Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 10. Asliye Ticaret Mahkemesi 2014/1268 E. 2019/634 K. 10.09.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL 10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2014/1268 Esas
KARAR NO: 2019/634

DAVA : Tazminat
DAVA TARİHİ: 17/04/2009
KARAR TARİHİ: 10/09/2019

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA: Davacı vekili vermiş olduğu dava dilekçesi ile, davacı şirketin ortaklarından …’ın 24/11/2008 günü içindeki boş çek yaprakları ile birlikte çantasının arabasından çalındığını (…bank …Şb…. nolu … hesabına ait 6 adet , … nolu …Şti. hesabına ait 16 adet , “…Bankası A.Ş. …Şb. … nolu … hesabına ait 25 adet , … nolu … Şti. hesabına ait 32 adet çek yaprağı), bu olayın derhal …Polis Merkezi Amirliği’ne bildirildiğini, yapılan şikayet neticesinde Şişli Cumhuriyet Savcılığınca … haz. nolu dosyadan soruşturma başlatıldığını, tahkikatın devam ettiğini, söz konusu çek yapraklarının çalındığını ve iptalini talep ettiklerini ilgili şubelere bildirdiklerini, çeklerin piyasaya sürülmesini takiben ilgili bankalara faks çekilerek durumun bildirildiğini ancak yasa değişikliği nedeniyle TTK m. 711/3 uyarınca işlem yapılmadığını ve çeklerin arkasına karşılıksız kaşesi vurulduğunu, TTK md 724 uyarınca davalı bankanın sahte veya tahrif edilmiş çekleri işleme koymamasının gerektiğini, TTK. md. 711/3 hükmünün kaldırılmasının TTK md. 724 yükümlülüklerini de ortadan kaldırılmadığını, çeklerin başka bir şubeye veya Takasbank’a ibrazının da bankanın özen yükümlülüğünü ve işlem yapmama zorunluluğunu kaldırmayacağını, davalı banka çekleri ile birlikte çalınan …Bankası çeklerinden bir tanesinin dahi arkasına karşılıksız şerhi düşülmediğini, ilgili bankanın imza incelemesi yapmak suretiyle çekleri üzerinde işlem yapılmadığı yönünde şerh düşmek suretiyle gerekli özeni gösterdiğini ve müvekkillerinin zararlarının oluşmasını engellediğini, çalındığı kendilerine bildirildiği halde çek yapraklarındaki imzaların müvekkillere ait olup olmadıklarının kontrolünü yapmayan bankanın ağır kusurlu olduğunu, davalı gerçek kişinin davacıların çek hesabının bulunduğu şubenin müdürü olduğunu ileri sürerek, her bir davacı bir davacı için 10.000 TL olmak üzere toplam 20.000 TL maddi tazminat ile her bir davacı için 25.000 TL manevi tazminatın 30/03/2009 tarihinden itibaren ticari faiziyle davalıdan tahsiline kara verilmesini talep ve dava etmiştir.

CEVAP:Davalılar vekili vermiş oldukları cevap dilekçesi ile, davanın davalılardan … açısından husumet nedeniyle reddinin gerektiğini, davalı …’in davalı bankanın … Şubesi eski müdürü olduğunu ve halen emekli olduğunu, dava ile doğrudan veya dolaylı hiçbir ilişkisinin olmadığını, davacıların muhatabının davalı banka olduğunu, dolayısıyla husumet nedeniyle bu davalı açısından davanın reddinin gerektiğini, TTK. md. 711/3’ün kaldırıldığını dolayısıyla bankanın çeklerin ibrazında ödeme yapmaması için tek yolun mahkemece verilmiş bir tedbir kararının olabileceğini, davacıların ödemeden men talebinin kanun gereği kaldırıldığını, herhangi bir mahkeme kararına dayandırılmadığını, kendilerine bu yönde bir bildirimin yapılmadığını bildirerek, davanın reddini talep etmiştir.

