Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2022/931
KARAR NO:2022/1008

DAVA:Demuraj Alacağından Kaynaklanan İtirazın İptali,Alacak ve Haksız Rekabetten Kaynaklanan Tespit, Tazminat ve Haksız Rekabetin Önlenmesi
DAVA TARİHİ:02/12/2022
KARAR TARİHİ:12/12/2022

Mahkememizde görülmekte olan Demuraj Alacağından Kaynaklanan İtirazın İptali,Alacak ve Haksız Rekabetten Kaynaklanan Tespit, Tazminat ve Haksız Rekabetin Önlenmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, müvekkili davacı … Sanayi ve Ticaret A.Ş’nin uzun yıllara sâri olarak- İran İslam Cumhuriyetine en çok tarım ürünü tedarik eden şirket konumunda olduğunu, davalı gerçek kişilerden …, İran ile olan ticaretin yürütülmesinde yakın zamana kadar müvekkili şirket nam ve hesabına İran’daki müşterilerle ve operasyonla ilgilenmiş, bu vesileyle de müvekkili şirketin ticari sırlarına vakıf olduğunu, çeşitli şüpheler üzerine yapılan savcılık şikâyeti kapsamında elde edilen delillerle, …’ın uzun bir süredir diğer davalılar … ve … ile eylem ve irade birliği içerisinde hareket ettiğine ve bu şahısların kasıtlı, dürüstlüğe aykırı ve hileli eylemleriyle müvekkilinin İran’daki müşteri portföyünü …’ın sahibi ve yöneticisi olduğu davalı … …’ya kaydırdıklarına, 500.000 TL sermaye ile kurulan davalı … …’nun kuruluşundan birkaç ay sonra, haksız rekabet teşkil eden eylemler neticesinde yıllık 300 Milyon Euro ticaret hacmine ulaştığına, bu ticaret hacmine konu tüm ticari faaliyetlerin haksız rekabet teşkil ettiğine muttali olunduğunu, müvekkili şirket Arasa’nın, davalı yanların hukuka aykırı eylemleri ile bütün ülke pazarının kaybedilmesinden önce, İran ile yürüttüğü ticaretin yıllık hacmi ortalama yarım milyar Euro üzerindedir ve karşı yanların hukuka aykırı eylemleri neticesinde müvekkili şirketin bütün bir ülke pazarını kaybettiğini, karşı yanların hukuka aykırı eylemleri aynı zamanda çok sayıda suç normunu ihlal etmekte ve bu konuda haklarındaki savcılık soruşturması devam ettiğini, gerçek kişi davalılar hakkında devam eden ceza soruşturmaları kapsamında, yurtdışına çıkış yasağını konu alan adli kontrol kararları verildiğini, ancak her ne kadar karşı yan hakkında verilen yurt dışına çıkma yasakları bulunsa da …’ın İran İslam Cumhuriyeti vatandaşlığı dışında Dominik Cumhuriyeti vatandaşı olduğu bilindiğini, davalılardan … ve … … hakkında itirazın iptali talebine konu takip başlatılmadan önce ihtiyati haciz talebinde bulunulduğunu, talebin …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …. sayılı kararı ile talep konusu alacak kalemi olan 230,518.817,95 TL (12.928.197,88 Euro karşılığı) üzerinden kabul edildiğini, takiben karşı yanların yapmış olduğu itiraz ihtiyati haciz kararı veren mahkemece reddedildiğini, söz konusu alacak kalemi açısından …. İcra Müdürlüğünün … E. sayılı dosyası tahtında esas takibe geçilmiş ve fakat borçluların itirazı üzerine takibin durduğunu, takiben tüm davalılar ve işbu davaya konu edilen tüm zarar kalemleri açısından zorunlu arabuluculuk başvurusu yapılmış ise de netice alınmadığını, davalı yanların hukuka aykırı eylemleri neticesinde, müvekkilinin ülkemize milyonlarca dolar katkı sağlayan ticari faaliyeti büyük ölçüde sekteye uğramış, müvekkilinin 2019-2021 yıllarında yıllık ortalama 670 milyon Euro’luk ticaret yaptığı pazar’ı davalıların hukuka aykırı eylemlerinden ötürü büyük ölçüde kaybetmiş ve toplamda 100 Milyon Euro’yu aşkın bir zarara uğramış, bu zararın tazmini için dava öncesi tüm yollar tüketilmesine karşın bir netice alınamamış ve bu nedenle eldeki uyuşmazlığın mahkeme huzuruna taşınması zorunluluğu doğduğunu belirterek davalı yanların eylemlerinin bir kül olarak haksız rekabet teşkil ettiğinin tespitine [TTK md.56 f.1/a], davalılar … ve … … Dış Ticaret A.