Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 10. Asliye Ticaret Mahkemesi 2014/1384 E. 2018/586 K. 03.05.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2014/234 Esas
KARAR NO : 2018/585
DAVA : İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 17/07/2014
KARAR TARİHİ : 02/05/2018
BİRLEŞEN İSTANBUL 11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
2016/351 ESAS SAYILI DAVA DOSYASINDA
DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 31/03/2016
BİRLEŞTİRME TARİHİ : 06/05/2016
BİRLEŞEN MAHKEMEMİZ 2014/1298 ESAS SAYILI DAVA DOSYASINDA
DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 20/10/2014
BİRLEŞTİRME TARİHİ : 09/12/2016
Mahkememizde görülmekte olan asıl davada İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) birleşen davalarda Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
ASIL DAVADA:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesi ile, davacı şirket ile davalı şirket arasında akdedilen 02/05/2013 tarihli ve Beşiktaş …Noterliğinin 24/05/2013 tarih ve … yevmiye numaralı belgesiyle onaylı “… mevkiindeki… ruhsat nolu maden işletmesinde sözleşme ekinde bulunan Teknik Şartnameye uygun olarak galeri işletmesi çalışmaları yaparak, ana kat galerileri sürülüp yeraltına üretim panoları oluşturmak, bu panoların oluşturulması sırasında pano haciminin yaklaşık %20si oranında glauberit cevherinin…Fen ve Teknolojik icaplara uygun şekilde yer üstüne çıkarılarak beton havuzlara doldurulması, oluşturulan yer altı üretim panolarının bir plan çerçevesinde projeye göre patlatılması, su verme ve çözelti alma, sontaj borulaması ve pompa çukurlarının yapılarak solüsyon madenciliğine uygun hale getirilmesi” konulu sözleşmeler akdedildiğini, davacı şirketin bu sözleşmeye istinaden ve söz konusu sözleşmenin 1 nolu eki olan “… AŞ/ … Şartnamesi-2013″de yazılı hükümlere uygun olarak davalı şirketin … mevkiindeki … ruhsat nolu Maden İşletme Sahasına tüvenan cevheri çıkarmak için teknik nezaretçisi ve proje sorumlusu Maden Mühendisi …’in kontrolünde bütün ekipman ve personeli ile şartnamede yazılı ebatlardaki tünel açma çalışmaları yaparken, davalı şirket tarafından davacı gönderilen Bakırköy …Noterliğinin 28/03/2014 tarih ve … yevmiye numaralı fesih ihtarnamesi ile taraflar arasındaki sözleşmenin davalı tarafından haksız ve kötü niyetli olarak feshedildiğini, bu ihtarnamenin davacı şirkete 02/04/2014 tarihinde tebliğ edildiğini, bunun üzerine feshe konu sözleşmenin devamı süresince davalıya ait yukarıda yazılı maden sahasında davacı şirketin sözleşmenin feshedildiği tarihe kadar açmış olduğu tünelin metrajı ile diğer bir takım hususların tesbiti için davacı tarafından 04/04/2014 tarihinde Nallıhan Sulh Hukuk Mahkemesinin … esas sayılı dosyasında delil tesbiti davası açıldığını, mahkemece tayin edilen bilirkişiler vasıtasıyla maden sahasında yapılan keşif sonrasında bilirkişi heyeti tarafından dava dosyasına sunulan raporda ana galeride 293,94mt uzunluğunda galeri açılmış olduğunu ve bu galeriden ayrılan yardımcı galeride de 101,04metre uzunluğunda galeri açılmış olduğu tesbitinin yapıldığını, dolayısıyla davacı şirketin glauberit cevheri çıkarmanın ön çalışması olarak davalıya ait maden sahasında toplam 394,98 metre uzunluğundaki tüneli teknik şartnamede yazılı ölçülerde/ebatlarda açmış bulunduğunu, sözleşmenin eki olan şartnamede yazılı hususlara uygun olarak açılan tünelin açılma maliyetinin 3.500,00-4.000,00TL/metre arasında değişmesi nedeniyle halihazırda davacı şirket tarafından açılmış olan toplam 394,98 metre uzunluğndaki tünelin şimdilik 209,40 metrelik kısmı için 3.500,00TL/m fiyat üzerinden davalı firma adına tanzim edilen toplam 838.437,60TL meblağlı faturanın Kadıköy ….Noterliğinin 6 Haziran 2014 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ekinde davalıya tebliğ edildiğini ve fatura bedelinin, ihtarnamenin tebliğinden itibaren 8 iş günü içerisinde ödenmesinin ihtar edildiğini, ancak davalı tarafın bu ihtarnameye verdiği Bakırköy …oterliğinin 11/06/2014 tarih ve …yevmiye numaralı cevabi ihtarnamesinde faturada yazılı borcunu kabul etmediğini bildirerek gönderilen faturayı iade ettiğini, bunun üzerine yukarıda yazılı fatura alacağının tahsili için davalı aleyhine İstanbul…İcra Müdürlüğünün… esas sayılı icra takibinin başlatıldığını, davalının bu icra takibine haksız ve kötü niyetli olarak itiraz etmiş olması nedeniyle işbu davanın açılmasının zarureti hasıl olduğunu beyanla, davalı tarafından İstanbul … İcra Müdürlüğünün … esas sayılı takiben karşı yapılan haksız itirazın iptaline, davalının icra takip tutarının %20sinden az olmamak üzere icra inkar tazminatı ödenmesine, davalı takibe kötü niyetli olarak itiraz etmiş olduğundan takip tutarının %10undan az olmamak üzere kötü niyet tazminatı ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalıya ön inceleme hazırlık tutanağı, dava dilekçesi ve ekleri ile birlikte tebliğ edilmiş, davalı-karşı davacı vekili vermiş olduğu cevap dilekçesi ile talebinin; davalı aleyhine açılan davayı kabul etmediğini, asıl davaya ilişkin olarak; davacı ile davalı şirket arasında 02/05/2013 tarihinde imzalanmış olan sözleşmenin, Bakırköy …Noterliğinden gönderilen 28 Mart 2014 tarihli ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile feshedildiğini ve taraflar arasındaki cari ilişkinin kat edildiğini, davalı şirket hisselerinin menkul kıymetler borsasında işlem gören yüzbinlerce yatırımcı/hissedarı bulunan, ülkemizde sodyum