Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/235 E. 2023/573 K. 28.09.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/235
KARAR NO : 2023/573

DAVA : Sıra Cetveline İtiraz (İflas Tasfiyesinde Düzenlenen Sıra Cetveline Yönelik Kayıt Kabul Ve Terkin Talebi (İİK 235))
DAVA TARİHİ : 22/06/2018
KARAR TARİHİ : 28/09/2023

Mahkememizde görülmekte olan Sıra Cetveline İtiraz (İflas Tasfiyesinde Düzenlenen Sıra Cetveline Yönelik Kayıt Kabul Ve Terkin Talebi (İİK 235)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, Müvekkilinin … Bankası A.Ş nezdinde sukuk alacaklarının bulunduğunu müflis banka hakkında … 1. Asliye Ticaret mahkemesinin … Esas sayılı kararı ile 16/11/2017 günü saat 15:28 de iflasına karar verildiğini müvekkilinin … 1. İflas müdürlüğünün …sayılı dosyasına alacaklı olarak kaydedilmek için müracaat ettiğini, iflas idaresince 28/05/2018 tarihli yazı ile müvekkili şirketin müflis bankadan olan alacağının müflis banka kayıtlarında 1.817,57 TL olduğunun tespiti ile sıra cetvelinin 4. Sırasına kaydına, bakiye 2.363,43-TL lik tutarın ise reddine karar verildiğini, bahse konu yazı 11/06/2018 tarihinde tarafımıza tebliğ edildiğini, müvekkilinin alacağının 20.966.762,12-TL olduğunu, müvekkilinin zararının giderilmesi ve mülkiyet hakkının ortadan kalkmasının önlenmesi ve ihlalinin tazmini için iflas masasına alacaklı olarak kaydedilerek sıra cetveline kaydının yapılmasını yapılan yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle, 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’nun 107. maddesinin son fıkrası hükmü çerçevesinde … Bankası A.Ş.’nin faaliyet izninin kaldırılmasına karar verildiğini, bunun üzerine Mahkememizin 2017/41 E. sayılı dosyasında … tarafından açılan iflas davasında 5411 Sayılı Yasanın 106. maddesi uyarınca bankanın iflasına, iflasın 16.11.2017 tarihinde açılmasına ve iflas tasfiyesinin fon tarafından yerine getirilmesine karar verildiğini ve iflas tasfiyesinin … tarafından önerilen ve icra hakimliğince atanan iflas idaresi tarafından yürütüldüğünü, iflas idaresinde tanzim edilen sıra cetvelinin ilan edildiğini ayrıca … 1. İflas Müdürlüğünün … iflas sayılı dosyasından da incelenebileceğini, davacının müflis bankadan alacaklı olduğu gerekçesiyle … 1. İflas Müdürlüğünün … iflas sayılı dosyasına 2390 kayıt numarasıyla alacak kayıt talebinde bulunduğunu, İİK. 206 maddesine göre teminatlı olup da rehinle karşılanmamış olan veya teminatsız bulunan alacakların masa mallarının satış tutarından sıra verilmek üzere kaydedildiğini, kanun koyucunun 3. sıraya kaydedilecek imtiyazlı alacakları da kendi içerisinde sıraya koyduğunu, bu kapsamda Bankanın iflası halinde kaydedilecek imtiyazlı alacakların, Vergi alacağı ve SGK kurum alacakları,…’nun Sigorta Mevzuatı sahiplerine yapmış olduğu ödelere ilişkin alacağı, mevduat sahiplerinin mevduat alacağı, 4. sıraya ise imtiyazlı olmayan diğer bütün alacakların kaydedildiğini, davacı tarafın alacak kayıt talebine konu davacının sukuk ihracından kaynaklandığını iddia ettiği alacağı olarak talep ettiği 4.181,00 TL’nin tamamı reddedildiği, yapılan işlemde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunduğu, bunun yanı sıra banka kayıtlarında davacı tarafın 1.817,57 TL pos alacağının mevcut olduğu tespit edildiğinden 1.817,57 TL pos alacağı sıra cetveline 4. Sıradan yazıldığı, kabul edilen tutar davacının müflis banka kayıtlarında mevcut olduğu tespit edilmiş olan pos alacağından kaynaklandığı, müvekkil müflis bankanın harçtan muaf tutulması gerektiğini beyan etmiştir.
