Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/305 Esas
KARAR NO : 2023/195

DAVA : İtirazın İptali (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 11/04/2022
KARAR TARİHİ : 22/03/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili … Sigorta A.Ş. sigortacılık işi ile iştigal ettiğini, müvekkilinin … Şirketi’ni (“sigortalı”) …-1 numaralı 29.08.2019 düzenleme tarihli, 01.09.2019 başlangıç ve 01.09.2020 bitiş tarihli Nakliyat Aracısı/Komisyoncusunun Yasal Sorumluluk Sigorta Poliçesi (F.F.L.) ile sigortalının taşıyıcı, aracı, komisyoncu, forwarder sıfatları ile taşımasını üstlendiği emtianın maruz kalabileceği hasar, zarar ve ziyan neticesinde doğabilecek sorumluluklarına karşı teminat altına aldığını, Türkiye’de mukim bulunan … Şirketi unvanlı dava dışı satıcı şirket tarafından … tarihli ve … numaralı mal faturası tahtında Almanya’da mukim bulunan…. unvanlı dava dışı alıcı şirkete “hazır monte ve demonte prefabrik yapılar” cinsi emtia satıldığını, satılan emtianın … tarihli ve … ve … no’lu CMR belgeleri tahtında Türkiye’den Irak’a … / …plakalı taşıma aracına yüklenerek taşınması işi sigortalı tarafından üstlenilmiş olup, sigortalının yetkilendirmesi ile fiilen 1 no’lu davalı … Limited Şirketi (‘…”) tarafından gerçekleştirildiğini, somut olayda toplam 7.100 kg brüt ağırlığındaki 1 ünite hazır mote çelik prefabrik yapı (40’) (MD-43), 1 palet mekanik montaj malzemeleri ve 1 palet hava kanalı cinsi emtia… / … plakalı araca yüklenerek taşındığını, 2 no’lu davalı … Sigorta A.Ş. ise, 11.02.2019 tanzim tarihli, 01.02.2019 başlangıç, 01.02.2020 bitiş tarihli, … no’lu CMR Sigorta Poliçesi ile 1 no’lu davalı …’ı karayolu üzerinden gerçekleştirdiği uluslararası taşımalardan doğacak sorumluluklarına karşı teminat altına aldığını, emtia yüklü araç …’da Habur sınır kapısına vardığında… plakalı yabancı çekiciye takılarak; …’a doğru yola devam ettiğini, emtia yüklü araç güzergah üzerinde İsmailliye gümrüğüne vardığında, gümrük kapısından geçerken taşınan emtiadan 43 modül no’lu prefabrik yapı emtiası gümrük kapısına çarparak sürtünmek suretiyle hasarlandığı, taşıyıcıların ağır kusur ve ihmaline bağlı olarak meydana gelen emtia hasarı usulüne uygun olarak ihbar ve ihtar edildiğini, yapılan ekspertiz incelemesi neticesinde hasar bedeli toplam 5.053,90 USD olarak tespit edildiğini, müvekkili tarafından hasara istinaden 22.10.2020 tarihinde toplam 4.603,66€ tutarında ödeme gerçekleştirildiğini, Müvekkilinin bu ödemeye istinaden 6102 sy. TTK md. 1472 uyarınca sigortalının haklarına halef olmuş ve hem “kanuni” hem de “akdi” halef sıfatını kazandığını, emtia hasarı 1 no’lu davalının sorumluluğu ve hakimiyeti altında ifa edilen taşıma sürecinde, 1 no’lu davalı …’ın ağır kusur ve ihmaline bağlı olarak meydana geldiğini, 2 no’lu davalı ise 1 no’lu davalının sorumluluk sigortacısı olması cihetiyle davaya konu hasardan ileri gelen zararların tamamından davalı ile müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğunu, hasarın tazmini nedeniyle 2 no’lu davalı Doğa Sigorta’ya müracaat edilmişse de davalı sigorta şirketinden olumlu bir yanıt alınamayınca … 31. İcra Müdürlüğünün …E. sayılı dosyası üzerinden davalı borçlular aleyhine icra takibi başlatıldığı, davalı/borçlular tarafından başlatılan icra takibine itiraz edildiğini, beyan ederek; itirazının iptali ile takibin devamına, Davalının %20’den aşağı olmamak üzere icra inkâr tazminatına mahküm edilmesine, yargılama giderleri ile vekâlet ücretinin davalı tarafa yüklenmesine karar verilmesinin talep edildiği görülmüştür.
