Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2015/1190 Esas
KARAR NO:2021/686

DAVA:Banka Teminat Mektubunun Hükümsüzlüğünün Tespiti-Kayıt Kabul
DAVA TARİHİ:01/12/2015
KARAR TARİHİ:22/09/2021

Mahkememizde görülmekte olan Banka Teminat Mektubunun Hükümsüzlüğünün Tespiti davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA: Davacı vekili mahkememize vermiş olduğu dava dilekçesi ile, davacı … ve çevresinde elektrik alım-satımı yapan, bölgede birçok firmanın ve abonenin elektrik ihtiyacını karşılayan bir şirket olduğunu, davacının, davalı ile 03/11/2014 tarihinde elektrik alım-satım anlaşması ve bu anlaşmanın niteliğinde olan ticari uygulama protokolünün imzalandığını, yapılan anlaşma ve imzalanan protokol çerçevesinde davacı şirketin davalı-satıcı şirketten elektrik enerjisi almaya başladığını, taraflar arasında akdedilen sözleşmeye göre, davalı şirketin anlaşma şartları çerçevesinde elektrik enerjisi satmayı, alıcının da satıcıdan elektrik enerjisi almayı ve taahhüt ettiğini, tedarik süresinin 01/01/2015-31/12/2015 tarihleri arasında olduğunu ve sözleşmenin bu tarihler için geçerli olduğunu kabul ettiğini, alım satım miktarı, anlaşma fiyatı, uzlaşmaya esas alım satım bildiriminin yapılması ve bedelinin hesaplanması, ifa etmeme, faturalandırma, ödeme, yazışma ve bildirimler, anlaşmanın süresinden önce sona ermesi, anlaşmanın feshi, cezai şart ihtilafların çözülmesi ve teminat gibi tüm konularda anlaşma sağlandığını, davacının, elektrik alım satım anlaşmasının 19.maddesi ile bu anlaşmanın eki niteliğinde olan ticari uygulama protokolünün 7.maddesi uyarınca davalı lehine … Bankasının 25/12/2014 tarih ve 1.323.960,00TLlik 30/01/2016 tarihi mesai saati bitimine kadar geçerli olan kesin teminat mektubunu teslim ettiğini, taraflar arasında 17/10/2015 tarihine kadar devam ettiğini, davacının aldığı elektrik enerjisi bedellerini ödediğini, taraflar arasındaki sözleşme henüz yürürlükteyken ve süresi de dolmamışken …’nın 16/10/2015 tarihli yazısıyla, Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliğinin 124/5-ç,1 mad uyarınca 17/10/2015 tarihinden geçerli olmak üzere … ve … Tic AŞ’nin satıcı pozisyonunda olduğu ikili anlaşma kayıtlarının silindiğinin taraflarına bildirildiğini, bu durum karşısında davacının davalıdan 17/10/2015 tarihinden sonra taahhüt ettiği elektriği satın alamadığını, davacının, sözleşme hükümleri uyarınca tüm edimlerini ifa ettiğini ve tüm borçlarını ödediğini, davacının davalıya hiçbir borcu olmadığı hususunun davalı şirketin kendi yazısından ve dosyaya sunulan belgelerden sabit olduğunu, davalının ekonomik olarak zor durumda olduğunu ve hakkında yüklü miktarlarda icra takibi yapıldığını, teminat mektubunu nakde çevirme hususunda hazırlık yapıldığının öğrenildiğini, teminat mektubunun nakde çevrilmesi halinde davalı şirketten tazminin imkansız olması nedeniyle gecikme sebebiyle bu sakıncanın gerçekleşeceğini, bu nedenle davacı tarafından davalı lehine verilen teminat mektubunun nakde çevrilmesinin önlenmesi hususunda öncelikle