Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2014/411
KARAR NO: 2019/890

DAVA : İstirdat
DAVA TARİHİ: 13/11/2012

BİRLEŞEN İSTANBUL 50. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİNİN 2012/286 E.
SAYILI DOSYASI

DAVA : İstirdat
DAVA TARİHİ: 25/12/2012

BİRLEŞEN 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ 2014/1380 E. SAYILI DOSYASI

DAVA : İstirdat
DAVA TARİHİ: 23/09/2014
KARAR TARİHİ: 14/11/2019

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat davasının yapılan açık yargılaması sonunda aşağıdaki hüküm tesis olunmuştur.
(I) TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
(1) Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı şirket yetkilisi …’nin çantasından 28/12/2010 tarihinde çantasından toplam 345.580,00 TL miktarlı 32 adet çekin çalındığı, dava konusu …bank… şubesi… hesap nolu, … çek nolu 31/12/2010 keşide tarihli 7.500,00 TL çek üzerinde …Şti ve … adına ciro bulunduğu, davacı şirketin bu şahısla hiçbir ticari ilişki içinde bulunmadığı, daha sonraki cirolar …ve Hakan Karsu ile de bir ticari ilişki bulunmadığı, ayrıca çekin arka yüzünde davalı şirket adına vekili …’un imzasının bulunduğu, çekin arka yüzündeki cirolar ve bankaya ibraz işleminin yasal olmadığı belirterek, dava konusu çekin istirdadını ve kendilerine teslimine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
(2) Davalılar … ve … vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı tarafın açmış olduğu davayı kabul etmediklerini, itiraz ettiklerini, müvekkillerinden … açısından davanın taraf sıfatı yokluğu nedeniyle usulden reddine talep ettiklerini, müvekkillerinin çeki ciro vasıtasıyla aldıklarını belirterek, öncelikle davanın usulden reddi ile, davanın devamına karar verilmesi halinde ise davacı tarafın tüm talepleri ile birlikte davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
(3)Birleşen İstanbul 50. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2012/286 E. Sayılı dosyasına davacı vekili tarafından sunulan dava dilekçesinde özetle; davacı şirket yetkilisi …’nin çantasından 28/12/2010 tarihinde çantasından toplam 345.580,00 TL miktarlı 32 adet çekin çalındığı, dava konusu …bank … şubesi…hesap nolu,… çek nolu 03/06/2011 keşide tarihli 6.130,00 TL çekin …-… Hizmetleri tarafından takas sistemi ile … Bankası … Şubesine tahsile verildiğinin öğrenildiğini, mahkemece istirdat davası açılmak üzere süre verildiğini belirterek, davanın İstanbul … Asliye Ticaret Mahkemesi dosyası ile birleştirilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
(4)Tensip aşamasında karar verildiğinden davalıların cevap dilekçesi sunmadığı anlaşıldı.
(5)Birleşen İstanbul 13. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2014/1380 E. Sayılı dosyasında davacı vekili tarafından verilen dava dilekçesinde özetle; davacı şirket yetkilisi …’nin çantasından 28/12/2010 tarihinde çantasından toplam 345.580,00 TL miktarlı 32 adet çekin çalındığını belirterek, davanın İstanbul … Asliye Ticaret Mahkemesi dosyası ile birleştirilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
(6)Tensip aşamasında karar verildiğinden davalıların cevap dilekçesi sunmadığı anlaşıldı.

