Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2023/382
KARAR NO : 2023/515

DAVA : Ticari Şirket (Bilgi Alma Ve İnceleme Hakkı İhlali)
DAVA TARİHİ : 02/06/2023
KARAR TARİHİ : 08/09/2023

Mahkememizde görülmekte olan Ticari Şirket (Bilgi Alma Ve İnceleme Hakkı İhlali) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacılar vekili dava dilekçesinde, Müvekkilleri … ve …, davalı … Şirketi (“Şirket”)’nin pay sahipleri olduğunu, davalı şirketin toplam 24.000.000 TL nominal değerdeki 2.400.000.000 adet paydan oluşan sermayesinden, müvekkilleri … 542.723.166 adet pay ve … 20.690.000 adet pay sahibi olup bu konuda bir çekişme bulunmadığını, davalı Şirket genel kurulu, 24 Mayıs 2023 tarihinde 2022 mali yılı erteleme üzerine olağan toplantısını yapmak üzere toplantıya çağrıldığını, davalı şirket 2022 mali yılına ilişkin olağan genel kurulu, 31 Mart 2023 tarihinde toplanmış, finansal tabloların müzakeresi ve buna bağlı konuların görüşülmesinin ertelenmesi talebinde bulunulması üzerine 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu (“TTK”)’nun 420 nci maddesi uyarınca bir kısım maddelerin görüşülmesi ertelendiğini, bu defa görüşülmesi ertelenen konular görüşülmek üzere 4 Mayıs 2023 tarihli Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nde yapılan ve üstyazı ile pay sahiplerine gönderilen çağrıya göre davalı Şirket genel kurulu;
1. Açılış ve toplantı başkanlığının oluşturulması,
2. Yönetim kurulunca hazırlanan yıllık faaliyet raporunun ve bağımsız denetim raporunun okunması ve müzakeresi
3. 2022 yılına ait bilanço ve kâr/zarar hesaplarının okunması, müzakeresi ve onaylanması
4. Yönetim Kurulu üyelerinin ayrı ayrı ibrası,
5. Yeni yönetim kurulu üyelerinin seçimi, ücret ve prim haklarının belirlenmesi,
6. Yönetim kurulu üyelerinin şirket konusu işlerle iştigal etmelerine TTK’nın 395. ve 396. maddeleri gereğince müsaade edilmesi
7. Dilekler ve kapanış gündem maddelerinden oluşmak üzere toplantıya çağrıldığını,
Müvekkillerinin, öncelikle finansal tabloların müzakeresi ve buna bağlı konuların görüşülmesinin ertelenmesine neden olan sorularını şirkete bilgi alma ve inceleme hakkı kapsamında iletmiş, ancak davalı şirket tarafından bunlara karşı gönderilen cevabi ihtarnamede sorular karşılanmış gibi görünse de gerçekte bir kısmı cevaplanmış, bir kısmı geçiştirildiğini, müvekkilleri … ve M. Necmettin Tüfekçi, vekilleri vasıtasıyla … 6. Noterliğinden sadır … tarihli ve … yevmiye no.lu ihtarname ile müşahhas soru ve inceleme taleplerini şirkete göndermiş, davalı şirketçe … 37. Noterliğinden sadır … tarihli ve … yevmiye no.lu ihtarname ile cevaplar sunulmuş, bu yazılı cevaplar haricinde inceleme hakkı kapsamında herhangi bir belge müvekkillerin incelemesine sunulmadığını, bu konuda da bir çekişme bulunmadığını, davalı Şirket tarafından verilen yazılı cevapların da bir kısmı sorulan soruları karşılarken, bir kısmı cevap verilmiş gibi görünmekle birlikte esasen geçiştirmeye yönelik sözde cevaplar olduğunu, davalı şirketin 2022 mali yılına ilişkin erteleme üzerine 24 Mayıs 2023 tarihlinde toplanan olağan genel kurul toplantısının (“GK Toplantısı”) başlangıcından sonuna kadar müvekkillerince hazır bulunanlar listesinin hazırlanmasına ve tüm gündem maddelerine ilişkin, daha önce sorulup davalı şirket tarafından karşılanmamış veya geçiştirilmiş olan somut sorular tekrar yöneltilmiş ve gerekli defter ve belge inceleme talepleri sunulmuş, ancak toplantıya katılan yönetim kurulu üyeleri tarafından müvekkillerinin bilgi alma taleplerinin öneme haiz büyük bir kısmı ve inceleme taleplerinin ise tamamı gerekçesiz ve haksız olarak reddedilmiş veya cevapsız bırakıldığını, GK Toplantısı’na ait