… 1. İflas Dairesine yazılan müzekkereye 01.04.2022 tarihli … iflas sayılı cevabi yazı ile ” … 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasından 16.11.2017 tarihinde iflasına karar verilen müflis … BANKASI A.Ş’nin tasfiye işlemleri müdürlüğümüzün yukarıda esas numarası yazılı dosyası ile … tarafından yürütülmektedir.
Müflis hakkında verilen iflas kararı 27/01/2020 tarihinde kesinleşmiştir.
Sıra cetveli ilanı 01/06/2018 Tarihinde … gazetesinde yayınlanmıştır.
Mahkemeniz 2022/235 Esas sayılı dosyasında davacı… A.Ş. müdürlüğümüz dosyasında alacak kaydı talebinde bulunmuş olup, 720 sırasında alacak kaydı yapılmıştır. Alacaklının alacağına ilişkin iflas idaresince verilen kabul – red kararı alacaklı vekilinin daimi çalışanına 11/06/2018 tarihinde tebliğ edilmiştir. Alacaklının alacak kayıt başvurusunu muayyen sürede yaparak sıra cetvelinin tebliği için 14 TL gider avansı yatırmıştır.
Alacaklı tarafından masaya toplam 4.181,00 TL alacak talebinde bulunulmuştur. Müflis banka kayıtlarında , alacağın 1.817,57 TL olduğu tespit edilmiştir. Sunulu evrak ve müflis banka kayıtları değerlendirilmek suretiyle, alacağın 1.187,57 TL’sinin KABULÜ ile sıra cetvelinin 4. Sırasına kaydına, bakiye 2.363,43 TL’lik talebinde REDDİNE , şeklinde iflas idaresince karar verilmiş olup … A.Ş. ye ait istenilen tüm hususlar taranarak bir sureti yazımız ekinde gönderilmiş olup, iflas idare memurlarının isim, soyad ve adres bilgileri bildirilmiştir. ” şeklinde cevap verildiği anlaşılmıştır.
…’a yazılan müzekkereye … A.Ş fonlarının … Bank Nezdinde Saklanan Müflis … Bakiyelerinin 5/12/2017 tarihi itibariyle … Hesap Numarası : … A.Ş Büyüme Katılım Değişken Emeklilik Yatırım Fonu…Üye Kodu : … Hesap İsmi : …
ISIN : …Kıymetin İsmi : …Nominal : 200,000 … Hesap Numarası : … Üye Kodu : … Hesap İsmi : … A.Ş …. ISIN : … Kıymetin İsmi : … : 3.381,000 … Hesap Numarası : … Üye Kodu : … Hesap İsmi : … A.Ş … ISIN : … Kıymetin İsmi : …
Nominal : 600,00 şeklinde olduğu bildirilmiştir.
Tüm Dosya Kapsamı Birlikte Değerlendirildiğinde
Dava, kira sertifikası ihracından kaynaklanan alacağın iflas masasına alacak olarak kaydedilmesi istemine ilişkindir.
Uyuşmazlık, müflis banka tarafından sermaye benzeri kira sertifikası ihracı yapılması sebebiyle davacının nominal değerli kira sertifikası itfa ödemesi talep edip edemeyeceği, davacının talebinin 6102 Sayılı TTK. 480/3 maddesi kapsamında olup olmadığı, alacağın iflas masasına kaydının mümkün olup olmadığı konusundan ibarettir.
… Bankası A.Ş hakkında mahkememizin …Esas sayılı dosyasında 16.11.2017 tarihinde iflas kararı verildiği ve iflas kararının 27/01/2020 tarihinde kesinleştiği, iflasına karar verilen müflis … BANKASI A.Ş’nin tasfiye işlemlerinin … tarafından yürütüldüğü hususunda ihtilaf bulunmamaktadır.
