Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2016/1105
KARAR NO:2021/493

DAVA:Alacak (Ticari İş Tellallığı Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:10/11/2016
KARAR TARİHİ:21/06/2021

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari İş Tellallığı Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının dava dışı … menşeli … … unvanlı şirket ile Türkiye’den çimento alımına ilişkin irtibat kurduğunu ve …’ın çimentoyu davalı … …A.Ş.’den almasına aracılık yaptığını, 03/08/2015 tarihinde taraflar arasında davalı ile … arsında gerçekleşecek çimento satışlarına ilişkin aracılık hizmetine binaen komisyon sözleşmesi akdedildiğini, davalının 14/09/2015 tarihinde … şirketi ile çimento satışına ilişkin satış sözleşmesi akdettiğini, komisyon sözleşmesinin 2.maddesi uyarınca satış sözleşmesi veya sipariş uyarınca davalı tarafından …’a satılacak her bir metrik ton çimento karşılığında davalının davacıya 1 Amerikan Doları komisyon bedeli ödeyeceğini, davalının 2015 yılı Aralık ayına kadar satış sözleşmesine istinaden yapılan satış metrajlarını tarihleri ve bedelleri davacı ile paylaştığını ve davacı tarafından komisyon bedelleri için kesilen dört adet faturayı ödediğini, ancak 2015 yılı Aralık ayından itibaren davalı tarafından …’a yapılmaya devam edilen satış metrajları ve bedelleri hakkında bilgi verilmediği gibi herhangi bir komisyon ödemesi yapılmayacağı davacıya bildirilmediğinden davacı tarafından faturada kesilemediğini, davalının davacıya komisyon ödememek amacıyla 2015 yılı Aralık ayından itibaren … şirketine sözleşmeye konu çimento satışını aralarında organik bağ olan … Dış Tic.A.Ş.üzerinden devam ettiğini, komisyon sözleşmesi halen yürürlükte ve geçerli olup … şirketine davalılar tarafından çimento satımının da devam ettiğini, davalı sözleşmeye aykırı davranışları ile davacıyı mağdur ettiğinden komisyon sözleşmesi uyarınca doğmuş komisyon alacaklarının tespiti ile şimdilik 1.000 USD alacağın dava tarihinden itibaren işleyecek en yüksek mevduat faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalılar vekili cevap dilekçesinde özetle; davalı …’nun davacı tarafla imzalanan komisyon protokolünün tarafı olup dava konusu protokolde … Dış Tic.A.Ş.’nin taraf sıfatı ve yetkililerinin imzasının bulunmadığını, bu nedenle esasa girilmeden … Dış Tic.A.Ş.yönünden davanın sıfat yokluğu nedeniyle reddini talep ettiklerini, davalı …’nun … şirketi ile çimento satımına ilişkin 04/08/2015 tarihli 5 bin ton, 14/09/2015 tarihli 10 bin ton, 11/05/2016 tarihli 200 bin ton, 20/03/2017 tarihli 200 bin ton olmak üzere 4 adet sözleşme imzaladığını, dava konusu 03/08/2015 tarihli komisyon protokolünün ise davacının davalı ile … arasında imzalanmış 04/08/2015 tarihli satış sözleşmesine aracılık etmiş olması nedeniyle davalı … ile davacı arasında imzalandığını, protokolün hiçbir maddesinde davacının bundan böyle … ile … arasında akdedilecek diğer satış sözleşmelerinden de komisyon ücreti alacağına ilişkin bir düzeleme yer almadığını, komisyon protokolü çerçevesinde davacıya toplam 13.906,30 USD komisyon ücreti ödendiğini, davacı tarafa 2015 yılı Eylül ve Kasım aylarında yapılmış olan komisyon ödemelerinin ilişkinin başlangıcında komisyon protokolü kapsamındaki ilk tarihli sözleşmeye çok yakın tarihli