Ş. yönünden, … İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyasına […. İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyası ile birleşen] yapılan haksız itirazın iptaline, takibin kaldığı yerden devamına ve takip konusu alacağın %20’si oranında icra inkâr tazminatı ödenmesine, 3 ve 4 no.lu davalılar yönünden de [2] numaralı talepte yer alan takibe konu alacağın-12.928.197,88 Euro- müştereken ve müteselsilen tahsiline, tüm davalılar yönünden, irade birliği içerisinde gerçekleştirdikleri ve haksız rekabet teşkil eden sistematik eylemleri nedeniyle, müştereken ve müteselsilen sorumlu oldukları, Faiz zararı: 1.142.214,42 Euro toplam zararın şimdilik 10.000 Euro’luk kısmının tüm davalılardan müştereken ve müteselsilen tazminine, [HMK md.109 f.1 uyarınca bu zarar kalemine ilişkin talep kısmi dava olarak ikame edilmiştir] müvekkil tarafından İran’daki müşterilere satılmak üzere tedarik edilen malların Hindistan’a daha düşük fiyata satılmasından kaynaklanan zarar: 2.980.817,42 Euro toplam zararın şimdilik 10.000 Euro’luk kısmının tüm davalılardan müştereken ve müteselsilen tazminine, [HMK md.109 f.1 uyarınca bu zarar kalemine ilişkin talep kısmi dava olarak ikame edilmiştir] tüm davalılar yönünden, irade birliği içerisinde, sistematik, planlı ve kötü niyetli olarak müvekkil şirketin pazar payını gasp etmeleri ve müşterilerini davalı tüzel kişi … …’ya bağlamaları nedeniyle, dava tarihi itibariyle hesabı mümkün olmayan TTK md.56 f.1/d-e uyarınca davalıların elde etmesi muhtemel -bu aşamada belirsiz olan- menfaatin -şimdilik 10.000 Euro- müvekkile devrine, [HMK md.107. f.1 uyarınca belirsiz alacak davası olarak ikame edilmiştir] tüm zarar kalemlerinin gerçekleştikleri anda muaccel hale geldiği de nazara alınarak, 3095 s. Kanun md.4/a uyarınca, her alacak kalemi açısından ayrı ayrı olmak üzere, muacceliyet tarihinden itibaren Devlet Bankalarının o yabancı para ile açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faiz oranı üzerinden faizi ile ödenmesine, yabancı para alacağına konu zarar kalemleri açısından, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu [“TBK”] md.99 f.3 uyarınca fiili ödeme tarihindeki kur üzerinden tahsiline, davalı yanların neden olduğu haksız rekabetin men’ine [TTK md.56 f.1/b]; davalı yanların sebebiyet verdiği haksız rekabet neticesinde oluşan maddi durumun ortadan kaldırılmasına, haksız rekabetin işlenmesinde etkili olan araçların ve malların imhasına [TTK md.56 f.1/c]; davalılar hakkında TTK md.56 f.1/b ve TTK md.56 f.1/c uyarınca verilecek hükmün, haksız rekabete konu malları davalılardan ticari amaçla alan kişiler hakkında da icra edilmesine, mahkemece verilecek ilamın gerek Türkiye’de gerekse de İran İslam Cumhuriyeti’nde tirajı 50.000 ve üzeri olan bir gazetede yayımlanmasına, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalılara tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Tüm Dosya Kapsamı Birlikte Değerlendirildiğinde
