Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 10. Asliye Ticaret Mahkemesi 2015/1131 E. 2018/1046 K. 01.10.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2015/1131 Esas
KARAR NO : 2018/1046
DAVA : Tazminat (Sözleşmeden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 16/11/2015
KARAR TARİHİ: 01/10/2018
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Sözleşmeden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesi ile, davacı ile davalı arasında …’in satışını ve dağıtımını yaptığı mamullerin, markaların ve hizmetlerin ulusal ve yerel market zincirlerinde veya …’in talepleri doğrultusunda belirlenecek diğer satış noktalarında müşteriler, dağıtıcılar ve tüketiciler nezdindeki tanzim teşhir ve tanıtım faaliyetlerini, anılan mamul, marka ve hizmetlerin sunulduğu, sergilendiği, satıldığı mahallerde veya …’in uygun gördüğü diğer mahallerde imaj, reklam ve satışı desteklemeye yönelik aktivitelerini, işbu sözleşme ve eklerinde belirtilen koşullarda eksiksiz olarak yerine getirme işlerinin yapımını davacıya verdiğini, bu sözleşme ile üstlenilen işin ifasında kullanılmak üzere, davalının talep ve muvafakati ile …l GSM şirketinden taahhütle mobil telefon ve cihaz hizmeti alındığını, davalıya yapılacak işlerde araç ihtiyacı sebebi ile … A.Ş’den ve … A.Ş isimli araç kiralama şirketlerinden toplam 31 adet araç kiralandığını, bu araç ve mobil hatlar ile ilgili firmalardan davalı tarafça onaylanan taahhütler kapsamında temin edildiğini, davalının işlerinin ifasının bu temin edilen araçlarla verilmeye başlandığını, davalının davacı ile olan sözleşmesini …Noterliğinin 02/07/2015 tarih … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile sözleşmenin sona erdiği tarihten sonra da fiilen devam eden iş ilişkisini 31/07/2015 tarihinde feshedileceğinin ihtar ettiğini, zira sözleşmenin 1 yıllık olmasına rağmen feshedilmemesi sebebi ile fiilen sürdüğünü, bu ihtar ile davalı ile aradaki ticari ilişkiyi, kapsamını, bu işler için telefon, telefon hattı, cihazı ve araba kiralaması yapıldığını, bu giderlerin faturalanarak … tarafından ödendiğini beyan ve kabul ettiğini, davalı tarafın ihtarnamesi ile …’den alınan 162 adet hatta ve cihaza ilişkin cayma bedelinin davalı tarafça fatura mukabili ödeneceğini kabul ettiğini, ayrıca tahsis olunan 31 adet … marka araçtan … Otomotivden kiralanan 1 adedinin ve … Otomotivden kiralanan 10 adedinin …’e yada …’in belirleyeceği üçüncü bir firmaya devredilmesini kabul ettiğini, bu ifadelerin açıkça ikrar edildiğini ve davacı iddialarının kesin biçimde kanıtladığını, 21 adet aracın Ağustos 2015 ve Eylül 2015 aylarına dair kira bedellerinin davacı tarafından ödendiğini, davacının, davalının kötü niyetli davranışlarına rağmen hem kendisinin hem de davalının zararını azaltmayı sonuna kadar denediğini, bu kapsamda davalının kira sözleşmelerini devralmayı kabul ettiği toplam 21 adet araçtan 8 adedini değişik müşterilerinin işlerinde kullanmak üzere anlaşma yaptığını, bu konuda son derece iyi niyetli şekilde, davalının ödemesi gereken zararı azaltmaya çalıştığını, davalıdan 13 aracın kira sözleşmesini devralmasını istediğini, bu araçlardan önemli kısmını değerlendirilmesine ve davalının maddi külfetinin azaltılmasına rağmen, davacının kiralanan 13 adet aracın sözleşmelerinin 3 adetini … Otom. İle 10 adetini de … Otomotiv ile imzaladığı protokol ile feshettiğini, bu fesih sebebi ile oluşan cezai şartları gene pazarlıkla indirttiğini, davacının …ile sözleşmesini feshettiği araçların sözleşme cayma bedellerini ödemesi için Yapı Kredi Bankası’ndan 185.046,62 TL bedelli çekini vererek yaptığını, davacının davalının sorumlu olduğu 31 adet araç olmasına rağmen yoğun çaba ve uzlaşma çalışmaları ile bu miktarı 13 adete