sülfat üretimi/madenciliği konusunda faaliyet gösteren en eski ve kurumsal şirketlerden biri olduğunu, davacı ile davalı şirket arasında imzalanan 2 Mayıs 2013 tarihli sözleşmenin konusunun; davalı şirkete ait ve…’da bulunan maden sahasında verimli bir üretim gerçekleştirilmesi olduğunu, 28 Mart 2014 tarihine gelindiğinde, davacının işçilerine maaşlarının ve diğer sosyal haklarının halen ödenmediğinin, işçiler arasında büyük bir huzursuzluk ve verimsizliğin hakim olduğunun, üretim seviyesinin hiçbir şekilde düzelmediğinin, ayrıca Sosyal Güvenlik Kurumu nezdinde bir borç ödemesi yapılmadığını, borcun kapatılması bir yana, borcun bir kısmının dahi ödenmediğinin tesbit ve gözlendiğini, bunun üzerine Bakırköy …Noterliğinin 28 Mart 2014 tarihli ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile davacı şirketle 2 Mayıs 2014 tarihinde imzalanmış bulunan sözleşmenin haklı nedenle feshedilerek, taraflar arasındaki cari hesap ilişkisinin kat edildiğini, aynı ihtarname ile davacının davalı şirkete olan toplam 188.289,17TL tutarındaki toplam borcun ödenmesi ve borç ödeninceye kadar davacıya ait ekipmanlarda hapis hakkının uygulanacağının ihtar edildiğini, davacının işbu ihtarnameye verdiği Kadıköy…Noterliğinin 3Nisan 2014 tarihli ve … yevmiye numaralı cevabında “sözleşmenin feshi şartlarının oluşmadığı ve davacının davalı şirkete herhangi bir borcu olmadığını, aksine davalı şirketin davacıya borcu olduğunu” bildirdiğini, davalı şirket tarafından Bakırköy …Noterliğinin 9 Nisan 2014 tarihli ve … yevmiye numarası ile gönderilen cevabi ihtaramede “davacının sözleşme gereği davalı şirketten herhangi bir talepte bulunamayacağını, taraflar arasındaki 21 Ocak 2014 tarihli hesap mutabakatı gereğince davacının borçlu olduğunu açıkça kabul ettiği ve bu sebeple ekipmanlar üzerinde hapis hakkının kullanılmaya devam edildiği”nin bildirildiğini, davacı şirketin bu kez Kadıköy …Noterliğinin 6 Haziran 2014 tarihli … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile 4 Haziran 2014 tarihli … sıra numaralı ve 838.437,60TL tutarındaki faturayı davalı şirkete tebliğ ederek, işbu tutarın ödenmesini talep ettiğini, davalı şirket tarafın bahsi geçen bu faturayı süresi içerisinde Bakırköy …Noterliğinin 11 Haziran 2014 tarihli … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile süresi içinde iade ettiğini, icra takibine dayanak yapılan fatura ile huzurdaki davada davacının talebinin birbiri ile tutarlı olmadığını, sözleşmenin haklı nedenle fesih edildiğini, taraflar arasındaki sözleşme gereği davalı şirketin davacıya açılan galeri için herhangi bir bedel ödemek zorunda olmadığını, sözleşmenin 2.3.maddesine göre “…’in …’daki glauberit işletmesinden müteahhit tarafından yer üstüne çıkarılacak olan …, yapılan çalışmanın miktarını göstereceği için; işin bedeli bu tonaj üzerinden hesaplanacaktır. Glauberit dışında çıkarılan malzemeye (panolara ulaşmak için ilk başta açılacak olan Ana galeri ve Yaklaşma galerilerinin yapımı sırasında yer altından boşaltılan malzeme) para ödenmeyecektir” denildiğini, … tesislerinde açılan galerinin davacının aksine davalı şirket tarafından açıldığını, karşı davaya ilişkin olarak da; davacı-karşı davalı ile davalı şirket arasındaki ticari ilişkiden kaynaklanan bir cari hesap ilişkisi mevcut olduğunu, bu ilişki gereğince davacı-karşı davalının davalı karşı davacı şirkete toplamda 188.219,17 TL borcu olduğunu, gerek davalı şirket tarafından ödenen damga vergisinin yarı tutarındaki borç dekontu, gerekse telefon hizmet kullanım bedeline ilişkin faturaların Bakırköy …Noterliğinin 9 Nisan 2014 tarihli ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ekinde davacı-karşı davalıya tebliğ edildiğini, davacı-karşı davalının herhangi bir itiraz ileri sürmeyerek faturaları ve dolasıyısıyla borcu kabul ettiğini, kaldi ki davalı şirket ile davacı-karşı davalı arasında imzalanan 13 Ocak 2014 tarihli mutabakat gereğince, davacı-karşı davalı davalı şirkete olan borcunu kabul ettiğini beyanla, haksız ve hukuka aykırı asıl davanın reddine, kötü niyetli davacı-karşı davalı aleyhine %20den az olmamak üzere kötü niyet tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini, karşı davanın kabulu ile fazlaya ilişkin her türlü hakları saklı kalmak kaydıyla 188.289,17TL tutarındaki alacağının 28 Mart 2014 tarihli ve 08357 yevmiye numaralı ihtarnamenin tebliğinden itibaren uygulanacak faizi ile birlikte davacı-karşı davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
BİRLEŞEN MAHKEMEMİZ 2014/1298 ESAS SAYILI DAVA DOSYASINDA
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle ; davacı şirket ile davalı şirket arasında …’e ait maden sahasındaki glauberit cevherinin çıkarılması için birbirini takip eden sözleşmeler yapıldığını, davacı şirket tarafından davalı …’e üretim işlemi tamamlanmış olarak davacı tarafından davalı şirkete teslim edilecek panolara … teknik elemanlarınca belirlenen seviyenin üzerinde fazla su verilmemesi gerektiğinin önemle iletildiğini, ancak bu uyarıların dikkate alınmayarak … tarafından 12 Temmuz 2012 ve 12 Ekim 2012 tarihlerinde ayrı ayrı binlerce metreküp fazladan su basıldığını, su basmasıyla nedeniyle davacı şirketin 3 ay süreyle işlerinin geciktiğini, zarara uğradığını, bu nedenlerle şimdilik 5.000 TL olmak üzere davalıdan kaynakla galerileri su basması nedeniyle davacının uğramış olduğu tüm zararların tespiti ile ikinci su basmasının gerçekleştiği 12/10/2012 tarihinden itibaren ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı ile davalı şirket arasında 02/05/2013 tarihinde imzalanan sözleşmenin 28 Mart 2014 tarihli ihtarname ile feshedildiğini, davacının aynı iddia ve taleplerini Mahkememizin … esas sayılı itirazın iptali davasında da ileri sürdüğünü, davacının dava açmakta hukuki yararının bulunmadığını, zamanaşımı itirazında bulunduklarını, müvekkil şirketin herhangi bir hukuka aykırı fiilinin mevcut olmadığını, su baskınlarının ardından davacı şirketin davalı şirket ile görüşerek 8 Nisan 2013 tarihinde bir mutabakat metni imzaladıklarını, bu metinde davacının müvekkil şirketten herhangi bir alacağının kalmadığını beyan ettiğini, mutabakat metninin varlığına rağmen açılan davanın son derece kötü niyetli olduğunu, buna ek olarak imzalanan 13 Ocak 2014 tarihli mutabakat metninde ise davacı şirketin herhangi bir alacağı olmadığı gibi borcu olduğunu kabul ettiğini, bu nedenlerle haksız ve hukuka aykırı açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
BİRLEŞEN İSTANBUL 11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ 2016/351 ESAS SAYILI DAVA DOSYASINDA
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde; dilekçede açıkladığı sebeplerle, taraflar arasındaki 02/05/2013 tarihli sözleşmenin davalı tarafndan haksız olarak feshedildiğini, su basmasından kaynaklı işin durması nedeniyle işçilik maliyeti, su atımı-çamur temizliği, su baskınından zarar gören araç gereç ve makinaların bakımı, galeri içi temizliği için yapılan çalışmalarda harcanan motorin giderleri, üretim durması ve aksaması nedeniyle de davacının hak ediş elde edemediğini, bütün bu zararların tazmini için davalı aleyhine İstanbul …Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasında dava açtıklarını ve davanın derdest olduğunu, davacının kazanç kaybına uğradığını belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere şimdilik 10.000-TL olmak üzere taraflar arasındaki 02/05/2013 tarihli taşeronluk sözleşmesinin davalı tarafından haksız olarak feshedilmiş olması nedeniyle davacının uğramış olduğu kazanç kaybının tespit edilerek, tespit edilecek meblağın sözleşmenin feshedildiği 02/04/2014 tarihinden itibaren işletilecek reeskonta / avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili birleşen davaya ilişkin cevap dilekçesi ile, davacı ile davalı arasında 02/05/2013 tarihinde imzalanan sözleşmenin Bakırköy … Noterliğinden gönderilen 28/03/2014 tarihli ve 08357 yevmiye numaralı ihtarnamesi ile feshedildiğini ve taraflar arasındaki cari ilişkinin kat edildiğini, 2014 yılının Ocak ayından itibaren maden sahasında davacının üretiminin düştüğünü, sözleşmede kararlaştırılan üretim rakamlarının çok altında seyretmeye başladığını, davacının çalışanlarında ise ciddi bir huzursuzluk ve iş verimi kaybının gözlendiğini, bunun sebeplerinin sorgulandığında davacının işçilerinin maaşlarını zamanında ve düzenli ödemediğini, yine işçilerin sigorta primlerini yatırmadığını, SGK Genel Müdürlüğü nezdinde borçlu duruma düştüğü hatta aleyhinde yasal işlem başlatılma aşamasına geldiğinin ortaya çıktığını, bu durum üzerine davacıya 22/01/2014 tarihli ve 05 sayılı iadeli/taahhütlü mektup gönderildiğini ve taraflar arasındaki sözleşme gereğince ilgili kanuni ödemeleri gösterir belgelerin ibrazı, SGK borçlarının derhal ödenerek kapatılması, sözleşmeden kaynaklanan tüm hakların saklı tutulduğunun ihtar edildiğini, yapılan tüm ihtarlara rağmen davacı tarafından herhangi bir bilgi verilmediği ve maden sahasında da işin çok yavaşlaması üzerine 28/02/2014 tarihinde Beşiktaş … Noterliğinin… yevmiye sayılı ihtarnamesinin keşide edildiğini, maden sahasında çalışan ve davacı şirket çalışanlarının 07/03/2014 tarihinde dilekçe ile davalı şirkete müracaat ettiklerini ve Aralık 2013 ayına ilişkin maaşlarını geç aldıklarını, Ocak – Şubat 2014 aylarına ait maaşlarını ise alamadıklarını bildirdiklerini, yapılan tüm ihtarlara rağmen 28/03/2014 tarihine gelindiğinde davacının işçilerine maaşları ve diğer sosyal haklarını halen ödemediğini, işçiler arasında büyük bir huzursuzluk ve verimsizliğin hakim olduğu, üretim seviyesinin hiçbir şekilde düzelmediği, ayrıca SGK nezdinde bir borç ödemesinin de yapılmadığını, sözleşmenin haklı nedenlerle feshedildiğini, müvekkilinin hisselerinin menkul kıymetler borsasında işlem göre yüz binlerce yatırımcı/hissedarı bulunan, ülkemizde sodyum sülfat üretimi/madenciliği konusunda faaliyet gösteren en eski ve kurumsal şirketlerden biri olduğunu, davacının kendi kusuru sebebiyle feshe sebebiyet verdiğinden müvekkili şirketten müspet zarar tazmini talebinde bulunamayacağını, davalı arsa sahibine akdin fesihle sonuçlanmasında kusur yüklenemeyeceğini, fesihte haksız olanın davacı yüklenici olduğunun açıkça ortada olduğunu, davacının akdi feshetmesi ve fesihte de kusurlu bulunması nedeniyle müspet zarar niteliğinde kar kaybı isteyemeyeceği gözetilerek bu kalem isteminin reddine karar verilmesini belirterek davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
DELİLLER VE GEREKÇE:
İstanbul … İş Mahkemesinin … Esas … Karar sayılı dosyası getirtilmiş, anılan dosyada davacının …, davalıların ise … ile … A.Ş olduğu, dava konusunun işçi alacağı olduğu, dava sonucunda davalının … yönünden feragati nedeniyle bu davalı yönünden davanın reddine, … A.Ş yönünden ise davanın kısmen kabulüne karar verildiği ve kararın taraflarca temyiz edilmemesi üzerine dosyanın 05/02/2016 tarihinde kesinleşmiş olduğu anlaşılmıştır.