toplantı tutanağı ve eklerinden de görüleceği üzere, müvekkillerinin GK Toplantısı başlangıcından sonuna kadar pay sahipliği haklarını kullanabilmeleri için gerekli olan ve gerek hazır bulunanlar listesinin hazırlanması, gerek ise gündem maddelerinin müzakeresiyle ilgili tüm soruları gayet açık ve net bir şekilde somut olarak sorulmuş, incelenmek istenen belgelerin verilerek incelenmesi talep edildiğini, müvekkillerinin, özellikle daha önce sorulup davalı şirket tarafından gerçekten cevaplanmış olan soruları tekrardan kaçınmış, davalı şirketçe cevaplanmamış veya geçiştirilmiş olanları toplantı esnasında sunmuş olmasına rağmen, davalı şirket yönetim kurulu tarafından, bir kısım sorulara cevap verilirken bir kısım sorulara ilişkin yine daha önce verilmiş olan cevaplar tekrar edilmiş, açıkta kalan hususlara ilişkin hiçbir cevap verilmediğini, tutanakta cevap verilmiş gibi görünse de, bu cevaplar, soruların cevabı değil, davalı şirketin daha önce gönderdiği cevabi ihtarnamesinin bir kısmındaki gibi geçiştirmeye yönelik birtakım açıklamalardan ibaret olduğunu, ayrıca müvekkillerinin inceleme hakkı kapsamında talep ettiği belgelerin tamamı davalı şirket tarafından “gizlilik hükümleri sebebiyle şirket harici üçüncü kişilerle paylaşılamayacağı ve bilgi alma ve inceleme talebinin hakkın kötüye kullanılması niteliğinde olduğu” gibi göstermelik gerekçelerle reddedildiğini, müvekkillerinin taleplerinin bu şekilde reddedildiği konusunda da herhangi bir çekişme olmadığını, ancak toplantıya katılan bu yönetim kurulu üyeleri tarafından ileri sürülen müvekkillerinin bilgi alma ve inceleme hakkı kapsamındaki taleplerinin reddi gerekçelerinin haksız olduğunu, TTK’nın 437 nci maddesinin ikinci fıkrasında pay sahiplerinin genel kurulda yönetim kurulundan, şirketin işleri hakkında bilgi verilmesini isteyebileceği, verilecek bilgilerin hesap verme ve dürüstlük ilkeleri bakımından özenli ve gerçeğe uygun olması gerektiğinin belirtildiğini, yine TTK’nın 437 nci maddesinin dördüncü fıkrasında şirketin ticari defterleriyle yazışmalarının, pay sahibinin sorusunu ilgilendiren kısımlarının incelenebilmesi için genel kurulun açık izni veya yönetim kurulunun bu hususta kararı gerekeceği, izin alındığı takdirde incelemenin bir uzman aracılığıyla da yapılabileceğinin düzenlendiğini, keza TTK’nın 437 nci maddesinin altıncı fıkrasında, pay sahiplerinin bilgi alma ve inceleme hakkının esas sözleşme veya şirket organlarından birinin kararıyla kaldırılamayacağı veya sınırlandırılamayacağının belirtildiğini, bu açık yasa hükümlerine rağmen, olağan genel kurul dolayısıyla tüm mali tablolar ve raporlar dürüst resim ilkesine uygun olarak hazırlanıp pay sahiplerinin incelemesine sunulması ve mali tablolar ve raporlar ile ilgili açıklığa kavuşturulması gereken hususlar, ilave bilgi ve belge talepleri ile finansallardaki belirsizlikler dolayısıyla sorulan soruların cevapları davalı şirket tarafından karşılanması gerekirken, tüm bu gereklilikler göz ardı edilerek gerçekleştirilen bu talihsiz olağan genel kurul toplantısı esnasında müvekkillerince yöneltilen bilgi alma ve inceleme talepleri, daha önce benzer sorular sorulduğundan bir kez daha aynı cevapların verileceğini, gerekli tüm bilgi ve belgelerin önceden paylaşıldığı ve paylaşılacak başka bir bilgi ve belge bulunmadığını, incelenmek istenen belgelerin gizlilik hükümleri gereği pay sahiplerinin bilgisine sunulamayacağı, bilgi alma ve inceleme talebinin hakkın kötüye kullanılması niteliğinde olduğu belirtilmek suretiyle tabiri caizse geçiştirilerek haksız olarak reddedildiğini, GK toplantısı esnasında müvekkillerinin bilgi alma ve inceleme taleplerinin haksız olarak