Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2014/345 Esas
KARAR NO :2021/487

DAVA:Tazminat
DAVA TARİHİ:22/09/2014
KARAR TARİHİ:18/06/2021

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat davasının dosya üzerinden yapılan incelemesi sonunda aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı hakkında …. Asliye Ceza Mahkemesi’nde çek kanununa muhalefet suçundan yürütülmekte olan … Esas sayılı dava nedeniyle, davalı … … Bankası A.Ş.’nin … Şubesinde … numaralı kişisel hesabının bulunduğu, bu hesaba dayanarak çek defteri alındığını ve başkalarına çek verildiğini öğrendiklerini, davacının anılan banka şubesinde bizzat kişisel hesap açmadığı gibi hesap açması için başkalarına da vekaletname vermediğini, bu bağlamda çek almasının söz konusu olmadığını, davalı bankanın … Şubesine ait 10.750,00-TL meblağlı … numaralı ve 31/12/2006 keşide tarihli davacı adına görünen çekin bankaya ibrazında karşılıksız kaldığı, cirantalardan … … A.Ş.’nin şikayeti üzerine …. Asliye Ceza Mahkemesinde davacı adına ceza davası açıldığını, banka hesabının nasıl açıldığını, kime ne kadar çek karnesi verildiğinin bilinmediğini, bu çek altındaki imzanın kendisine ait olmadığını, davacının ilgilisi olmadığı çekten dolayı Ceza Mahkemesinde yargılandığı için avukat tutmak zorunda kaldığı ve 2.000,00-TL ödeme yaptığını, aynı şekilde yargılanma ve ceza tehdidi altında olmanın stresini de yaşadığını, uğradığı manevi zarar için 1.000,00-TL talep ettiklerini, davalı bankada mevcut hesabın davacı tarafından açılmadığının tespitiyle iptalini, iptal edilen hesaptan doğmuş ve doğacak borçlardan ve ferilerden dolayı bankanın sorumlu olduğunun belirlenmesini, alacaklısı … … A.Ş.’ye olan 10.750,00-TL borçtan bankanın sorumlu olduğuna, 2.000,00 TL maddi ve 1.000,00 TL manevi tazminatın dava tarihinden başlayarak yasal faizi ile davalıdan tahsilini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı taraftan tahsilini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının taleplerinin zaman aşımına uğradığını, tespit davasının husumet ve hukuki yarar nedeniyle reddinin gerektiğini, davacının davaya konu çekten kaynaklanan borçtan dolayı bankanın sorumlu olduğunun tespitini istediğini ancak davacının davaya konu çekte alacaklı (yetkili hamil) olmadığını, böyle bir talebin ancak yetkili hamil tarafından davaya konu edilebileceği, davanın görevsiz mahkemede açıldığını, görevli mahkemenin “Sulh Hukuk Mahkemeleri” olduğunu, esasa ilişkin olarak, davacının, davalı … Şubesine müracaat ettiği ve 22/04/2004 tarihinde cari hesap açılarak banka tarafından davacıya 240 yaprak çek verildiğini, bu çeklerden 150 tanesinin kullanıldığı ve karşılığının ödendiğini, 81 tanesinin iptal edilerek bankaya geri verildiğini, 5 tanesinin ödemeden men olarak yazıldığı, 3 tanesinin yazıldığı, 1 tanesinin de koçanda görüldüğünü, davacının bankada olan hesabını 04/08/2004 tarihinden 19/03/2007 tarihine kadar kullandığı, bu hesaplardan çeklerin ödendiği ve bankacılık işlemlerinin yapıldığını, davacının açtığı dava ile haksız kazanç elde etmek istediğini, bankanın usul ve yasaya uygun olarak davacıdan gerekli evrakları aldığını ve gerekli incelemeyi yaparak davacıya hesap açıp çek karnesi verdiğini, davacı …’ın