İflas masasının bu safi (net) mevcudu (masaya giren mal, alacak ve haklar), “alacakların ödenmesine tahsis olunur” (İİK m.184,I,c.1). Buradaki “alacaklar” teriminden maksat, aslında yalnız “iflas alacaklarıdır.” İflas alacağı, iflas açıldığı anda müflise karşı hukuken mevcut olan alacaklar yani müflisin iflasın açıldığı andaki borçları olup, iflas masasından istenebilirken (masaya yazdırılabilirken), müflisin iflas açılmasından sonra doğan alacakları, iflas alacağı olmadığından, iflas masasından talep edilemez.
Bu nedenle, iflas masasından istenen bir alacağın, iflas alacağı mı, yoksa masa alacağı mı olduğunu belirlemenin büyük önemi vardır. Kayıt kabul davaları, iflasından önce müflisten alacaklı olanların, bir diğer ifade ile iflas alacaklılarının alacaklarını iflas masasına kaydettirmek için açtıkları ve dayanağını İİK’nın 235. maddesinden alan davalardır.
İİK’nın 235. maddesine göre, kural olarak sıra cetveline itiraz edenler, cetvelin ilanından itibaren 15 gün içinde ticaret mahkemesine dava açabilirler. Ancak aynı Kanun’un 223. maddesi hükmüne göre alacaklı tebligata elverişli adresini bildirip kararın tebliği için avans yatırmışsa 15 günlük dava açma süresi, kararın tebliğ tarihinden itibaren işlemeye başlar.
Davacının kararın tebliği için gerekli avansı yatırdığı, davanın 15 günlük hak düşürücü süre içinde açıldığı anlaşılmıştır.
Davacının alacak miktarının hesaplanması için dosya bankacı bilirkişiye tevdi edilmiş bilirkişi … tarafından sunulan 20.10.2022 havale tarihli raporda özetle, ”Davacı vekili İflas idaresine başvuru dilekçesinde alacağını 4.181.00TL Yani (200.000+3.381.000+600.00=4.181.000) 4.181.00 TL alacak üzerinden kayıt kabulünde bulunduğu, davalı iflas idaresi de davacı alacağının 1.817,57-TL olduğunun tespiti ile bu tutarın kabulüne; sıra cetvelinin 4. sırasına kaydına, bakiye 2.363,43-TL’lik tutarın ise reddine karar verdiği görülmüş olmakla kabul ve red nedeninini açıklamadığı,
Nominal değer kısa ve öz cevap; “yazılı olan ve ismen var olan” olacaktır. İtibari değer olarak da ifade edilebilmektedir. Senet, çek, para, pul, hisse senedi ve tahvil gibi menkul yani taşınabilir olan kıymetlerin üzerinde yazılı şekilde yer alan ve ifade edilen değerler olarak da karşımıza çıkmaktadır. Nominal değer, taşınabilir kıymetin üzerinde bulunan, değerlerin ifadesidir. Örneğin 200 TL kağıt paranın nominal değeri, kendi üzerinde yazan 200 şekli ile belirlenecektir.
Finans ve ekonomi alanları içerisinde nominal değer tanımı çeşitlilik ve farklılık teşkil edebilmektedir. Finans alanında nominal değer, tahvil ve hisse senetleri üstünde yer alan değer için kullanılmaktadır. Ekonomi alanında kullanılan anlamıysa, herhangi bir zaman dilimine sahip ve enflasyonlarla düzeltilen veriler olarak tanımlanabilir. Nominal değerler sabit olmaktadır ve de asla değişmemektedirler.
…’tan alınan yazıda da görüldüğü üzere sukuk davacı alacakları toplam nominal değeri yani birim değeri 4.181,00’dir. Bu değerin dava tarihindeki karşılığı, USD/TL kuruna göre 20.966.762,12 TL’dir. İflas İdaresi ise nominal değerlerin sayısını doğrudan TL bazında esas alarak değerlendirmede bulunmuş olup iş bu değerlendirmenin yerinde olmadığı, davacının toplam sukuk alacağı nominal değeri 4.181,00 olup bu nominal değer üzerinden kur hesaplaması ile,
Yukarıda detayları verilen tabloda yer alan her bir fon bakımından tespit edilen TL karşılığına istinaden, davacı şirketin müflis Bank Asya’dan olan sukuk alacakları toplamının parasal değeri 20.966.762,12 TL’dir. ” şeklinde görüş ve kanaat belirtilmiştir.