kadar indirdiğini, ancak davalının bu araçların sözleşmelerini devralmadığından kira sözleşmelerini feshetmekten başka bir çare bulamadığını, 21 adet aracın kira sözleşmelerinin devralınmadığı dönem de doğan Ağustos ve Eylül ayı kira bedeli olarak davacı tarafından 53.992,61 TL, araçların erken iadesi sebebi ile sözleşmenin feshedildiği firmalara ödenen cezai şart miktarı olarak 210.96,89 TL olmak üzere toplam 264.689,50 TL zararın davalıdan dava tarihinden itibaren reeskont avans faizi ile davacıya ödenmesine, masraf ve ücreti vekaletin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı tarafa usulune uygun dava dilekçesi tebliğ edilmiş, davalı vekili cevap dilekçesi ile, Davacı ile davalı şirket arasında 31.07.2013 tarihinde akdedilen “Tanzim Teşhir Hizmetleri Sözleşmesi” gereğince; … …’in satışını ve dağıtımını yaptığı mamullerin, markaların ve hizmetlerin ulusal ve yerel market zincirlerinde ve …’in talebi doğrultusunda belirlenecek diğer satış/tanıtım noktalarında müşteriler, dağıtıcılar ve tüketiciler nezdindeki tanzim teşhir ve tanıtım faaliyetlerini yürüttüğünü ve bu kapsamda imaj, reklam ve satışı desteklemeye yönelik aktiviteleri yerine getirdiğini, bahse konu faaliyetlerin yürütülmesi için aynı zamanda çalışanlara telefon hattı ile cihazı temin edildiğini ve araç kiralandığını, bu giderlerin sözleşmede yer almamasına karşılık …’e ayrıca faturalandırıldığını, ancak bahse konu sözleşmenin “süre” başlıklı 2. maddesinde açıkça görüleceği üzere, sözleşme 31.07.2014 tarihinde kendiliğinden sona erdiğini ve sözleşmesiz olarak … tarafından verilen hizmet karşılığı her ay …’e faturalandırma yapılması suretiyle devam edildiğini, davanın ana konusu olan “araç kiralamaları” ile ilgili olarak, davalı şirket ile davacı arasında yapılmış hiçbir yazılı sözleşme bulunmadığından, yukarıda da belirtildiği gibi, her ay faturalandırma yapılmak suretiyle ilişkinin devam ettiğini, nitekim davacı tarafın araç kiralamalarına ilişkin olarak hiçbir yazılı sözleşme sunmadığını, bu aşamada HMK’nun 200. maddesinde yer alan “senetle ispat zorunluluğu”nu belirttiklerini, davacı ile devam eden belirsiz süreli iş ilişkisinin, 31.07.2015 tarihinde sona ereceği ve hizmet alımına devam edilmeyeceği, …Noterliği kanalıyla gönderilen 02.07.2015 tarih ve … Yev. No’lu ihtarname ile davacıya resmi yolla bildirildiğini ve işbu ihtarnamede davacıya yardımcı olmak adına toplamda 21 adedinin şartlarda anlaşma sağlandığı takdirde … tarafından devir alınabileceği iyi niyetli olarak açıkça belirtiltiğini, ancak maalesef “… a.ş.” ve “… a.ş.” yetkilileri ile yapılan görüşmelerden sonuç alınamadığını, araçların devredilmek istendiğini ve kira sözleşmesi şartlarının kabul edilemeyecek hale getirildiğini, bu süreçte davalının şirket araçlarını devir almak için elinden geleni yaptığını ancak davacı tarafın iddia ettiğinin aksine … tarafından hiçbir çaba gösterilmediğini, yine davacı taraf ile 2 ayı aşkın bir süre anlaşma sağlanamaması nedeniyle, davalı şirket işleyişinin aksamaması için farklı şirketlerle çalışma yoluna başvurmak zorunda kalındığını, davacı tarafın adeta arada hiçbir geçerli / yazılı sözleşme bulunmamasına, 31.07.2015 tarihinde ticari ilişkinin bittiği resmi olarak bildirilmiş olmasına, kiraladığı tüm araçların davalıya doğrudan devri için talepte bulunmalarına rağmen, “nasılsa …’e cayma bedelini ödettiririz” mantığıyla hareket ettiğini, anlaşma için en ufak bir çaba göstermeyerek alınmayan bir hizmet için bedel talep edildiğini, davacının iddia ettiği gibi, …Noterliği kanalıyla gönderdiğimiz ihtarnamede, herhangi bir ikrar ya da taahhüt söz konusu olmadığını, ihtarnamede sadece 31 adet araçtan 21’inin davalı şirkete devredilmesi konusunda iyiniyetli bir talep söz