davaya konu cari hesap ve çeklerden haberinin olmamasının hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, hesap açılışındaki evrakların bizzat davacı tarafından bankaya verildiğini, davacının başka bankalardan aldığı çekler nedeniyle de karşılıksız çek işleminin yapıldığını ve ceza davaları açıldığını, bankanın davranış nedeni ile zarar var ise illiyet bağının bulunması gerektiğini, davacının bankadan talep ettiği tazminatın oldukça fahiş olduğu ve ispatlanması gerektiğini, davacının TCMB kayıtlarının incelendiğinde diğer bankalara da ödenmemiş çek ve senetleri olduğunu, manevi tazminat talebinin haklı nedenlere dayanmadığını ifade ederek tespit davasının husumet yönünden ve hukuki yarar yokluğu nedeniyle reddini, görev itirazlarının kabulünü, zaman aşımı nedeniyle davanın reddini, davacının açmış olduğu usul ve yasaya aykırı haksız ve kötü niyetli davanın reddi ile yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
ÇEKİŞMELİ VAKIALAR HAKKINDA TOPLANAN DELİLLER :
(1)Taraflara usulüne uygun olarak tebligatlar yapılmış olup; …. Asliye Ceza Mahkemesi dosyası içerisinde bulunan 10.750,00-TL bedelli bir adet çek aslı, … Noterliğinin 06 Mayıs 2005 tarih, … yevmiye sayılı imza beyannamesi aslı, …. Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası, … Cumhuriyet Başsavcılığının … Soruşturma sayılı dosyasının Uyap sisteminde kayıtlı evrakları, … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası, …. Asliye Ceza Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası, … Ağır Ceza Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası, banka kayıtları ve hesap ekstreleri Mahkememiz dosyası arasına alınmıştır.
(2)Tarafların iddia ve savunmaları, dosyada toplanan deliller nazara alınarak, Grafoloji ve Sahtecilik Uzmanı …’a tevdii edilen dosyada tanzim olunan 04/01/2013 tarihli bilirkişi raporunda özetle; … Bankası … Şubesine ait, keşidecisi … olan ve … adına düzenlenmiş, … 31/12/2006 keşide yer ve tarihli, 10.750-YTL meblağlı ve … seri numaralı çekin ön yüzündeki el yazıları ve keşideci imzası ile … isimli şahsın mevcut mukayese el yazıları ve imzaları optik aletler yardımıyla karşılaştırmalı olarak incelendiği, inceleme neticesinde, ortak harf ve rakamların tersimi, yuvarlak harflerin başlama ve bitim noktaları, imzalar içerisindeki karakteristik el hareketlerinin yapılışı, imzaların başlangıç ve bitiriş özellikleri, kaligrafik ve grafolojik özellikler ve diğer itiyadi unsurlar yönlerinden farklılıklar bulunduğunun tespit edildiği, belirlenen bulgulara atfen, inceleme konusu çekin ön yüzündeki el yazıları ve keşideci imzasının, -mevcut mukayese el yazılarına ve imzalarına kıyasla- … isimli şahsın elinden çıkmadığı yönünde görüş ve kanaat bildirmiştir.
(3)Tarafların iddia ve savunmaları, dosyada toplanan deliller nazara alınarak, Mali Müşavir …’ye tevdii edilen dosyada tanzim olunan 24/07/2020 tarihli bilirkişi raporunda özetle; davalı banka tarafından … Şubesinde 22/04/2004 tarihinde davacı adına şahsi mevduat hesabı açıldığı ve bu hesaptan 240 yaprak çek karnesi verildiği, hesap açılırken davacının önceden ortağı olduğu … Ltd. Şti. için alınan evraklar bulunduğundan başkaca bir evrak istemediği ve bankacılık işlemleri sözleşmesi imzalanmadığı, … Ltd. Şti. İçin alınan evraklar içinde bu şirket için alınmış imza örneği nüfus cüzdanı fotokopisi ve ikametgah senedinin bulunduğunu, açılan hesaptan verilen çeklerden 150 tanesinin kullanıldığını, 81 tanesinin bankaya geri verildiğini, 5 tanesinin ödemeden men edildiği, 3 tanesinin de yazıldığı 1 tanesinin kullanılmadığının anlaşıldığını, dava konusu 31.12.2006 vadeli 10.750,00-TL tutarlı çekin son hamilinin … … A.