SAVUNMA/
Davalı …Şirketi vekili cevap dilekçesinde özetle; Varlığı iddia olunan hasardan müvekkilinin sorumlu olmadığını, hasarın müvekkilline yüklenemeyecek sebeplerden ileri geldiğini, dava konusu taşıma Türkiye — Irak arası yapılan uluslararası karayolu taşımacılığı şeklinde olduğunu, bu sebeple yükleme ve varış noktalarının iki farklı ülkede olmasından kaynaklı olarak, ülkelerden birinin CMR Konvansiyonu akit devletlerinden olması durumunda işbu uluslararası karayolu taşımacılığına CMR Konvansiyonu hükümleri uygulanacağını, davacının dava dilekçesindeki iddiası; taşınan emtianın gümrük kapısından geçerken gümrük kapısına çarptığı ve sürtünmek suretiyle hasarlandığı şeklinde olduğunu, ancak nakliye sırasında herhangi bir trafik kazası meydana gelmediğini, sürücüler tavanlarını gümrük sahasında çarptıklarını beyan etmişlerse de buna ilişkin bir tutanak dosyada bulunmadığı gibi bu iddianın ispata muhtaç olduğunu, davacının sunduğu ekspertiz raporlarında da çarpma iddiasına ilişkin bir tutanak, resmi bir belge bulunmadığını, yalnızca sürücü beyanlarının dikkate alınarak ekspertiz raporlarının oluşturulduğunu, ayrıca davacının hazırlatmış olduğu ekspertiz raporunda gümrük memurunun ilgili gümrük kapısına yönlendirildiği ifadesi yer aldığını, bu halde özel yük taşıma izin belgesinin zaten temin edildiği ve taşıyanın üzerine düşen tüm sorumluluğu yerine getirdiği işbu taşımada Müvekkiline sorumluluk atfedilemeyeceğini, davacı tarafın dava talep konusu işbu taşıma nedeniyle iddia olunan hasar ile uyumlu olmadığından zarar talebi fahiş geldiğini, davacı tarafın hukuki deliller arasında saydığı ekspertiz raporunun işbu davaya esas alınabilmesi ve ekspertiz raporunun kullanılabilmesi için ekspertizin tüm tarafların kabul ettiği üçüncü bir firmaya yaptırılması ve tüm tarafların ortak katılımı ile yapılması gerektiğini, söz konusu raporun kurallara uyulmadan hazırlanmış olduğundan söz konusu raporun taşıyana karşı kullanılmasının mümkün olmadığını, davacı Şirketin hasar iddiası ispata muhtaç olup, gerçek zararın da ortaya konması gerektiğini, …/ … plakalı araç içinde taşınan yük “1 x çelik monte prefabrik konteyner 2 x montaj malzemeleri, brüt 7.100 kg” dır. Yükte hasar olduğu iddia ediliyorsa yükün akıbetinin ve sovtaj hesaplaması ile gerçek zararın ortaya konması gerektiğini, hiçbir şekilde Müvekkili Şirketin taşıyıcı sıfatını ve davacının talep edebileceği herhangi bir tazminat bulunduğunu kabul anlamına gelmemekle birlikte eğer Sayın Mahkeme aksi yönde karar verirse CMR Konvansiyonu md.23 gereği taşıyıcının eşyanın zıyat dolayısıyla ödeyeceği tazminatı sınırlandırıldığını, bu sebeple davacının CMR madde 23 ve devamı maddelerinde yer alan sınırlı sorumluluk miktarının üzerinde kalan taleplerinin Sayın Mahkemece reddi gerektiğini, yasal ihbar süresine Uyulmadığını, CMR konvansiyonu madde 30 uyarınca zıya ve hasarda en geç bildirim süresi teslimden itibaren 7 gün olup, bildirim yükümlülüğüne uyulmadığı zaman zarar ve ziyadan taşıyanın sorumlu olmadığının karine olduğunu, Dolayısıyla her halükârda gerek davacı gerek dava dışı alıcı gerekse de 3. Kişiler işbu ihbar süresi içerisinde yasaya uygun bir bildirim yapmadığını, müvekkiline hasarı ihbar etmediğini ve her iki tarafın da katılımıyla bir tespit yapılmadığını, bu minvalde davacının taşıyandan herhangi bir talep hakkının olmadığını davaya konu icra takibinde … ve … haricinde sürücü … da borçlu gözüktüğünü, itirazın iptali davası ilamsız takibe sıkı sıkıya bağlı olup takibin tarafları ile davanın tarafları birbiriyle örtüşmek zorunda olduğundan usule aykırı biçimde açılan işbu itirazın iptali davasının reddi gerektiğini, ayrıca sürücünün beyanından da anlaşılacağı gibi yükün alıcısına teslim edildiğini ve müvekkilinin davaya konu olayda sorumluluğu bulunmadığını, davacı tarafından iddia edilen alacak likit ve muayyen olmayıp araştırılmaya muhtaç bir talep olduğunu, bu doğrultuda davacının icra inkâr tazminatına hükmedilmesi yönündeki taleplerinin reddi gerektiğini, beyan ederek; Davanın yetki itirazı doğrultusunda özel dava şartı yokluğundan, Aktif husumet eksikliği ve Zamanaşımı def’i kapsamında usulden reddine; Butalepler kabul görmez ise davanın Esastan reddine, Davacının %20’den aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatına mahküm edilmesine, yargılama giderleri ve avukatlık ücretinin davacı karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesinin talep edildiği görülmüştür.
