Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/93 E. 2022/195 K. 03.03.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/93
KARAR NO : 2022/195

DAVA : Sıra Cetveline İtiraz (İflas Tasfiyesinde Düzenlenen Sıra Cetveline Yönelik Kayıt Kabul Talebi (İİK 235))
DAVA TARİHİ : 08/02/2021
KARAR TARİHİ : 03/03/2022

Mahkememizde görülmekte olan Sıra Cetveline İtiraz (İflas Tasfiyesinde Düzenlenen Sıra Cetveline Yönelik Kayıt Kabul Talebi (İİK 235)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde, … 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin … E. sayılı dosyası nezdinde ve 16.11.2017 tarihinde …’nın iflasına karar verildiğini, akabinde müvekkilinin müflis bankadan olan alacağının tahsili amacıyla 17.05.2018 tarihinde alacak kaydı başvurusunda bulunduğunu ve ilgili alacak başvurusu … kayıt numarası ile kayıt altına alındığını, söz konusu alacak kaydı başvurusunun süresinde yapılmış olması ve başvuru tarihinde müvekkilinin alacağına ilişkin detaylı izahat ve alacağı ispat eder belgeler iflas idaresine sunulmuş olmasına rağmen müvekkili alacağının iflas masası kaydı talebinin iflas idaresinin 18.11.2020 tarihinde tebellüğ edilen karar uyarınca reddedildiğini, iflas dairesinin müvekkilinin alacağının reddine dair kararın haksız olması ve herhangi somut hukuki gerekçeye dayanmaması sebebiyle iş bu davayı ikame ederek müvekkilinin alacağının tamamının iflas masasına kaydedilmesini talep ettiklerini belirterek müvekkilinin … kayıt numarasıyla … 1. İflas Müdürlüğünün … E. sayılı dosyasına gerçekleştirdiği alacağının tamamının (15.000.000 ABD Doları, iflas tarihi itibariyle Türk Lirası karşılığı 57.985.000,00 TL) kabulüne ve … 1. İflas Müdürlüğünün … E. sayılı dosyası kapsamında iflas masasına alacak olarak kaydına, yargılama gideri ve avukatlık ücretinin karşı taraf üzerinde bırakılmasını talep ve dava etmiştir.
Davalı … vekili cevap dilekçesinde, müflis … Bankası A.Ş’nin herhangi bir alacak ve yükümlülüğünün müvekkili kuruma devredilmediğini, müvekkiline husumet yöneltilemeyeceğini, müvekkili açısından davanın husumet yönünden reddi gerektiğini, davacı ile müvekkili kurum tarafından gerçekleştirilen işlemlerin idari işlem olduğu iddiasında ise müvekkili kurum tarafından yapılan idari işlemlere karşı ancak idari yargı mercilerinde dava açılabileceğini, görevsiz mahkemede dava açıldığını belirterek yargı yolu itirazı doğrultusunda davanın reddine karar verilmesini, itirazları doğrultusunda müvekkili yönünden dosyanın tefrik edilerek husumet itirazları ve yargı yolu itirazları nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmesini, haksız ve hukuki dayanaktan yoksun davanın esastan reddine karar verilmesini, yargılama giderleri ile avukatlık ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini, davanın açılmasına müvekkili kurum sebebiyet vermediğinden aleyhine vekalet ücreti ve yargılama giderine hükmedilmesini savunmuştur.
Davalı iflas idaresi vekili cevap dilekçesinde, 5411 Sayılı Yasanın 107. maddesi uyarınca bankanın faaliyet izninin kaldırıldığını, bunun üzerine Mahkememizin 2017/41 E. sayılı dosyasında … tarafından açılan iflas davasında 5411 Sayılı Yasanın 106. maddesi uyarınca bankanın iflasına, iflasın 16.11.2017 tarihinde açılmasına ve iflas tasfiyesinin fon tarafından yerine getirilmesine karar verildiğini ve iflas tasfiyesinin … tarafından önerilen ve icra hakimliğince atanan iflas idaresi tarafından yürütüldüğünü, iflas idaresinde tanzim edilen sıra cetvelinin ilan edildiğini ayrıca … 1. İflas Müdürlüğünün …sayılı dosyasından da incelenebileceğini, müvekkili müflis bankanın 28.03.2013 tarihinde … ile … Sözleşmesi imzalayarak 250.000.000,00 USD bedelli Eurobond ihraç ettiğini, müvekkilinin iflası üzerine adı geçen kuruluş … no.lu alacak kayıt talebinde bulunarak bedelin tamamının kendisine ödenmesini talep ettiğini, müvekkilin iflas idaresi söz konusu sertifikalara ilişkin konuyu bu şekilde gündeme aldıktan sonra bu sefer aynı sertifikalar ile ilgili olarak davacı tarafından … no.lu mükerrer alacak kayıt talebinde bulunulduğunu, İİK 235.maddesi gereğince hak düşürücü süre nedeniyle davanın reddine, aktif husumet yokluğundan davanın reddine, alacak kayıt talebinin usul ve yasaya aykırı olması nedeniyle davanın reddine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini savunmuştur.