reddi ile toplantıda kararların müzakeresi söz konusu olmamış, orada sözde bir müzakere varmış gibi görünmüş ancak gündem maddelerinin tamamı müzakere edilmeksizin karara bağlanmış, en önemli pay sahipliği haklarından olan bilgi alma ve inceleme hakkı kullandırılmadığını, ne var ki, huzurdaki dava konusu GK Toplantısı, davalı şirketin, müvekkillerinin bilgi alma ve inceleme haklarını ihlal ettiği ilk toplantı olmadığını, geçmiş yıllarda da birçok hak ihlali yaşandığını, bu kapsamda, davalı şirketin 17 Mayıs 2022 tarihinde gerçekleştirilen 2021 mali yılına ilişkin erteleme üzerine olağan genel kurul toplantısı kapsamında müvekkillerince yöneltilmiş bilgi alma ve inceleme haklarının da ihlal edildiğini, halihazırda … 5. Asliye Ticaret Mahkemesi nezdinde … Esas no.lu dosyada devam eden bilgi alma ve inceleme yargılaması kapsamında düzenlenmiş 5 Nisan 2023 tarihli bilirkişi raporu ile tespit edildiğini, 2021 mali yılında olduğu gibi huzurdaki dava konusu 2022 mali yılına ilişkin GK Toplantısında da davalı şirketin tutumu değişmediğini, hak ihlallerine devam edildiğini, Genel Kurulu toplantıya çağıran yönetim kurulunun yok hükmünde olduğu dolayısıyla çağrının da yok hükmünde olduğunu ve toplantıda alınan kararların da yok hükmünde olduğunu, hazır bulunanlar listesinin hukuka aykırı düzenlendiğini, ayrıca toplantı esnasında müvekkillerince sunulmuş muhalefet şerhlerinde belirtilen başkaca hususlar nedeniyle de alınan kararların sakat olduğu gibi müzakere de edilmeksizin alınan bu kararların yokluğunu, butlanı veya iptaline ilişkin dava da ayrıca açılacak olup dava konuları farklı olduğundan burada bu hususlara değinilmeyeceğini, ancak bu hususlara ilişkin dava ve tüm haklarının saklı olduğunu, tüm bu sebeplerle, TTK’nın 437 nci maddesinin beşinci fıkrası uyarınca, bilgi alma ve inceleme istemleri geçiştirildiğini, cevapsız bırakıldığını ve haksız olarak reddedildiğini ve ertelenmiş olan müvekkillerinin toplantı tarihi olan 24 Mayıs 2023 tarihinden itibaren öngörülmüş on günlük süre içerisinde huzurdaki bilgi alma ve inceleme davasını açma gereği hasıl olduğunu belirterek davanın kabulüne, davalı şirketin belirtilen hususlarda özenli, gerçeği aynen yansıtan, dürüst hesap verme ilkelerine uygun, doyurucu içeriği ve niteliği haiz bir şekilde yazılı bilgi vermesi ve incelenmesi talep edilen belge ve kayıtları incelemeye açması ve tasdikli suretlerini müvekkillerine vermesi için davalı şirkete talimat verilmesine, bir uzman veya uzmanlar eşliğinde ve tarafımızca da katılım sağlanarak bu incelemenin genel kurul dışında yapılmasına, dava vekalet ücreti, yargılama giderleri, harç, sair masrafların davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde, TTK. m. 437. uyarınca genel kurul tarihinden en az 15 gün önce şirket merkezinde inceleme için hazır bulundurulmuş ve 14.03.2023 tarihli tutanak ile davacılar tarafından teslim alındığını, finansal tablolar ve faaliyet raporundan pay sahipleri nitelikli ve yeterli bilgiye ulaşıldığını, … 6. Noterliğinin… tarihli ve … yevmiye nolu ihtarnamesine davalı şirket tarafından … 37. Noterliğinin… tarihli ve … yevmiye nolu ihtarnamesi ile cevap verildiğini, davacıların 2018 yılından bu yana şirkete yönelttikleri tüm soruların cevaplandığını, şirket tarafından hiçbir pay sahibinin hiçbir bilgi talebi ve sorusunun cevapsız bırakılmadığını, davacılara genel kurul toplantısı öncesinde TTK. m. 437/5 kapsamında bilgi alma ve inceleme hakkı kullandırıldığını, genel kurul toplantısında pay sahipleri tarafından gündeme ilişkin sorulan ve tekrar niteliğine bulunan soruları cevaplandırıldığını, davalı şirket, davacıların gündemle ilgili konulara ilişkin bilgi