(II) ÇEKİŞMELİ VAKIALAR HAKKINDA TOPLANAN DELİLLER :
(1)Taraflara usulüne uygun olarak tebligatlar yapılmış olup, taraflarca bildirilen tüm deliller dosyaya celp olunmuştur.
(2)Davacının iddiaları, dosyada toplanan deliller nazara alınarak, dosya rapor tanzimi
için Yaloa … Asliye Hukuk Mahkemesi’nden talimat yoluyla bilirkişi …’a tevdi edilmiş olup, tanzim olunan 18/04/2014 tarihli bilirkişi raporunda özetle; …Şti’nin davalı … Şirketine muhtelif çekler kırdırdığı, kırdırılan çekler arasında davaya konu çeklerin de bulunduğunu, kırdırılan çekler için davalı tarafından fatura düzenlendiğini, faturaların davalının defterlerine usule uygun olarak kaydedildiğini, davaya konu çeklerin karşılıksız olması nedeniyle …Şti’ne iade edildiğini, …’in …Şti’nin yetkili müdürü olduğunun tespit edildiği görüş ve kanaati bildirilmiştir.
(3)Davacının iddiaları, dosyada toplanan deliller nazara alınarak, dosya rapor tanzimi
için Yaloa … Asliye Hukuk Mahkemesi’nden talimat yoluyla bilirkişi …’ya tevdi edilmiş olup, tanzim olunan 15/01/2014 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Davacı şirket dava konusu 2 adet çekleri: … Grubundan 15/06/2010 tarihinde cari hesaba mahsuben alınan 92.580,00 TL toplam bedelli çekler arasında …bank …şubesi … hesap no.lu, … çek no.lu 31/12/2010 keşide tarihli 7.500,00 TL bedelli çekin ticari defterlerine muhasebe kaydı yapıldığı, … inşaat şirketinden 25/12/2010 tarihinde cari hesaba mahsuben alınan …bank … şubesi … hesap no.lu, … çek no.lu 03/06/2011 keşide tarihli 6.130,00 TL bedelli çekin ticari defterlerinde muhasebe kaydı yapıldığı, davacı şirket tarafından sunulan 14/01/2014 tarihli yazıda, dava dışı … ve …adlı kişilerle ilgili olarak hiçbir mal alım, satım ile cari hesap kaydı ve muhasebesi bulunmadığı beyan yazısı sunulduğu görüş ve kanaati bildirilmiştir.
(4)Davalı İkrazat şirketi ile çekin devralındığı belirtilen … arasındaki çek alışverişinin kayıtlarda ne şekilde yer aldığı konusunda inceleme yapılıp rapor alınmak üzere Yalova Asliye Hukuk Mahkemesine talimat yazılmış, aynı bilirkişi tarafından ibraz edilen 12/02/2016 tarihli ek raporda; dava dosyasına yeniden değerleme ve dava konusu yapılan 2 adet çeklerden birincisinin, …bank … şubesi… hesap no.lu, … çek no.lu 31/12/2010 keşide tarihli 7.500,00 TL bedelli çekin davacı şirketin ticari defterlerine muhasebe kaydı yapıldığı, ikincisi…bank … şubesi … hesap no.lu, … çek no.lu 03/06/2011 keşide tarihli 6.130,00 TL bedelli çekin davacı şirketin ticari defterlerinde muhasebe kaydı yapıldığı, davacı şirketin, dava dışı … ve Halil Yıldırım adlı kişilerle ilgili olarak hiçbir mal alım, satım ile cari hesap kaydı ve muhasebesi bulunmadığı beyan yazısı sunulduğu, dava konusu 2 adet çeklerin davacı şirketin ticari defterlerinden ciro edilerek, ticari alış veriş yaptığı veya dava dışı şirketlere verildiği hakkında bir muhasebe bilgisi ve kaydı dava dosyasına sunulmadığını, sunulması halinde çeklerin akıbetinin belirlenebileceği görüş ve kanaati bildirilmiştir.