olarak imzalanan 14/09/2015 tarihli 2.satış sözleşmesinde iyi ticari ilişkiler kurmak amacıyla davalı tarafından gözetilen iyi niyet çerçevesinde ve komisyon protokolünün hükümlerini genişletmeyecek şekilde gerçekleştirildiğini, davalı ile dava dışı … firması arasında 11/05/2016 tarihli 3.sözleşme imzalanmadan önce yapılan ve davacı yetkilileri ile dava dışı … firması yetkililerinin de hazır olduğu 09/05/2016 tarihli toplantıda davalı ile … arasında akdedilecek yeni tarihli satış sözleşmeleri için davacı tarafın komisyonculuğunun söz konusu olmayacağı, davalının bundan sonra davacıya komisyon ödemesi yükümlülüğü bulunmadığı, bundan sonra davacının doğabilecek komisyonlarını alıcı …’dan talep etmesi hususunda mutabık kalındığını, 11/05/2016 tarihinden sonra … firmasının davacı tarafa bir kaç defa komisyon ödemesi yaptığını, devam eden süreçte … ile davacı şirket arasında bir kısım ticari konular nedeniyle ihtilaflar yaşandığı bilgisine ulaşıldığını, davacının 2016 yılı Mayıs ayından itibaren … firmasından komisyon ödemelerini almaya devam etmesi ancak yaşanan ticari anlaşmazlık sonucunda davalı ile imzalı komisyon sözleşmesinin hiçbir şekilde kapsamına dahil olmayan sonraki satış sözleşmeleri kapsamında davalı tarafından …’a yapılmış satışlar için dava yoluyla talepte bulunmasının hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, bu nedenlerle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Davalılar vekili tarafından 04/08/2015, 14/09/2015, 11/05/2016 ve 20/03/2017 tarihli sözleşmelerin onaylı tercüme evrak asılları ile dava dışı … firması tarafından davacıya yapılan komisyon ödemelerini gösterir belgeler dosyaya sunulmuştur.
Dosya komisyon sözleşmeleri konusunda uzman bilirkişiye tevdi olunmuş, düzenlenen 06/03/2018 tarihli raporda; davacı ile davalı … arasındaki 03/08/2015 tarihli Komisyon Sözleşmesi uyarınca davacının aracılık faaliyetinde bulunduğu, hizmet bedelini tahsil etmiş olduğu, davalı ile dava dışı … arasındaki daha sonra akdedilen sözleşmelerin mekzur Komisyon Protokolü’ne dahil edilemeyeceği, zaten davacının hizmet bedelini …’dan tahsil ettiği, aynı aracılık işi için davacının davalı ve …’dan ayrı ayrı hizmet bedeli alacağına dair herhangi bir sözleşmenin dosyadan anlaşılmadığı, davalı …’nun diğer davalı … Dış Tic.A.Ş üzerinden faaliyetlerini sürdürdüğüne dair belgelerin varlığının anlaşılamadığı, davacının davalılardan alacağının mevcut olmadığı belirtilmiştir.
Bilirkişi raporu taraf vekillerine tebliğ olunmuş, rapora karşı beyan ve itiraz dilekçeleri dosyaya ibraz edilmiştir.
Davacı tarafın ticari defter ve kayıtlarının mali müşavir bilirkişi aracılığı ile incelenerek rapor tanzimi için … Asliye Ticaret Mahkemesine talimat yazılmış, ….ATM.nin … talimat sayısı ile alınan 03/03/2020 tarihli raporda; davacı 2015 yılı ticari defterlerinin açılış ve kapanış tasdikinin yasal sürelerde yaptırılmış olduğu, defter kayıtlarına göre 31/12/2015 tarihi itibarı ile 24.225,89 TL alacağının olduğu, ancak dava dosyasına davacı vekili tarafından sunulan ödeme/tahsilat belgeleri ve faturaların incelenmesi sonucunda davacı tarafın kesmiş olduğu faturalara karşılık bedellerinin tahsil edilmiş olduğu ve 31/12/2015 tarihi itibarı ile 2,00 USD alacağının olduğunun hesaplandığı belirtilmiştir.