Tüm Dosya Kapsamı Birlikte Değerlendirildiğinde
Dava,İİK 235.maddesi kapsamında kira sertifikası ihracından kaynaklanan alacağın iflas masasına kayıt ve kabulü istemine ilişkindir.
Uyuşmazlık, müflis banka tarafından sermaye benzeri kira sertifikası ihracı yapılması sebebiyle davacının itfa ödemesi talep edip edemeyeceği, davacının talebinin 6102 Sayılı TTK. 480/3 maddesi kapsamında olup olmadığı, alacağın iflas masasına kaydının mümkün olup olmadığı konusundan ibarettir.
İflas idaresine yazılan müzekkereye; müflis …. Bankası Anonim Şirketi hakkında verilen iflas kararının 27.01.2020 tarihinde kesinleştiği, davacının alacak başvurusunun 3719 sırasına kaydedildiği, davacının başvuru sırasında tebligat masrafını yatırmış olduğu, davacı talebinin reddine ilişkin kararın davacıya 18.11.2020 tarihinde tebliğ edildiği, ek sıra cetvelinin Ticaret Sicil Gazetesinde 13/11/2020 tarihinde ilan edildiğinden bahisle cevap verildiği, … 13. İdare Mahkemesinin… E. sayılı dosyasında davanın süresinde ve 03.12.2020 tarihinde ikame edilmiş olduğu ve görev yönünden reddi üzerine işbu davanın 08.02.2021 tarihinde süresinde ikame edildiği anlaşılmıştır.
Davacının iflas tarihi itibariyle müflis bankadan kira sertifikası ihracı sebebiyle alacaklı olup olmadığı, varsa miktarı, davacı talebinin TTK. 480/3. madde kapsamında sermaye olarak değerlendirilip değerlendirilmeyeceği konularında müflis banka kayıtlarında yerinde inceleme yapılarak rapor tanzimi için dosyanın mahkememizce resen seçilecek 1 bankalar yeminli murakıbı, 1 yeminli mali müşavir ve 1 SPK uzmanı bilirkişiden oluşan heyetten rapor alınmasına karar verilmiş ve bilirkişi heyetince sunulan 03/01/2022 tarihli raporda özetle, mahkeme tarafından her ne kadar müflis kayıtları üzerinde yerinde inceleme yetkisi verilmiş ise de …A.Ş. tarafından hazırlanan 2013 yılına ilişkin “Bağımsız Denetim Raporu’nun Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar” bölümünün “Sermaye Benzeri Kredilere İlişkin Diğer Bilgiler” başlıklı 10. kısmında 29/03/2013 tarihinde Türkiye dışında yerleşik yatırımcılara ihraç edilen 10 yıl vadeli, 250.000.000 ABD Doları büyüklüğündeki kira sertifikalarının, BDDK onayının ardından sermaye benzeri kredi olarak sınıflandırıldığı ve kira sertifikalarının TL karşılığı olan 544.263.000 TL’nin, Sermaye Benzeri Krediler bilanço kalemi altında takip edildiğinin tespiti ve görevlendirme konusu kapsamında başka bir tespite ihtiyaç duyulmaması nedenleriyle yerinde inceleme yapılmadığını, bilirkişi heyetince kanaatin dosya kapsamına göre oluşturulduğunu, müflis …Bankası A.Ş. tarafından 28/03/2012 tarihinde … kanalıyla ihraç edilen … ISIN kodlu ve 250.000.000 ABD Doları tutarlı kira sertifikaları, uluslararası saklamacı kuruluşlar … nezdinde bulunan hesaplarda saklandığını, davacı …dava dilekçesinde …’den alınan 27/02/2018 tarihli menkul kıymet sahipliğini teyit eden Varlık Bakiyesi yazısını paylaştığını, bu kapsamda davacı …’nın iflas kararının verildiği 16/11/2017 tarihinde müflis…Bankası A.