konusu olmadığını, işbu ihtarnamedeki ifadenin davacı tarafından nasıl sözleşmenin devam ettiği şeklinde anlaşıldığının anlaşılmadığını, zira asıl ihtilaf konusu olan araç kiralamasına ilişkin olarak ortada hiçbir somut belge – bilginin olmadığını, …’den alınan hat ve cihaz alımları ile ilgili olarak, taraflar arasında sözleşme bulunması nedeniyle, herhangi bir ihtilaf bulunmadığı ve bu hizmete ve cayma bedellerine ilişkin olarak davalı şirket tarafından yapılması gereken ödemelerin tamamının yapıldığının açık bir şekilde anlaşılacağı, araç kiralamaları ile ilgisi bulunmayan, tanıtım hizmetlerinde çalışan personelin maaş ödemelerine, yine bu personelin kullandığı telefon hatlarına ilişkin yapılan ödemelere ve keza telefon hatlarına ilişkin cayma bedellerine ilişkin ödemelere ait fatura / dekontların huzurdaki davanın asıl konusu ile bir ilgisi bulunmadığını, davacı tarafın işbu evrakı sunarak davalı şirket ile geçerli bir sözleşmesi olduğu imajı uyandırarak mahkeme’yi yanıltmak istediğini, ticari ilişki sona erdikten sonra, davacının tüm araçları farklı şirketler ve farklı operasyonlarda değerlendirmek yerine, gerek 31.07.2015 sonrası fatura ettiği kira bedelleri ile dava dışı şirketlere ödediğini belirttiği cayma bedellerini davalıya yüklemek istemesinin yersiz olup, davanın reddi gerektiğini, davacı tarafın haksız, mesnetsiz ve hukuka aykırı olarak ikame etmiş olduğu işbu davanın reddi ile yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davacı taraf üzerine bırakılmasına, karar verilmesini savunmuştur.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Taraflar arasında imzalandığı belirtilen protokol ve ekleri, tarafların ayrı ayrı sunmuş bulunduğu delil ve belgeleri ile birlikte tüm dosya kapsamı içerisinde; bilirkişi raporu tanzim edilmek üzere, tarafların ticari defter ve belgeleri üzerinde, Mali Müşavir, Reklam Uzmanı ve Otomotiv Kiralama Uzmanı bir bilirkişi aracılığıyla inceleme yapılarak, sözleşmenin feshinden sonra davacının söz konusu araçları ne kadar süre içerisinde başka bir şirkete kiraya vereceğinin tespiti ile söz konusu kiraya verebileceği dönem içerisinde ödemek zorunda k…ığı kira bedelinin ne kadar olduğu, hususunda inceleme yapılması, bu incelemede hem davalı tarafından davacının kiraladığı araçların bir kısmının kendileri tarafından kullandırılabileceği sayı olan 21 adetin hesaplanması, yine davacı tarafından 10 adetinin kendi işlerinde kullanıldığı, 8 adetinin de başka bir firmaya kiralandığı dikkate alınarak toplam kiralanan 31 adet araçtan davacı tarafça kullanılan ve kiralanan 18 adetinin düşülerek kalan 13 adet araç yönünden davacı tarafın yukarıda belirtilen söz konusu araçları kiralayabileceği süre içerisinde talep edebileceği ve ödediği kira miktarının tespitine yönelik olarak bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, bilirkişilerin gerekçeli ve ayrıntılı rapor ve ek raporları ile, davacı şirketin 2013 – 2014 – 2015 yılına ait ibraz ettiği ticari defterlerinin açılış tasdiklerinin zamanında ve usulüne uygun olarak yaptırılmış olduğu, defterlerin birbirini teyit eder şekilde tutulduğu, kayıtların düzenli ve yasalara uygun tutulduğu, ticari defterlerin HMK 222. Maddesi uyarınca sahibi lehine delil vasfına haiz olduğu, davalı şirketin 2015 yılına ait ibraz ettiği ticari defterlerinin açılış tasdiklerinin zamanında ve usulüne uygun olarak yaptırılmış olduğu, defterlerin birbirini teyit eder şekilde tutulduğu, kayıtların düzenli ve yasalara uygun tutulduğu, ticari defterlerin HMK 222. Maddesi uyarınca sahibi lehine delil vasfına haiz olduğu, davacı şirket tarafından düzenlenen 19/10/2015 tarihli … nolu 25.650,27 TL, 19/10/2015 tarihli EKM2015000002243 nolu 185.046,62 TL,29/09/2015 tarihli … nolu 