Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/235
KARAR NO : 2023/121

DAVA : Sıra Cetveline İtiraz (İflas Tasfiyesinde Düzenlenen Sıra Cetveline Yönelik Kayıt Kabul Ve Terkin Talebi (İİK 235))
DAVA TARİHİ : 12/06/2018
KARAR TARİHİ : 23/02/2023

Mahkememizde görülmekte olan Sıra Cetveline İtiraz (İflas Tasfiyesinde Düzenlenen Sıra Cetveline Yönelik Kayıt Kabul Ve Terkin Talebi (İİK 235)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin Müflis Banka’dan iflasın açıldığı 16.11.2017 tarihi itibariyle ana para, temerrüt faizi, komisyon ve harç alacağı olmak üzere toplam 35.082.468,50 TL tutarında alacaklı olduğunu, iflas masasına kayıt kabul için 08.01.2018 tarihinde başvuru yapıldığını, … kayıt numarası ile yapılan inceleme sonunda düzenlenen sıra cetvelinin 08.06.2018 tarihinde tebliğ edildiğini, alacağın 52.861,12 TL’lik kısmının 4.sırada kabul edilip 25.987.050, 00 TL kısmının şarta bağlandığını, 9.042.557,38 TL kısmın da reddedildiğini, kontr-garanti olarak Müflis Banka tarafından düzenlenen teminat mektubu bedelinin 26/07/2016 tarihinde ilk olarak tazmin talebinde bulunulduğunu,kayıt kabul tarihine kadar işleyen faiz ve komisyon bulunduğunu, teminat mektubundan doğan alacağın taliki şarta bağlı kabul ve kaydının ancak teminat mektubu tahtındaki riskin henüz gerçekleşmemesi ve ödeme talebinde bulunulmaması halinde söz konusu olacağını, söz konusu teminat mektupları ile ilgili olarak ise riskin çoktan gerçekleştiğini, ayrıca şarta bağlı olarak kabul edilen tutar kontrgaranti olarak verilen teminat mektubu ana para miktarının altında olduğunu, şarta bağlı olarak ve şarta bağlı olmadan alacak olarak kabul edilen tutarın toplamı da yine bu ana para tutarına erişmemekte olduğunu, bu sebeple, şartın kaldırılması yanında, kabul edilen miktarın da tüm ana para, temerrüt faizi ve komisyon, harç ve ücretleri kapsayacak şekilde arttırılması gerekmekte olduğunu, reddedilen alacak miktarı ile ilgili olarak red sebeplerine ulaşılamamış olmakla birlikte, alacak olarak kaydı istenen tüm tutarlar mevzuat ve banka teminat mektubu hükümlerine uygun olarak banka teminat mektubunun sağladığı güvenceye dahil olan kalemlerden ibaret olduğundan bu reddedilen miktarın da alacak olarak kabul edilmesi ve sıra cetveline alacak olarak kaydedilmesi gerekmekte olduğunu beyanla, şarta bağlı kabul edilen alacağın şartın kaldırılarak iflas masasına kaydedilmesine, reddedilen alacak kısmının kabul edilerek iflas masasına kaydedilmesine, sıra cetvelinin bu çerçevede düzeltilerek tekrar düzenlenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Müflis banka iflas idaresi vekili cevap dilekçesinde özetle; İİK. 235. maddesi uyarınca davanın süresinde açılmadığı anlaşılırsa bu sebeple usulden reddi gerektiğini, esas yönünden de; 5411 Sayılı Yasanın 107. maddesi uyarınca bankanın faaliyet izninin kaldırıldığını, bunun üzerine Mahkememizin 2017/41 E. sayılı dosyasında … tarafından açılan iflas davasında 5411 Sayılı Yasanın 106. maddesi uyarınca bankanın iflasına, iflasın 16.11.2017 tarihinde açılmasına ve iflas tasfiyesinin fon tarafından yerine