Sermaye Piyasası Kanunun “Kira sertifikası ve varlık kiralama şirketleri” başlıklı 61.maddesi ”
(1) Kira sertifikaları, her türlü varlık veya hakkın finansmanını sağlamak amacıyla varlık kiralama şirketleri tarafından ihraç edilen ve sahiplerinin bu varlık veya haklardan elde edilen gelirlerden payları oranında hak sahibi olmalarını sağlayan, nitelikleri Kurulca belirlenen sermaye piyasası araçlarıdır. Kira sertifikalarının ihraç ve satışına ilişkin usul ve esaslar Kurulca belirlenir.
(2) Varlık kiralama şirketleri münhasıran kira sertifikası ihraç etmek üzere kurulan anonim ortaklıklardır.
(3) Varlık kiralama şirketi, Kurul tarafından uygun görüş verilen esas sözleşmesinde belirtilen faaliyetler dışında herhangi bir ticari faaliyetle uğraşamayacağı gibi sahip olduğu varlıklar ve haklar üzerinde esas sözleşmesinde izin verilenler hariç olmak üzere, üçüncü kişiler lehine hiçbir ayni hak tesis edemez ve bunları kira sertifikası sahiplerinin menfaatlerine aykırı bir şekilde kiralayamaz veya devredemez. Kira sertifikaları itfa edilinceye kadar, varlık kiralama şirketinin portföyünde yer alan varlıklar ve haklar, ihraççının yönetiminin veya denetiminin kamu kurumlarına devredilmesi hâlinde dahi teminat amacı dışında tasarruf edilemez, rehnedilemez, teminat gösterilemez, kamu alacaklarının tahsili amacı da dâhil olmak üzere haczedilemez, iflas masasına dâhil edilemez, ayrıca bunlar hakkında ihtiyati tedbir kararı verilemez.
(4) İhraççının kira sertifikalarından kaynaklanan yükümlülüklerini vadesinde yerine getirememesi, yönetiminin veya denetiminin kamu kurumlarına devredilmesi, faaliyet izninin kaldırılması veya iflası hâlinde portföyündeki varlıklardan elde edilen gelir öncelikle kira sertifikası sahiplerine yapılacak ödemelerde kullanılır. Bu durumda Kurul kira sertifikası sahiplerinin haklarının korunmasını teminen gerekli her türlü tedbiri almaya yetkilidir.
(5) Varlık kiralama şirketlerinin kuruluşuna, esas sözleşmelerine, faaliyet esaslarına, devralabilecekleri varlık ve hakların türleri ile niteliklerine, bunlara ilişkin kayıtların tutulmasına, yönetim ilkelerine, tasfiye ve sona ermelerine, YTM’ye hizmetleri karşılığında varlık kiralama şirketinin portföyündeki varlıklardan ödeme yapılması hâlinde bu ödemenin hesaplanmasına ilişkin usul ve esaslar Kurulca belirlenir.
(6) (Ek:27/12/2018-7159/9 md.) Üçüncü fıkranın ikinci cümlesi ile dördüncü fıkra hükümleri, 5411 sayılı Kanun hükümleri çerçevesinde gerçekleştirilen ve katılım bankalarının fon kullanıcısı olduğu ilave ana sermaye ve katkı sermaye niteliğindeki kira sertifikası ihraçlarında uygulanmaz.”
5411 sayılı Bankacılık Kanunun ” Ödenmiş sermaye, yedek akçeler ve özkaynak” başlıklı 44.maddesi
” Ödenmiş sermaye, bankaların fiilen ve her türlü muvazaadan arî olarak ödenmiş veya Türkiye’ye ayrılmış ve ödenmiş sermayelerinden, bilançoda görülen zararın yedek akçelerle karşılanamayan kısmı düşüldükten sonra kalan tutardır.
Yedek akçeler, bankaların 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu ve ilgili kanunlar ile ana sözleşmelerine göre ayırdıkları yedek akçelerinden varsa bilanço zararının düşülmesinden sonra elde edilen tutardır.