DELİLLER VE GEREKÇE:
Mahkememiz (Kapatılan İstanbul …Asliye Ticaret Mahkemesinin) … esas … karar sayılı 26/06/2012 tarihli kararı ile, davacının toplam 12.624,62 TL tutarında zararının oluştuğu, davalı bankanın ve davalı banka müdürünün TTK 724 md. kapsamındaki sorumluluktan kurtulmak için gerekli özeni göstermek yerine sadece çeklerin karşılıksız kalması kaşesinin bulunmasının davacıya karşı BK. 41.md. hükmü gereğince haksız fiil oluşturduğu gerekçesiyle, davanın kısmen kabulü ile 12.624,62 TL’nin 3095 sayılı Kanun gereğince dava tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte davalılardan tahsiline, davacının manevi tazminat taleplerinin şartları oluşmadığından reddine karar verilmiş, karar taraf vekillerince temyiz edilmekle, Yargıtay 11.Hukuk Dairesinin 2012/18222 Esas 2014/6686 Karar sayılı 04.04.2014 tarihli ilamı ile;
“1-Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davalı … TAŞ vekilinin aşağıdaki (2) numaralı bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Davacılar vekili müvekkillerine ait çok sayıda boş çek yaprağının çalındığını üzerinin sahte imzalar atılarak doldurulduğunu bu şekilde tanzim edilen sahte çeklerin davalı bankaya ibraz edilmesi sonucunda davalı banka ve davalı banka şube müdürü tarafından gerekli kontroller yapılmaksızın karşılıksız işlemi gördüğünü ileri sürerek eldeki davayı açmış, mahkemece yapılan yargılama sonunda yukarıda değinilen gerekçeyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Mahkemece maddi tazminat istemine ilişkin olarak yapılan inceleme sonucunda, davacı şirketin kayıtlarında yer alan davaya konu olan çeklerin kaybından dolayı açılan davalar ve hukuki işlemler için harcanan miktarlar esas alınmak suretiyle davacıların maddi zararlarının belirlenmesi yoluna gidilmişse de şirket defterlerinde davacı … tarafından yapılan giderler yer almadığı gibi söz konusu giderlerin yapıldığı davaların sonucunun ne olduğu, davacıların açılan davaları kazanıp kazanmadıkları, açılan davalar ile davalıların eylemleri sonucunda oluşan zarar arasında illiyet bağı olup olmadığı hususlar incelenmiş değildir. Bu durumda mahkemece öncelikle davacılar tarafından açılan davaların neler olduğu, bu davaların ne şekilde sonuçlandığı, davacı … tarafından yapılan harcamalar da göz önünde bulundurulmak suretiyle tespit edildikten sonra oluşacak kanaate göre sonuca gidilmesi gerekirken eksik inceleme ve değerlendirme ile karar verilmesi doğru görülmemiş, hükmün bozulması gerekmiştir.
3-Kabule göre de davalı …’nın davalı bankanın şube müdürü sıfatıyla, yapılan işlemler sebebiyle sorumlu olduğu gerekçesine yer verilmişse de adı geçen davalının hangi eylemleri sebebiyle sorumluluğunun oluştuğu değerlendirilmeksizin, soyut ifadeler ile davalı … hakkında da kabul hükmü kurulması doğru görülmemiş, hükmün bu nedenle de bozulması gerekmiştir.
4-Öte yandan davacı tarafa ait olan çeklerin sahte imzalarla keşide edilerek piyasaya sürüldüğü ve bu şekilde davalı banka tarafından çeklere karşılıksız kaşesinin vurulduğu, bu işlemin ardından Merkez Bankası’na bildirimde bulunulduğu ancak daha sonra davalı banka tarafından düzeltme işleminin yapıldığı anlaşılmaktadır. Karşılıksız çek keşide edilmesi nedeniyle, bankaca haksız olarak, çek hesabı açma yasağı konusunda Merkez Bankasına bildirimde bulunulması halinin başlı başına manevi tazminatı gerektirmesine göre, mahkemece, davacılar hakkında Merkez Bankasına yapılan bildirim ile davacılar yönünden yasaklılık durumunun oluşup oluşmadığı üzerinde durularak, sonucuna göre karar vermek gerekirken, davacıların manevi tazminat talebinin reddi yönünde karar verilmesi dahi doğru görülmemiş, hükmün bozulması gerekmiştir.