Davalıların ticari defter ve kayıtlarının mali müşavir bilirkişi aracılığı ile incelenerek ve davacı tarafın incelenen ticari defter ve kayıtları ile karşılaştırma yapılarak rapor tanzimi için … Asliye Ticaret Mahkemesine talimat yazılmış, … 2.Asliye Ticaret Mahkemesinin … talimat sayısı ile alınan 21/09/2020 tarihli raporda; davalıların 2015 yılı ticari defterlerinin açılış ve kapanış tasdiklerinin yaptırıldığı, sahibi lehine delil teşkil ettiği, davalı … defterlerinde yer alan faturaların ödemelerinin yapıldığı ve ödeme tutarlarının USD bazında 13.906,30 USD olduğu, 31/12/2015 tarihi itibarı ile davacının davalıya borcu olmadığı, davalı defterlerini inceleyen bilirkişi tarafından 2 USD borç olduğu tespit edilmekle birlikte doların Türk parasına dönüştürülme işleminden kaynaklanan hatalı kur farkından olduğu anlaşılmakla davacının davalıya ticari defterlere göre borcu olmadığı, davalı …’nun dava dışı AIbazzar’a 2015 ve 2016 yıllarında faturalandırdığı ve yolladığı çimento miktarının 168.322,00 metrik ton olduğu, mahkeme davalı ile davacı arasında düzenlenen protokolün ve davacı ile dava dışı … arasında düzenlenen sözleşmelere göre davacının komisyon ücreti hak ettiği kanaatinde ise, davalının satılan malların 13.906,30 metrik tona komisyon faturası düzenlediği ve bedelini tahsil ettiği, bu tutar 168.322,00 metrik tondan düşüldüğünde 154.425,70 metrik tona komisyon faturası düzenlemediği, metrik ton başı 1 USD komisyon primi ile 154.425,70 metrik ton çarpıldığında 154.425,70 USD davalının davacıdan komisyon alacağı olduğu, aksi kanaatte ise davalının davacıya borcu olmadığı, davalı … Dış Tic.A.Ş.’nin dava dışı …’ın 2015 yılı muavin hesap dökümüne göre davalının …’a düzenlediği faturalarda 2015 yılında 5.130,00 metrik ton mal sattığı, davalı … Dış Tic.A.Ş.’nin dava dışı …’ın 2016 yılı muavin hesap dökümüne göre davalının …’a düzenlediği faturalarda 2016 yılında 22.650,00 metrik ton mal sattığı belirtilmiştir.
Bilirkişi raporu taraf vekillerine tebliğ olunmuş, rapora karşı beyan ve itiraz dilekçeleri dosyaya sunulmuştur.
Dosya komisyon sözleşmeleri konusunda uzman nitelikli hesaplama uzmanı bilirkişiye tevdi edilerek tarafların karşılıklı incelenen ticari defter ve kayıtları ile taraf itirazları da irdelenmek suretiyle rapor tanzimi istenmiş, düzenlenen 28/12/2020 havale tarihli raporda; dava konusu sözleşmenin hukuki niteliğinin simsarlık sözleşmesi olduğu, davacının dosya kapsamına sunulu sözleşme çerçevesinde simsarlık ücretine hak kazandığı, ancak sözleşmenin lafzından davacının gelecekte yapılacak satış sözleşmelerinden de simsarlık ücretine hak kazanacağı anlamı çıkmadığı, davalının davacıya birden fazla kez ödemede bulunduğu ve defterlere göre borcu olmadığı, dava dışı alıcı şirketin de davacıya 09/12/2015 tarihinde 7.000 USD, 05/01/2016 tarihinde 9.665 USD, 16/02/2016 tarihinde 11.325 USD, 28/03/2016 tarihinde 9.210 USD ödeme yaptığı, davacının tüm satışlardan simsarlık ücretine hak kazanacağı kabul edilir ise, 154.425,70 USD davacının alacaklı olacağı, dava dışı şirketin yapmış olduğu toplam 37.200 USD’nin düşülüp düşülmeyeceğinin mahkemenin taktirinde olduğu belirtilmiştir.