(III) DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE:
Asıl ve birleşen davalar çekin istirdatı istemlerine ilişkindir.
Davacı firma zayi nedeniyle iptalini istediği bir kısım çekler yönünden İstanbul … ATM … Esas sayılı dosyasıyla yürütülen yargılama esnasında asıl davaya konu edilen … Bankası Adana şubesinin 99050798 numaralı hesabına ait … numaralı 31/12/2010 tarihli 7.500,00-TL’lik çekten dolayı davalılar Nevzat ve Birol aleyhine, Birleşen İstanbul (Kapatılan 50. ATM) 2012/286 E. Sayılı dosyasına konu edilen …bank … şubesinin … numaralı hesabına ait 0373019 numaralı 03/06/2011 tarihli 6.130,00-TL’lik çekten dolayı yine davalılar … ve …aleyhine, yargılama esnasında her iki çekin …Şti. – …’nin elinde bulunduğu rapor edilmekle de ş bu çekler yönünden Birleşen İstanbul 13. ATM 2014/1380 E. Sayılı dosyasıyla Efes … … Şti ve … Aleyhine istirdat davalarını açtığı sabittir. Davacının süresi dahilinde her huzurdaki davaları açmakta hukuki menfaatinin olduğu kabul edilmelidir.
Her iki çekte davacı firmanın ciranta sıfatıyla kaşesinin ve şirketi temsile yetkili kişi tarafından atılan imzaların mevcut olduğu sabittir.
6102 sayılı TTK’nın 792. maddesince;”Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa ister hamile yazılı ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790’ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.”
Kötüniyet – ağır kusur açısından somut olay irdelendiğinde hırsızlık hadisesinin ceza soruşturmasına konu edildiği anlaşılmaktadır. Ancak soruşturma dosyasının dava dosyamız açısından bekletici mesele yapılmasına gerek olmadığının takdiriyle buna dair kurulan ara karardan dönülmüştür.
İncelenen ticari defterler nezdinde davacının söz konusu her iki çeki kendinden önceki keşideci – lehdar konumunda olan …Şti ve…Şti unvanlı dava dışı firmalardan alacağına karşılık aldığı, çekin defterlerinde işli olduğu ancak davacının bir sonraki ciranta konumunda olan … ve …isimli ile aralarında herhangi bir ticari ilişki bulunmadığı, bu durumun mali inceleme kapsamında açıkça tespit edildiği ve yine birleşen 13 ATM dosyası yönünden … … firmasının ticari defter ve belgelerini ihtaratlı tebligata rağmen inceleme için mahkemeye ibraz etmediği, çek asıllarının sunulmadığı, ciro silsilesine bakıldığında aynı davalıların çek üzerinde cirolarının bulunduğu buna rağmen ticari hayatın olağan akışı içerisinde davacıdan bir sonraki ciranta konumundaki kişilere ulaşılmamasının makul ve kabul edilebilir bir durum olarak nitelendirilemeyeceği, keza farklı isimler altında yer alan imzaların dahi bizzat gözlenebildiği şekilde birbiriyle büyük ölçüde benzerlik içerdiği anlaşılmaktadır. Bu haliyle asıl ve birleşen İstanbul 50 ATM 2012/286 Esas sayılı dosyalarında özellikle davalı … Ö’nün ikrazatçılık işiyle uğraştığı ve şahıs firması olduğu, yine birleşen İstanbul 13. ATM 2014/1380 E. Sayılı dosyasında da davalı …’ın bir … kuruluşu olup diğer davalı şahsın ise firma yetkilisi konumunda bulunduğu, ticari teamüller nazarında ciddi nitelikteki bir hırsızlık olayına konu edilen dava konusu çeklerin iktisabında basiretli bir tacir gibi davranmadıkları, kısa ve gerekli istihbari çalışmayı yapmayarak huzurdaki davaların açılmasına sebebiyet verdikleri kanaatine varılmıştır. Davalılardan …’nün çeklerin bankaya ibrazında diğer davalı … ‘ye vekaleten hareket ettiği ve cirolardaki imzaların kendisine ait olduğu anlaşılmaktadır. Bu durumun tahsil cirosu olarak kabul edilmesi gerektiği halde gerekli yasal şartları taşımadığına yönelik itiraz ileri sürülmüş olmakla birlikte davalı …’ın diğer davalı adına vekaleten hareket ettiği, bu hususun adı geçen her iki davalının da kabulünde olduğu, bu bağlamda cironun doğrudan temlik cirosu olarak kabul edilmesi gerektiği anlaşılmıştır. Vekaleten hareket ettiği için davalı …’ın husumet ehliyeti yoktur. Ancak vekaleten hareket edildiği her iki davalının kabulünde olmakla birlikte bu hususta dosyaya geçerli nitelikte bir belge sunulmadığı ve vekaleten çek ibrazında vekaletin geçersiz olması halinde yetkisiz temsilci sıfatıyla davalı …’ın sorumluluğu da doğabileceğinden ve konunun önceden davacı tarafından bilinmesi mümkün olmadığından hakkında husumet yokluğundan red kararı verilen davalı … yönünden lehe olarak yargılama gideri – vekalet ücreti takdirine gidilmemiştir. Bunun yanında çekin iktisabında kötüniyetle hareket edildiği sabit görülmekle birlikte çek asılların dosyaya kazandırılamaması, ticari hayattaki tedavül fonksiyonu dikkate alınarak iyiniyetli başka kişilerce edinilmesi muhtemel olabileceğinden doğrudan istirdat istemi kabul edilmeyerek davacının asıl ve birleşen diğer dosyalar nezdinde davalılara borçlu olmadığına hükmedilerek neticeden aşağıdaki karar tesis edilmiştir.