Nallıhan Sulh Hukuk Mahkemesinin… Esas … Karar sayılı dosyası getirtilmiş, anılan dosyada delil tespiti isteyenin … A.Ş olduğu, davalıların … ile … olduğu, davanın tespit davası olduğu, yapılan yargılama sonucunda alınan bilirkişi raporu ile, “teknik nezaretçi defterine göre Ağustos 2013 tarihinden 25/11/2013 tarihine kadar faaliyet yapılmadığı bu tarihten sonra açılan metraj belirtilmişse de 5995 sayılı kanun ile değişik 3213 Maden Kanun’unun Uygulama Yönetmeliği ile ilgili Teknik Nezaretçi Defterinin uygun doldurulmadığı ve teknik nezaretçi imzası dışında diğer imzanın ruhsat sahibi veya taşeron imzası olup olmadığı ve kimin olduğu belirlenemediği için güvenilir belge niteliği taşımadığının düşünüldüğü, bu nedenle Ağustos 2013 tarihinden tespit tarihine kadar olan galeri açımının kim tarafından açıldığının net tespit edilemediği” tespit edilmiştir.
İstanbul …İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyası getirtilmiş, anılan takip dosyasında alacaklının …olduğu, borçlunun … olduğu, takip konusu alacağın, Kadıköy… Noterliğinin 06/06/2014 tarih ve …yevmiye nolu ihtarnamesi ve ekindeki 04/06/2014 tarihli ve 838.437,60 TL meblağlı 209,40 metrelik tünel açma fatura bedelinin tahsili amacı ile yapılan icra takibine davalı/borçlunun süresi içerisinde sunmuş olduğu itiraz dilekçesi ile, müvekkilinin alacaklı şirkete herhangi bir borçlunun bulunmadığını, bu sebeple borcun tamamına, ferileri de dahil olmak üzere itiraz ettiğini beyan etmiş olduğu bunun üzerine takibin durdurulduğu anlaşılmıştır.
Tarafların sunmuş bulunduğu delil ve belgeleri, ilgili yerlerden celbi sağlanan deliller ve dosyalar ile birlikte tüm dosya kapsamı ekleri ile birlikte bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, bilirkişiler kurulunun hazırlamış oldukları raporları ile,
ASIL DAVADA:
Davacının davalı ile 02/05/2013 tarihinde yapmış olduğu sözleşme yükümlülüklerine uymadığı, ihlal edildiği, davalının değişik tarihlerdeki tüm ihtarlarına rağmen sözleşmedeki yükümlülüklerini yerine getirmesi konusunda gayret göstermediği gibi eski çalışanı dava dışı … ile muvazaalı bir ilişkiye girdiği, davalının sözleşmenin yükümlülüklerinin yerine getirilmesinden dolayı üretimlerinin aksadığı, sözleşme gereği gerekli uyarıca ve ihtarları yaptığından sözleşmeyi feshetmede haklı olduğu, dolayısıyla sözleşmenin feshinin haklı sebeplere dayandığı, davacı tarafın davalı ile dava dışı …arasında gizli görüşmelerinin yapıldığı iddialarının aksine sözleşmenin 14. Maddesine aykırı bir şekilde davacı taraf ile dava dışı …’ arasında gizli görüşmelerin yapıldığı, ilerin devrine yönelik Niyet Sözleşmesinin imzaladığı ve protokol taslakları çalışmalarının olduğu, davalı tarafın iddiaları olan 77 metre ve davacı tarafın faturaya az yaptığı 209,40 metrenin aksine sözleşme tarihinden 31/12/2013 tarihine kadar açılan galeri uzunluğunun 92,40 metre olduğu, bu galerinin tamamının Alkim firması tarafından alınıp Tete firmasına tahsis edilen galeri açma makinası tarafından açıldığı, galerinin açılması esnasında sürekli pasa çıktığı, maden çıkmadığı, sözleşmenin 2.3. Maddesinde net belirtildiği üzere açılan bu galeri uzunluğuna herhangi bir bedel ödenmeyeceği, ayrıca sözleşmenin 16.3 ve 16.4 maddeleri gereği davacı tarafın sözleşmenin feshinden dolayı galeri açma bedeli altında bir bedel talep edemeyeceği, yapılan hesaplamalar sonucunda 20-22 metrekare kesintiye sahip 1 metrelik galeri açma bedeli 1.704 TL olarak bulunduğu yine 31/12/2013 tarihine kadar açılmış olan galeri uzunluğu olan 92,40 metre galerinin bedelinin de 157.44960 TL olarak hesaplandığı, karşı dava konusunda ise taraflar arasında kaşe-imza altına alınan 21/01/2014 tarihli imzalı hesap mutabakatı gereği 188.154,67 TL olduğu, yine tarafların 21/01/2014 tarihli imzalı hesap mutabakatı gereği ve sözleşmenin feshinden dolayı davalı tarafça karşı dava talebi olarak 188.154,67 TL talep edebileceği” tespit edilmiştir.