Davalı … Sigorta A.Ş. vekili cevap dilekçesinde özetle; Varlığı iddia olunan hasardan müvekkilinin sigortalısı sorumlu olmadığını, hasar taşıyana yüklenemeyecek sebeplerden ileri geldiğini, bu kapsamda da taşıyandan veya sigortacısından hasar tazmini talep edilemeyeceğini, dava konusu taşıma Türkiye — Irak arası yapılan uluslararası karayolu taşımacılığı şeklinde olduğunu, bu sebeple yükleme ve varış noktalarının iki farklı ülkede olmasından kaynaklı olarak, ülkelerden birinin CMR Konvansiyonu akit devletlerinden olması durumunda işbu uluslararası karayolu taşımacılığına CMR Konvansiyonu hükümleri uygulanacağını, davacının dava dilekçesindeki iddiası; taşınan emtianın gümrük kapısından geçerken gümrük kapısına çarptığı ve sürtünmek suretiyle hasarlandığı şeklinde olduğunu, ancak nakliye sırasında herhangi bir trafik kazası meydana gelmediğini, sürücüler tavanlarını gümrük sahasında çarptıklarını beyan etmişlerse de buna ilişkin bir tutanak dosyada bulunmadığı gibi bu iddianın ispata muhtaç olduğunu, davacının sunduğu ekspertiz raporlarında da çarpma iddiasına ilişkin bir tutanak, resmi bir belge bulunmadığını, yalnızca sürücü beyanlarının dikkate alınarak ekspertiz raporlarının oluşturulduğunu, ayrıca davacının hazırlatmış olduğu ekspertiz raporunda gümrük memurunun ilgili gümrük kapısına yönlendirildiği ifadesi yer aldığını, bu halde özel yük taşıma izin belgesinin zaten temin edildiği ve taşıyanın üzerine düşen tüm sorumluluğu yerine getirdiği işbu taşımada Müvekkiline sorumluluk atfedilemeyeceğini, davacı tarafın dava talep konusu işbu taşıma nedeniyle iddia olunan hasar ile uyumlu olmadığından zarar talebi fahiş geldiğini, davacı tarafın hukuki deliller arasında saydığı ekspertiz raporunun işbu davaya esas alınabilmesi ve ekspertiz raporunun kullanılabilmesi için ekspertizin tüm tarafların kabul ettiği üçüncü bir firmaya yaptırılması ve tüm tarafların ortak katılımı ile yapılması gerektiğini, söz konusu raporun kurallara uyulmadan hazırlanmış olduğundan söz konusu raporun taşıyana karşı kullanılmasının mümkün olmadığını, davacı Şirketin hasar iddiası ispata muhtaç olup, gerçek zararın da ortaya konması gerektiğini, …/ … plakalı araç içinde taşınan yük “1 x çelik monte prefabrik konteyner 2 x montaj malzemeleri, brüt 7.100 kg” dır. Yükte hasar olduğu iddia ediliyorsa yükün akıbetinin ve sovtaj hesaplaması ile gerçek zararın ortaya konması gerektiğini, hiçbir şekilde Müvekkili Şirketin taşıyıcı sıfatını ve davacının talep edebileceği herhangi bir tazminat bulunduğunu kabul anlamına gelmemekle birlikte eğer Sayın Mahkeme aksi yönde karar verirse CMR Konvansiyonu md.23 gereği taşıyıcının eşyanın zıyar dolayısıyla ödeyeceği tazminatı sınırlandırıldığını, bu sebeple davacının CMR madde 23 ve devamı maddelerinde yer alan sınırlı sorumluluk miktarının üzerinde kalan taleplerinin Sayın Mahkemece reddi gerektiğini, yasal ihbar süresine Uyulmadığını, CMR konvansiyonu madde 30 uyarınca zıya ve hasarda en geç bildirim süresi teslimden itibaren 7 gün olup, bildirim yükümlülüğüne uyulmadığı zaman zarar ve ziyadan taşıyanın sorumlu olmadığının karine olduğunu, Dolayısıyla her halükârda gerek davacı gerek dava dışı alıcı gerekse de 3. Kişiler işbu ihbar süresi içerisinde yasaya uygun bir bildirim yapmadığını, müvekkiline hasarı ihbar etmediğini ve her iki tarafın da katılımıyla bir tespit yapılmadığını, bu minvalde davacının taşıyandan herhangi bir talep hakkının olmadığını davacı tarafından iddia edilen alacak likit ve muayyen olmayıp araştırılmaya muhtaç bir talep olduğunu, bu doğrultuda davacının icra inkâr tazminatına hükmedilmesi yönündeki taleplerinin reddi gerektiğini beyan ederek; Davanın yetki itirazı doğrultusunda özel dava şartı yokluğundan, Aktif husumet eksikl ve Zamanaşımı def’i kapsamında usulden reddine; bu talepler kabul görmez ise davanın Esastan reddine, davacının %20’den aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatına mahküm edilmesine, yargılama giderleri ve avukatlık ücretinin davacı karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesinin talep edildiği görülmüştür.
DELİLLER VE GEREKÇE/
Dava, İİK m.67 kapsamında itirazın iptali davasıdır.
Dava dosyasına celp edilen … 31. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takip dosyasının incelenmesinde; davacı alacaklının, davalı borçlular aleyhine 14/04/2021 tarihinde ilamsız yolla, 4.603,66 Euro asıl alacağa takip tarihinden itibaren işleyecek yıllık %5 ve değişen oranlarda faizi ile birlikte tahsilini talep ettiği, ödeme emrinin borçlulara tebliği üzerine davalı borçluların süresinde olarak borca, faize ve tüm ferilerine itiraz etmesi neticesinde icra müdürlüğünce takibin durdurulmasına karar verildiği ve süresinde olarak iş bu itirazın iptali davasının açılmış olduğu görülmüştür.
Davacı vekili taşıma komisyoncusu olan … A.Ş.’nin taşımadan kaynaklanan sorumluluğunun davacı müvekkili tarafından sigorta güvencesine alındığını, davaya konu olay itibariyle … A.Ş.’nin taşımayı diğer davalı … Ltd Şti.’ne yaptırdığını ve bu davalının da …/… plakalı araç ile Türkiye’den …’ya taşıma yaptığını, bu taşımadan kaynaklanan sorumluluğun diğer davalı … Sigorta A.Ş. tarafından sigorta güvencesine alındığını ve ancak taşıma sırasında hasar meydana geldiğini, bu hasar nedeniyle oluşan 5.053,93 USD hasar bedelinin ödendiğini ve ancak bu hasardan nihai olarak fiili taşımayı yapan taşımacı ile bu taşıyıcının sorumluluğunun sigorta güvencesine alan diğer davalının sorumlu olduğunu, bu nedenle takibe konu itirazlarının haksız olması nedeniyle itirazlarının iptali ile takibin devamına karar verilmesini talep etmiş olduğu görülmektedir.
İhtilaf, davacı sigortacısının taşıma ilişkisinden kaynaklanan sorumluluğu nedeniyle sorumluluğu güvence altına aldığı 3.kişi …A.Ş.’nin sorumluluğu nedeniyle sigortalıya ödemiş olduğu hasar bedelinin alt taşıyıcı olan … Ltd Şti. ve alt taşıyıcının taşımadan kaynaklanan sorumluluğunun sigorta etmiş olan davalı sigorta şirketinden tahsilinini mümkün olup olmadığı, mümkün ise miktarının tespit hususundan kaynaklanmaktadır. Taşıma nedeniyle kendisine teslim edilenin hasarsız bir şekilde alıcıya teslim edildiğinin ispat yükü davalı taşıyanda bulunmaktadır. Taşıma ilişkisi nedeniyle meydana gelen hasarın miktar olarak belirlenmesi ile bu sorumluluğun CMR kapsamında kimin sorumluluğunda kaldığı hususlarının tespiti hukuk dışında özel ve teknik bilgiyi gerektiren hal olduğundan 6100 sayılı HMK m.266 gereği mahkemenin tarafların talebi yahut kendiliğinden vereceği karar ile bu hususları bilirkişiye tespit ettirmesi mümkündür.
Bu kapsamda mali müşavir …, Sigorta uzmanı … ve Taşıma Uzmanı …tarafından hazırlanan 23/02/2023 tarihli bilirkişi raporu ile Davalı taşıyıcı …Ltd. Şti’nin meydana gelen hasarın oluşumunda kusurlu bulunduğu, Davacı … Sigorta A.Ş tarafından dava dışı sigortalısına 22.10.2020 tarihinde 4.603,66 Euro tazminat ödemesi yapıldığı ve sigortalısının haklarına halef olunduğu, Davalı taşıyıcının sınırlı sorumluluktan yararlanma hakkının olmadığı, davacı şirketin 4.603,66 Euro hasar tazminatını davalılara rücu edebileceği tespit edilmiştir.
Tüm dosya kapsamı, takip dosyası ve alınmış olan bilirkişi raporu denetime açık ve hüküm kurmaya elverişli olduğu, alınmış olan bilirkişi raporu ile davalının … 31.İcra Müdürlüğünün…Esas sayılı takip dosyasına konu asıl alacağa yönelik itirazının 4.603,66 Euro asıl alacak bakımından iptaline, bu alacağa takip tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4/A maddesi kapsamında euro cinsinden paraya devlet bankalarının 1 yıl vadeli mevduat için ödediği en yüksek faiz oranı işletilmek (ve fakat taleple bağlılık ilkesi gereği yıllık %5’i geçmemek kaydıyla) suretiyle takibin devamına, Takip konusu alacak likit bir alacak olmadığı için bu yöndeki talebin reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda belirtildiği üzere;
1-Davanın KABULÜ ile,
2-Davalının … 31.İcra Müdürlüğünün …. Esas sayılı takip dosyasına konu asıl alacağa yönelik itirazının 4.603,66 Euro asıl alacak bakımından iptaline, bu alacağa takip tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4/A maddesi kapsamında euro cinsinden paraya devlet bankalarının 1 yıl vadeli mevduat için ödediği en yüksek faiz oranı işletilmek (ve fakat taleple bağlılık ilkesi gereği yıllık %5’i geçmemek kaydıyla) suretiyle takibin devamına,
3-Takip konusu alacak likit bir alacak olmadığı için bu yöndeki talebin reddine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince kabul edilen miktarın dava tarihindeki TCMB efektif satış döviz kuru Türk Lirası karşılığı üzerinden hesaplanan 5.063,94 TL nispi karar harcının, peşin yatırılan 1.041,63 TL harçtan mahsubu ile noksan kalan 4.022,31 TL harcın davalılardan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
5-Davacı lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 11.861,09 TL nispi vekalet ücretinin davalılardan tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan toplam 3.808,00 TL yargılama gideri ile 1.041,63 TL peşin harç, 80,70 TL başvuru harcı toplamı 4.930,33 TL’nin davalılardan tahsili ile davacıya verilmesine,
7-Taraflarca yatırılan bakiye gider avansının kararın kesinleşmesi halinde yatırana iadesine,
8-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu m.18/A gereğince Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.360,00 TL arabuluculuk ücretinin davalılardan alınarak hazineye gelir kaydına, tahsilat ve gereği için Mahkeme Yazı İşleri Müdürlüğünce ilgili vergi dairesine müzekkere yazılmasına,
dair taraf vekillerinin yüzüne karşı HMK’nun 341/1 vd. maddeleri uyarınca gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere başka yer mahkemesine istinaf dilekçesi sunulmak ve istinaf başvurma ve karar harcı ile istinaf gider avansı yatırılmak suretiyle, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi İlgili Hukuk Dairesince incelenmesi için tarafların istinaf kanun yoluna başvuru hakkı açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 23/03/2023

Katip
¸e-imzalıdır

Hakim
¸e-imzalıdır

Harç / Masraf Dökümü
Peşin Harç : 1.041,63 TL
Karar Harcı : 5.063,94 TL
Noksan Harç : 4.022,31 TL
Davacı Gider Avansı
Yatırılan Avans : 4.345,00 TL
Davalı Gider Avansı
Yatırılan Avans : 00,00 TL
Yargılama Gideri Detayları
Bilirkişi Ücreti : 3.750,00 TL
Posta Giderleri : 58,00 TL