Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 10. Asliye Ticaret Mahkemesi 2015/683 E. 2018/5 K. 04.01.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARARIDIR
ESAS NO : 2015/683
KARAR NO : 2018/5
DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 10/09/2014
KARAR TARİHİ : 04/01/2018
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili Asliye Hukuk Mahkemesine hitaben verdiği dava dilekçesinde özetle; davacı şirketin 15/12/2007-31/12/2007 tarihleri arası ihale dönemlerinde… Genel Müdürlüğünde posta ayrım işi ihalesini alarak hizmetini üstlendiğini, İş akdinin sona ermesinden sonra personellerden …’ın davalı idare ve müvekkili şirket aleyhine Bakırköy …İş Mahkemesi’nin… E. Sayılı, …’ün Bakırköy… İş Mahkemesinin … E. Sayılı, …’in Bakırköy … İş Mahkemesinin … E. Sayılı,…’in Bakırköy … İş Mahkemesinin… E. Sayılı dosyası ile işçilik alacaklarının tahsiline yönelik alacak davası açıldığını ve dava sonucunda personel lehine kıdem tazminatı ve diğer alacaklarının ödenmesine karar verildiğini, daha sonra mahkeme karan gereği müvekkili şirket tarafından faizi ve tüm masrafları ile birlikte … tarafından açılan tstanbul …İcra Müdürlüğünün … E. Sayılı icra dosyasına 27.11.2012 tarihinde 5.850,34-TL, 30.11.2012 tarihinde 395,30-TL; … tarafından açılan İstanbul … İcra Müdürlüğünün … E. Sayılı icra dosyasına 27.11.2012 tarihinde 6.092,11 -TL, 30.11.2012 tarihinde 396,84-TL; … tarafından açılan İstanbul … İcra Müdürlüğünün … E. Sayılı icra dosyasına 27.11.2012 tarihinde 5.005,42-TL 30.11.2012 tarihinde 337,33-TL;… tarafından açılan İstanbul … İcra Müdürlüğünün … E. Sayılı icra dosyasına 27.11.2012 tarihinde 6.996,24-TL 30.11.2012 tarihinde 439,27-TL olmak üzere TOPLAM; 25.512,85- TL personellere ödendiğini, personellerden …’ın 24.06.2008- 31.12.2009, …’ün 01.05.2008-31.12.2009, …’in 23.09.2008- 31.12.2009,…’in ise 16.08.2008-31.12.2009 tarihleri arasında… Genel Müdürlüğünde müvekkili şirkete bağlı olarak çalıştığını, öncelikle müvekkil şirketin kanuna aykırı olarak haksız surette ödemiş olduğu bedellerin bilirkişi tarafından hesaplanarak hesaplanacak bedelin davalılardan tahsiline ve müvekkili şirkete ödenmesine karar verilmesini, davalı idare tarafından müvekkili şirkete kıdem ve ihbar tazminatları için hiçbir ödeme yapılmadığından bu işçilik alacaklarından sorumluluğun davalı idareye ait olduğunu, ayrıca kıdem tazminatının kamu ihale kanunu gereği teklif fiyata dahil olan masraflar içerisinde yer almadığından davalı idarenin bu ödemenin tamamından sorumlu tutulması gerektiğini, bu nedenle davalılar adına ödenen fazlaya ilişkin dava ve talep hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 25.512,85-TL bedelin davalıların kendi dönemiyle sorumlu olmak üzere müvekkili şirketin ödeme yaptığı tarihten itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Bakırköy …Asliye Hukuk Mahkemesinin 11/09/2014 tarihli kararı ile verilen görevsizlik kararı ile dosyanın Bakırköy Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmesine karar verildiği anlaşılmıştır.