28.174,21 TL ve 31/08/2015 tarihli …NOLU 28.818,40 TL tutarındaki 4 adet fatura toplamı 264.689,42 TL tutarındaki faturaların ihtarname tarihi 31/07/2015 tarihinden sonra düzenlenmiş olması nedeniyle iade edilmesinin doğru olduğu, davalı … ile davacı … arasında yapılan 31/07/2013 tarihli tanzim teşhir sözleşmesi ile kiralanan 31 aracın 36 “Uzun Süreli Kiralama” bedelinde davacı taraf …’un … Otomotiv’den kiralanan 10 aracın kalan 19 ay ödemesi için 68.400 Euro, … Otomotivden kiralanan 3 aracın kalan 23 ay ödemesi için 21.735,00 Euro toplam ise 90.135,00 Euro ödeme yapmış olduğu, …lar Otomotiv’den kiralanan 2.ci 10 araçlık grubun kalan 19 ay ödemesi için ilk 10 adetlik grupta yapıldığı gibi indirimli ödeme 54.720 Euro yapılıp yapılmadığının hesaplarında görülemediğini, eğer indirimli ödeme kabul edilir ise ADL Otomotivden kiralanan 3 aracın kalan 23 ay ödemesi için 21.735 Euro toplamda 76.455 Euro ödeme yapmış olduğu, … tanzim teşhir sözleşmesi için kiralanan toplam 31 adet araçtan davacı tarafça kullanılan ve kiralanan 18 adetinin düşülerek kalan 13 adet araç yönünden davacı tarafın belirtilen söz konusu araçları, sözleşme ile kiralamaya başladığı tarihteki fiyatlar ile kiralayabileceği ve bu süre içerisinde aynı fiyatları talep edebileceği ve ödeyeceği kira miktarının indirimli ödeme ile 76.455 Euro, eğer indirim alınamamış ise 90.135 Euro olacağı” tespit edilmiştir. Rapor ve ek raporlar taraf vekillerine ayrı ayrı usulüne uygun olarak tebliğ edilmiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın, taraflar arasında akdedilen sözleşme uyarınca davacı tarafından davalı şirkete verilen satış ve dağıtımını yaptığı yapılan mamullerin reklam ve satışını desteklemeye yönelik yapılması amacı ile 3.şahıs şirketler ile aralarında yapılan uzun süreli araç kiralama sözleşmesi uyarınca davacı şirket tarafından 3.şahıslara ödendiği iddia edilen tazminatın ve bundan dolayı davacı şirkette oluşan zararın tazmini amacı ile açılmış tazminat davası olduğu anlaşılmıştır.
Yapılan yargılama, davacı tarafın iddiaları, davalının beyanları, taraflar arasında akdedilmiş bulunan sözleşme, taraflar arasındaki yazışmalar, mahkememizce yaptırılan bilirkişi incelemesi, davacı şirket ile dava dışı ….AŞ ve … AŞ arasında yapılmış olan sözleşmeler ve tüm dosya kapsamı incelendiğinde; davacının davalı şirketin dağıtımını yaptığı marka ve hizmetlerin satış noktalarında müşteriler, dağıtıcılar ve tüketiciler nezdinde tanzim, teşhir ve tanıtım faaliyetlerinin davacı tarafından davalıya verildiği, sözleşme uyarınca davacının davalının tanıtım işlerinde kullanılmak üzere …l’den alınan 162 adet hat ve cihazın davalı kullanımına sunulduğu, yine davalı şirketin tanıtım ve reklam faaliyetlerinde kullanılmak üzere davacı tarafça dava dışı … Otomotiv ve … Otomotiv’den toplam 31 adet aracın kiralandığı ve davalı kullanımına sunulduğu, davacı tarafça davalıya çekilen mailde kiralanan bu araçların uzun süreli kiralanması halinde (36 ay) kira bedelinin daha düşük olacağının davacı tarafça davalıya bildirildiği ve söz konusu araçların 36 aylık kiralama süresi bitmeden iade edilmesi halinde oluşacak cezai şartların davalıya yansıtılacağının belirtildiği ve davalı şirket yetkilileri tarafından söz konusu kiralama işlemine onay verildiği, her ne kadar yargılama aşamasında davalı tarafça gerek bu onay işleminin gerekse daha sonradan bir kısım araçların davalı şirketin belirleyeceği kişiler tarafından kullanılacağına yönelik taahhüdü veren şahısların şirkette yetkili olmadığı ileri sürülmüş ise de davalı şirketin söz konusu onayından sonra fiilen bu araçları kiralayarak kullandığı da gözönüne alındığında davalı şirketin bu işleme onay verdiğinin anlaşıldığı, dolayısıyla fiilen onay vermiş