almalarına karşı çıkmayıp gündemle ilgili konularda bilgi edinme hakkının kullandırıldığını, davacıların ihtarnamelerinde cevaplanmamış ve karşılanmamış herhangi bir sorusu ve talebi bulunmamasına rağmen 24.05.2023 tarihli genel kurul toplantısında aynı sorular tekrar sorulduğunu, genel kurul toplantısında davacıların bilgi edinme hakkı kapsamında olan tüm istemleri cevaplanmış ve TTK. 437/5 anlamında bilgi verildiğini, davacıların kanunun aradığı anlamda bilgi edinme hakkı kapsamını aşan ve pay sahipliği haklarının kullanılması bakımından gerekli mahiyet taşımayan talepler ile huzurdaki davayı açtıklarını, genel kurul toplantısında diğer pay sahiplerinin yönelttiği sorulara verilen cevaplar ile de davacıların şirketin işleri yönetim ve içinde bulunduğu durum hakkında fazlasıyla bilgi sahibi olarak genel kurulda oy kullandıklarını, 24.05.2023 tarihli genel kurul toplantısının yönetim kurulu faaliyet raporunun ve bağımsız denetim raporunun okunması ve müzakeresine ilişkin 2 nolu gündem maddesi altında diğer pay sahipleri … ve…’in de tüm talepleri ve sorularına da cevap verildiğini, davacıların yönettiği sorular dışında diğer pay sahipleri…’in sorularına şirket tarafından verilen cevaplar ile de şirket işleri ve şirketin genel durumu hakkında bilgi sahibi olduğunu, davalı şirket ve içerisinde bulunduğu … Şirketlerine 2017 mali yılından itibaren davacılar ve birlikte hareket ettikleri diğer pay sahipleri tarafından açılan ve sayısı 75′ e yaklaşan davalarda tüm finansal tablolar bilirkişi heyetleri tarafından incelendiğini, davacıların açtığı genel kurul iptal, özel denetçi tayini, alacak davalarında farklı mahkemelerde farklı heyetler ile bilirkişi incelemeleri yapıldığını, tanzim olunan bilirkişi raporları neticesinde şirketin faaliyeti, işlemleri, ekonomik ve mali durumu hakkında kanunun aradığı anlamda bilgi sahibi olduklarını, müvekkili şirket ve içerisinde bulunduğu … Şirketleri, bilirkişi incelemeleri için defter ve belgeleri ile rapor tanzimi için gerekli görülen tüm bilgi ve belgeleri bilirkişi heyetlerinin incelemelerine sunduklarını, davalarda ileri sürdükleri tüm talepleri kalem kalem inceleyen davacılar, şirketin işleri hakkında tam olarak bilgi sahibi olduklarını, davacılardan … tarafından açılan davanın dava harçları yatırılmamış olmadığından ve kanun gereğince davanın açılması 10 (on) günlük hak düşürücü süreye tabi olduğundan yatırılması için süre verilemeyeceğinden, işbu davadan tefriki suretiyle davasının usul yönünden reddine, … 6.Noterliği nin … tarihli ve … yevmiye nolu ihtarnamesinde bilgi alma ve inceleme hakkı ihlali iddiası ile açılan davanın TTK md. 437/5 uyarınca ret tarihi olan cevabi ihtarnamenin tebliğ tarihinden itibaren 10 (on) günlük sürede açılmadığı gözönünde bulundurularak bu talepler yönünden davalarının usul yönünden reddine, esas yönünden cevap dilekçemizde yer alan hukuki nedenler ile Yargıtay kararları gözönünde bulundurularak bilgi alma ve inceleme hakkının sınırını aşan davanın reddine, …AŞ’nin … 6.Noterliği ‘nin … tarihli ve … yevmiye nolu cevabi ihtarnamesinde ve 24 Mayıs 2023 tarihinde yapılan 2022 mali yılı ertelenen genel kurul toplantısında özenli, gerçeği aynen yansıtan, dürüst hesap verme ilkelerine uygun, doyurucu içeriği ve niteliği haiz bir şekilde yazılı bilgi vermiş olması, TTK 437/1 maddesindeki sınırlamanın dışında ve maddede tanınan hakları aşar nitelikte bilgi, belge verilmesi, uzman eşliğinde ve icra marifetiyle inceleme yapılması, tasdikli suret verilmesi için talimat verilmesi taleplerinin reddine, dava vekalet ücreti, yargılama giderleri, harç, sair masrafların davacılara yükletilmesine karar verilmesini savunmuştur.