Ş olduğunu, davalı bankanın 31.03.2011 tarihli yazısında bankacılık işlemleri sözleşmesinin bankada bulunmadığı ayrıca çek talep formlarının asıllarınında bulunmadığının ifade edildiğini, davacı için karşılıksız çıkan çekler nedeniyle ceza mahkemelerinde davalar açıldığı ve beraatine dair kararlar verildiğini, davalı bankanın hesap açılışında alınması gereken evrakların tamamını teslim almadığı, hesap açtığı kişi ile yapılması gereken bankacılık hizmeti sözleşmesini imzalatmadığı ve hesap açtığı kişinin iradesi dışında hesap açıldığının anlaşıldığı ayrıca davalı bankanın çek karinelerini teslim ederken teslim alan imzalarını kontrol etmediği ve çekleri hesap sahibine teslim ettiği konusunda ispat yükümlülüğünü yerine getiremediği tespit edilmekle davalı bankanın kusurlu olduğunu, arkası yazılan dava konusu çekin ön yüzündeki imzanın Davacı …’a ait olmadığının tespit edilmesi ve çeklerin Davalıya teslim edildiği konusunda da, Davalı Banka tarafından evrak asıllarının sunulmaması nedenleri ile dava konusu çekten …’ın sorumluluğunun bulunmadığı, davacının açılan davalar için avukat tuttuğunun açık olduğu, ancak talep edilen 2.000,00-TL ile ilgili herhangi bir evrak sunulmadığı, buna karşılık talep edilen maddi tazminatın avukatlık asgari ücret tutarı kadar olması nedeni ile evrak bulunmamasına rağmen masrafın yapıldığının kabulünün Mahkeme takdirinde olduğu, talep edilen 1.000-00-TL manevi tazminat talebi isteminin de Mahkeme takdirinde olduğu, arkası yazılan 10.750,00-TL tutarlı çek ile ilgili son hamil … …’in çekin tahsil edilmemesi nedeni ile kaybının olduğu açık olmakla birlikte bu dava kapsamında Bankanın … Şirketine karşı sorumlu olup olmadığının tespit edilemeyeceği, delillerin değerlendirilmesi ve nihai takdiri ile hukuki tavsifinin Mahkemenin yetkisinde bulunduğu, tarafların faiz ve diğer tüm taleplerinin değerlendirilmesininde Mahkemenin takdirinde olduğu yönünde görüş ve kanaat bildirmiştir.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE:
Tüm dosya kapsamı kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; Davacı, keşideci olduğu çekte imzasının sahteliğini, davalı banka şubesinde bizzat kişisel hesap açmadığı, hesap açılması için başkalarına da vekaletname vermediğini, kendisinin çek hesabı bulunmamasına rağmen ilgili çekin karşılıksız çıkması sebebiyle ceza davasında yargılandığından bahisle sahte imza nedeniyle adına açılmış hesabın iptali ile bu hesaptan doğmuş ve doğacak borçlardan ve davaya konu 10.750 TL bedelli borçtan dolayı davalı bankanın sorumlu olduğuna, ilgisi olmadığı çekten dolayı ceza mahkemesinde yargılandığı için avukat tutmak zorunda kalarak 2.000,00 TL ödediği için 2.000,00 TL maddi, ceza tehdidi altında kaldığı ve acı elem nedeniyle 1.000,00 TL maddi tazminata hükmedilmesini mahkememizden talep etmiştir.