BİRLEŞEN MAHKEMEMİZ DAVA DOSYASINDA:
Taraflar arasında imza altına alınmış sözleşmeler gereği panolara ulaşım galerileri, panoların oluşturulması, panolardaki driftlerin oluşturulması, tavan ve tabanın patlatma ile solüsyon madenciliğine uygun hale getirilmesi işlerinin tüm teknik verilerle davacı … firmasına ait olduğu, davacı … firması tarafından bu kapsamda yapılmış olan Pao-3 deki göçük sebebi ile 12/07/2012 tarihli su baskınının oluştuğu, yine davacı … firmasının Pano-4 tavan patlatması çalışmaları esnasında 12/10/2012 tarihli ikinci su baskının oluştuğu, bu su baskınlarının oluşmasının, panolardaki su seviyelerinin yüksekliğinden ziyade tamamen davacı … firmasının yürüttüğü teknik çalışmalardan kaynakladığından davacının bu konuda kusurlu olduğu, her iki su baskınlarından sonra davacı ile dvalı firmalar arasındaki cari mutabakat metinlerinin imzalandığı, imzalanan bu mutabakat metinlerinden su baskınlarına yönelik bir talebin görülmediği, dvacının sub baskınlarının kendilerinden kaynaklandığını bildiğinden bu mutabakat metinlerine imza attaığı, dolayısıyla işbu dava dosyasında bahsedilen 12/07/2012 ve 12/10/2012 tarihli su baskınlarında davacının kusurlu olduğu, her iki su baskınında da davacı tarafın kusurlu olmasından dolayı herhangi bir zarar veya kar kaybı hesabı yapılmadığı” tespit edilmiştir.
BİRLEŞEN 11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ 2016/351 ESAS SAYILI DOSYASINDA:
Sözleşmenin haksız feshedildiği varsayımından hareketle, davacının sözleşmenin fesih tarihinden sözleşme süresi sonuna kadar kalan sözleşmesi süresi olan 21 aylık süreç için işletme maliyetleri düşürülmüş hali ile 616.898,36 TL olası kazanç kaybı, sözleşmenin fesih tarihinden sonra benzer iş bulma süresi olan 3 aylık süreç için işletme maliyetleri düşürülmüş halde 88.128,34 TL olası kazan kaybı talep edebileceği” tespit edilmiştir. Taraflarca bilirkişi raporlarına itiraz edilmesi sebebi ile aldırılan ek toplamı 31/12/2013 tarihi itibariyle açılan galeri uzunluğunun teknik nezaretçi defterine göre 92,40 m olduğu bilirkişiler tarafından sözleşmenin 16.3 ve 16.4 maddeleri gereği davacı tarafın sözleşmenin feshinden dolayı galeri açma bedeli altında bir bedel talep edemeyeceği mahkemece davacının galeri açma bedeli talep edebileceği sonucuna varılacak olursak, 31/12/2013 tarihine kadar açılmış olan galeri uzunluğunun teknik nezaretçi defterine göre 92,40 m olduğu, bunun bedelinin de 157.449,60 TL olduğu, taraflar ticari defter ve belgeleri ve 21/01/2014 tarihli hesap mutakabatı dikkate alındığından karşı dava yönünden davalı karşı davacının 188.154,67 TL alacaklı olduğu belirtilmiştir. Yine aldırılan bu rapora yönelik yapılan itiraz sonrası tarafların birbirleriyle yaptıkları mail yazışmaları ve günlük faaliyet raporlarındaki yıllık galeri ilerleme miktarları baz alındığında 31/12/2013 tarihine kadar açılan galeri miktarının 209,40 m olduğu, 31/12/2013 tarihine kadar maden çıkarma fiyatı olmaksızın açılan 209,40 m hazırlık galerisinin 31/12/2013 tarihi itibariyle raiç ücretinin 209,40 m x 2130 TL/m = 446.022,00 TL olarak tespit edildiği belirtilmiştir.
Yapılan yargılama davacı tarafın iddeaları davalıların beyanları Nallıhan Sulh Hukuk Mahkemesinin tespit dosyası bilirkişi raporları ve tüm dosya kapsamı dikkate alındığında her bir dava için aşağıdaki belirtilen gerekçelerle hüküm tesis edilmiştir.