5-Bozma sebep ve şekline göre davacılar vekilinin vekalet ücretine ilişkin temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.” gerekçesiyle bozularak gelmiş ve mahkememizin… esas numarasına kaydı yapılmıştır. Mahkememizce usul ve yasaya uygun bulunan Yargıtay bozma ilamına uyulmasına karar verilerek, yargılamaya devam olunmuştur.
Yargıtay bozma ilamı doğrultusunda dosya ek rapor tanzim etmek üzere bilirkişi heyetine tevdi edilmiş olup, bilirkişiler Emekli Banka Müdürü …, Hukukçu …ve Hukukçu … tarafından düzenlenen 09/09/2015 tarihli bilirkişi ek raporunda; davacı ticari defterleri üzerinde tekrar inceleme yapıldığını, dosyaya celp olunan mahkeme dosyalarına ait karar fotokopilerine göre toplam ödenen tutarın 9.210,31TL olarak belirlendiğini, bu tutarın 5.638,20TLlik kısmının … adına makbuz ile ödendiğinin görüldüğünü, davacının incelenen ticari defterlerine göre de toplam tutarının 12.624,62TL olarak belirlendiğini ve bu durumda genel toplam tutarın 21.834,93TL olarak belirlendiğini bildirmişlerdir.
Bilirkişi ek raporu taraflara tebliğ edilmiş olup, rapora karşı beyan ve itirazlar, tüm dosya kapsamı ve Yargıtay bozma ilamı birlikte değerlendirilmekle, dosya aktüer bilirkişi …’ye tevdi edilmiş, tanzim olunan 31/07/2018 tarihli bilirkişi raporunda; dava dosyası içine alınan her bir dosya yönünden davacı tarafından yapılan masrafların ayrı ayrı hesaplandığını, buna göre, İstanbul …ATM … esas sayılı dosyası yönünden masraf tutarının 36,30TL, İstanbul …ATM … esas sayılı dosyası yönünden masraf tutarının 83,60TL, İstanbul …ATM … esas sayılı dosyası yönünden masraf tutarının 150,40TL, İstanbul …ATM … esas sayılı dosyası yönünden masraf tutarının 329,20TL, İstanbul …ATM …esas sayılı dosyası yönünden 1.321,00TL, İstanbul …ATMnin … esas ve birleşen İstanbul…ATM … esas sayılı dosyası yönünden masraf tutarının 444,90TL, İstanbul … ATMnin … esas sayılı dosyası yönünden masraf tutarının 806,98TL, İstanbul …Sulh Hukuk Mahkemesinin … esas sayılı dosyası yönünden 154,90TL, İstanbul …İcra Huk Mah.nin …esas sayılı dosyası yönünden 184,40TL, Bakırköy …İcra Huk Mahnin … esas sayılı dosyası yönünden 34,40TL, Fatih İcra Mahkemesinin … esas sayılı dosyası yönünden 60,00TL, Kapanan Şişli…İcra Hukuk Mah.nin … esas sayılı dosyası yönünden 49,90TL, Kapanan Fatih …İcra Huk Mah.nin … D.İş esas sayılı dosyası yönünden 6,25TL, Kapanan Fatih …İcra Müd.nün … esas sayılı dosyası yönünden 6,25TL, Bakırköy …İcra Müd.nün … esas sayılı dosyası yönünden 6,25TL, kargo faturalarına ilişkin masraf yönünden 135,20TL(ödemenin kim tarafından yapıldığı tespit edilememiş), davacı vekiline yapılan vekalet ücreti ödemeleri yönünden 11.274,62TL, ihtarname masrafları yönünden 293,22TL, PTT masrafları yönünden 34,80TL olduğunu, bu tutarların 11.861,84TLsinin … Şti tarafından, 3.415,53TLsinin … tarafından yapıldığı belirtilmiştir.
Bilirkişi tarafından tanzim olunan 19/11/2018 tarihli bilirkişi ek raporuna göre de; Avukat… tarafından …Ştine KDV dahil stopaj hariç brüt 3.000,00TL tutarlı makbuzun, çek zayii ve istirdat davalarında danışma ve dilekçe hazırlama karşılığında düzenlenmiş olduğunu belirtmiştir.
