Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2015/1273
KARAR NO : 2019/413

DAVA : Tazminat (Sözleşmeden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 23/12/2015
KARAR TARİHİ: 20/05/2019

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Sözleşmeden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; tarafların 01/09/2006 tarihinde … Terminali Projesi Atık Su Arıtma Sistemi Tesisi yapılmak üzere iki adet sözleşme imzaladıklarını, yapılan sözleşmeler ile Giresun ve Mersin ilinde bulunan Petrol Ürünleri Depolama Sahası içerisindeki atık su arıtma sistemi kurulması ve yapılması işinin amaçlandığını, taraflar arasında sözleşmeye konu inşaatların tamamen elektronik ortamda ihale edildiğini, davacının ihaleye katılabilmek için ihaleden önce tesisin uygulama projelerini … Üniversitesi bünyesinde kurulan …A.Ş.tarafından hazırlattığını ve davalıya teslim ettiğini ve kabul görerek ihaleye katılmaya hak kazandığını, ihalenin en düşük 870.000 TL teklifi veren davacı şirkette kaldığını, davalının daha sonra elektronik ortamda yapılan ihalede fiyatların yükesk olduğu iddiasını ileri sürerek kapalı zarf ile yeniden teklif aldığını, davacı şirketin 2.kez yapılan bu ihalede 780.000 TL teklif vererek ihalenin tekrar davacı şirkette kalmasının sağlandığını, ikinci ihaleden sonra davalı tarafından hazırlanan 01/09/2006 tarihinde sözleşme imzalanmak zorunda kalındığını, davacı şirket tarafından inşaata başlandığını ve teknik şartnameye uygun mekanik ekipmanların bazılarının ithalat için sipariş verildiğini, sözleşme öncesi iyi niyetle yapılan bu çalışmalar hiçe sayılarak işe başlamanın davalı tarafından gösterilen tamamen sudan sebeplerle geciktirildiğini, anlaşılamayan nedenlerden dolayı inşaat işlerinde Ocak 2007 sonu, mekanik imalatlarda da Nisan 2007 başında izin verilerek işe başlanıldığını, davalının sözleşme gereğince ödeme şartlarına da uymadığını, yapılan işler ve teslim edilen ekipmanlar tam olmasına rağmen bazılarında %75 bazılarında %50 hak ediş düzenlettirildiğini ve faturalar kestirildiğini, sonuçta da ödemelerin bu miktarlar üzerinden yapıldığını, hatta bu hak edişlerin bir kısmının hiç ödenmediğini, davacının edimlerini yerine getirmesine ve alacaklarının nasıl ödeneceğinin sözleşmede belirtilmesine rağmen davalının ifa edilen edimlerin karşılığı olan ücreti ödemediğini, sözleşmenin 8.5 maddesi gereğince gecikmelerde davacı şirketin hiçbir kusuru bulunmadığını, davalının sözleşmelerden kaynaklanan sorumluluklarını yerine getirmemesinden dolayı haksız olarak sözleşmeyi tek taraflı fesh ettiğini ve işi başkasına yaptırdığını, bu fesih olayını da …Noterliğinin 03/08/2007 tarih ve… yevmiye sayılı ve 08/02/2008 tarih ve …yevmiye sayılı ihtarnameleri ile bildirdiklerini, ihtarnamelere …Noterliğinin 26/10/2007 tarih ve …yevmiye sayılı ihtarnamesi ile cevap verildiğini, davalının…Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas sayılı dosyası ile davacı şirket aleyhine Mersin ve Giresun Tesisleri için ayrı ayrı sözleşmenin 12.maddesinde kararlaştırılan sözleşme bedelinin %10’u tutarındaki cezai şart alacaklarına mahsuben 5.000’er TL ve sözleşmenin 19.maddesindeki cezai şart, zarar ziyan ve