Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO2015/624 Esas
KARAR NO:2021/989

DAVA:Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:08/06/2015
KARAR TARİHİ:16/12/2021

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasında belirtilen kambiyo senetlerine mahsus icra takibine konu yapılan çeke ilişkin hiçbir borcu bulunmadığını, ilgili çeki davacıdan önce aralarındaki ticari ilişkiden doğan alacağına istinaden… Ürün. Ltd. Şti.’nden ödeme olarak teslim aldığını, çekin arka yüzüne tahsil cirosu yapıp … Bank’a takasa verdiğini, ancak sonrasında…’ın ilgili çekin henüz yazdırılmadan önce çeke ilişkin borcuna karşılık yeni bir çek verdiğini, davaya konu takip dayanağı çek ile bu çeki değiştirmek suretiyle 27.08.2013 tarihinde dava konusu 25.08.2013 keşide tarihli çeki iade aldığını, ancak davacının bankaya çekin… çalışanı …’a teslim edilmesi talimatı verdiğini, çeki bankadan bu kişinin davacı talimatıyla iade aldığından çekteki cirosunu iptal etme imkanı olmadığını, davacının söz konusu çeki yazdırmadan kendisinden önceki ciranta…’a iade ettiğini, davacıdan sonra çekte cirosu bulunan ve çeki yazdıran davalı …’ı davacının tanımadığını ve aralarında hiçbir şekilde ticari ya da hukuki ilişkinin de söz konusu olmadığını, davacının bu kişiden mal almadığı gibi borcunun da olmadığını, davacı şirketin çeki cirolayarak …’a vermediğini, bu açıdan çekteki ciro silsilesinin bozulduğunu, ayrıca çekin bankaca arkası yazıldıktan sonra çeki bankaya ibraz eden …’ın alacağın temliki hükmünde bir cirosu olmaksızın bundan sonra başkaca bir kimsenin çeki cirolayarak bu çeke dayalı olarak hak iddia etmesinin mümkün olmadığını, …’ın çeki bankaya ibraz ettiği zamanki yazı ve imzaları ile çekin ibrazından sonraki … yazısı ve imzasının birbirini tutmadığını, yapılacak yazı ve imza incelemesinde bu hususun ortaya çıkacağını, bu durumda davalı …’nın çeke ilişlin hak iddia etmesinin ve yetkili hamil olduğunu ileri sürmesinin mümkün olmadığını, takibe dayanak çek ile kambiyo senetlerine mahsus takip yapılmasının mümkün olmadığını, alacaklının iddiasındaki …’nın cirosu, çekin bankaya ibraz edilip karşılıksız kaydı ile yazıldıktan sonra yapılan bir ciro olduğunu, bu cirodan önce çekin bankaya ibrazından sonraki …’a ait cironun sahte ciro olduğunu, alacaklı olduğu iddiasındaki …’nın cirosunun sonradan yapılmasında olağan bir tedavülün söz konusu olmadığını, davacıdan haksız olarak para tahsil edilmeye ve davacının dolandırılmaya çalışıldığını, yapılan araştırmada diğer borçlulardan alacağın tahsilinin neredeyse imkansız olduğunu, çoğunun batık durumda olduklarının öğrenildiğini, bu nedenlerle davanın sonuna kadar takibin durdurulmasına ilişkin tedbir kararı verilmesi gerektiğini, ödeme emrinde talep edilen çek tazminatından da davacının sorumlu tutulamayacağını, TTK gereğince çek tazminatından yalnızca keşidecinin sorumlu olabileceğini beyanla menfi tespit taleplerinin kabulü ile davacının dava konusu …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı icra takibine ve bu takip dayanağı 25.08.2013 keşide tarihli 16.450,00-TL bedelli çeke ilişkin davalılara hiç borcu olmadığının tespitini, İİK. md. 72/3 hükmü uyarınca asıl alacağın %15’i teminat karşılığında icra veznesine yatmış veya yatacak olan paranın icra veznesine depo edilerek alacaklıya ödenmemesi için ihtiyati tedbir kararı verilmesini, davalıların %20 oranında kötüniyet tazminatına mahkum edilmesini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalılara tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … cevap dilekçesinde özetle; işbu davanın husumet yokluğu nedeniyle kendi açısından reddine karar verilmesini, gerek işbu dava ile gerekse …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası ile uzaktan yakından ilgisi ve alakası olmadığını, işbu icra dosyasında alacaklı sıfatında bulunmadığını, yani alacaklı olmadığını, hakkında neden alacaklı gibi gösterilip aleyhine menfi tespit davası açılmış olduğunu anlamadığını, husumet yokluğundan dolayı işbu davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
ÇEKİŞMELİ VAKIALAR HAKKINDA TOPLANAN DELİLLER :
(1)Taraflara usulüne uygun olarak tebligatlar yapılmış olup; Mahkememiz dosyası arasına alınmıştır.