getirilmesine karar verildiğini ve iflas tasfiyesinin … tarafından önerilen ve icra hakimliğince atanan iflas idaresi tarafından yürütüldüğünü, iflas idaresinde tanzim edilen sıra cetvelinin ilan edildiğini ayrıca … 1. İflas Müdürlüğünün … iflas sayılı dosyasından da incelenebileceğini, davacının alacak kayıt talebinde bulunduğunu, İİK. 206. maddesinde sıra cetveline yazılacak alacakların sıralarının ve niteliğinin belirtildiğini, 5411 Sayılı Yasanın 63/4. maddesine göre sigortaya tabi olmayan kısım için 206. maddesinin 3. sırası anlamında fonun alacağının imtiyazlı alacak olduğunu, davacının alacak kayıt talebiyle ilgili verilen kararda bir hata olmadığı ancak komisyon bedelinden kaynaklanan alacağın sistemsel hata nedeniyle 52.861,12 TL olarak yazıldığını, oysa davacının bu kalem alacağının 269.074,20 TL olarak kaydı gerektiğini ve bu miktardaki alacağın 4. sıraya yazılması gerektiğini, bu konuda maddi hata yapıldığını, ancak şarta bağlı olarak 4. sıraya kaydedilmiş olan alacak yönünden ve reddedilen kısım bakımından hukuka aykırılığın olmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
… 1. İflas Dairesine yazılan müzekkereye … tarih … iflas sayılı cevabi yazı ile” Mahkemeniz dosyasında davacı olan … alacak kayıt numarası … olup, alacak kayıt başvurusu muayyen sürede yapılmıştır. İflas idaresince verilen kabul / red kararının tebliği için müdürlüğümüz dosyasına 200,00 TL masraf avansı yatırmış olduğu tahsilat makbuzundan anlaşılmakla, iflas idaresince alacaklının alacağına ilişkin kabul / red kararı vekili olan Av. …’a … Barkod numarası ile 08/06/2018 tarihinde tebliğ edilmiştir. ” şeklinde cevap verilmiştir.
İstanbul BAM 17. Hukuk Dairesi’nin 2022/782 Esas 2022/836 Karar sayılı emsal kararında belirtildiği şekilde “Sigortaya Tabi Mevduat ve Katılım Fonları ile … Tahsil Olunacak Primlere Dair Yönetmelik” kapsamında müflis bankanın faaliyet izninin kaldırıldığı tarih itibariyle Türk Lirası karşılığı belirlendikten sonra iflas tarihi itibari ile davacının 8.500.000 USD tutarlı teminat mektubu nedeniyle masaya kayıt talebinde bulunabileceği bakiye alacak miktarı ile iflas tarihi itibariyle TL karşılığı dikkate alınarak alacak miktarının seçenekli olarak hesaplanması için dosyanın bankacılık konusunda uzman bilirkişi …’e tevdine karar verildiği ve bilirkişi …tarafından sunulan raporda özetle, Sigortaya … ile … Tahsil Olunacak Primlere Dair Yönetmelik Kapsamında Müflis Bankanın Faaliyet İzninin Kaldırıldığı Tarih İtibarıyla Geçerli Kurlar Esas Alınarak Yapılan Hesaplamaya ve de Mektup Tutarının Taliki Şarta bağlı alacak kabul edilmesi halinde ; davacı bankanın masaya kaydını isteyebileceği toplam alacak: 26.117.950,00 TL. Mektup bedelinin taliki şarta bağlı borç olarak, 270.752,04 TL. komisyon borcunun ise 4. sıra alacağı olmak üzere; 26.117.950,00 +270.752,04 = 26.388.702,04 TL. masaya kaydı gereken alacağı bulunduğu, bunun 25.987.050,00 TL. lık kısmının şarta bağlı olarak ve 52.861,12 TL. lık kısmın ise kabulüne olmak üzere toplam kabul edilen tutar 26.039.911,12 TL. nın kabul edilerek kaydı yapılmış olduğundan, 26.388.702,04 – 26.039.911,12 = 348.790,92 TL. daha masaya kaydı gereken alacak bulunduğu hesaplanmaktadır. Mektup Tutarının 4. Sıra Alacağı Olarak Kaydı Kabul Gördüğü Takdirde ise; davacı bankanın masaya kaydını isteyebileceği toplam alacak faiz de eklenerek : 29.265.162,98 TL. mektup bedeli ve 270.752,04 TL. komisyon borcuyla birlikte 4. sıra alacağı kabul edildiğinde; 29.265.162,98+270.752,04 = 29.535.915,02 TL. masaya kaydı gereken alacağı bulunduğu, bunun 25.987.050,00 TL. lık kısmının şarta bağlı olarak ve 52.861,12 TL. lık kısmın ise kabulüne olmak üzere toplam kabul edilen tutar 26.039.911,12 TL. sının kabul edilerek kaydı yapılmış olduğundan, 29.535.915,02 – 26.039.911,12 = 3.496.003,90 TL. daha masaya kaydı gereken alacak bulunduğu hesaplanmaktadır. İflas Tarihi İtibarıyla Geçerli Kurlar Esas Alınarak Yapılan Hesaplamalara göre 8.500.000,- USD. teminat mektubu için iflas tarihi olan 16.11.2017 itibarıyla gösterge niteliğinde olan 15.11.2017 tarihli TCMB. Kur listesine göre; 1 USD = 3,8906 TL. olarak belirlenmekle; mektup bedelinin TL. karşılığı 8.500.000,- x 3,8906 = 33.070.100,- TL. taliki şarta bağlı olarak istenebilecektir. Davacı yan kayıt talep dilekçesinde mektubun 10.11.2016 tarihinde tazmini istendiğinden mektup bedeline ayrıca 483.824,66 USD da temerrüt faizi talep etmiş ise de; mektup bedelinin ödenmemiş olmasının faiz istemine engel olduğu kanaatinde olduğumuzdan, mektup bedeli için faiz isteminin yerinde olmadığı; iflas tarihi itibarıyla istenebilir mektup bedeli Türk Lirası karşılığının 33.070.100,- TL. olduğu kanaatine varılmıştır.Mektup komisyonları olarak 26.07.2016 da tahakkuk eden 39.121,63 USD komisyon için bu tarihten iflas tarihi olan 16.11.2017 tarihine kadar bu dönemde devlet bankaları tarafından USD cinsinden açtıkları 1 yıl vadeli mevduata verdikleri en yüksek faiz oranı olan yıllık % 10 oranında bir USD faiz istenebileceğinden 16.11.2017 iflas tarihi itibarıyla39.121,63 USD komisyon ve 5.194,48 USD. da faiz olmak üzere toplam 44.316,11 USD. alacak bulunduğu hesaplanmaktadır. Bu tutar iflas tarihindeki kur olan 1 USD = 3,8906 TL. üzerinden Türk Lirasına çevrildiğinde, Türk Lirası Karşılığı 44.316,11 x 3,8906 = 172.416,26 TL. olarak hesaplanmaktadır. Mektup komisyonları olarak 31.01.2017 de tahakkuk eden 41.332,42 USD komisyon için bu tarihten iflas tarihi olan 16.11.2017 tarihine kadar bu dönemde devlet bankaları tarafından USD cinsinden açtıkları 1 yıl vadeli mevduata verdikleri en yüksek faiz oranı olan yıllık % 10 oranında bir USD faiz istenebileceğinden 16.11.2017 iflas tarihi itibarıyla 41.332,42 USD komisyon ve 3.318,07 USD. Da faiz olmak üzere toplam 44.650,49 USD. alacak bulunduğu hesaplanmaktadır. Bu tutar iflas tarihindeki kur olan 1 USD = 3,8906 TL. Üzerinden Türk Lirasına çevrildiğinde, Türk Lirası Karşılığı 44.650,49 x 3,8906 = 173.717.20 TL. olarak hesaplanmaktadır. Böylelikle; davacı yanın 16.11.2017 iflas tarihi itibarıyla :
a- 8.500.000,- USD. mektup bedeli Türk Lirası karşılığı olarak 33.070.100,- TL.,
b- 39.121,63 USD komisyon bedeli Türk Lirası karşılığı olarak 172.416,26 TL.