sair alacaklarına mahsuben de 5.000’er TL olmak üzere toplam 10.000’er TL.den toplam 20.000 TL.nin fesih tarihinden itibaren işleyecek ticari reeskont faiziyle birlikte tahsilini talep ve dava ettiğini, dava sonucunda davacının bu projelere ilişkin ayrı ayrı fesihlerinin haksız olduğu kabul edilerek davanın reddine karar verildiğini, kararın Yargıtayca onanarak kesinleştiğini, davacı şirketin Giresun Terminal Projesi için yapmış olduğu hak edişler toplamının KDV dahil 397.703,66 TL olup bu alacağı karşılık davalı şirketin davacıya ödediği miktarın 323.792 TL olduğunu, davacı şirketin 73.911,66 TL alacağı bulunduğunu, davacı şirketin Mersin Terminal Projesi için yapmış olduğu hak edişler toplamının KDV dahil 355.770 TL olup bu alacağa karşılık davalı şirketin ödediği miktarın 284.675 TL olduğunu, davacı şirketin 71.095 TL alacağı bulunduğunu, 17/09/2007 tarihinde Giresun Terminali için 75.250 TL, Mersin Terminali için 95.250 TL alacakları için davalıya yazı yazıldığını, ancak davalı tarafın davacının alacağını ödemediğini, bu nedenlerle şimdilik Giresun Tesisleri için 7.500 TL. Mersin Tesisleri için 7.500 TL olmak üzere toplam 15.000 TL.nin sözleşmenin fesih tarihinden itibaren ticari reskont faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; taraflar arasında imzalanan sözleşmelerin eser sözleşmesi niteliğinde olup BK.nun 147/6.maddesi hükmü gereğince 5 yıllık zamanaşımı süresine bağlı olduğunu, davanın açıldığı tarih itibarı ile her iki sözleşme bakımından da 5 yıllık zamanaşımı sürelerinin geçtiğini, davacının sözleşmeler gereği yaptığı imalatlara karşılık davalıya kestiği faturaların tamamının davacıya ödenmiş olup davacıya hiçbir borçlarının bulunmadığını, hakediş düzenlenmemiş olan imalatların ise davacı tarafından sözleşmelerde kararlaştırılan hususlara uygun şekilde imalatı ve davalıya teslimi tamamlanmamış olup davalı tarafından bu eksik ve hatalı imalatların davacının sözleşmeleri feshedilip başka firmalara sözleşme imzalandıktan sonra yaptırılarak tamamlatıldığını, bu nedenle davacının sözleşmelere uygun şekilde ve zamanında yerine getirmemiş olduğu edimlerinden dolayı alacak talep etme hakkının bulunmadığını, sözleşmelerin konusu işlerin bedellerinin eklerinde yer alan ödeme planları doğrultusunda Mersin Tesisleri için 385.000 TL, Giresun tesisleri için 395.000 TL olarak kararlaştırıldığını ve taraflarca kabul edildiğini, davalı şirketin sözleşmeler gereğince üzerine düşen edimleri sözleşme şartlarına uygun olarak yerine getirdiğini, davacıya sözleşmede kararlaştırılar avansları vermiş olduğu gibi sözleşmelerin ekinde yer alan iş programları dahilinde yapması gereken ödemeleri de yaptığını, davacının ise iki ayrı Opet tesisinde yapması gereken arıtma tesisi kurma işini süresi içinde yapmadığını, sözlemelerin imzalanmasından itibaren 4 ay içinde bitirilmesi kararlaştırılan arıtma tesislerinin yapımı işlerini sözleşmelerde belirtilen bitirme süreleri içinde bitirmediğini, Mersin tesisleri için Mersin …ATM.nin … D.iş sayılı dosyasıyla yaptırılan tespit sonucunda davacı şiretin işin 208.500 TL tutarındaki kısmını yapmadığı, yapmış olduğu işlerden idare binasının tamamlanmamış olması nedeniyle