Davalı… Genel Müdürlüğü vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının taleplerinin zamanaşımına uğradığını, sözleşmenin uygulanması ile ilgili anlaşmazlıkların çözümünde İstanbul Adliyelerinin yetkili olduğu yönünde yetki sözleşmesi yapıldığını, bu nedenle yetki itirazında bulunduklarını, davacının bir yüklenici firma olarak davalı şirketten ihale yoluyla iş alarak iş yaptığını, hizmet alımına ait idari şartnameye göre “istihdat ettiği işçinin işvereni, muhatabı ve sorumlusu yüklenicidir.İdare kesinlikle işçinin işvereni, muhatabı ve sorumlusu değildir.” dendiğini, buna göre yüklenici firmanın işçilerinin işçilik ücretlerinden sorumlu olduğunu, işçinin açtığı davalarda kanundan dolayı ödemek zorunda kaldıkları işçilik tazminatlarını iç ilişki ve sözleşme hükümleri gereğince son yüklenici firmaya karşı rücu davası açarak bu firmadan almaları yönünde tüm mahkemelerce karar verildiğini, bu nedenlerle müvekkili açısından davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı …Şti.ne dava dilekçesi usulüne uygun olarak tebliğ olunmuş, davaya cevap vermemiş, duruşmalara katılan olmamıştır.
Bakırköy …Asliye Ticaret Mahkemesinin 30/04/2015 tarihli yetkisizlik kararı üzerine gönderilen dosya Mahkememizin yukarıda yazılı esasına kayıt edilmiştir.
Dosya bilirkişiye tevdi olunmuş, düzenlenen 01/02/2017 tarihli raporda; dava konusu olayda davacı işçilerin…ye ait Bahçelievler biriminde posta dağıtım işi yaptıkları, yapılan bu işi….nin kendi çalışanları ile birlikte yürüttükleri, emir ve talimatları tamamen… yetkililerinden aldıkları,….nin temin ettiği araçlar ile görevlerini ifa ettikleri, işçilerin tamamen davalının emir komuta zincirine göre hareket ettikleri, 4857 Sayılı yasanın 5.maddesine göre… işçisi olarak çalışan işçi ile davacının vermiş olduğu işçilerin aynı ücreti aldıkları, 2009 yılından önce çalışanların….nin asıl işçisi olduğu, 29/04/2009 tarihli 5893 sayılı yasanın 1.maddesinde posta dağıtım ve ayrırım işinin ihale yolu ile 3.kişilere yaptırılabileceği yönünde yasanın belirleyici olduğu, bu tarihten önce çalışan işçilerin davalı idarenin sorumlulu altında olduğu, uyuşmazlık konusu olayda işyerinde işçinin sabit olarak çalıştığı, ihaleler yapıldığı, işçinin ara vermeksizin çalışmasına devam ettiği, ancak işverenlerinin değişebildiği, halen yürürlükte olan 1475 Sayılı Kanunun 14.madde işyerlerinin devir ve intikalinin yahut herhangi bir suretle işverenden başka bir işverene geçmesi halinde kıdem tazminatının hizmet sürelerinin toplamı üzerinden hesaplanacağının hükme bağlandığı, alt işverenler arasında herhangi bir hukuki işleme dayanmayan el değiştirmelerin de işyeri devri olarak nitelendirileceği, Yargıtayın alt işverenlerin değişmesi durumunda son alt işverenin tüm süre ve son ücrete göre belirlenecek olan kıdem tazminatından bir önceki alt işverenin ise çalıştırdığı dönem ve ücreti üzerinden belirlenmesi gereken kıdem tazminatından sorumlu olacağı, davalı….nin Avrupa yakası posta işletme müdürlüğü tarafından davacının iş akdinin 31/12/2009 tarihi itibarı ile sona ermesi nedeni ile kurum tarafından davacı yana iş akdinin sona ermesi ile ilgili bildirimde bulunulmuş, mahkeme tarafından da davalı idare tarafından davacının iş akdinin diğer davalı idare ile şirket arasındaki ihale süresinin sona ermesi sebebiyle fesih edildiğinin belirtildiği, davacının kıdem tazminatı ve diğer masraflar adı altındaki yapmış bulunduğu 25.512,85 TL tutarındaki ödemenin davalı yana düşen miktarının 17.877,70 TL olduğu, işbu miktarın ödeme tarihlerinden 10.09.2014 dava tarihine kadar 3095 sayılı yasa gereğince yıllık %9 avans faiz oranından 2.875,48 TL faiz tahakkuk ettiği, o halde davacının davalı yandan 17.877,70 TL ana para + 2.874,48 TL faiz olmak üzere toplam 20.762,18 TL talep edebileceği belirtilmiştir.