Yapılan yargılama, davacı tarafın iddiaları, tanzim olunan bilirkişi raporları, toplanan deliller ve tüm dosya birlikte değerlendirildiğinde; davalı … … Bankası … Şubesine ait, keşidecisi … olan ve … adına düzenlenmiş, 31/12/2006 keşide yer ve tarihli, 10.750-TL bedelli … seri numaralı çekin ön yüzündeki el yazıları ve keşideci imzasının, davacının mukayaseye esas alınabilecek imzalarına havi belgelerin celbinden sonra yaptırılan imza incelemesinde çekteki imzanın davacı keşidecinin eli ürünü olmadığını tespit edilmiştir. Bu sebeple dava konusu olan çek sahte olarak oluşturulmuş olup, imzada sahtelik mutlak def’i niteliğindedir. Davacı çekin keşidecisi durumunda olan … ilgili çekten dolayı davalı bankada çek hesabının dahi bulunmadığını, ilgili çekten dolayı sorumluluğun bankada olduğunu iddia etmiştir. Bir banka çek hesabı açarken müşterinin kimliğini, ekonomik durumunu, ikametini vs. konularında gerekli araştırmayı ve ilgili evrakları temin ederek çek karnesi verir. Çekin karşılıksız çıkması halinde ise 6762 sayılı TTK 20/2. Maddesi uyarınca tacirin ticaretine ait faaliyetlerinde basiretli bir iş adamı gibi hareket etmesi gerektiği, basiret ve itinayı göstermemesi halinde birinci derece ve ağır kusurlu olduğunun ve davranışın sonucuna katlanması gerekir. Ayrıca Çek Kanunu 2/1. Maddesinde bankaların çek hesabı açılması ile ilgili olarak bu Kanunla kendilerine verilen görev ve yükümlülükleri yerine getirirken, çek hesabı açtırmak isteyenin yasaklı olup olmadığını bu Kanun hükümlerine göre araştıracakları gerekli basiret ve özeni göstermeleri gerekmektedir. Bu doğrultuda mahkememizce bilirkişi raporuyla da yapılan tespitlerle, davalı banka tarafından … Şubesinde 22/04/2004 tarihinde davacı adına şahsi mevduat hesabı açıldığı ve bu hesaptan 240 yaprak çek karnesi verildiği, hesap açılırken davacının önceden ortağı olduğu … Ltd. Şti. için alınan evraklar bulunduğundan başkaca bir evrak istenmediği ve davacıyla bankacılık işlemleri sözleşmesi imzalanmadığı, bankanın hesap açtığı kişi ile yapılması gereken bankacılık hizmeti sözleşmesini imzalatılmadığı ve hesap açtığı kişinin iradesi dışında hesap açıldığı, ayrıca davalı bankanın çek karinelerini teslim ederken teslim alan imzalarını kontrol etmediği ve çekleri hesap sahibine teslim etmediği anlaşılmıştır. Davalı banka davacıya çek hesabı açılırken ve çek karnesi verilirken ilgili başvuru belgelerini nüfus kaydı, kimlik fotokopisi vs. tamamlatmak suretiyle ve çek hesap sahibiyle sözleşme yaparak karnenin bizzat çek sahibine teslim edilmediği ve çek karnesi teslim alınması aşamasında kimlik ibrazıyla kişinin doğrulanmadığı sabittir. Bu durum bankadan gelen bankacılık işlemleri sözleşmesi ve çek talep formunun bulunmadığına dair cevapla da doğrulanmaktadır.
Öğreti ve yerleşik Yargıtay uygulamasına göre, muhatap bankanın sorumluluğu kusur aranmayan bir sorumluluk olup, muhatap bankanın sahte çek nedeniyle ödeme yapması durumunda dahi banka kusursuzluğunu ispat etse bile bu sorumluluktan kurtulamayacaktır. Somut olayda ise davalı olan banka davacının çek talep formu dahi olmadan, gerekli başvuru belgelerini usulüne uygun temin etmeksizin, çek hesabı için sözleşme dahi yapılmaksızın, bizzat çek hesap sahibi yahut çek hesap sahibi tarafından vekil tayin edilmiş birisine çek karnesi teslim edilmeksizin işlem yapılmıştır. Mahkememizce alınan raporla da çekteki imzanın davacı keşideciye ait olmadığı tespit edilmiştir. Bu durumda davalı bankanın objektif özen yükümlülüğüne aykırı davrandığı, kusursuz sorumluluğunun yanı sıra belirtilen nedenlerle Türk Ticaret Kanunu ve Çek Kanunu gereği muhatap bankanın çek karnesi verilirken üzerine düşen gerekli basiret ve özen gösterme yükümlülüğünü ihlali nedeniyle kusurlu olarak davrandığı kanaatine varılmıştır. Davacı hakkında ilgili çek hesabı nedeniyle çeşitli mahkemelerde ceza davaları açılmış olup karşılıksız çek nedeniyle yargılamalar yapılmıştır. Davacının ceza davalarından beraat etmesi ise davalı bankanın üzerine düşen yükümlülüğü ihlal ettiği gerçeğini bertaraf edemez. Sonuç itibariyle ilgili çek hesabının davacı tarafından talep edilmediği halde usule ve hukuka aykırı olarak açıldığı anlaşıldığından … Bankası A.