c- 41.332,42 USD komisyon bedeli Türk Lirası karşılığı olarak 173.717.20 TL.
olmak üzere toplam 33.070.100,- TL. Mektup bedeli nedeniyle taliki şarta bağlı alacak ve (172.416,26 + 173.717.20) = 346.133,46 TL. da komisyon ve faizleri olmak üzere toplam 33.070.100,- + 346.133,46 = 33.416.233,46 TL. alacak bulunduğu hesaplanmaktadır…” şeklinde tespitlerde bulunulmuştur.
Tüm Dosya Kapsamı Birlikte Değerlendirildiğinde
İflas masasının bu safi (net) mevcudu (masaya giren mal, alacak ve haklar), “alacakların ödenmesine tahsis olunur” (İİK m.184,I,c.1). Buradaki “alacaklar” teriminden maksat, aslında yalnız “iflas alacaklarıdır.” İflas alacağı, iflas açıldığı anda müflise karşı hukuken mevcut olan alacaklar yani müflisin iflasın açıldığı andaki borçları olup, iflas masasından istenebilirken (masaya yazdırılabilirken), müflisin iflas açılmasından sonra doğan alacakları, iflas alacağı olmadığından, iflas masasından talep edilemez.
Bu nedenle, iflas masasından istenen bir alacağın, iflas alacağı mı, yoksa masa alacağı mı olduğunu belirlemenin büyük önemi vardır. Kayıt kabul davaları, iflasından önce müflisten alacaklı olanların, bir diğer ifade ile iflas alacaklılarının alacaklarını iflas masasına kaydettirmek için açtıkları ve dayanağını İİK’nın 235. maddesinden alan davalardır.
İİK’nın 235. maddesine göre, kural olarak sıra cetveline itiraz edenler, cetvelin ilanından itibaren 15 gün içinde ticaret mahkemesine dava açabilirler. Ancak aynı Kanun’un 223. maddesi hükmüne göre alacaklı tebligata elverişli adresini bildirip kararın tebliği için avans yatırmışsa 15 günlük dava açma süresi, kararın tebliğ tarihinden itibaren işlemeye başlar.
Mahkememizin 16.11.2017 tarih ve 2017/14 Esas sayılı kararı ile … ŞİRKETİ’nin iflasına karar verildiği, iflas tasfiyesinin … 1. İflas Dairesi’nin … iflas sayılı dosyasında yürütüldüğü, davacı tarafından müflis bankanın masasına toplam 35.082.468,50 TL alacak kayıt talebinde bulunulduğu, iflas idaresi tarafından alacak kayıt talebinin 25.987.050,00 TL’lik kısmının şarta bağlı alacak; 52.861,12 TL’lik kısmının nakdi alacak olarak kabulüne; 9.042.557,38 TL’lik kısmının reddine karar verildiği, sıra cetvelinin … Gazetesinde 18/06/2018 Tarihinde ilan edildiği, davacı tarafından alacak kayıt başvurusunun muayyen sürede yapıldığı ve verilen red kararının davacı yana 08/06/2018 tarihinde tebliğ edildiği, başvuru sırasında gider avansının yatırıldığı, davanın 15 günlük yasal süre içinde 12/06/2018 tarihinde ikame edildiği anlaşılmıştır.
Dava, kontrgaranti mektubu bedeli ile mektup komisyonlarından kaynaklanan alacağın iflas masasına kayıt ve kabulü istemine ilişkindir.
Kontrgaranti; bankaların müşterine verecekleri teminat mektubu karşılığında bir başka bankadan istedikleri taahhüt garantisidir.
