilmiş olup, ibraz edenin isim ve adresinin ilgili bankadan temin edilebileceği belirtilmiş, ilgili çekin görüntüsü yazı ekinde gönderilmiştir.
Davacı vekili 08/11/2016 tarihli dilekçesiyle, İstanbul …İcra Müdürlüğünün… esas sayılı dosyasına 30/09/2015 tarihinde istirdat hakkı saklı kalmak kaydıyla ödeme yaptıklarını beyanla çek aslını, takip talebi ile ödeme emrini, dekont örneğini ve reddiyat makbuzunu dosyaya sunmuştur.
Davacı şirket yetkilisinin bildirilen kurumlardan ıslak imzalı belge asılları ile İstanbul …Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … esas sayılı dosyası içerisinde mevcut …bank … Şubesine ait 30/09/2015 keşide tarihli 16.000 TL bedelli, … seri numaralı çek ile imza asılları getirtilmiştir.
Dosya … bilirkişiye tevdi olunmuş, düzenlenen 11/08/2018 tarihli raporda; inceleme konusu 16.000,00 TL bedelli çekin ön yüzündeki keşide imzasının davacı …’ın eli ürünü olmadığı belirtilmiştir.
Dosya Mali müşavir bilirkişiye tevdi olunmuş, düzenlenen 28/03/2019 tarihli raporda; davacı ve davalı şirketin 2015 yılına ait ticari defterlerinin açılış ve kapanış onaylarının yasal sürelerde yaptırıldığı, bu nedenle davacı ticari defterlerinin HMK.m.222 çerçevesinde sahibi lehine delil teşkil edeceği, davalı tarafından inceleme esnasında sunulan dava dışı ….Şti.’ne ait evrakların incelenmesinde, davalı tarafın 19/02/2013 tarihinde dava dışı …Şti ile aralarında 300.000 TL limitli Faktoring Sözleşmesi imzalandığı, dava dışı şirketin 10/02/2015 tarihli Alacak Bildirimi Formu-Çek/Senet Tevdii Bordrosu ile 06/02/2015 tarihli … nolu 70.800 TL’lik fatura borçlusu davacıdan olan alacağınının 23.300 TL’sini davalı şirkete temlik ettiği, dava dışı şirketin fatura alacağına karşılık davacıdan almış olduğu …bankası … şubesine ait keşidecisi davacı olan … çek numaralı 22/08/2015 vade tarihli 23.300 TL’lik çeki davalıya verdiğini, dava dışı şirketin 10/02/2014 tarihli EFT talimatı ile 54.100 TL’nin … Bankası TR… nolu hesap numarasına gönderilmesi talimatı verdiği, davalı tarafından EFT talimatına ilişkin 54.110 TL dava dışı şirketin bildirmiş olduğu hesaba EFT yapıldığı, dava dosyası içerisinde bulunan 11/08/2018 tarihli bilirkişi raporunun incelenmesinde incelenen çekin, işbu davaya konu çekle faklı çekler olduğu, davacı taraf ticari defter kayıtları incelendiğinde …Şti.’nin davacı tarafa kesmiş olduğu 06/02/2015 tarihli 70.800 TL’lik faturayı …Şti.cari hesabına değil de …Şti.cari hesabına işlediği, yani faturayı … şirketinden değil de …şirketinden almış gibi işlediği, davacı taraf ticari defterleri incelendiğinde 2015 yılında davacı taraf ile dava dışı temlik eden … arasında mal alımına ve satımına dayalı ticari ilişkinin olduğu, işlem hacminin davaya konu çek bedelinin çok üstünde olduğu, ancak davacı taraf ticari defterlerinde davaya konu çek kaydına rastlanmadığı, davaya konu çekin davalı tarafça İstanbul …İcra Müdürlüğünün… esas sayılı dosyası ile takibe konulduğu, davacı tarafın icra dosyasına … Bankası 30/09/2015 tarihli istirdat hakımız saklıdır açıklamalı dekont ile 33.785,45 TL ödeme yaptığı, dava konusu çekin davalı taraf ticari defterlerine işlenmiş olduğu, incelenen ticari defter kayıt ve belgelerde davacı tarafın çeki borç ödemesi için keşide ederek verdiği yönünde ve dolayısıyla çek nedeniyle borçlu olduğu yönünde bir kayda rastlanmadığı belirtilmiştir.
Dosya yeniden Grafolog bilirkişiye tevdi olunmuş, düzenlenen 30/07/2019 tarihli raporda; inceleme konusu çek ön yüzünde keşide imzası ile davacı…’a ait mevcut imza örnekleri karşılaştırıldığında; imza başlangıcındaki biçimler arasındaki dönüş keskinlik ve açıları arasındaki farklılık, solda daire biçimlerinin dönüşleri arasındaki açı farklılıkları, çekteki imzada dalga şekli olması, davacıya ait imzalarda sivri diken biçimi bulunması, bitiş açılanmaları, tersim biçimi, eebat, istif, eğim, doğrultu, seyir, hız ve baskı derecesi, ritm/form dengesi, işleklik derecesi gibi grafolojik tanı unsurları itibari ile uygunluk veya benzerliğe rastlanmadığını, inceleme konusu … Bankası A.ş. … şubesinin ”…Şti.” emrine yazılı, 23.300,00 TL bedelli, … Şti. Adına atıldığı, … seri numaralı, keşide yeri Gebze, keşide tarihi 22/08/2015 olan çek ön yüzündeki keşide imzasının davacı …’ın eli ürünü olmadığı belirtilmiştir.
İş bu dava çek istirdadına ilişkindir.
10.10.2006 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak aynı tarihte yürürlüğe giren Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkındaki Yönetmelik m. 22/2 hükmü uyarınca, faktoring şirketleri kambiyo senetlerine dayalı olsa bile bir mal veya hizmet satışından doğmuş veya doğacak, fatura veya benzeri belgelerle tevsik edilemeyen alacakları satın alamazlar veya tahsilini üstlenemezler. Faktoring şirketleri belirtilen yönetmelik hükmü uyarınca alacağı temlik alabilirler. Faktoring işlemi alacağın temliki hükümlerine tabi olduğundan davacı kambiyo borçlusu, temlik eden durumundaki önceki alacaklısına karşı yani satıcı şirkete karşı ileri sürebileceği def’i ve itirazları factoring şirketine karşı da ileri sürebilir (BK. m. 167/1, TBK. M. 188/1).
Kambiyo senetlerinden doğan alacağa karşı borçlunun ancak senedin hükümsüzlüğüne taalluk eden veya senetten anlaşılan defilerle alacaklıya karşı şahsen haiz olduğu defileri ileri sürebileceği bu defilerden bazılarının mutlak, bazılarının ise nispi olduğu, senette sahtecilik definin mutlak defilerden olduğundan ve iyiniyetli hamil de dahil herkese karşı ileri sürülebileceğinde tereddüt bulunmamaktadır. Çekteki imzanın sahte olması, senetteki taahhüdün bulunmadığı yönündeki defilerden olup herkese karşı ileri sürülebileceğinden imzaları davacı şirket temsilcilerine ait olmayan davaya konu çeke ilişkin sahtelik iddiasının iyiniyetli de olsa hamil Faktoring şirketine karşıda ileri sürülebileceği aşikardır.
Toplanan deliller, bilirkişi incelemesi ve tüm dosya kapsamı değerlendirildiğinde; davacının sahibi olduğu çekin iradesi dışında elinden çıkmak suretiyle dava dışı kişiler tarafından sahte imza kullanılmak suretiyle piyasaya sunulduğu, davalı faktoring şirketinin mevzuata uygun bir şekilde ciro silsilesi düzgün gözüken bahse konu çeki devraldığı, Mahkememizce Grafoloji uzmanı bilirkişiye yaptırılan imza incelemesi sonucunda çekin ön yüzündeki keşide imzasının davacı şirket yetkilisine ait olmadığı, mahkememizce yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucunda; tarafların incelenen ticari defter ve kayıtlarına göre davacının ciranta …Şti.ile ticari ilişki içinde olduğu ancak davacı tarafın çeki borç ödemesi için keşide ederek verdiği ve çek nedeniyle borçlu olduğu yönünda bir kayda rastlanmadığının tespit edildiği, davacı şirketin icra dosyasına 33.785,45 TL ödemede bulunduğu, davacının çekten kaynaklı davalıya karşı sorumluluğunun bulunmadığı anlaşılmakla yapılan ödemenin istirdadına yönelik davanın kabulüne karar vermek gerekmiş aşağıdaki şekilde hüküm tesis olunmuştur.