Ş. … şubesinin … numaralı hesabın davacı veya davacı tarafından yetkili kılınan bir vekil tarafından açılmadığının tespitine, davacı ile usulüne uygun sözleşme yapılmadan ve kimliği tespit edilmeden açılan bu hesabın iptali ile davacıya izafe edilecek kusur bulunmadığı ve çekteki imza da davacıya ait olmadığından işbu hesaptan doğmuş ve doğacak borç ve ferilerden davalı bankanın sorumlu olduğu ve davaya konu 31/12/2006 keşide tarihli 10.750,00-TL bedelli çekten dolayı davalı bankanın sorumlu olduğuna karar verilmiştir. Ayrıca davacı ilgisi olmadığı halde karşılıksız çek nedeniyle ceza mahkemesinde yargılandığından bahisle 2.000,00 TL avukatlık ücreti ödediğinden bu maddi zararın tazmini ve yaşanılan haksızlık karşısında elem ve üzüntü için 1.000,00 TL manevi tazminat talep ettiği anlaşılmakla; dosya arasına alınan ceza mahkemeleri dosyaları ile davacı hakkında karşılıksız çeklerle ilgili yargılamalar yapıldığı, yapılan yargılamaların davalı banka tarafından hukuka aykırı olarak açılan çek hesabından kaynaklandığı, çek üzerinde sahte imzası oluşturularak piyasaya sürülen çeklerle ilgili davacıya atfedilecek bir kusur bulunmadığı, açılan ceza davalarının davacıda üzüntü eleme neden olabilecek nitelikte olduğu, kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar verenin bu zararı gidermekle yükümlü olduğu, manevi tazminatın cezalandırma ve zenginleştirme aracı olarak kabul edilemeyeceği de dikkate alınarak davacının 1.000,00 TL manevi tazminat talebinin kabulüne ve ceza davasında vekil ile temsil edildiğinden dava tarihi itibariyle Avukatlık tarifesi gereği makul olarak talep edilen 2.000,00 TL maddi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere;
(1)Davanın KABULÜ ile; davacının … Bankası A.Ş. … şubesinin … numaralı hesabın davacı veya davacı tarafından yetkili kılınan bir vekil tarafından açılmadığının tespitine, davacı ile usulüne uygun sözleşme yapılmadan ve kimliği tespit edilmeden açılan bu hesabın iptali ile işbu hesaptan doğmuş ve doğacak borç ve ferilerden davalı bankanın sorumlu olduğu ve davaya konu 31/12/2006 keşide tarihli 10.750,00-TL bedelli çekten dolayı davalı bankanın sorumlu olduğuna, davacının 2.000,00-TL maddi ve 1.000,00-TL manevi tazminat talebinin kabulü ile toplam 3.000,00-TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
(2)Harçlar tarifesi gereğince alınması gereken 939,26-TL karar ve ilam harcından peşin alınan 204,20-TL’nin harçtan mahsubu ile bakiye 735,06-TL harcın davalıdan tahsili ile Hazineye irat kaydına,
(3)Davacı tarafından yapılan; 17,15-TL başvuru harcı, 204,20-TL peşin harç, 1.850,00-TL bilirkişi ücreti, 130,60-TL tebligat, posta ve müzekkere masraflarından oluşan toplam 2.201,95-TL yargılama masrafının davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
(4)Davalı tarafından belgelendirilen bir yargılama masrafı olmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
(5)Davacının dava konusu çeke ilişkin davası yönünden, karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince 4.080,00-TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak kendini vekil ile temsil ettiren davacıya verilmesine,
(6)Davacının maddi tazminat istemine ilişkin davası yönünden, karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince 2.000,00-TL ücreti vekaletin ve manevi tazminat istemine ilişkin davası yönünden, karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince 1.000,00-TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak kendini vekil ile temsil ettiren davacıya verilmesine,
(7)Dosyada kullanılmayan bakiye gider avansının HMK.’nın 333. ve HMK. yönetmeliğinin 47/1. maddeleri uyarınca karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa ödenmesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, e-duruşma sistemiyle duruşmaya katılan davalı vekiline karşı, 5235 sayılı Kanun’un 33-(1), 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 341-(1) ve devamı maddeleri uyarınca, gerekçeli kararın usulen taraflardan her birine tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süre dahilinde, Mahkememize dilekçe ile başvurmak suretiyle İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 18/06/2021

Katip …
✍e-imzalıdır.

Hakim …
✍e-imzalıdır.