ASIL DAVA YÖNÜNDEN
Taraflar arasında akdedilen 02/05/2013 tarihli, Beşiktaş …Noterliğinin 25/03/2015 tarih… yevmiye numaralı işlemle onaylanan sözleşme ile davacı ile davalı arasında, davalıya ait olan … mevkiindeki … ruhsat nolu maden işletmesindeki sözleşme ekindeki teknik şartnameye uygun olarak galeri işletmesi çalışmaları yaparak ana kat galerileri sürülüp yer altında üretim panoları oluşturmak, bu panoların oluşturulması sırasında pano hacminin yaklaşık %20 si oranında glauberit cevherinin günde ortalama yaklaşık 600 ton aylık ortalama 15.000 ton, senelik 180.000 ton olmak üzere yer üstüne çıkartılarak beton havuzlara doldurulması, oluşturulan yer altı üretim panolarının belirli bir plan çerçevesinde patlatılması, su verme ve çözelti alma sondaj borulaması ve pompa çukurlarının yapılarak solüsyon madenciliğine uygun hale getirilmesi hususunda sözleşme düzenlendiği, söz konusu sözleşmenin 3. Maddesine göre müteahhit davacının çıkartılan Alkim yetkililerine teslim edilen tuvanan cevherinin birim fiyatı 17.50 USD/ Ton olduğu düzenlenmiş bulunmakta olup, yine sözleşmenin 2.3. Maddesine göre ” …’da ki glauberit işletmesinde müteahhit tarafından yer üstüne çıkarılacak olan tuvanan glauberit, yapılan çalışmanın miktarını göstereceği için işin bedeli bu tonaj üzerinden hesaplanacaktır. Glauberit dışında çıkarılan malzemeye ( Panolara ulaşmak için ilk başta açılacak olan ana galeri ve yaklaşma galerilerinin yapımı sırasında yer altından boşaltılan malzemeye ) para ödenmeyecektir. ” hükmü düzenlenmiştir.
Mahkememizce kabul gören bilirkişi raporlarına göre özellikle Nallıhan Sulh Hukuk mahkemesinde sözleşmenin feshinden bir gün sonra yaptırılan tespitten açılmış bulunan galeri miktarı taraflar arasındaki mail yazışmalarında yer alan açılan tünel miktarı teknik nezaretçi defterinin düzenli olarak tutulmamış olması, bu bağlamda teknik nezaretçi defterindeki gerek 31/12/2013 tarihine kadar açıldığı belirtilen tünel miktarı ile gerekse sözleşmenin fesih edildiği ve Nallıhan Sulh Hukuk Mahkemesinde yaptırılan tespitteki fiilen açılmış bulunan tünel miktarı ile teknik nezaretçi defterinde aynı tarihte açılmış olan tünel miktarı göz önüne alındığında nezaretçi defterinde yer alan üretim miktarı ile fiili üretim miktarının birbiriyle uyumsuz olduğu, bu itibarla taraflar arasında yapılan mail yazışmalarında tespit edilen üretim miktarının yani açılan tünel uzunluğunun 31/12/2013 tarihine kadar 209,40 m olduğu mahkememizce kabul edilmiştir. Her ne kadar sözleşmede davacı tarafın sözleşme uyarınca sözleşme bedelinin davacı tarafından yer üstüne çıkartılan glauberit madeninin miktarı üzerinden hesaplanacağı, davacının sözleşmenin 2.3. Maddesine göre iş bedelinin bu tonaj üzerinden hesaplanacak olması sebebi ile glauberit dışında çıkarılan malzemeye para ödenmeyeceği, buna yönelik panolara ulaşmak için ilk başta açılacak olan ana galeri ve yaklaşma galerilerinin yapımı sırasında boşaltılan malzemenin de dahil olduğu şeklinde bir düzenleme mevcut ise de söz konusu düzenlemenin davacı tarafın davalıya ait maden işletmesinde glauberit madenini çıkartmak amacıyla düzenlendiği, taraflar arasında akdedilen sözleşmenin eser sözleşmesi niteliğinde bulunduğu, geçerli bir eser sözleşmesinin feshi halinde taraflarca fesih anına kadar ifa edilen karşılıklı edimlerin geçerli olduğu ve tarafların ifa ettikleri bu edimler karşılığında diğer taraftan bunun bedelini talep edebileceği, ani edimli olmayan daimi edimli sözleşmelerde feshin ileriye etkili olduğu, bu itibarla fesih tarihinden sonra hükümlerini doğurduğu, tarafların fesih tarihine kadar ifa ettikleri edimlerin bedelini karşı taraftan talep edebilecekleri bu bağlamda feshin haklı ya da haksız olup olmadığının da önemli olmadığı, haklı fesih ya da haksız fesihte de taraflarca daha önce ifa edilen edimlerin geçerliliğini koruyacağı, yukarıda da bahsedildiği üzere her ne kadar sözleşmede sadece çıkartılan glauberit madeninin miktarına göre davacıya ödenecek ücret belirlenmiş ise de ve tünel açma için bir ücretin ödenip ödenmeyeceği, açıkça düzenlenmemiş ise de ( açılan tünellerden çıkartılacak olan cüruf ve toprak için para ödenmeyeceği düzenlenmekle ) söz konusu bu düzenlemenin davacının çıkaracağı glauberit cevheri üzerinden hesaplama yapılacak olması sebebi ile düzenlendiği oysa sözleşmenin feshi sebebi ile davacı tarafça glauberit cevherinin çıkartılamadığı, bu bağlamda davacı tarafından açılan tüneller sebebi ile davalının sebepsiz zenginleştiği anlaşıldığından davacı lehine icra takibine konu olan ve mahkememizce de uygun görülen bilirkişi raporuna göre 31/12/2013 tarihine kadar açılmış bulunan 209,40 m’lik tünel için davacıya tünel açma bedelinin ödenmesi gerekmektedir. Sözleşmede tünel açmak için özel bir birim fiyat tespit edilmemiş olduğundan bilirkişiler tarafından tünel açma tarihi itibariyle raiç ücretini 2.130 TL/ m olduğu anlaşılmakla davacı tarafın talep edebileceği tünel açma bedelinin 209,40 x 2.130 TL = 446.022 TL olarak tespit edilmiştir. Her ne kadar davalı tarafça söz konusu tünelin davalıya ait makina ile açıldığı davacı tarafça açılmadığı ileri sürülmüş ise de taraflar arasında akdedilen sözleşme ile tünelin davacı tarafından açılacağı ve ayrıca davalı tarafından tünel açmaya tahsis edilmek üzere tünel açma makinasının alınacağı ve davacının kullanımına hazır bulundurulacağı düzenlenmiş olduğundan ve mahkememizce kabul gören bilirkişi raporuna göre açılan tünellerin bir kısmının davalı tarafından davacının kullanımına tahsis edilen makina aracılığıyla açıldığı, bir kısmının ise tahkimatlı patlatma suretiyle açıldığı bu itibarla bilirkişiler tarafından raiç bedel olarak tespit edilen 2.130 TL’nin makul olduğu değerlendirilmiş ve davacı tarafından davalıya 31/12/2013 tarihine kadar açılmış olan tünel sebebi ile başlatılan icra takibine davalı tarafından yapılan itirazın 446.022,00 TL üzerinden iptali ile takibin bu miktar üzerinden devamına ve takibe takip talebinden itibaren 3095 sayılı yasanın 2. Maddesi uyarınca avans faizi uygulamasına karar vermek gerekmiştir. Yine davalı aleyhine hükmedilen alacak bedelinin %20’si oranında olmak üzere icra inkar tazminatına karar verilmiştir.