Davacı vekili 27/05/2021 tarihinde UYAP sisteminden gönderdiği ıslah dilekçesi ile, bilirkişi raporu doğrultusunda taleplerini 6.800 TL artırarak toplam 10.000 TL alacağın hesaplanacak faizi ile birlikte davalılardan tahsili ile davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin hakların saklı tutulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Tarafların iddia ve savunmaları, toplanan deliller, alınan bilirkişi raporları ve tüm dosya kapsamı bir arada değerlendirildiğinde; davacı ile davalı … Yapı ve Madencilik San.ve Tic.A.Ş.arasında 03/08/2015 tarihinde Komisyon Sözleşmesi başlıklı bir sözleşme akdedildiği, bu sözleşme ile aracı davacının … isimli şirket ile davalı arasında 03/08/2015 tarihli çimento satışına ilişkin sözleşme yapılmasını sağlamakla bu hizmetinin karşılığı olarak …’a yapılacak her … çimento için davacıya 1 USD komisyon ödeneceğinin kararlaştırıldığı, buna göre taraflar arasında, 6098 sayılı TBK’nın 520 vd maddelerinde düzenlenen simsarlık ( tellallık ) sözleşmesi bulunduğu anlaşılmaktadır.
Simsarlık sözleşmesi uyarınca simsarın ücrete hak kazanabilmesi için aracılık faaliyeti neticesinde vekalet veren ile 3.kişi arasında kurulmuş olan sözleşmenin kanunen geçerli şekilde kurulması yeterlidir. Somut olayda da davalı ile dava dışı şirket arasında satış sözleşmesi yapıldığından davacı ücrete hak kazanmıştır. Taraflar arasında bu hususta bir ihtilaf bulunmayıp davacı davalı ile yapılan simsarlık sözleşmesinin dava dışı şirket ile davalı arasında kurulacak her satış sözleşmesi için geçerli olduğunu davalı ise davacıya yapılacak ödemelerin tek satış sözleşmesi ile sınırlı olduğunu iddia etmektedir.
Taraflar arasındaki sözleşme incelendiğinde; aracının … isimli şirketi … ile tanıştırdığı ve 03/08/2015 tarihinde akdedilmiş olan satış sözleşmesi veya sipariş onayına uygun şekilde satıcı tarafından bir çimento satışının yapılmasını tesis ettiği, bahsedilen hizmetlerin karşılığı olarak ve işbu protokol altında yer alan hüküm ve koşullara tabi olarak satıcının, sipariş onayı ve sözleşmeye göre alıcıya satılacak veya teslim edilecek olan her … çimento için aracıya 1 USD değerinde komisyon ödeyeceğinin hüküm altına alındığı, buna göre davacının davalı ile dava dışı şirket arasında kurulacak olan tüm satış sözleşmelerinden komisyon ücreti alacağına ilişkin bir hüküm bulunmadığı, anılan protokolün sadece ilk satış sözleşmesi ile sınırlı olduğu anlaşılmaktadır.
Öte yandan her ne kadar davacı taraf, 12/02/2016 tarihli e-posta yazışması ile davacının davalı …’dan satın alınacak beton hususunda tek yetkili olduğunu iddia etmiş ise de, söz konusu mail içeriği incelendiğinde, … firmasının …’ya ve … firmasına hitaben gönderdiği anlaşılan mail içeriğinde “…anlaşmaya varılan koşullar kapsamında …’nun … ve …’e göndereceği paketli nakliyat için bir kez daha şirketinizle çalışacağımızı onaylıyoruz” şeklindeki yazıdan davacı şirketin aracılık konusunda tek yetkili firma olduğu, … ile davacı arasında yapılan sözleşmenin sonraki tüm satışlarda da geçerli olacağı anlamının çıkarılamayacağı değerlendirilmekle ispat edilemeyen davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçeleri yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının sübut bulmadığından REDDİNE,
2-Harçlar tarifesi gereğince alınması gereken 59,30 TL karar ve ilam harcının peşin alınan 54,65 + ıslahla yatırılan 120 TL olmak üzere toplam 174,65 TL harçtan mahsubu ile bakiye 115,35 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacı tarafa iadesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama masraflarının kendi üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden, reddedilen dava değeri itibariyle avukatlık asgari ücret tarifesi uyarınca yapılan hesaplama neticesinde 4.080,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalılara verilmesine,
6-Davalılar tarafından sarf edilen ve dosyaya yansıyan 50 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalılara ödenmesine,
7-Dosyada kullanılmayan bakiye gider avansının HMK.’nın 333. ve HMK. yönetmeliğinin 47/1. maddeleri uyarınca karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa ödenmesine
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren 2 Hafta süre içerisinde Bölge Adliye Mahkemesine İSTİNAF yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 21/06/2021

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır