Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/587 E. 2023/43 K. 26.01.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/587 Esas
KARAR NO : 2023/43

DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 20/07/2022
KARAR TARİHİ : 26/01/2023

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Danış … A.Ş. ile davalılar arasında arasında imzalanan 03.12.2015 tarihli Ruhsat Devir Sözleşmesi uyarınca … İli, … İlçesi, … Köyü, … ruhsat numaralı ruhsat ile … İli, … İlçesi, … Köyü, … ruhsat numaralı ruhsatın ve bu ruhsatlar sahasında üretimde kullanılan ve davalıların maliki bulunduğu ekipmanların devredilmesine ilişkin 3.500.000,00 TL bedel ile anlaşıldığını, Ruhsat Devir Sözleşmesi uyarınca kararlaştırılan 3.500.000,00 TL nin tamamı, vadeleri gelmeden davalı tarafa …A.Ş. tarafından ödendiğini, … A.Ş. 03.12.2015 tarihli Ruhsat Devir Sözleşmesi uyarınca kararlaştırılan alacağını … 10. Noterliği … tarih ve … yevmiye nolu Alacağın Temliki Sözleşmesi ile davacı müvekkili …Ltd. Şti.’ne devrettiğini, 03.01.2020 tarihinde sözleşmeye konu … İli, … İlçesi, … Köyü, … ruhsat numaralı ruhsatın … şirketine devri gerçekleştiğini, sözleşme uyarınca devri kararlaştırılan … İli, … İlçesi, … Köyü, …ruhsat numaralı ruhsatın devredilmediğini, davalı tarafça açılmış olan davanın reddedildiğini, ve kesinleştiğini, … İli, … İlçesi, … Köyü, … ruhsat numaralı ruhsatın … şirketine devredilebilme imkanı kalmadığını, bu nedenle davalı tarafın sözleşmede taahhüt etmiş olduğu ruhsat devir bedelinin yarısı olan 1.750.000,00 TL’yi faizi ve cezai şart bedeli ile birlikte alacağı temlik alan davacı müvekkile ödemesi gerektiğini, davalı tarafa … 7. Noterliği …tarih, … yevmiye nolu ihtarname keşide edildiğini, bahse konu ihtarname ile 1.750.000,00 TL ruhsat devir bedeli ve %20 cezai şart bedeli olan 350.000,00 TL nin müvekkiline ödenmesinin talep edildiğini, ihtarnamenin davalılara 24.02.2020 tarihinde tebliğ edildiğini, ihtarnameye rağmen 03.12.2015 tarihli Ruhsat Devir Sözleşmesi şartlarına uymayan davalılar aleyhine … 1. İcra Müdürlüğü’nün… Esas No.lu Dosyası ile icra takibi başlatıldığını, davalıların bahse konu takibe, yetkiye, borcun aslına ve tüm ferilerine itiraz ettiğini, takibin durduğunu, … 3. Asliye Ticaret Mahkemesi …Esas sayılı dosyası kapsamında ihtiyati haciz talepli itirazın iptali davası açtıklarını, süresinden önce dava açıldığı gerekçesi ile davanın reddine karar verildiğini, bu nedenlerle öncelikle ihtiyati haciz talebinin kabulü ile dava değerini karşılayacak tutarda davalıların taşınır ve taşınmaz mallarına, araçlarına ve üçüncü şahıslardaki hak ve alacaklarına haciz konulmasına, 03.01.2020 tarihli sözleşmeden kaynaklı 2.100.000,00 TL’nin temerrüt tarihi olan 24.02.2020’den itibaren işleyecek ticari temerrüt faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya ödenmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın kesin hüküm, zamanaşımı,hak düşürücü süre ve hukuki yarar yönünden incelenerek reddi gerektiğini, davacı … Ltd. Şti.’nin 08.04.2021 tarihli alacağın temliki sözleşmesine dayanarak dava açmakta taraf sıfatı ve hukuki yararı olmadığını, … 10.Noterliği’nin … tarih ve … nolu alacağın temliki sözleşmesine dayanılarak davacı sıfatı ile … Şti. tarafından dava ikame edildiğini, alacağın temliki sözleşmesinde sözleşmenin konusunun … 1.İcra Müdürlüğü’nün … E. nolu takip dosyasındaki alacağın devrine dair olduğunun anlaşıldığını, … 1.İcra Müdürlüğü’nün … E. nolu icra dosyası ile müvekkiller aleyhine yapılan takibe itiraz edildiğini, bunun üzerine … 3.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E.-…K. Sayılı dosyası ile itirazın iptali davası ikame edilerek yapılan yargılama neticesinde dava açma hakkının henüz doğmamış olduğu gerekesi ile davanın reddine karar verildiğini, 03.12.2015 tarihli sözleşmeye dayalı dava açılabilmesi için … nolu ruhsatın iptal işleminin iptali için açılan davanın reddi ile ruhsatın iptal edilmesi gerektiğini, söz konusu iptal davası Danıştay 8. Dairesi’nin 07.12.2021 tarihli onama kararı ile kesinleştiğini, sözleşme ile devri kararlaştırılan …nolu ruhsatın devredilemeyeceği anlaşılmakla alacak davasının konusu oluştuğunu ve dava açılabilir hale geldiğini, alacak davasına konu olabilecek bir hak ve talebin 07.12.2021 tarihli onama kararı ile oluştuğu nazara alındığında doğmamış bir hak ve alacak için …. 10.Noterliği’nin …tarih ve … nolu alacağın temliki sözleşmesinin hukuken geçerli bir konusu da bulunmadığını, bu sebeple davacı tarafın taraf sıfatı ve hukuki yararı bulunmadığını, 03.01.2020 tarihli sözleşmeye konu alacak bulunmadığını, ruhsatlı sahaların devir bedellerinin davacı tarafça hatalı değerlendirildiğini, …’ün şirketin yetkili temsilcisi veya imza atmaya yetkili vekili olmadığını, delil listesi ve eki ile sunulan ödeme dekontlarında … imzası bulunmakta ise de sadece 30.12.2015 tarihli 500.000,00 TL meblağlı ödeme için müvekkili şirket tarafından teyit belgesi bulunduğunu, ödendiği iddia edilen diğer ödemeler için müvekkili şirkete yapılan ödeme söz konusu olmadığını, ödemelerin nasıl yapılacağının sözleşmede belirlenmiş olmasına rağmen ödemelerin gerçekleşmediğini, 29.11.2019 tarihli protokolde sözleşme bedeli olan 3.500.000,00 TL’nin tamamının ödendiği iddiasının doğru olmadığını, devri yapılamayan ruhsat için talep edilen 1/2 bedelin davacı tarafça yanlış yorumlandığını, devri yapılamayan … ruhsat nolu sahada bulunan tesis ve ekipmanın kullanımı ile dava dışı … A.Ş. tarafından her iki sahadan elde edilen menfaatin hesaplanmasının denkleştirici adalet ilkesinin gereği olduğunu, kabul anlamına gelmemek üzere sözleşme gereği devri yapılamayan ancak ruhsatın iptali nedeni ile devri yapılamayan … nolu ruhsatlı saha sözleşme tarihi olan 03.12.2015 tarihinden bu yana davacı tarafça kullanıldığını, ayrıca ruhsatı devredilen saha da sözleşme tarihinden itibaren davacının kullanımında olduğunu, davacı tarafça kullanılan süre için belirlenecek kira veya elde edilen menfaat bedelinin belirlenmek üzere keşif ve bilirkişi incelemesi yapılarak davacı tarafça ödendiği ispat olunacak bedelden denkleştirme ve hakkaniyet ilkesi gereği indirim yapılması gerektiğini, cezai şart talebinde bulunulmasının sözleşmeye uygun olmadığını, sözleşme uyarınca ödeme koşullarına uymayan taraf edimini yerine getirmemekle cezai şart talebinin de haksız ve mesnetsiz olduğunu, davalı … için garantör veya kefil sıfatı kabul edilemeyeceğini, temerrüt tarihinin 24.02.2020 tarihi olarak kabulü ile faiz talep edilemeyeceğini, rödevans sözleşmesi gereği ödemelerin davacı tarafça yapılmadığını, bu nedenlerle öncelikle taraf sıfatı, hukuki yarar , kesin hüküm, zamanaşımı ve hak düşürücü süreler yönünden incelenerek davanın reddine, aksi halde müvekkilleri aleyhine açılan davanın esastan reddine, ücreti vekalet ve yargılama giderlerinin davacı tarafa tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
Tüm Dosya Kapsamı Birlikte Değerlendirildiğinde
Dava, 03/12/2015 tarihli Rödevans sözleşmesinden kaynaklı alacak davasıdır.
Uyuşmazlık, alacağı temlik eden ile davalı şirket arasında akdedilen 03/12/2015 tarihli Rödevans Sözleşmesinin sonraki hukuki imkansızlık nedeniyle kısmen geçersiz olup olmadığı, sözleşmenin 4. Maddesi kapsamında izni iptal edilen ruhsatla ilgili iade edilmesi gereken devir bedelinin ne kadar olduğu, davalılardan cezai şart talep edilip edilemeyeceği, davalı gerçek kişinin 03/12/2015 tarihli sözleşmeyi garantör sıfatıyla imzalayıp imzalamadığı, geçerli bir garanti sözleşmesi bulunup bulunmadığı, davalı gerçek kişi yönünden kefalet sözleşmesinin mevcut olup olmadığı, mahkememizin görevli olup olmadığı konularından ibarettir.
6100 Sayılı HMK’nın 1. Maddesi uyarınca göreve ilişkin kurallar kamu düzenindendir. 114/c maddesinde ise mahkemenin görevi dava şartı olarak gösterilmiş olup, aynı Kanunun 115. Maddesi ile getirilen “mahkeme dava şartlarının mevcut olup olmadığını, davanın her aşamasında kendiliğinden araştırır” hükmü gereğince öncelikle mahkememizin görevli olup olmadığının incelenmesi gerekmektedir.
6100 Sayılı HMK’nın 4. Maddesinde kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dâhil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davalara Sulh Hukuk Mahkemeleri tarafından bakılacağı hükmü yer almaktadır.
HMK 114. maddesinde; Mahkemenin görevli olması hususunun dava şartı olarak belirtildiği, HMK 115. maddesinde de, dava şartlarının, yargılamanın her aşamasında mahkemece resen gözetileceği belirtilmiştir.
Yargıtay 3.Hukuk Dairesinin 25/09/2018 tarih 2018/5759 Esas – 2018/8992 Karar sayılı ilamında, ”somut olayda, uyuşmazlık 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 357.maddesi ve devamında düzenlenen hasılat kirasının bir türü olarak kabul edilen rödövans sözleşmesine ilişkindir. Dava, 03/07/2016 tarihinde 6100 sayılı HMK’nın yürürlüğe girmesinden sonra açıldığına göre görevli mahkeme Sulh Hukuk Mahkemesidir” denilmektedir.
Açıklanan ilkeler ışığında somut olayda, 6100 Sayılı HMK’nın 4/1-a maddesine göre kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dâhil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davalarda sulh hukuk mahkemesinin görevli olduğu dikkate alınarak davanın HMK 114/1-c ve HMK 115/2 gereği usul (görev) yönünden reddine,HMK 20. maddesi kapsamında süresi içinde talep edilmesi halinde dosyanın görevli İstanbul Sulh Hukuk Mahkemesine gönderilmesine dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Mahkememizin görevsizliği nedeniyle HMK 114/1-c ve 115/2 maddesi gereği davanın USULDEN REDDİNE,
2-Kararın kesinleşmesine mütakip talep halinde dosyanın görevli nöbetçi İstanbul Sulh Hukuk Mahkemesine gönderilmesine,
3-HMK 331/2. maddesi gereği yargılama giderlerinin görevli mahkemece hüküm altına alınmasına,
4-HMK 20. maddesi gereği süre içeresinde talep edilmemesi halinde davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde İstinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 26/01/2023

BAŞKAN

ÜYE

ÜYE

KATİP