ihtiyati tedbir kararı verilmesini, 30/01/2016 tarihi mesai saati bitimine kadar geçerli olan işbu kesin teminat mektubunun hükümsüzlüğünün tespiti ile davacı şirkete iadesini, taraflar arasındaki anlaşma ve eki protokolün, …’nın 16/10/2015 tarih ve …-1301 sayılı yazısı ve … kodu ile kayıtlı … ve … Tic AŞ’nin Ekim 2015 döneminde artan risk miktarı için, risk teminatını içeren toplam teminatı, talep edilen süre içerisinde tamamlanmadığından 17/10/2015 tarihi 00.00’dan geçerli olan … ve … Tic AŞ’nin satıcı pozisyonunda olduğu ikili anlaşma kayıtlarının silinmesi dikkate alındığında, davalı satıcının piyasa katılımcılığı kendinden kaynaklanan nedenle sona erdiğinden, taraflar arasında 03/11/2014 tarihinde akdedilen elektrik alım satım anlaşmasının davalıdan kaynaklanan sebeplerle ifasının imkansız hale geldiğinin/uygulanabilirliğinin mümkün olmadığından ve anlaşmanın süresinden önce sona erdiğinin tespitine, davacı şirketin elektrik alım- satım sözleşmesi ile bu sözleşmenin eki olan protokolünden kaynaklanan cezai şart, tazminat ve zarar/ziyandan kaynaklanan tüm talep ve dava hakları ile fazlaya ilişkin sair talep ve dava haklarının saklı tutulmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalıya usulune uygun davetiye tebliğ edilmiş olup, davaya cevap sunulmamıştır.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Taraflara usulune uygun davetiye tebliğ edilmiş olup, elektrik alım satım anlaşması, ticari uygulama protokolü, teminat mektubu, faturalar ve ödeme belgeleri, ihtarname, dekont, cari hesap mutabakatı, ….Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas sayılı dosyasının UYAP sureti, ticaret sicil kayıtları celp olunmuştur.
Mahkememizin 02/12/2015 tarihli ihtiyati tedbir kararı ile, davacının davalıya taraflar arasında imzalanan sözleşme ve protokol uyarınca verdiği ve halen davalı şirkette bulunduğu bildirilen dava konusu teminat mektubu üzerine nakde çevrilmesinin önlenmesine ilişkin tedbir konulmasına karar verilmiştir.
Yargılama devam ederken davalı şirket hakkında ….Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas sayılı dosyasından 02/03/2017 günü saat 16:30’dan itibaren iflasının açılmasına karar verildiği, iflas kararının 25/02/2020 tarihinde kesinleştiği, iflas tasfiye işlemlerinin ….İflas Müdürlüğünün … iflas sayılı dosyasından yürütüldüğü görülmüştür. Davalı şirket hakkında iflas kararı verilmesi üzerine dava İİK 194.mad uyarınca ikinci alacaklılar toplantısının yapılmasından itibaren 60 gün sonrasına kadar durdurulmuştur ve davaya kayıt kabul davası olarak devam olunmuştur. İflas Müdürlüğüne davalı şirketin tasfiye şekli sorulmuş, verilen cevabi yazıda müflis şirketin tasfiye işlemlerinin basit tasfiye usulünce İcra Müdürlüğü tarafından sürdürüldüğüne ve iflas idaresi vekili olarak …’ın atandığı bildirilmiştir. Müflis İflas İdaresi vekili Av….’a dava dilekçesi, bilirkişi raporu ve duruşma zaptı tebliğ edilmiştir. İflas kararının kesinleşmesi ve basit tasfiye usulünün uygulanması nedeniyle yargılamaya devam olunmuştur.