Tüm Dosya Kapsamı Birlikte Değerlendirildiğinde
Dava, bilgi alma ve inceleme istemine ilişkindir.
Davalı şirketin 24 Mayıs 2023 tarihinde yapılan 2022 mali yılı genel kurul toplantı tarihinden önce davacı tarafından dava dilekçesine konu hususlarla ilgili olmak üzere … 6. Noterliğinin … tarihli ve … yevmiye nolu ihtarnamesinin keşide edildiği ve bilgi alma talebinde bulunulduğu, davalı şirket tarafından … 37. Noterliğinin …tarihli ve … yevmiye nolu ihtarname ile bilgi talep edilen konulara cevap verildiği, davacı tarafından bilgi alma ve inceleme talebinin 24 Mayıs 2023 tarihinde yapılan 2022 mali yılı genel kurul toplantısında yinelendiği ve davalı şirket tarafından bilgi alma talebinin cevapsız bırakıldığı iddiasıyla işbu davanın ikame edildiği anlaşılmaktadır.
TTK. 437.maddesinde pay sahiplerinin genel kuruldan, yönetim kurulundan şirketin işleri hakkında bilgi isteyebileceği, bilgi alma veya inceleme işlemleri cevapsız bırakılan, haksız olarak reddedilen, ertelenen veya bilgi alamayan pay sahibinin reddi izleyen 10 gün içerisinde, diğer hallerde makul bir süre içerisinde şirketin merkezinin bulunduğu Asliye Ticaret Mahkemesine başvurabileceği, başvurunun basit yargılama usulüne göre inceleneceği, mahkeme kararının kesin olduğu düzenlenmiştir.
MK m.2 uyarınca , sahibi bilgi alma ve inceleme hakkını kötüye kullanmamalıdır. Onlarca soru sorulması ,sır olduğu aşikar olan konularda pay bilgi veya belge istenmesi, genel kurulun çalışamaz duruma sokulması gibi davranışlar dürüstlük kuralına aykırıdır. Verilecek bilgi pay sahipliği haklarının kullanılması bakımından gerekli ise soru cevaplandırılır. Merak gidermek veya ortaklık dışı çevrelere yarar sağlamak için soru sorulamaz…. Pay sahiplerinin ortaklıkla ilgili sorularının cevapları yani verilecek bilgiler hesap verme ve dürüstlük ilkeleri bakımından özenli ve gerçeğe uygun olmalıdır. Bağlı ortaklıklar ile ilgili bilgiler de özenli ,gerçeği aynen ve dürüstçe yansıtan hesap verme ilkelerine uygun ve doyurucu nitelik taşımalıdır. (Poroy/Tekinalp/Çamoğlu Ortaklıklar Hukuku II,14.Bası,sayfa 60-61)
Somut talep yönünden yapılan inceleme sonucunda … 6. Noterliğinin … tarihli ve … yevmiye nolu ihtarnamenin detaylı içeriği ile dava dilekçesinin (4-19.sayfada özetlenen) içeriğinden davacıların, bilgi talep ettikleri konulara vakıf oldukları, bilgi alma taleplerinin esasen işlemlerin gerekçelerine ilişkin olduğu anlaşıldığından davacının dava açmakta hukuki yararı bulunmadığı kanaatine varılmakla davanın reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının usulden REDDİNE,
2-Hüküm tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesine göre tahsil edilmesi gereken harç 269,85-TL olduğundan peşin alınan 179,90 TL’nin mahsubu ile bakiye 89,95 TL’nin davacılardan tahsili ile hazineye gelir kaydedilmesine,
3-Yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ne göre hesap ve takdir edilen 9.200,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Gider avansının kalan kısımlarının karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, yüzüne karşı, TTK. 437/5 maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 08/09/2023

BAŞKAN

ÜYE

ÜYE

KATİP