davalıdan aldığı 40.000 TL tutarındaki avansı hak etmediği, Giresun Tesisleri için Giresun/Espiye Sulh Hukuk Mahkemesinin … D.iş sayılı dosyası ile yaptırılan tespit sonucunda ise davacının sözleşme konusu işin 57.929 TL tutarındaki kısmını yapmamış olduğunun tespit edildiğini, davacının davalı şirket tarafından uyarıldığını ancak sonuç alınamayınca …Noterliğinin 03/08/2007 tarih ve …yevmiye sayılı ve 08/02/2008 tarih ve … yevmiye sayılı ihtarnameleri ile sözleşmelerin feshedildiğini, aynı ihtarnamelerde sözleşmede kararlaştırılan sözleşme bedelinin %10’u tutarındaki cezai şartın ödenmesi ve işlerin başkasına yaptırılacağı, bundan kaynaklanan fiyat farkı ve zararların da ödenmesi gerektiği hususlarının davacıya bildirildiğini, davalı şirketin davacıya Mersin tesisi için 241.000 TL, Giresun tesis için de 270.250 TL ödeme yaptığını, sözleşmelerde kararlaştırılan bedellerin ödenen bu tutarlardan geriye kalan miktarlarının ise işlerin tamamlanmamış olması nedeniyle davacıya ödenmediğini, davacının delil olarak gösterdiği İstanbul …ATM.nin … esas sayılı dosyası kapsamında alınan bilirkişi raporu ile yer tesliminin tarihinin belirsiz olduğundan bahisle davalının sözleşmeden doğan fesih ve cezai şart tahakkuku hakkını kullanamayacağı sonucunun çıkartıldığını, mahkemenin de bu çerçevede davanın reddine karar verdiğini, gösterilen gerekçe ve yapılan değerlendirmenin isabetsiz olduğunu, dosyadaki delillerden ilk hak ediş faturalarının tarihleri olan 01/11/2006 tarihinden önce davacının sözleşmelere konu işleri yapmaya başlamış olduğunun açık olarak belirlendiğini, davalı şirketin Giresun tesislerinde davacının yarım bıraktığı işleri 140.000 TL bedelle … Arıtma Sistemleri San.Tic.A.Ş.isimli firmaya, Mersin tesisinde yarım kalan işleri de 197.500 Euro bedelle Biokon Arıtma Sistemleri ve Ekipmanları San.Tic.Ltd.Şti.ne yaptırdığını, bu nedenlerle öncelikle davanın zamanaşımı nedeniyle reddine, esas ilişkin cevap ve savunmalarının kabulü ile davanın esastan da reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Dava; eser sözleşmesinden kaynaklı alacak talebinden ibarettir.
Mersin …Asliye Ticaret Mahkemesinin …D.iş sayılı dosyası getirtilerek incelendiğinde, tespit isteyenin …, karşı tarafın …Müh., talebin 07/08/2007 tarihinde açılan delil tespiti talebi olduğu, 07/08/2007 tarihinde talebin kabulü ile yapılan keşif ile birlikte dosyanın bir makine mühendisi ve bir inşaat mühendisi bilirkişiye tevdiine karar verildiği, bilirkişiler tarafından düzenlenen 13/11/2007 tarihli raporda; davalı tarafından yapılan taahhüt edilen toplam 385.000 TL tutarındaki anahtar teslimi işe ait 208.500 TL tutarındaki imalatın yapılmamış olduğunun belirtildiği anlaşılmıştır.
Espiye Sulh Hukuk Mahkemesinin … D.iş sayılı dosyası getirtilerek incelendiğinde; davacının …, aleyhine tespit istenenin …Şti., davanın 28/03/2008 tarihinde açılan tespit davası olduğu, 28/03/2008 tarihinde yapılan keşif ile birlikte dosyanın inşaat ve makine mühendisi bilirkişilere tevdiine karar verildiği, bilirkişiler tarafından düzenlenen 21/04/2008 tarihli raporda; eksik işlere yönelik toplam maliyetin KDV hariç olarak toplam 57.929 TL olduğu belirtilmiştir.