Tarafların iddia ve savunmaları, dosyada toplanan deliller nazara alınarak, dosya rapor tanzimi için bilirkişiye gönderilmiş olup, bilirkişiler SMMM …, Elektrik Mühendisi … ve Bankacı Operasyon Yöneticisi … tarafından tanzim olunan 29/08/2017 tarihli raporunda; alıcı-müşteri sıfatıyla davacı ile satıcı-tedarikçi sıfatıyla davalı … ve … Tic AŞ arasında 03/11/2014 tarihinde 01/01/2015 tarihinde yürürlüğe girmek ve aksi taraflarca mutabık kalınmadıkça 31/12/2015 tarihinde sona ermek üzere elektrik alım satım anlaşması ile ayrılmaz bir parçası olarak E-1-1 nolu ticari uygulama protokolünün akdedildiğini, taraflar arasındaki ticari ilişki devam ederken, … … AŞ tarafından davacı-alıcı şirkete hitaben gönderilen 16/10/2015 tarihli … sayılı ve “… ve … Tic AŞ İkili Anlaşma Hakkında” konulu yazıda “… kodu ile kayıtlı … AŞ’nin Ekim 2015 döneminde artan risk miktarı için… Uzlaştırma Yönetmelik’in ilgili madde ve hükümleri gereğince 17/10/2015 tarihi 00.00’dan geçerli olmak üzere satıcı pozisyonunda olduğu ikili anlaşma kayıtlarının silineceğinin bildirildiğini, lisans iptali ile taraflar arasında akdedilen elektrik alım satım anlaşmasının anlaşmanın süresinden önce sona ermesi başlıklı 15.maddesi kapsamında 17/10/2015 tarihi 00.00’da sona erdiğini, Elektrik Alım Satım Anlaşmasının Teminat Başlıklı 19.madde hükümleri gereğince de, davalı satıcı şirket tarafından alınan teminat mektubunun davacı-alıcı şirketin herhangi bir borcunun olmadığı tespit edildikten sonra iade edilmesi gerektiğini, taraflar arasındaki anlaşmanın son erdiği 17/10/2015 tarihi öncesindeki döneme tekabül eden ve davalı-satıcı şirket tarafından düzenlenen 21/10/2015 tarih ve … numara ile Ekim Ayı (15 günlük) Aktif Enerji Bedelin istinaden KDV dahil 357.214,32TL’lik 10/11/2015 vadeli fatura ile 20/11/2015 tarih ve … numara ile KDV dahil 23.814,29TLlik 20/11/2015 vadeli … tarafından açıklanan Ekim 2015 Uzlaştırma Sonrası Tedarik olan bir günlük aktif enerji faturası toplamını oluşturan 381.028,61TL’nin davacı-alıcı şirket tarafından 30/11/2015 tarihinde ödendiğini, davalı satıcı şirketin yazılı olarak toplam 381.028,61TL borcun ödenmesi ile tarafların birbirinden hiçbir hak ve alacağı kalmayacağını ve birbirlerini ibra ettiklerini beyan ettiğini, tarafların 30/11/2015 tarihi itibariyle cari hesap/borç alacak bakiyesinin 0,00TL olduğuna dair Cari Hesap Mutabakat Mektubu imzaladıklarını, işbu tarih itibariyle davacı-alıcı şirketin ticari defterlerinde davacının davalıya herhangi bir borcu bulunmadığını, davacı alıcı şirketin davalı-satıcı şirkete 30/11/2015 tarihi itibariyle borcu bulunmadığının tespiti ile, davalı-satıcı şirketin teminata aldığı … … Bankası AŞ … Şubesinin 25/12/2014 tarih ve … mektup numaralı, … seri numaralı 1.323.960,00TL bedelli, kesin teminat mektubunu 30/11/2015 tarihinden itibaren davacı-alıcı şirkete iade etmekle yükümlü olduğunu, 01/12/2015 dava tarihi itibariyle yürürlükte ve banka riski bulunan teminat mektubunun davacı-alıcı şirkete iadesine ve hükümsüzlüğüne karar verilebileceğini, dava konusu 1.323.960TL bedelli kesin teminat mektubu için, muhatap … alan davalı-satıcı şirket tarafından … veren … … Bankası AŞ’ne 01/12/2016 tarihine kadar tanzim talebinde bulunulmadığını, mektup aslının bankaya iade edilmediğini, teminat mektubu üzerinde tedbir kararı olduğu için kısmen veya tamamen tazmin yapılmadığını, muhatap/… alan davalı-satıcı şirketin 30/11/2015 tarihi ile 30/01/2016 tarihi mesai bitimi arasındaki süre zarfında … veren bankaya tazmin talebinde bulunarak, teminat mektubu tazmin etme/nakde çevirme hakkı olmadığını, … veren dava dışı … … Bankası AŞ tarafından teminat mektubu metnine 30/01/2016 tarihi mesai bitim süresinde yazılı tazmin talebinde bulunulmadığı takdirde kendiliğinden hükümsüz olacağına dair hüküm konulduğundan, 30/01/2016 tarihi mesai bitiminde vade süresi dolan teminat mektubunun kendiliğinden hükümsüz hale geldiğini ve teminat mektubunun 10 yıllık genel zaman aşımı süresine tabi olmadığını, rapor tanzim tarihi itibariyle de hükümsüz hale gelmiş olduğunu belirtmişlerdir.