Tarafların iddia ve savunmaları, dosyada toplanan deliller, Yargıtay bozma ilamın, tanzim olunan bilirkişi rapor ve ek raporları birlikte değerlendirilmekle; Davanın, davacılara ait çok sayıda boş çek yaprağının çalındığı, üzerinin sahte imzalar atılarak doldurulduğu, bu şekilde tanzim edilen sahte çeklerin davalı bankaya ibraz edilmesi sonucunda davalı banka ve davalı banka şube müdürü tarafından gerekli kontroller yapılmaksızın karşılıksız işlemi gördüğü ileri sürülerek açılmış olan maddi ve manevi tazminat davasıdır. Davacı …’ın diğer davacı şirketin ortaklarından olup, kendisine ait 24/11/2008 günü boş çek yapraklarının da içinde bulunduğu çantasının çalınmak suretiyle zayi olduğu, davacılar tarafından çeklerin çalındığının ve TTK 711/3 gereğince ödemeden men talimatı verilmesi hususunda davalı … TAŞ …Şubesine bildirimde bulunulduğu, davacılar tarafından davalıya gönderilen ihtarname ile davacılara ait çalıntı çeklerin bankaya ibrazı halinde veya takastan sorulması halinde derhal durumun emniyet birimine bildirilmesinin istendiği görülmüştür.
Maddi tazminat istemine ilişkin olarak yapılan yargılama sonucunda; davacı şirketin kayıtlarında yer alan davaya konu olan çeklerin kaybından dolayı açılan davalar ve hukuki işlemler için harcanan miktarlar esas alınmak suretiyle davacıların talep ettiği maddi zararları belirlenmiş, söz konusu giderlerin yapıldığı davaların sonucunun ne olduğu, davacıların açılan davaları kazanıp kazanmadıkları, masraf tutarlarının ne olduğu mahkememizce yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucu tespit edilmiş, bilirkişi raporundaki tespitlere göre bu tutarların 11.861,84TLsinin … Şti tarafından, 3.415,53TLsinin … tarafından yapıldığı belirtilmiş, 135,20TL tutarındaki kargo faturalarına ilişkin masrafın kimin tarafından ödendiği tespit edilememiş, ayrıca davacılar tarafından 3.000,00TL vekalet ücretinin ödendiğine ilişkin makbuz da dosyaya sunulmuştur.
Davacılar tarafından çeklerin kaybından dolayı açılan davalar hukuki işlemler nedeniyle yapılmış olan masrafların davalılardan tahsili talep edilmiş olsa da ile dava dışı sorumlular hakkında açılan ve kabulüne karar verilen davalar ile ilgili yapılan masrafların bu dava ve hukuki işlemlerin muhataplarından tahsil edilememesi halinde davalı bankanın sorumluluğuna gidilebileceği, dosya kapsamından bu masrafların sorumlu ve muhataplarından icra takibi ve sair yollarla tahsil edilemediğine dair delil bulunamadığı, reddedilen davalar yönünden ise her ne şekilde olursa olsun reddedilmiş olan bir davadan bankanın sorumluluğunun bulunmadığı, kaldı ki davacı tarafından imzaların uyuşmadığı ya da tedbir nedeniyle ödeme yapılmadığı yönünde şerh düşülse bile çekleri elinde bulunduran dava dışı sorumlulara karşı bu davaların açılması gerektiği, bu nedenle dava ve hukuki işlemler için yapılan masrafların davalının kusurundan kaynaklandığının söylenemeyeceği, davacıların çeklerin vadesinden önce ödenmek zorunda kalınması sebebi ile de maddi zarar oluştuğu iddia edilse de dosyada bu zararı ispata elverişli delilin de bulunmadığı anlaşıldığından davacılar tarafından davalı bankaya açılan maddi tazminat davasının reddine karar vermek gerekmiştir.