İstanbul 37.Asliye Ticaret Mahkemesinin 2011/136 esas sayılı dosyası getirtilerek incelendiğinde; davacının …, davalının …Şti., davanın 19/08/2011 tarihinde açılan tazminat davası olduğu, davacı tarafından Mersin ve Giresun Tesisleri için ayrı ayrı sözleşmenin 12.maddesinde kararlaştırılan sözleşme bedelinin %10’u tutarındaki cezai şart alacaklarına mahsuben 5.000’er TL ve sözleşmenin 19.maddesindeki cezai şart, zarar ziyan ve sair alacaklarına mahsuben de 5.000’er TL olmak üzere toplam 10.000’er TL.den toplam 20.000 TL.nin fesih tarihinden itibaren işleyecek ticari reeskont faiziyle birlikte tahsilinin talep edildiği, 08/10/2013 tarihinde davanın reddine karar verildiği, kararın davacı vekili tarafından temyizi üzerine Yargıtay 15.Hukuk Dairesinin 2014/2736 esas, 2015/1560 karar sayılı, 26/03/2015 tarihli ilamı ile hükmün onanmasına karar verildiği, kararın 06/06/2015 tarihinde kesinleştiği anlaşılmıştır.
Dosya 2 inşaat mühendisi ve mali müşavir bilirkişiden oluşan bilirkişi heyetine tevdi olunmuş, düzenlenen 10/11/2017 tarihli raporda; davacı şirketin 2006-2007 yıllarına ait ticari defterlerinin incelenmesinde 2006 yılına ait defteri kebirin ibraz edilmediği görüldüğünden davacı yana ait 2006 yılı ticari defterlerinin TTK.ilgili hükümleri yönünden usulüne uygun tutulmamış olduğu, 2007 yılına ait yevmiye defterinin tasdiksiz olması ve kebir defterinin ibraz edilmediği görüldüğünden davacı yana ait 2007 yılı ticari defterlerin TTK.ilgili hükümleri yönünden usulüne uygun tutulmamış olduğu, davalı yana ait 2006-2007 yılları ticari defterlerinin TTK.ilgili hükümleri yönünden usulüne uygun tutulmuş olduğu, Espiye Sulh Hukuk Mahkemesinin… D.iş sayılı dosyası kapsamında alınan 21/04/2008 tarihli tespit raporunda belirtilen 40 eksik imalatın tutarının 57.929 TL takdir edildiği, bu tespit raporuna itibar olunabileceği kanaatine varılarak davacı yüklenicinin gerçekleştirdiği imalatların tutarının 337.071 TL olduğu, bu durumda bu projeden davacının talep edebileceği alacağın KDV dahil 73.951,78 TL olduğu, Mersin Terminali Projesinde sözleşme gereği ödenmesi gereken tutarın 355.770 TL, davacıya ödenen tutarın 284.675 TL, eksik ödenen tutarın ise 71.095 TL olduğu, buna göre davacı yüklenici şirketin Giresun ve Mersin projelerinden sözleşme kapsamında gerçekleştirmiş olduğu imalatlar nedeniyle kendisine davalı işveren tarafından yapılan eksik ödeme tutarının 145.006,66 TL olarak hesap ve takdir edildiği belirtilmiştir.
Bilirkişi raporu taraf vekillerine tebliğ olunmuş, davalı vekili rapora karşı beyan ve itiraz dilekçesini dosyaya sunmuş, 20/03/2018 tarihli celsede davalı vekiline sözleşmeye konu işleri başkasına yaptırdıklarına ilişkin bilgi ve belgeler ile yapılan ödemelere ilişkin tüm bilgi ve belgeleri dosyaya sunabilmesi için 2 haftalık kesin süre verilmiş, davalı vekili tarafından sunulan 03/04/2018 tarihli dilekçeyle sözleşme konusu işlerin Giresun terminali için Artima firmasına, Mersin terminali için Biokon firmasına yapılan hak ediş ödeme dekontları ile ilgili hak ediş belgeleri dosyaya sunulmuştur.