Bilirkişi raporu taraflara tebliğ edilmiş olup, rapora karşı beyanlar dosyaya ibraz edilmiştir.
Dava, banka teminat mektubunun hükümsüzlüğünün tespiti davasıdır.
Yapılan yargılama, davacı tarafın iddiaları, taraflar arasındaki sözleşme ve eki protokol tanzim olunan bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; alıcı-müşteri sıfatıyla davacı … AŞ ile satıcı-tedarikçi sıfatıyla davalı … ve … Tic AŞ arasında 03/11/2014 tarihinde 01/01/2015 tarihinde yürürlüğe girmek ve aksi taraflarca mutabık kalınmadıkça 31/12/2015 tarihinde sona ermek üzere elektrik alım satım anlaşması ile ayrılmaz bir parçası olarak E-1-1 nolu ticari uygulama protokolünün akdedildiği, davacı alıcı tarafından davacı satıcı şirket lehine teminat olarak … … Bankası AŞ … Şubesinin 25/12/2014 tarih ve … mektup numaralı, … seri numaralı 1.323.960TL bedelli kesin teminat mektubunun verildiği, davacı tarafından davalı satıcı şirkete teminat mektubunun verilmesini müteakiben anlaşmanın yürürlüğe girdiği ve taraflar arasındaki ticari ilişkinin başladığı, davalı şirket tarafından değişen tarih ve tutarlarda mal/hizmet satış faturaları düzenlendiği ve davacı-alıcı şirket tarafından faturaların vadelerinde banka aracılığıyla ödemeler yapıldığı, taraflar arasındaki uyuşmazlığın, taraflar arasındaki ticari ilişki devam ederken, … … AŞ tarafından davacı-alıcı şirkete hitaben gönderilen 16/10/2015 tarihli … sayılı ve “… ve … Tic AŞ İkili Anlaşma Hakkında” konulu yazıda “… kodu ile kayıtlı … AŞ’nin Ekim 2015 döneminde artan risk miktarı için… Uzlaştırma Yönetmelik’in ilgili madde ve hükümleri gereğince 17/10/2015 tarihi 00.00’dan geçerli olmak üzere satıcı pozisyonunda olduğu ikili anlaşma kayıtlarının silineceğinin bildirilmesi ile, davacı tarafından davalı lehine verilen teminat mektubunun mektubunun hükümsüzlüğünün tespiti ile davacı şirkete iadesi, elektrik alım satım anlaşmasının davalıdan kaynaklanan sebeplerle ifasının imkansız hale geldiğinin/ uygulanabilirliliğinin mümkün olmadığından ve anlaşmanın süresinden önce sona erdiğinin tespiti noktasında toplandığı tespit edilmiştir.