Dava, davacı şirket ile tarım ürünlerinin tedariki hususunda anlaşmaya varıldığı belirtilen dava dışı İran Devletinde mukim şirketlerin, deniz yoluyla taşınan tarım ürünlerini teslim almaması sebebiyle ödenen demuraj bedellerinden ibaret zararın , deniz yoluyla taşınan ve dava dışı şirketler tarafından teslim alınmayan tarım ürünlerinin Hindistan Ülkesinde mukim bir şirkete daha düşük bedelle satılması sebebiyle oluşan zararın, tarım ürünlerinin dava dışı İran Devletinde mukim şirketler tarafından teslim alınmaması ve sözleşme bedelinin zamanında ödenmemesi sebebi ile ürünün tedarik edildiği satıcıya borcun ödenebilmesi için katlanılan faiz zararlarının, davacının tarım ürünlerinin tedariki hususunda süregelen ticari ilişkisi olduğu iddia edilen dava dışı İran Devletinde mukim şirketlerle olan ticari ilişkinin haksız rekabet teşkil eden eylemlerle engellenmesi nedeni ile oluşan zararın tahsili ve demuraj zararı yönünden başlatılan takibe itirazın iptali isteminin yanında davalıların eylemlerinin haksız rekabet oluşturduğunun tespiti, haksız rekabetin men’ine, davalı yanların sebebiyet verdiği haksız rekabet neticesinde oluşan maddi durumun ortadan kaldırılmasına, haksız rekabetin işlenmesinde etkili olan araçların ve malların imhasına , davalılar hakkında TTK md.56 f.1/b ve TTK md.56 f.1/c uyarınca verilecek hükmün, haksız rekabete konu malları davalılardan ticari amaçla alan kişiler hakkında da icra edilmesine, mahkemece verilecek ilamın gerek Türkiye’de gerekse de İran İslam Cumhuriyeti’nde tirajı 50.000 ve üzeri olan bir gazetede yayımlanmasına karar verilmesi istemine ilişkindir.
Talep edilen zarar kalemlerinden demuraj (sürastarya parası) zararı, TTK’nın “Deniz Ticareti” başlıklı beşinci kitabının 1171.Maddesinde düzenlenmiş olup talep edilen bu zararın kadri maruf olup olmadığı hususundaki ihtilafı çözmekle görevli mahkemenin de aynı kanunun 5/2.maddesi kapsamında İstanbul ilindeki deniz ticaretine ve deniz sigortalarına ilişkin hukuk davalarına bakmakla görevlendirilen … 17. Asliye Ticaret mahkemesine (Denizcilik İhtisas Mahkemesi) ait olduğu, ticaret mahkemesinin görev alanına giren haksız rekabete ilişkin istemler ile sürastarya parasından kaynaklı zarar istemlerinin birlikte talep edilmesi halinde davaya ihtisas mahkemesi tarafından bakılması gerektiği anlaşılmakla HMK 114/1-c VE HMK 115/2 maddeleri uyarınca mahkememizin görevsizliği yönünde aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda belirtildiği üzere;
1-) HMK 114/1-c VE HMK 115/2 maddeleri uyarınca davacının davasının dava şartı – görev yönünden USULDEN REDDİNE,
2-)Görevsizlik kararının kesinleşmesine müteakiben 2 hafta içerisinde mahkememize başvurulması halinde, dosyanın görevli … ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ’NE (DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ’NE) GÖNDERİLMESİNE,
3-)HMK 20.maddesi uyarınca dosyanın görevli mahkemeye gönderilmesi için süresinde başvurulmadığı takdirde davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesine,
4-)HMK 331/2 maddesi gereğince yargılama gideri, harç ve vekalet ücretinin görevli mahkeme tarafından değerlendirilmesine,
5-)Görevsizlik kararının kesinleşmesinden itibaren 2 hafta içerisinde görevli mahkemeye başvurulmadığı takdirde harç, yargılama gideri ve vekalet ücreti konusunda ek karar yazılmasına,
Dair mahkememiz gerekçeli kararının HMK 345 maddesi gereğince taraflara tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkememize veya mahkememize gönderilmek üzere başka yer mahkemesine dilekçe verilmek ve istinaf başvurma ve karar harçları ile istinaf gider avansının tamamı ödenmek suretiyle, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi İlgili Hukuk Dairesince incelenebilmesi için tarafların istinaf yoluna başvuru hakkı açık olmak üzere oybirliği ile karar verildi. 12/12/2022

BAŞKAN …

ÜYE …

ÜYE …

KATİP …