(2)Tarafların iddia ve savunmaları, dosyada toplanan deliller nazara alınarak, Mali Müşavir…’a tevdii edilen dosyada tanzim olunan 19/03/2019 havale tarihli bilirkişi raporunda özetle; davacı şirkete ait yevmiye defterlerinde yapılan incelemeler sonucunda, davacı tarafın dava dışı… Ürünleri Ltd. Şti.’nden olan alacağına karşılık davaya konu 16.450,00-TL’lik çeki aldığını ve 31.05.2013 tarihli 128 yevmiye numarası ile ticari defterlerine işlediğini, davacının ticari defter kayıt ve belgelerine göre, davacının davalı … ve … arasında herhangi bir borç alacak ilişkisine rastlanmadığını, dava konusu çekin Türkiye … Bankası A.Ş. … Şubesi … İBAN numaralı hesaptan verilen 16816 numaralı tacir çeki olduğu, çekin … Gıda İnşaat Otomotiv Tekstil San ve Tic. Ltd. Şti. Tarafından İstanbul, 25.08.2013 keşide yer ve tarihli 16.450,00-TL bedelle … Gıda ve İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi emrine düzenlendiği, çekin sırası ile … Gıda ve İnşaat San. Tic. Ltd. Şti, …, … Ltd. Şti, … Sanayi ve Ticaret Limited Şti ve … cirolarını taşıdığı, çekin 03.09.2013 tarihinde saat 16:15’de … tarafından … Bankası … Şubesine ibraz edildiği, bankanın ödemekle yükümlü olduğu 1.045,00-TL’yi ödediği, 15.405,00-TL için karşılıksız olduğunun bankaca yazıldığı, çekin bankaya ibraz edildikten sonra sırasıyla … ve … tarafından ciro edildiği, çekin davacı tarafça … Bank’a tahsil cirosu ile verildiği, 26.08.2013 tarihinde … Bank’a çekin …’a teslim edilmesi için talimat gönderildiği, 27.08.2013 tarihinde teyit alınarak … Bank kaşesinin iptal edildiği, dosyaya davacı tarafça ibraz edilmiş bulunan çek çıkış bordrosundan davaya konu çekin 27.08.2013 tarihinde ciranta… San, Tic. Ltd. Şti’ne iade edilmiş olduğunun anlaşıldığı, çekin bankaya ibraz edildikten sonra davalı …’ya ciro edildiği, bankaya yapılan ibrazdan sonra yapılan ciro alacağın temliki hükümlerine tabii olup, borçlu tarafından alacaklıya karşı ileri sürülebilen defiler çekin bankaya ibrazından sonra çeki alan kişiye karşıda ileri sürülebileceği, davalılardan …’ın dosyaya verdiği cevap dilekçesi ile alacak ile bir ilgisinin bulunmadığını bildirdiği, incelenen davacı ticari defterlerinde de davacının davalılar … ve …’ya borcuna rastlanmadığı, dyönünde görüş ve kanaat bildirmiştir.
(3)Tarafların iddia ve savunmaları, dosyada toplanan deliller nazara alınarak, dava dışı firma… San. Tic. Ltd. Şti.’ne ait ticari defter ve belgelerinin incelenmesi için Mali Müşavir…’a tevdii edilen dosyada tanzim olunan 11/02/2020 havale tarihli bilirkişi ek raporunda özetle; dava dışı… San. Tic. Ltd. Şti.’nin inceleme günü olan 08.11.2019 tarihinde ticari defter kayıt ve belgelerini ibraz etmediğini, kök raporda yer alan görüş ve kanaatini değiştirme gerekliliğinin doğmadığı, davacı tarafın, davalı tarafa, davaya konu İstanbul 25.08.2013 keşide yer ve tarihli, 16.450,00-TL bedelli çek nedeniyle borçlu olmadığı yönünde görüş ve kanaat bildirmiştir.

DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE:
Dava; menfi tespit davasıdır.
Tüm dosya kapsamında bilgi ve belgeler birlikte değerlendirildiğinde; davaya konu olan ve icra takibine de dayanak olan çekte davacı cirantanın, davalı … … ve …’a karşı açtığı davada icra takibine olan bu çekten dolayı davalılarla arasında ticari veya hukuki ilişkinin bulunmadığını, çekin bankaya ibrazından sonra karşılıksızdır kaydı yazıldıktan sonra yapılmış cirolara dayanılarak kambiyo senetlerine mahsus takip yapılmasının mümkün olmadığını, davalılarla herhangi bir ticari ilişki de olmaması nedeniyle çekten kaynaklı borcunun bulunmadığını ileri sürerek menfi tespit isteminde bulunmuştur.
…. İcra Müdürlüğü’nün 20/05/2015 tarihli … E. Sayılı icra takip dosyası incelendiğinde; alacaklı …’nın, işbu dosyasında dava dışı … Gıda Tic. Ltd. Şti., … Ltd. Şti., … Reklam Ltd. Şti., … ile işbu dosya davacısı … Ltd. Şti aleyhine 25/08/2013 tarihi tanzim tarihli 16.450,00 TL bedelli çekin takip dayanağı yapılarak 16.450,00 TL asıl alacak, 1.645,00 TL çek tazminatı, 3.437,14 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 21.532,14 TL üzerinden icra takibi yapıldığı anlaşılmıştır.
Mahkememizce davacı şirketin ve dava dışı… Ltd. Şti.’nin ticari defterlerin incelenmesi için dosya bilirkişiye tevdii edilmiş, dava dışı şirket ticari defter ve kayıtlarını sunmadığından yalnızca davacı şirketin ticari defter ve kayıtlarında inceleme yapılarak ve dava dışı şirketin çekteki ciro silsilesinde davacının kendisinden önce gelen ciranta olması sebebiyle davayı aydınlatma bakımından önem arz etmediğinden dava dışı şirketin kayıtların incelenmesine gerek olmadığı tespit edilmekle, alınan bilirkişi raporuyla; çekin davacı tarafça … Bank’a tahsil cirosu ile verildiği, 26.08.2013 tarihinde … Bank’a çekin …’a teslim edilmesi için talimat gönderildiği, 27.08.2013 tarihinde teyit alınarak … Bank kaşesinin iptal edildiği, dosyaya davacı tarafça ibraz edilmiş bulunan çek çıkış bordrosundan davaya konu çekin 27.08.2013 tarihinde ciranta… San, Tic. Ltd. Şti’ne iade edilmiş olduğu, davacının ticari defter ve kayıtlarının incelenmesinde davalı … ve … arasında herhangi bir borç, alacak ilişkisinin bulunmadığı tespit edilmiştir. Davaya konu ve icra takibine konu olan çek incelendiğinde; 25/08/2013 tarihli 16.450,00 TL bedelli çekin tacir çeki olduğu, çekin … Gıda İnşaat Otomotiv Tekstil San ve Tic. Ltd. Şti. Tarafından … Gıda ve İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi emrine düzenlendiği, çekin sırası ile … Gıda ve İnşaat San. Tic. Ltd. Şti, …, … Ltd. Şti, … Sanayi ve Ticaret Limited Şti ve … cirolarını taşıdığı, çekin 03.09.2013 tarihinde … tarafından … Bankası … Şubesine ibraz edildiği, bankanın ödemekle yükümlü olduğu 1.045,00-TL’yi ödediği, 15.405,00-TL için karşılıksız olduğunun bankaca yazıldığı, çekin bankaya ibraz edildikten sonra sırasıyla … ve … tarafından ciro edildiği anlaşılmaktadır. Bankaya çek ibraz edildikten sonra yapılan ciro alacağın temliki hükümlerine tabidir ve ayrıca tespiti de yapıldığı üzere davacı tarafın, çeki tahsil cirosu ile vermiş olduğu bankadan, keşide tarihinden önce kendisinden önceki cirantaya iadesini talep etmesi ve bu cirantaya çek çıkış bordrosu düzenlenmesi, davacının ticari defterlerinde çeki bankaya ibraz ederek arkasını yazdıran …’a borç kaydına rastlanmamış olması ve çekin arkası yazıldıktan sonra davaya konu çekin …’ya ciro edilmiş olması nedenleri ile davacı tarafın davalılara çekten dolayı borçlu olmadıkları kanaatine varılmıştır. Belirtilen bu sebeplerle davacının davaya konu 25/08/2013 keşide tarihli 16.450,00-TL bedelli çeke ilişkin davalılara borcu