Taraflar arasında akdedilen elektrik alım-satım anlaşmasının eki ticari uygulama protokolünün Teminat başlıklı 7.maddesinde “Alıcı, sözleşme kapsamındaki yükümlülüklerinin ve taahhütlerinin teminatı olarak 55 günlük alım bedeline denk gelen 1.323.960TL tutarındaki 30/01/2016 tarihine kadar geçerli teminat mektubunu Satıcıya Tedarik Başlangıç Tarihinden önceki 3 (üç) iş günü içerisinde teslim edilecektir” hükmünün düzenlendiği, lehdar … edilen davacı tarafından muhatab/… alan davalı şirket lehine, … veren … … Bankası AŞ … Şubesinin 25/12/2014 tarih ve … mektup numaralı … seri numaralı, 1.323.960TL bedelli 30/01/2016 tarihi mesai bitim saatine kadar geçerli olan ve bu tarihe kadar yazılı tazmin talebi bankaya ulaşmadığı takdirde kendiliğinden hükümsüz olacak kesin teminat mektubunun verildiği, yine taraflar arasındaki anlaşmanın Anlaşmanın Süresinden Önce Sona Ermesi Başlıklı 15.Maddesinde “Anlaşma, Taraflardan birinin lisans iptali, piyasa katılımcılığı vasfını yitirmesi, PMUM nezdindeki tüzel kişilik kaydının silinmesi ve benzeri sebepler ile anlaşmanın ifası için gerekli niteliklerini kaybetmesi ve bu durumun yapılan bildirimden itibaren 15 (onbeş) günlük bir süre içinde giderilmemesi veya giderilememesi…hallerinde veya söz konusu hallerden birinin gerçekleştiği tarihte sona erer…” ve Teminat Mektubu başlıklı 19.maddesinde ” İşbu sözleşme kapsamında alınan teminat mektubu, sözleşme yükümlülüklerinin yerine getirildiği ve Alıcı’nın herhangi bir borcunun olmadığı tespit edildikten sonra satıcı tarafından alıcıya iade edilecektir” hükümlerinin düzenlendiği tespit edilmiştir.
Taraflar arasındaki ticari ilişki devam ederken, … … AŞ tarafından davacı-alıcı şirkete hitaben gönderilen 16/10/2015 tarihli … sayılı ve “… ve … Tic AŞ İkili Anlaşma Hakkında” konulu yazıda “… kodu ile kayıtlı … AŞ’nin Ekim 2015 döneminde artan risk miktarı için… Uzlaştırma Yönetmelik’in ilgili madde ve hükümleri gereğince 17/10/2015 tarihi 00.00’dan geçerli olmak üzere satıcı pozisyonunda olduğu ikili anlaşma kayıtlarının silineceğinin bildirildiği, lisans iptali ile taraflar arasında akdedilen elektrik alım satım anlaşmasının anlaşmanın süresinden önce sona ermesi başlıklı 15.maddesi kapsamında 17/10/2015 tarihi 00.00’da sona erdiği, Elektrik Alım Satım Anlaşmasının Teminat Başlıklı 19.madde hükümleri gereğince de, davalı satıcı şirket tarafından alınan teminat mektubunun davacı-alıcı şirketin herhangi bir borcunun olmadığı tespit edildikten sonra iade edilmesi gerektiği, mahkememizce yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucu tanzim olunan ve mahkememizce de kabul gören bilirkişi raporuna göre, taraflar arasındaki anlaşmanın son erdiği 17/10/2015 tarihi öncesindeki döneme tekabül eden ve davalı-satıcı şirket tarafından düzenlenen 21/10/2015 tarih ve … numara ile Ekim Ayı (15 günlük) Aktif Enerji Bedelin istinaden KDV dahil 357.214,32TL’lik 10/11/2015 vadeli fatura ile 20/11/2015 tarih ve … numara ile KDV dahil 23.814,29TLlik 20/11/2015 vadeli … tarafından açıklanan Ekim 2015 Uzlaştırma Sonrası Tedarik olan bir günlük aktif enerji faturası toplamını oluşturan 381.028,61TL’nin davacı-alıcı şirket tarafından 30/11/2015 tarihinde ödendiği, davalı satıcı şirketin yazılı olarak toplam 381.028,61TL borcun ödenmesi ile tarafların birbirinden hiçbir hak ve alacağı kalmayacağı ve birbirlerini ibra ettiklerini beyan ettiği, tarafların 30/11/2015 tarihi itibariyle cari hesap/borç alacak bakiyesinin 