(IV) HÜKÜM SONUCU :
(1) Asıl dava dosyası yönünden; çekin ticari hayattaki tedavül fonksiyonu dikkate alınarak istirdat isteminin REDDİNE, … Bankası … şubesinin … numaralı hesabına ait … numaralı 31/12/2010 tarihli 7.500,00-TL’lik çekten dolayı davacının davalı …’na borçlu olmadığının tespitine, Diğer Davalı … yönünden talebin husumet yokluğundan REDDİNE,
(2)Harçlar tarifesi uyarınca alınması gereken 512,32 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 111,40 TL’nin iş bu bedelden mahsubu ile bakiye 400,92 TL harcın davalı …’ndan tahsili ile Hazineye gelir kaydına,
(3)Davacı taraf duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden kabul edilen değer yönünden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca yapılan hesaplama neticesinde 2.725,00 TL vekalet ücretinin davalı …’ndan tahsili ile davacıya verilmesine,
(4) Davacı tarafından yapılan 21,15 TL başvuru harcı, 111,40 TL peşin harç, 3.30 TL vekalet harcı, 400,00 TL bilirkişi ücreti, 222,40 TL posta, tebligat, müzekkere gideri olmak üzere toplam 758,25 TL yargılama masrafının davalı …’ndan tahsil edilerek davacı tarafa verilmesine,
(5)Davalı … tarafından yapılan herhangi bir yargılama gideri olmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
(6)Davalı … lehine vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
Birleşen Davada;
(7)Birleşen İstanbul (Kapatılan 50. ATM) 2012/286 E. Sayılı dosyası yönünden; çekin ticari hayattaki tedavül fonksiyonu dikkate alınarak istirdat isteminin REDDİNE, dava konusu …bank … şubesinin … numaralı hesabına ait 0373019 numaralı 03/06/2011 tarihli 6.130,00-TL’lik çekten dolayı davacının davalı …’na borçlu olmadığının tespitine, Diğer Davalı … yönünden talebin husumet yokluğundan REDDİNE,
(8)Harçlar tarifesi gereğince alınması gereken 418,74 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 91,05 TL harcın mahsubu ile bakiye 327,69 TL harcın davalı …’ndan tahsili ile Hazineye gelir kaydına,
(9)Davacı taraf duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden kabul edilen değer yönünden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca yapılan hesaplama neticesinde 2.725,00 TL vekalet ücretinin davalı …’ndan tahsili ile davacıya verilmesine,,
(10)Davacı tarafından yapılan 21,15 TL başvuru harcı, 91,05 TL peşin harç, 3.30 TL vekalet harcı olmak üzere toplam 115,50 TL yargılama masrafının davalı …’ndan tahsil edilerek davacı tarafa verilmesine,
(11)Birleşen İstanbul 13. ATM 2014/1380 E. Sayılı dosyası yönünden; çekin ticari hayattaki tedavül fonksiyonu dikkate alınarak istirdat isteminin REDDİNE, dava konusu …Eyüp şubesinin …numaralı hesabına ait 0373019 numaralı 03/06/2011 tarihli 6.130,00-TL’lik çek ile Türkiye … Bankası Adana şubesinin… numaralı hesabına ait …numaralı 31/12/2010 tarihli 7.500,00-TL’lik çeklerden dolayı davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine,
(12)Harçlar tarifesi uyarınca alınması gereken 931,06 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 232,80 TL’nin iş bu bedelden mahsubu ile bakiye 698,26 TL harcın davalılar …Şti. Ve …’den müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye gelir kaydına,
(13)Davacı taraf duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden kabul edilen değer yönünden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca yapılan hesaplama neticesinde 2.725,00 TL vekalet ücretinin davalılar Efes …… Şti. Ve …’den müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
(14) Davacı tarafından yapılan 25,20 TL başvuru harcı, 232,80 TL peşin harç, 3,80 TL vekalet harcı olmak üzere toplam 261,80 TL yargılama masrafının davalılar …Şti. Ve …’den müştereken ve müteselsilen tahsil edilerek davacı tarafa verilmesine,
(15)Dosyada kullanılmayan bakiye gider avansının HMK.’nın 333. ve HMK yönetmeliğinin 47/1 maddeleri uyarınca karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa ödenmesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, 5235 sayılı Kanun’un 33-(1), 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 341-(1) ve devamı maddeleri uyarınca, gerekçeli kararın usulen taraflardan her birine tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süre dahilinde, Mahkememize dilekçe ile başvurmak suretiyle İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır

“5070 Sayılı Kanun hükümlerince elektronik imza ile imzalanmıştır.”