KARŞI DAVA YÖNÜNDEN
Taraflar arasında bulunan ticari ilişkinin iki taraflı sözleşmeye dayanması sebebi ile davacı tarafından açılan davaya karşı da davalı tarafından davacıya ödendiği belirtilen avanslar sözleşme uyarınca eşit şekilde ödenmesi gerekirken davalı tarafından ödendiği belirtilen damga vergisinin 1/2 oranı ve davacı tarafından kullanılan telefon hizmet bedeline ilişkin davalı karşı dava açmış bulunmaktadır. İki taraflı borç alacak hesaplarında davalı takas mahsus talebinde bulunabileceği gibi karşı alacağın ayrı bir dava yoluyla da isteyebilecektir. Davalı tarafından söz konusu talebin takas mahsup talebi olarak ileri sürülmesi halinde varsa davacı alacağından takas ve mahsup yapılacak, ayrı bir dava açılması halinde ise her iki tarafında alacağına ilişkin ayrı ayrı hüküm tesis edilmesi gerekecektir. Gerek mahkememizce taraf defterleri üzerinde yaptırılan inceleme sonrası düzenlenen bilirkişi raporu gerekse taraflar arasında düzenlenen 13/01/2014 hesap mutabakatına göre davalı tarafından davacıya 100.000,00 TL avans ödemesi yapıldığı yine sözleşmenin damga vergisi olan 174.154,82 TL nin davalı şirketçe vergi dairesine yatırıldığı, sözleşme uyarınca damga vergisinin 1/2 sinin davacı tarafça ödenmesi gerektiği, bu bağlamda damga vergisi yönünden davalının davacıdan 87.072,41 TL alacaklı bulunduğu, ayrıca davalı tarafından davacının kullandığı telefon hizmet bedelinin 1480,76 TL olarak ödendiği, tüm bu ödenen miktarlar yönünden hesap mutabakatı da dikkate alınarak davalının davacıdan 188.289,17 TL alacaklı bulunduğu, anlaşıldığından söz konusu miktar yönünden davalı karşı davacının davasının kabulü ile bu bedelin ihtarnamenin davacıya tebliği ile temerrüte düştüğü tarih olan 07/04/2014 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davacı karşı davalıdan tahsili ile davalı karşı davacıya verilmesine karar vermek gerekmiştir.
BİRLEŞEN MAHKEMEMİZİN 2014/1298 ESAS SAYILI DOSYASI YÖNÜNDEN
Söz konusu dava dosyasında davacı tarafça açılan tünellere su basmasından dolayı çalışılamaması ve bu su basması kaynaklı söz konusu çamurların atılması vs. gibi yapılan masrafların ve bundan oluşan zarar ile çalışamamaktan kaynaklı kazanç ve kar kaybının talep edildiği görülmüştür. Taraflar arasında akdedilen sözleşmenin 5.1 maddesi, 5.6.4, 5.6.6 maddelerinde belirtildiği üzere müteahhite, ana galeri, tali galerilerde, dezanterilerde, panolarda ve griflerde tahkimatın yönetmeliklere ve tam emniyeti sağlayacak şekilde yapılması, madende havalandırma aydınlatma, su tahliye sistemlerini yürürlükteki kanun ve nizamnamelere uygun yönergelere göre kurulması, tesisatın döşenmesi, bakımı ve çalışır halde tutulması , su drenajının yönetmeliklere ve iş emrine uygun şekilde yapılması yükümlülüğünün yüklendiği, bilirkişi raporunda da belirtildiği üzere pano 3 teki meydana gelen göçük sebebi ile 12 Temmuz 2012 tarihli su baskınının oluştuğu, yine Tete firmasının pano 4 te tavan patlatması çalışmaları sırasında 12 Ekim 2012 tarihinde ikinci su baskınının oluştuğu, meydana gelen su baskınlarına davacının yürüttüğü teknik çalışmaların sebep ve etkili olduğu bu itibarla meydana gelen su baskınlarında davacı tarafın kusurlu olmasından dolayı, davacının tazminat talebinde bulunamayacağı anlaşıldığından birleşen davada davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
BİRLEŞEN İSTANBUL 11. ATM’NİN 2016/351 ESAS SAYILI DOSYASI YÖNÜNDEN
Bu davada davacı taraf taraflar arasında akdedilen sözleşmenin davalı tarafından haksız fesih edildiği iddiası ile davacının uğramış olduğu kar kaybının tespiti ile bunun tahsili talebine ilişkindir. Davalı tarafça 28/03/2014 tarihinde çekilen ihtarname ile taraflar arasındaki sözleşmenin fesih edildiği görülmüştür. Bu ihtarname ile davalı taraf özetle davacı tarafın işçilere ait ücretleri ödemediği, Sosyal Güvenlik Kurumu borçlarının ödenmediği, üretimin düzenli sözleşme ve şartlara uygun gelişmediği belirtilerek sözleşme fesih edilmiş bulunmaktadır. Yine davalı tarafın sözleşme feshinden önce 22 Ocak 2014 tarihli iadeli taahhütlü mektup ile işçi maaşları ve SGK borçlarının ödenmesi konusunda uyarı gönderildiği, davacı tarafça bu konuda gerekli girişimlerin yapılmaması üzerine davalı tarafından 14/02/2014 tarihinde Bakırköy … Noterliğinin … yevmiye nolu ihtarnamesi ile aynı hususun ihtar edildiği, yine davalı tarafından davacıya çekilen Beşiktaş … Noterliğinin 28/02/2014 tarihli … yevmiye sayılı ihtarnamesinin keşide edildiği, ve Sosyal Güvenlik Kurumuna olan borçların 15 gün içerisinde ödenmesi gerektiği, ayrıca yine Beşiktaş … Noterliğinin 12/03/2014 tarih … yevmiye sayılı ihtarnamesinin keşide edildiği, işçi ücretlerinin ödenmesi ve SGK borçlarının ödenmesi hususunda yeni bir ihtarnamenin çekildiği, davacı tarafça davalı tarafından çekilen bu ihtarnamelerine yönelik keşide edilen karşı ihtarnamelerde de SGK ya olan borçların ve işçilere olan maaş borçlarının bazı ihtarnamelerde açıkça bazı ihtarnamelerde ise zimmi olarak kabul edildiği, bu itibarla davalı tarafın sözleşmeyi fesih etmekte haklı olduğu, davalı tarafça haklı olarak fesih edilen sözleşme nedeniyle davacının kar kaybı talebinde bulunamayacağı anlaşıldığından davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenler ve dosya içeriğine göre;