Somut olayda, dava dışı …Şirketi ile … Kurumu (…) arasında akdedilen eser sözleşmesi gereğince 29 Kasım 2007 tarihinde … Bank tarafından … (…)’na avans teminat mektubu düzenlendiği, davacı … tarafından aynı tarihte … lehine kontrgarantisinin düzenlendiği, … Bankası Anonim Şirketi tarafından 29 Kasım 2007 tarihinde … lehine talep üzerine ödenecek kontrgarantisi düzenlendiği hususunda ihtilaf bulunmamaktadır.
Yargılama sırasında uyuşmazlık, … Bankası Anonim Şirketi tarafından davacıya gönderilen 8.500.000 USD tutarlı kontrgarantiye ilişkin swift mesajında yer alan koşullara uygun şekilde ödeme talebinin mevcut olup olmadığı, uyuşmazlığa uygulanacak hukukun İngiliz Hukuk olup olmadığı, İngiliz Hukukunun uygulanacak olması halinde İngiliz Hukukunda üçüncü kişinin fiilini taahhüt ve garanti sözleşmesine uygulanacak kuralların neler olduğu, alacağın taliki şarta bağlı alacak olup olmadığı hususlarında toplanmıştır.
Dosyaya sunulan ve … 6. Noterliğince ( … yevmiye / … tarihli ) tasdik edilen kontrgaranti mektubunun yeminli tercümesinden …, lehtar …Şirketine yapılan avans ödemesinin geri ödemesinin 8.500.000 USD ile sınırlı ve 1 Eylül 2009 tarihine kadar süreli garanti ettiği, karşı teminattan yani kontrgarantiden kaynaklanan uyuşmazlıklarda yargı yetkisinin İngiltere ve Galler Yüksek Mahkemesine ait olduğu, teminatın İngiltere Kanunlarına göre yorumlanacağının kararlaştırıldığı, davacı tarafından dosyaya sunulan bilgiler, hukuki mütalaa ile tercümesi sunulmuş emsal kararlardan anlaşıldığı üzere İngiliz Hukukunda emsal kararların, Yüksek Mahkeme veya kararı veren mahkeme tarafından açıkça değiştirilmemesi halinde bağlayıcı olduğu, dosyaya sunulan emsal karara göre … Bankası Anonim Şirketi kontrgarantisinin bir tür kesin teminat mektubu olan avans teminat mektubu olduğu, … kontrgarantisinin kendi hükümlerine dayanarak, bağımsız bir şekilde ve … tarafından bir talebin ibraz edilmesi haricinde başka bir koşul yerine getirilmeksizin uygulanabileceği anlaşılmaktadır.
… Bankası Anonim Şirketi tarafından kontrgaranti süresinin 15 Şubat 2017 tarihine kadar uzatıldığı, … tarafından … kontrgarantisi kapsamında davacıdan 10 Kasım 2016 tarihinde 8.500.000 USD avans teminat mektubu garantisine istinaden muhatabın nakde çevrilme isteği nedeniyle garanti süresinin 31/12/2018 tarihine kadar uzatılması aksi halde garantinin tamamının nakde çevrilmesi ve … nezdindeki hesaplarına yatırılmasının talep edildiği, bunun üzerine … tarafından da uzatma ya da ödeme talebinin … Bankası A.Ş.’ye iletildiği, … Bankası A.Ş.’nin 11 Kasım 2016 tarihinde uzatma talebine menfi şekilde cevap verdiği anlaşılmaktadır.
…’ın muhatap …’a veya davacının …’a teminat mektup bedelini ödediği iddia edilmemiştir.
Davacının tazmin edilmemiş ancak ödeme/uzatma talebi iletilmiş teminat mektup bedelini taliki şarta bağlı olarak iflas masasına kaydedebilecek; mektup komisyon bedelleri ile işlemiş faizinin ise nakdi alacak niteliğinde olduğundan şarta bağlı olmadan masaya kaydı talep edebilecektir.