olmadığının tespit edilmekle davacının … tarafından yapılan icra takibinden kaynaklı da borcu olmadığının tespiti talep edildiğinden; davanın kabulü ile davacının …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası ile takip dayanağı yapılan … Bankası … Şubesi’ne ait … çek numaralı 25/08/2013 tarihli 16.450,00-TL bedelli çekten dolayı davalılara borçlu olmadığının tespitine karar vermek gerekmiştir. Ayrıca İİK 72/5. Maddesinde düzenlenen kötü niyet tazminatı için borçluyu menfi tespit davası açmaya zorlayan takibin haksız ve kötüniyetli olma şartı aranmakta olup, davalılardan … tarafından …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası ile davacı aleyhine takip yapıldığı, takibin haksız olduğu ve çekin ibrazından sonra ciro alacağın temliki hükümlerine tabi olduğu dikkate alındığından davalının kötüniyetli olduğundan da bahsedilebileceği kanaatiyle İİK 72/5. maddesi uyarınca %20 kötüniyet tazminatının davalılardan …’dan alınarak davacıya verilmesine karar vermek gerekmiştir. Yargılama giderleri bakımından ise; davacının açtığı menfi tespit davasında icra takibi tutarı kadar dava değerinin belirtilerek mahkememizde usulüne uygun dava açıldığı ancak davalılardan …’ın davacı aleyhine icra takibi yapmadığı, davacının, … yönünden davaya konu çekten dolayı adı geçen davalıya borcunun olmadığının tespiti talebi olduğu anlaşılmakla; davalı … yönünden çek bedeli olan 16.450,00 TL ile sınırlı olmak üzere diğer davalı ile müteselsilen yargılama gideri ve vekalet ücreti sorumluluğuna göre hesaplama yapılarak aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere;
(1)Davanın KABULÜ ile; davacının …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası ile takip dayanağı yapılan … Bankası … Şubesi’ne ait … çek numaralı 25/08/2013 tarihli 16.450,00-TL bedelli çekten dolayı davalılara borçlu olmadığının tespitine,
(2)İİK 72/5. maddesi uyarınca %20 kötüniyet tazminatının (4.306,40-TL) davalılardan …’dan alınarak davacıya verilmesine,
(3)Harçlar tarifesi gereğince alınması gereken 1.470,86-TL karar ve ilam harcından peşin alınan 367,72-TL’nin harçtan mahsubu ile bakiye 1.103,14-TL harcın davalılardan tahsili ile Hazineye irat kaydına, (davalı … harcın 755,97-TL’sinden, davalı … harcın tamamından sorumlu olmak üzere tahsilde tekerrür olmamak şartıyla)
(4)Davacı tarafından yapılan; 27,70-TL başvuru harcı, 367,72-TL peşin harç, 600,00-TL bilirkişi ücreti, 312,20-TL tebligat, posta ve müzekkere masraflarından oluşan toplam 1.307,62-TL yargılama masrafının davalılardan tahsili ile davacı tarafa verilmesine, (davalı … yargılama giderinin 998,98-TL’sinden, davalı … yargılama giderinin tamamından sorumlu olmak üzere tahsilde tekerrür olmamak şartıyla)
(5)Davalılar tarafından belgelendirilen bir yargılama masrafı olmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
(6)Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince 5.100,00-TL ücreti vekaletin davalılardan tahsili ile kendini vekil ile temsil ettiren davacıya verilmesine,
(8)Dosyada kullanılmayan bakiye gider avansının HMK.’nın 333. ve HMK. yönetmeliğinin 47/1. maddeleri uyarınca karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa ödenmesine,
Dair, e-duruşma sistemiyle hazır bulunan davacı vekilinin yüzüne karşı, 5235 sayılı Kanun’un 33-(1), 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 341-(1) ve devamı maddeleri uyarınca, gerekçeli kararın usulen taraflardan her birine tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süre dahilinde, Mahkememize dilekçe ile başvurmak suretiyle İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 16/12/2021

Katip …
✍e-imzalıdır.

Hakim …
✍e-imzalıdır.