Dosya rapor sunan heyete tevdi edilerek davalı tarafından sunulan bilgi ve belgeler kapsamında davalının 3.kişiye yaptırdığı işlerin sözleşme konusu işler olup olmadığı, yapım tarihi itibarı ile 3.kişiye yaptırıldığı iddia olunan işlerinin değerinin ne olduğu, sözleşme kapsamında davacının hak ettiği ücretin olup olmadığı, var ise miktarının ne olduğu hususlarında ek rapor tanzimi istenmiş, düzenlenen 28/11/2018 tarihli ek raporda; kök rapor tekrar edilerek dava dosyası kapsamında bulunan 4 adet sözleşme incelendiğinde, davacının dava dışı firmalarla aynı standart sözleşmeyi imzaladığı, bu sözleşmelerde farklı olanın firmalara işin başında ödenmesi planlanan avans ödeme oranları olduğu, davacıyla Artima firması arasında yapılan sözleşmede ise sözleşme madde 8 değiştirildiği ve düzeltildiği, davacının ikmal inşaatını yapan firmaların yaptığı imalatların ve şantiyeye teslim ettiği ekipmanların bedellerinin %100 hak edişlere koyarak ödediği halde davalı firmaya aynı kolaylığı göstermediği kanısında olunduğu, Mersin İkmal inşaatı işinde dava dışı firmaya %20 avans tutarı olan 39.500 Euro’yu avans mektubu karşılığı değil hakedişlere ilave ederek ödediği, davacının iş yaptırdığı firmalara farklı ödeme planı ve farklı avans ödeme yapmasının, ihale şartnamesini asgari olması gereken standartlarda hazırlamadan işleri tamamen firmaların vermiş oldukları tekliflere göre yapmasının yapılan çalışmaların mukayesesini zorlaştırdığı belirtilmiştir.
Davacı vekili 08/02/2019 tarihli ıslah dilekçesiyle; dava dilekçesinde talep ettikleri alacaklarını bilirkişi raporu doğrultusunda Giresun Tesisleri için 66.411,66 TL, Mersin Tesisleri için 63.595,00 TL olmak üzere 130.007,66 TL daha artırarak toplam 145.006,66 TL.nin sözleşmenin feshi tarihinden itibaren ticari reeskont faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Tüm dosya kapsamı bir arada değerlendirildiğinde, taraflar arasında 01/09/2006 tarihli Giresun Terminali Projesi Atık Su Arıtma Tesisi ile yine aynı tarihli …Arıtma Sistemi Tesisi yapılmak üzere ayrı ayrı iki adet sözleşme imzalandığı, sözleşme süresinin başında taraflar arasında sorunlar çıktığı, bundan dolayı inşaat işlerinde gecikmeler yaşandığı, davalı tarafın 03/08/2007 tarihli ihtarnamesi ile Mersin Terminali Projesinin, 08/02/2008 tarihli ihtarnamesi ile de Giresun Terminali Projesinin feshedildiğinin davacı tarafa ihtar edildiği, her ne kadar fesih ihtarnamelerinde sözleşme sürelerinin geçirildiği iddia edilmiş ise de, davalının proje onayından sonra davacının işe başlayacağının öne sürülmesinden dolayı davacının zamanında işe başlayamadığı ve sözleşmelerin 8.5 maddesinde yüklenicinin dışında meydana gelen işe başlayamama ve gecikme hallerinden yüklenicinin sorumlu tutulamayacağının belirtildiği, bu haliyle bile davalı tarafın her iki sözleşmeyi de feshetmesinin hukuken haklı ve geçerli bir sebebe dayanmadığı, davacı tarafın sözleşme süresi içerisinde yapmış olduğu edimlerine karşılık olarak davalı tarafın eksik ödemelerde bulunduğu, bilirkişi heyet raporunda sözleşme gereğince Giresun Terminali için ödenmesi gereken tutarın 397.703,66 TL olarak hesaplandığı ancak davalı tarafça 323.792,00 TL ödemede bulunularak