Davacı tarafından 8.500.000 USD tutarlı kontrgaranti miktarı ile bankanın olumsuz cevap verdiği 10/11/2016 tarihinden iflas tarihine kadar işlemiş faiz ile …’a ödenen komisyon ve harçlar ile kontrgaranti nedeniyle işlemiş komisyon alacakları olmak üzere toplam 9.068.986,78 USD’nin iflas tarihi olan 16 Kasım 2017 tarihindeki kur karşılığı 35.082.468,50 TL alacağın iflas masasına kaydının talep edildiği, iflas idaresi tarafından 1348 sıraya kaydedilen başvuru kapsamında 25.987.050 TL tutarlı alacağın şarta bağlı alacak olarak 52.861,12 TL’lik kısmın şarta bağlı olmadan sıraya kaydına karar verildiği, 9.042.557,38 TL tutarlı alacak yönünden talebin reddedildiği, sıra cetvelinin 04/06/2018 tarihinde ilan edildiği, davacının alacak kaydı sırasında 200,00 TL posta masrafı depo ettiği, ret kararının davacıya 08/06/2018 tarihinde tebliğ edildiği, davanın 15 günlük yasal süre içinde 12/06/2018 tarihine ikame edildiği anlaşılmaktadır.
Bankacılık konusunda uzman bilirkişi tarafından hazırlanan 31/01/2023 tarihli bilirkişi raporundan anlaşıldığı üzere; davacının 16 Kasım 2017 itibariyle … Bankası A.Ş’den kontrgaranti nedeniyle 8.500.000 USD , mektup komisyonu ve komisyonların işlemiş faizi nedeni ile 39.121,63 USD ve 41.332,42 USD alacaklı olduğu, kontrgarantiden kaynaklı alacağın gayrinakdi alacak olduğu ve şarta bağlı şekilde iflas masasına kaydedilebileceği ,mektup komisyonlarından kaynaklı alacağın nakdi alacak olduğu ve şarta bağlı olmadan masaya kaydedilebileceği, 8.500.000 USD nin iflas tarihindeki Türk Lirası karşılığı 33.070.100-TL nin şarta bağlı alacak olarak kaydedilmesi gerektiği, davacının kayıt talep dilekçesinde 10.11.2016 tarihinden iflas tarihine kadar ayrıca 483.824,66 USD da temerrüt faizi talep etmiş ise de mektup bedelinin ödenmemiş olmasının faiz istemine engel olduğu , iflas idaresi tarafından gayrinakdi alacağın 25.987.050-TLsinin masaya kaydedildiği, masaya kaydedilen şarta bağlı alacağa ilave olarak 7.083.050-TL nin şarta bağlı alacak olarak kaydedilmesi gerektiği, davacının mektup komisyonu ve faizlerden kaynaklı nakdi alcak ile toplam 80.454.05 USD nin iflas tarihi itibari ile TL karşılığı 346.133,46 TL nakdi alacağın masaya kaydını talep edebileceği, iflas idaresi tarafından kabul edilen 52.861,12 TL ye ilave olarak 293.272,34 TL nin de masaya kaydının gerektiği anlaşılmakla davanın kısmen kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın kısmen KABÜLÜ ile;
7.083.050,00 TL’nin şarta bağlı davacı alacağı olarak iflas masasına kayıt ve kabulüne,
293.272,34 TL’nin davacı alacağı olarak iflas masasına kayıt ve kabulüne,
Davacının fazlaya ilişkin isteminin reddine,
2-Peşin yatırılan harcın mahsubu ile başkaca harç alınmasına yer olmadığına,
3-Davacı tarafından yatırılan ve mahsup edilen 35,90 TL peşin harcın davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan posta ve tebligat ücreti 296,00-TL, bilirkişi masrafı 4.000,00-TL olmak üzere toplam 4.296,00-TL yargılama giderinin kabul ve red oranına göre 3.504,40-TL’sinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, kalan yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ne göre hesap ve takdir edilen 9.200,00-TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ne göre hesap ve takdir edilen 9.200,00-TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
7-Gider avansının kalan kısmının karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren 10 gün içerisinde İstinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 23/02/2023

BAŞKAN …

ÜYE …

ÜYE …

KATİP …