Dosya iş hukuku alanında uzman hesap bilirkişisine tevdi edilerek tarafların sorumluluklarının rücu ilişkileri de değerlendirilmek suretiyle rapor hazırlanması istenmiş, düzenlenen 21/06/2017 tarihli raporda; davaya konu uyuşmazlıkta taraflar arasındaki ilişkinin, sözleşmeye dayandığı, dolayısı ile aradaki ihtilafların çözümünde öncelikle sözleşme hükümlerinin uygulanması gerektiği, somut olayda taraflar arasındaki hukuki ilişkiyi düzenleyen hizmet alım sözleşmesinin eki teknik şartnamelerde “…. Çalıştırılan personel ile ilgili doğabilecek bütüm hukuksal, yönetsel, mali, cezai sorumluluklar bütünüyle yükleniciye aittir.Yüklenici tarafından temin edilen ve çalıştırılan temizlik elemanları ve hastane arasında hiçbir akdi ya da kanuni bağ ya da sorumluluk ilişkisi yoktur. Yuklenici bu elemanların işvereni olup, kanuni tüm yükümlülükler (aylık ücret, SSK primleri, işçi işveren primi, tazminatlar, vergi mevzuatından doğan ödemeler vs.) yerine getirmekle yükümlüdür.” taraflar arasında düzenlenen sözleşmenin ayrılmaz parçası durumunda olan teknik şartnamenin 8/24.maddesi uyarınca davacı şirket tarafından çalıştırılan personele ilişkin hukuksal, yönetsel, mali, cezai yükümlülüklerin bütünüyle yükleniciye ait olduğunun kabul halinde basiretli bir tacir olarak sözleşme ile yüklendiği yükümlülükler gereğince davacının bünyesinde çalıştırdığı işçilerle alakalı olarak yapmış olduğu işçi alacaklarına dayalı ödemeler nedeniyle davalı….ye yönelik olarak rücu şartlarının gerçekleşmediği, diğer davalı…Şti.yönünden dosya kapsamına göre sözleşmesel ve alt taşeron ilişkisi tespit edilemediğinden bu davalı yönünden inceleme ve değerlendirme yapmanın mümkün olmadığı, mahkemenin aksi kanatte olması halinde teknik şartname gereği hizmet alım ilişkisinde yüklenici davalının münhasıran sorumlu olduğunun kabulü halinde rücu edilebilecek tutarın 20.762,18 TL olduğu, yine mahkemenin aksi kanatte olması halinde ve 6098 sayılı TBK’nın 167. Maddesi gereği müteselsil borçlu davalıların eşit oranda sorumlu oldukları kabul edildiğinde her bir davalı için 10.381,09 TL olabileceği belirtilmiştir.
Davacı vekili son celsedeki sözlü beyanlarında özetle; 2009 yılı öncesinde ihale sözleşmelerinde müvekkilinin sorumluluğuna ilişkin açık bir hükmün söz konusu olmadığını dolayısı ile… nin tam sorumlu olduğunu, bilirkişi raporunda gerekli hesaplamanın yapıldığını belirtmiş davanın kabulüne karar verilmesini mahkeme aksi kanaatteyse borçlar kanununun 167. Maddesine göre yarı yarıya sorumlu olacak şekilde davanın kabulüne karar verilmesini talep ettiklerini mahkememize bildirmiştir.
Davalı vekili son celsedeki beyanlarında özetle; taraflar arasında akdedilen sözleşme ve ekleri gereği rücu şartları müvekkil şirket yönünden oluşmadığını, yargıtay yerleşik içtihatları gereği ve kanuna göre işçiye ödenen ücretlerden sorumluluğun son alt taşeron firmaya ait olduğunu, diğer dönemler yönündende alt iş verenlerin sorumluluğunun söz konusu olduğunu, taraflar arasında sözleşme hükümleri uygulanması gerektiğini, Borçlar Kanununun 167. Maddesinin uygulanamayacağını mahkememize bildirmiştir.
İş bu dava iş Mahkemesi kararına istinaden yapılan ödemenin davalılardan rücüen tahsiline yönelik alacak davasıdır.