bur terminal için 73.911,66 TL eksik ödemenin bulunduğunun tespit edildiği, aynı şekilde Mersin Terminali için ödenmesi gereken tutarın 355.770,00 TL olarak hesaplandığı ancak davalı tarafça 284.675,00 TL ödemede bulunularak bu terminal için 71.095,00 TL eksik ödemenin bulunduğunun tespit edildiği anlaşılmıştır. Davacı taraf işbu davasını kısmi dava olarak ikame etmiş olup, her bir terminal projesi için ayrı ayrı 7.500,00 TL olmak üzere 15.000,00 TL talepte bulunmuştur. Yargılama sürecinde ise davacı taraf 24/12/2018 havale tarihli ıslah dilekçesiyle talebini artırmıştır. Davalı taraf tebliğ edilen ıslah dilekçesine karşı yasal süresi içerisinde ıslah edilen kısma yönelik olarak zamanaşımı defiinde bulunmuştur. Davaya konu edilen alacağın sözleşmeye davayalı olması, söz konusu sözleşmelerin 03/08/2007 tarihli ve 08/02/2008 tarihli ihtarnameler ile feshedilmiş olması ve 6098 Sayılı TBK’nın 146.maddesi uyarınca 10 yıllık zamanaşımı süresinin ıslah edilen kısım için ıslah tarihi olan 24/12/2018 itibarı ile dolmuş olması ve davalı tarafın da yasal süresi içerisinde zamanaşımı defiinde bulunmuş olmasından dolayı, ıslah ile artırılan kısım yönünden davanın zamanaşımı nedeniyle reddine, dava dilekçesinde talep edilen miktarlar yönünden ise davanın kabulüne karar verilmiştir.
HÜKÜM : Gerekçeleri yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın Kısmen KABUL Kısmen REDDİ ile,
1)Davacının … Arıtma Tesisi yönünden talebinin kısmen KABULÜ ile 7.500,00TL’nin fesih tarihi olan 03/08/2007 tarihinden itibaren işleyecek ticari temerrüt faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin taleplerinin ZAMANAŞIMI nedeniyle REDDİNE,
2)Davacının Giresun Terminali Projesi Atık Su Arıtma Tesisi yönünden talebinin kısmen KABULÜ ile 7.500,00TL’nin fesih tarihi olan 08/02/2008 tarihinden itibaren işleyecek ticari temerrüt faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin taleplerinin ZAMANAŞIMI nedeniyle REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar tarifesi gereği alınması gereken 1.024,65 TL nispi karar ve ilam harcının peşin alınan 2.476,38 TL’den mahsubu ile fazla yatırılan 1.451,73 TL.nin kararın kesinleşmesini müteakip istek halinde sahibi davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan 1.056,45 TL harç, 2.400 TL bilirkişi ücreti ve 325,50 TL posta masrafı olmak üzere toplam 3.781,95 TL yargılama giderinin kabul ve ret oranına göre 391,22 TL’sinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine, bakiyesinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı tarafından yapılan 900 TL (bilirkişi ücreti) yargılama giderinin kısmen kabul ve ret oranına göre 807 TL.sinin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine, bakiyesinin davalı üzerinde bırakılmasına,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereği kabul ve ret oranına göre hesap ve takdir olunan 2.725 TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereği kabul ve ret oranına göre hesap ve takdir olunan 13.150,53 TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren 2 Hafta süre içerisinde Bölge Adliye Mahkemesine İSTİNAF yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.

Katip …
e-imza

Hakim …
e-imza