HÜKÜM: Gerekçeleri yukarıda açıklandığı üzere;
Davanın KABULÜ ile,
1)İstanbul … İcra Müdürlüğünün … takip sayılı dosyasına konu edilen … Bankası A.Ş. … Şubesi’ne ait, 22/08/2015 keşide tarihli, … çek numaralı, 23.300,00 TL bedelli çek sebebiyle davacının borçlu olmadığınının TESPİTİNE, söz konusu takip dosyasına davacı tarafça yapılan 23.300,00-TL ödemenin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
2)Harçlar tarifesi gereğince alınması gereken 1.591,62 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 397,31 TL harcın mahsubu ile bakiye 1.194,31 TL harcın davalıdan tahsili ile Hazineye gelir kaydına,
3)Davacı taraf duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden, kabul edilen dava değeri üzerinden AAÜT uyarınca 2.796,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsil edilerek davacı tarafa verilmesine,
4)Davacı tarafından yapılan; 431,41 TL harç, 1.300,00 TL bilirkişi ücreti, 167,45 TL posta, tebligat ve müzekkere masraflarından oluşan toplam 1.898,86 TL yargılama masrafınının davalıdan tahsil edilerek davacı tarafa verilmesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren 2 Hafta süre içerisinde Bölge Adliye Mahkemesine İSTİNAF yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.

Katip
¸e-imzalıdır

Hakim
¸e-imzalıdır