Manevi tazminat istemine ilişkin olarak yapılan yargılama sonucunda; olayda, dava konusu çeklerinin çalındığını zamanında bankaya bildiren davacının bu davranışının, onun kusurlu sayılmaması sonucunu doğuracağı, keşideciye atfı kabil bir kusurun varlığı da ispatlanmış bulunmadığından, söz konusu çeklere karşılıksız kaşesi vurulması ve sonucunda davacının, ticari itibarının sarsılması durumları dikkate alındığında, manevi tazminatın niteliği gereği zenginleşme aracı olarak öngörülmemekle birlikte, davacılardaki manevi üzüntünün giderilmesini karşılayacak nitelikte de olması dikkate alındığında, davacı … için 5.000TL, davacı … Şti için 5.000TL olmak üzere toplam 10.000TL manevi tazminatın davalı …’den davacılara verilmesine karar vermek gerekmiştir.
Öte yandan diğer davalı …’nın ayrı bir tüzel kişiliği bulunana bankanın çalışanı (şube müdürü) olduğu ve banka adına işlem yaptığı anlaşıldığından bu davalıya husumet yöneltilemeyeceği kanaatine varılmakla, davalı …’ya karşı açılan maddi ve manevi tazminat davalarının ayrı ayrı husumet yönünden reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki hüküm tesis olunmuştur.

HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenler ve dosya içeriğine göre;
A-Maddi tazminat talebi yönünden;
1-Davalı …’ ya karşı açılmış olan maddi tazminat davasının husumet yönünden REDDİNE,
2-Davalı …A.Ş.’ ye açılan maddi tazminat davasının sübut bulmadığından REDDİNE,
3-Davalı …’ya açılan maddi tazminat davasında husumet yönünden red kararı verildiğinden; karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince takdir olunan 2.725,00TL vekalet ücretinin davacılardan alınarak davalı … vekiline verilmesine,
4-Maddi tazminat davası yönünden; karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince takdir olunan 2.725,00TL vekalet ücretinin davacılardan alınarak davalı … TAŞ vekiline verilmesine,
B-Manevi tazminat talebi yönünden;
1-Davalı …’ ya karşı açılmış olan manevi tazminat davasının husumet yönünden REDDİNE,
2-5.000,00 TL manevi tazminatın davalı …A.Ş.’ den alınarak davacı …’ a ödenmesine,
3-5.000,00 TL manevi tazminatın davalı …A.Ş.’ den alınarak davacı …ŞTİ.’ ne ödenmesine,
4-Fazlaya ilişkin manevi tazminat taleplerinin REDDİNE,
5-Kabul edilen manevi tazminat davası yönünden; karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince takdir olunan 2.725,00TL vekalet ücretinin davalı … ‘den alınarak davacılar vekiline verilmesine,
6-Red edilen manevi tazminat davası yönünden, karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince takdir olunan 2.725,00TL vekalet ücretinin davacılardan alınarak davalı … vekiline verilmesine,
7-Davalı …’ya açılan manevi tazminat davasında husumet yönünden red kararı verildiğinden; karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince takdir olunan 2.725,00TL vekalet ücretinin davacılardan alınarak davalı … vekiline verilmesine,
C-Bu dava nedeniyle alınması gereken 683,10TL karar ve ilam harcının peşin olarak alınan 945,00TLden mahsubu ile fazla alınan 261,90TLnin davacılara iadesine (Bozmadan önceki kararla iade edilen harç olması halinde, bakiye kısmın iadesine),
D-Davacı tarafından bozmadan önce yapılan 1.693,10TL ve bozmadan sonra yapılan 2.936,60TL olmak üzere toplam 4.629,70TL yargılama giderinin davanın kabul ve red oranına göre (0,14) hesaplanan 648,15TLsinin davalı … TAŞ’den alınarak davacılara verilmesine, bakiye kısmın davacılar üzerinde bırakılmasına,
E-Davalı … TAŞ tarafından yapılan 100TL yargılama giderinin davanın kabul ve red oranına göre (0,86) hesaplanan 86,00TLsinin davacılardan alınarak bu davalıya verilmesine, bakiye kısmın davalı üzerinde bırakılmasına,
F-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı, Yargıtay temyiz yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip …
e-imzalı

Hakim …
e-imzalı