Tüm dosya kapsamı bir arada değerlendirildiğinde; her ne kadar davacı dava dışı işçilerin açmış olduğu davalar sebebiyle iş mahkemesince verilen karar sonrası icra dosyalarına yapmış olduğu ödemelerin davalı idare tarafından davacı şirkete kıdem ve ihbar tazminatları için hiçbir ödeme yapılmadığı, bu işçilik alacaklarından sorumluluğun davalı idareye ait olduğu, ayrıca kıdem tazminatının kamu ihale kanunu gereği teklif fiyatına dahil olan masraflar içerisinde yer almadığı, davalı idarenin bu ödemenin tamamından sorumlu tutulması gerektiğinden bahisle iş bu davayı açmış ise de; yerleşik yargı kararlarımız gereği bu tür rücu davalarında taraflar arasındaki sözleşme hükümlerinin belirleyici olduğu, davalı… gerek iş mahkemesi dosyalarında gerekse icra takip dosyalarında taraf ise de Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’ nun 12/05/2004 tarih … esas … karar sayılı kararında iş kanunundaki hükümlerin özellikle asıl iş veren sorumluluğunun işçilere karşı bir sorumluluk olduğu dolayısı ile taşeron ile asıl iş veren arasındaki uyuşmazlığın taraflar arasındaki sözleşme hükümlerine göre çözümlenmesi gerektiğinin vurgulandığı, yine … Hukuk Dairesi’ nin 20/11/2003 tarih …esas … karar sayılı kararında da taraflar arasında sözleşme hükümlerinin rücu ilişkisinin tespiti yönünden esas alınması gerektiğinin belirtildiği, taraflar arasındaki gerek hizmet alım sözleşmesi ve gerekse idari ve teknik şartname (teknik şartnamelerde “…. Çalıştırılan personel ile ilgili doğabilecek bütüm hukuksal, yönetsel, mali, cezai sorumluluklar bütünüyle yükleniciye aittir.Yüklenici tarafından temin edilen ve çalıştırılan temizlik elemanları ve hastane arasında hiçbir akdi ya da kanuni bağ ya da sorumluluk ilişkisi yoktur. Yuklenici bu elemanların işvereni olup, kanuni tüm yükümlülükler (aylık ücret, SSK primleri, işçi işveren primi, tazminatlar, vergi mevzuatından doğan ödemeler vs.) yerine getirmekle yükümlüdür.” düzenlemesine yer verilmiştir) uyarınca alt iş veren pozisyonunda bulunan davalının işçi alacaklarından kaynaklı tüm ödemelerden sorumlu olduğu ve dolayısıyla yaptığı ödemelerden kaynaklı olarak sözleşme ve teknik şartname hükümleri dikkate alındığında rücu hakkının bulunmadığı, yapılan ödemelerin tamamından davacının sorumlu olduğu anlaşılmakla davalı… yönünden açılan davanın esastan reddine, diğer davalı …Şti. Yönünden ise bu davalının iş mahkemesi kararlarında ve icra takiplerinde taraf olmadığı, bu davalının yapılan ödemelerden sorumluluğuna ilişkin herhangi bir delilin dosyaya sunulmadığı dolayısıyla hasım sıfatının bulunmadığı anlaşılmakla bu davalı yönünden açılan davanın husumetten reddine karar vermek gerekmiş aşağıdaki şekilde hüküm tesis olunmuştur.
HÜKÜM : Gerekçeleri yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın… yönünden esastan REDDİNE,
2-Davanın diğer davalı … Şti. yönünden husumetten REDDİNE,
3-Peşin alınan harçtan alınması gerekli harcın mahsubu ile fazladan yatırıldığı anlaşılan 399,80 TL’nin talep halinde yatırana iadesine,
3-Davacının yapmış olduğu masrafların kendi üzerinde bırakılmasına, artan gider avansının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
4-Davalı… Genel Müdürlüğünün yapmış olduğu posta müzekkere masrafı toplam 100,00 TL’nin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine, artan gider avansının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
5-Davalı… Genel Müdürlüğü yargılamada kendini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT ‘sine göre tespit olunan 3.061,54 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine,
Dair davacı vekili ile davalı… vekilinin yüzüne karşı, diğer davalının yokluğunda, (HMK 345/1 md. gereğince) gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Mahkememize veya başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak ve temyiz harcı ile gerekli giderlerin tamamı ödenmek suretiyle, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı.
Katip
Hakim
¸