Özkaynak, ana sermaye ve katkı sermaye toplamı ile bu toplamdan sermayeden indirilecek değerlerin düşülmesi sonucu bulunacak tutarı ifade eder.
Konsolide özkaynak, konsolide esasa göre uygulanacak kredi sınırları ile standart oranların hesaplanmasında bu maddenin üçüncü fıkrası hükmüne göre hesaplanarak dikkate alınır.
Bu maddeye ilişkin usûl ve esaslar Kurulca belirlenir.”
Dava konusu kira sertifikasının ihraç edildiği 28/03/2013 tarihinde yürürlükte bulunan 05/09/2013 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmelik ‘in “Katkı sermaye” başlıklı 8.maddesi
“(1) Katkı sermaye; genel karşılıklar, ana sermayeye dahil edilmeyen borçlanma araçlarından banka yönetim kurulunun ikinci fıkradaki şartları taşıdıklarını teyit eden yazılı beyanı ile birlikte yapacağı başvuru üzerine Kurumca uygun görülen borçlanma araçları ve bunlara ilişkin ihraç primleri üzerinden 9 uncu maddede belirtilen indirimlerin yapılması suretiyle bulunur.
(2) Katkı sermaye hesaplamasına dahil edilecek borçlanma araçlarının aşağıdaki şartları taşıması gerekmektedir.
a) Banka tarafından ihraç edilmiş, Sermaye Piyasası Kurulunca kayda alınmış ve bedeli nakit olarak tamamen tahsil edilmiş olmalıdır.
b) Bankanın tasfiyesi halinde; sahibine alacak hakkını ilave ana sermaye hesaplamasına dahil edilecek borçlanma araçlarından önce, mevduat sahipleri ve diğer tüm alacaklılardan sonra tahsil etme yetkisi vermelidir…”
6102 Sayılı Ticaret Kanununun 480/3 maddesinde “… Pay sahipleri sermaye olarak şirkete verdiklerini geri isteyemezler; tasfiye payına ilişkin hakları saklıdır…” hükümleri düzenlenmiştir.
Somut talep yönünden ,Müflis … Bankası A.Ş. Tarafından ihraç edilen kira sertifikalarından davacının satın aldığı ve davacının menkul kıymet sahipliğinin 19/12/2017 tarihli … cevabi yazısı ile teyit edildiği, davacının aktif dava ehliyetinin bulunduğu anlaşılmış buna karşılık davacının sıra cetveline kayıt talebine konu alacağın, Sermaye Piyasası Kanunun 61/6.maddesi kapsamında; katılım bankası olan müflis banka tarafından ihraç edilen kira sertifikasından kaynaklandığı ve katkı sermaye niteliğinde olduğu, katkı sermayenin Bankacılık Kanunun 44.maddesi kapsamında banka özkaynakları arasında sayıldığı ve TTK 480/3 maddesi gereği müflis bankanın özkaynakları içinde yer alan sermaye payının , pay cetveline göre paylaşım yapıldıktan sonra ve İİK’nın 196. maddesi uyarınca faiz ödemelerinden sonra masada para kalması halinde pay sahiplerine( kira sertifikası sahiplerine) ödeme yapılması mümkün olup TTK’nın 480/3. maddesi uyarınca kira sertifikası ihracından kaynaklanan alacağın iflas masasına kaydedilemeyeceği anlaşılmakla 20/10/2022 tarihli bilirkişi raporuna itibar edilmeyerek davacının alacağının iflas masasına kayıt talebinin reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar tarifesine göre tahsili gereken harç 269,85 TL olduğundan peşin alınan 35,90 TL’nin mahsubu ile bakiye 233,95‬ TL’nin davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ye göre hesap ve takdir edilen 17.900,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
5-Gider avansının kalan kısımlarının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran taraflara iadesine,
Dair, davalı vekilinin yüzüne karşı davacı yanın yokluğunda gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 10 günlük süre içerisinde Bölge Adliye Mahkemesinde İstinaf yolu açık olmak üzere oybirliği ile verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 28/09/2023

BAŞKAN …

ÜYE …

ÜYE …

KATİP …