olduğu işleme karşılık ve tarafların edimlerini yerine getirmesinden sonra belirtilen onayların yetkisiz kişiler tarafından verildiğini iddia etmenin Medeni Kanun’un 2.maddesindeki dürüstlük kuralına da aykırı düştüğü görülmüş, bu bağlamda davalının her iki onay yazısındaki beyanlarının yetkisiz kişilerce verildiğine yönelik itirazlarına değer verilmemiştir. Davacı ile davalı arasındaki sözleşme 1 yıllık olup, sözleşmede sözleşmenin feshine yönelik prosedüre uyularak sözleşmenin hitamından önce sözleşme sona erdirilmediğinden sözleşmenin fiilen 1 yıl daha kendiliğinden uzadığı, dolayısıyla sözleşmenin davalı tarafça feshedilmesinin haksız fesih oluşturduğu, bu bağlamda haksız fesih sebebiyle davacının katlanmakta olduğu cezai şartı davalıya yansıtabileceği, mahkememizce de kabul gören bilirkişi raporuna göre davacının kiralanan toplam 31 adet aracın 18 adedinin davacı tarafça zararı azaltma noktasında kendisi yada kiralamış olduğu başka şirketler tarafından kullanıldığı, sadece davalı tarafından sözleşmenin feshinden sonra …Noterliği’nin 02/07/2015 tarih … yevmiye nolu ihtarnamesi ile … Kiralama firmasına kiralanan 11 adet aracın … Otomotiv firmasından kiralanan 10 adet otomobilin …’e yada …’in belirleyeceği 3.bir firmaya devredilmesini kabul ettiği, fakat kabul etmiş olduğu bu 21 otomobil için de kendisi tarafından yada …’in belirleyeceği 3.bir firma tarafından kullanılması yönünde kiralama sözleşmesinin yapılmadığı, her ne kadar davalı tarafça dava dışı 3.kişi firmalar tarafından yüksek bedeller istendiği ileri sürülmüş ise de davalının bu hususu ispatlayamadığı gibi en azından taraflar arasındaki sözleşmede kararlaştırılan kira bedeli mukabilinde kendisi tarafından kullanılabileceği h…e bu kullanımı da gerçekleştirmediği, bu itibarla davalının davacı şirketin … .AŞ şirketine toplam 10 araç için ödemiş olduğu 54.700 Euro + KDV bedeli olan 185.046,62 TL ve yine davacı firma tarafından dava dışı 3.şahıs … Otomotiv ve 19/10/2015 tarihinde ödenen 25.650,27 TL’nin araçların erken iade edilmesi sebebi ile toplam bedeli davalıdan talep edebileceği, Ağustos ve Eylül aylarına ilişkin kesilen faturalar yönünden ise sözleşmenin Temmuz ayında feshedilmiş olması, bu bağlamda davacı tarafından davalıya hizmet verilmemiş olması sebebiyle Ağustos ve Eylül ayları kira bedelleri yönünden açılan davanın ise reddi gerektiği görülmüş ve aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi ve ayrıntısı yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının KISMEN KABUL / KISMEN REDDİ ile, 210.696,89 TL’nin dava tarihi olan 16/11/2015 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
2-Kalan kısımlar yönünden davanın REDDİNE,
3-Harçlar tarifesi gereğince alınması gereken 14.392,70 TL harçtan peşin alınan 4.520,24 TL harcın mahsubu ile bakiye 9.872,46 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince kabul edilen miktar üzerinden (210.696,89 TL) 18.591,00 TL nispi ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince reddedilen miktar üzerinden (53.992,61 TL) 6.289,19 TL nispi ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6- Bilirkişi ücreti 2.100,00 TL ve 114,50 TL yargılama gideri olmak üzere toplam 2.214,50 TL yargılama giderinin (davanın kabul ve red oranına göre) (0,7960) 1.762,77 TL ile başlangıçta yatırılan peşin harç 4.520,24 TL olmak üzere toplam 6.283,01 TL davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
7-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider avansının talep halinde ve karar kesinleştiğinde ilgilisine İADESİNE,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren 2 Hafta süre içerisinde Bölge Adliye Mahkemesine İSTİNAF yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.
Katip …
Hakim …