0,00TL olduğuna dair Cari Hesap Mutabakat Mektubu imzaladıkları, işbu tarih itibariyle davacı-alıcı şirketin ticari defterlerinde davacının davalıya herhangi bir borcu bulunmadığı, davacı alıcı şirketin davalı-satıcı şirkete 30/11/2015 tarihi itibariyle borcu bulunmadığından davalı-satıcı şirketin teminata aldığı … … Bankası AŞ … Şubesinin 25/12/2014 tarih ve … mektup numaralı, … seri numaralı 1.323.960,00TL bedelli, kesin teminat mektubunu 30/11/2015 tarihinden itibaren davacı-alıcı şirkete iade etmekle yükümlü olduğu, mahkememizin 15/05/2019 tarihli duruşmasına katılan davacı vekili, teminat mektubunun aslını davalıdan alıp, … Bankasına teslim ettiklerini, bu yönü itibari ile davanın konusuz kaldığını beyan ettiği, söz konusu teminat mektubunun yargılama aşamasında davalı tarafından davacıya iade edilmesi nedeniyle, bu talebe yönelik açılan davanın konusuz kaldığı anlaşıldığından karar verilmesine yer olmadığına karar vermek gerekmiştir. Taraflar arasında akdedilen 03/11/2014 tarihli elektrik alım satım anlaşması ve bu anlaşmanın eki niteliğinde olan ticari uygulama protokolünün davalıdan kaynaklanan sebeplerle ifasının imkansız hale geldiğinden anlaşmanın süresinden önce sona erdiğinin tespitine, davacının cezai şart, tazminat ve zarardan kaynaklı tazminat taleplerinin saklı tutulmasına karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki hüküm tesis olunmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenler ve dosya içeriğine göre;
1-Davacının davasının KISMEN KABUL / KISMEN KONUSUZ KALDIĞINDAN KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
A) … Bankası A.Ş, 25/12/2014 tarih, … seri numaralı, … numaralı, 1.323.960,00 TL’lik 30/01/2016 tarihine kadar süreli olan teminat mektubunun hükümsüzlüğünün tespiti ve iadesi davasının söz konusu teminat mektubunun yargılama aşamasında davalı tarafından davacıya iade edildiği, bu bakımdan davanın konusuz kaldığı anlaşıldığından buna yönelik açılan davada karar verilmesine yer olmadığına,
B) Taraflar arasında akdedilen 03/11/2014 tarihli elektrik alım satım anlaşması ve bu anlaşmanın eki niteliğinde olan ticari uygulama protokolünün davalıdan kaynaklanan sebeplerle ifasının imkansız hale geldiğinin ve anlaşmanın süresinden önce sona erdiğinin tespitine,
C) Davacının cezai şart, tazminat ve zarardan kaynaklı tazminat taleplerinin saklı tutulmasına,
2-)Harçlar tarifesi gereğince alınması gereken 59,30TL karar harcının peşin alınan 22.609,93TLden mahsubu ile fazla alınan 22.550,63TLnin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-)Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince 4.080,00TL maktu ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-) Davacı tarafından yapılan bilirkişi ücreti, tebligat tezkere giderleri olmak üzere toplam 2.352,60TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Ayrıca davacı tarafından bu dava nedeniyle yatırılan 59,30TL harcın davalıda alınarak davacıya verilmesine,
5-)Davalı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
6-)Davacı tarafından yatırılan ve kullanılmayan gider avansının talep halinde ve karar kesinleştiğinde İADESİNE,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalının yokluğunda, kararın tebliğinden itibaren 2 Hafta süre içerisinde Bölge Adliye Mahkemesine İSTİNAF yolu açık olmak üzere oy birliğiyle verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 22/09/2021

Başkan …
E-İMZALI
Üye …
E-İMZALI
Üye …
E-İMZALI
Katip …
E-İMZALI