1-ASIL DAVA YÖNÜNDEN;
A) Davacı karşı davalının davasının KISMEN KABUL – KISMEN REDDİ ile, davalı karşı davacı … tarafından İstanbul … İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasına yapılan itirazın 446.022,00 TL üzerinden iptali ile takibin bu miktar üzerinden devamına, takibe takip tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 2. Maddesi uyarınca değişen oranlarda avans faizi uygulanmasına,
B) İİK’nun 67/2. Maddesi uyarınca davalı aleyhine hükmedilen alacak bedeli olan 446.022,00 TL’nin %20’si oranında olmak üzere 89.204,00 TL icra inkar tazminatına hükmedilmesine, bunun davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
a-Harçlar tarifesi gereğince alınması gereken 30.467,76 TL Karar harcından peşin alınan 10.126,35 TL harcın mahsubu ile eksik yatırılan 20.341,41 TL harcın (davanın kabul ve red oranına göre) davalı karşı davacıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
b-Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince kabul edilen (446.022,00 TL için) 31.790,88 TL nispi ücreti vekaletin davalı karşı davacıdan alınarak davacı karşı davalıya verilmesine,
c-Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince reddedilen (392.415,60 TL için) 29.494,90 TL nispi ücreti vekaletin davacı karşı davalıdan alınarak davalı karşı davacıya verilmesine,
d-Davacı karşı davalı tarafından yapılan 10.126,35 TL peşin harç, 6.865,00 TL yargılama gideri olmak üzere toplam toplam 16.991,35 TL yargılama giderinin (davanın kabul ve red oranına göre) (0,5319) 9.038,85 TL’nin davalı karşı davacıdan alınarak davacı karşı davalıya verilmesine,
e-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider/delil avansının talep halinde ve karar kesinleştiğinde ilgilisine İADESİNE,
C) KARŞI DAVANIN KABULÜ İLE, 188.289,17 TL’nin davacı karşı davalı … A.Ş’den 07/04/2014 tarihinden itibaren uygulanacak yasal faizi ile birlikte tahsili davalı karşı davacı …’ye ödenmesine,
a-Harçlar tarifesi gereğince alınması gereken 12.862,03 TL Karar harcından peşin alınan 3.216,00 harcın mahsubu ile eksik yatırılan 9.646,03 TL harcın davacı-karşı davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
b-Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince kabul edilen (188.289,17 TL için) 17.247,00 TL nispi ücreti vekaletin davacı karşı davalıdan alınarak davalı karşı davacıya verilmesine,
c-Davalı karşı davacı tarafından yapılan 150,00 TL yargılama giderinin davacı karşı davalıdan alınarak davalı karşı davacıya verilmesine,
d-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider/delil avansının talep halinde ve karar kesinleştiğinde taraflara İADESİNE,
2-BİRLEŞEN MAHKEMEMİZİN 2014/1298 ESAS sayılı dosyasında açılan davanın SÜBUT BULMADIĞINDAN REDDİNE,
a-Harçlar tarifesi gereğince alınması gereken 35,90 TL karar harcının peşin alınan 85,40 TL den mahsubu ile fazla alınan 49.50 TL nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
b-Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince 2.180,00 TL maktu ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
c-Davacı tarafından yapılan giderlerin üzerinde bırakılmasına,
d-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider avansının talep halinde ve karar kesinleştiğinde yatıran tarafa İADESİNE,
3-BİRLEŞEN İSTANBUL 11. ATM’NİN 2016/351 ESAS sayılı dosyasında açılan davanın SÜBUT BULMADIĞINDAN REDDİNE,
a-Harçlar tarifesi gereğince alınması gereken 35,90 TL karar harcının peşin alınan 15.551,78 TL den mahsubu ile fazla alınan 15.515,88 TL nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
b-Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince 50.376,38 TL nispi ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
c-Davacı tarafından yapılan giderlerin üzerinde bırakılmasına,
d-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider avansının talep halinde ve karar kesinleştiğinde yatıran tarafa İADESİNE,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren 2 Hafta süre içerisinde Bölge Adliye Mahkemesine İSTİNAF yolu açık olmak üzere oy birliğiyle verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.
Başkan …
Üye …
Üye …
Katip …