Ş’nin ihraç ettiği … ISIN kodlu kira sertifikalarının 15.000.000 ABD Doları tutarındaki kısmının sahibi olduğu kanaatine varıldığını, Türk Ticaret Kanunu’nun Pay Bedelini İfa Borcu ve İfa Etmemenin Sonuçları başlıklı 480. maddesinin (3) no’lu bendinde “Pay sahipleri sermaye olarak şirkete verdiklerini geri isteyemezler, tasfiye payına ilişkin hakları saklıdır.” hükmünün yer aldığını, bankaların özkaynaklarına ilişkin yönetmeliğin “İkincil Sermaye Benzeri Borçlar” başlıklı 8. maddesinde; madde metninde sayılan özellikleri taşıyan borçlanma araçlarının BDDK tarafından da uygun görülmesi halinde ikincil sermaye benzeri borç olarak dikkate alınacağı hükmünün yer aldığını, müflis …Bankası A.Ş. tarafından 28/03/2012 tarihinde ihraç edilen … ISIN kodlu ve 250.000.0090 ABD Doları tutarlı kira sertifikalarının Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu onayı ile müflis banka hesaplarında Özkaynaklar bilanço kalemi altında yer Sermaye Benzeri Krediler’de takip edilmesi nedeniyle sermaye olarak değerlendirilebileceği kanaatine varıldığını, ihraç için hazırlanan Satın Alma ve Varlık Portföyü Taahhüdü’nde kira sertifikalarından kaynaklı yükümlülüklerin ikincil ve teminatsız nitelikte olduğunu, tasfiye durumunda ikincil nitelikteki bu borçların diğer borçların tamamının ödenmesinden sonra iflas masasında para kalması halinde yapılacağını, yatırımcıların bu sertifikalara yaptıkları yatırımın tamamını ya da bir kısmını kaybedebilecekleri hususuna dikkat etmeleri belirtilerek tasfiye halinde gerçekleşebilecek risklere karşı yatırımcıların uyarıldığını, bankaların özkaynaklarına ilişkin yönetmeliğin “ikincil sermaye benzeri borçlar” başlıklı 8. maddenin birinci fıkrasının c bendinde “bankanın tasfiyesi halinde hisse senetlerinden ve birincil sermaye benzeri borçlardan bir önce diğer tüm borçlardan sonra ödenmesi borç verenlerce veya yatırımcılarca kabul edilen” hükmünün yer aldığını, yönetmelik maddesinde belirtilen “diğer tüm borçlar” ibaresinin karşılığının İİK’nin “Adi ve Rehinli Alacakların Sırası” başlıklı 206. maddesinde 4. sırada yer alan “imtiyazlı olmayan diğer bütün alacaklar” olduğunu, ikincil sermaye benzeri borç olarak sınıflandırılan müflis … A.Ş tarafından ihraç edilmiş kira sertifikalarının İİK 206. maddesinde tanımlanan alacak türlerine girmediği ve İflas Masası kaydının mümkün olmadığı yönünde görüş ve kanaat belirtildiği görülmüştür.
Sermaye Piyasası Kanunun “Kira sertifikası ve varlık kiralama şirketleri” başlıklı 61.maddesi ”
(1) Kira sertifikaları, her türlü varlık veya hakkın finansmanını sağlamak amacıyla varlık kiralama şirketleri tarafından ihraç edilen ve sahiplerinin bu varlık veya haklardan elde edilen gelirlerden payları oranında hak sahibi olmalarını sağlayan, nitelikleri Kurulca belirlenen sermaye piyasası araçlarıdır. Kira sertifikalarının ihraç ve satışına ilişkin usul ve esaslar Kurulca belirlenir.
(2) Varlık kiralama şirketleri münhasıran kira sertifikası ihraç etmek üzere kurulan anonim ortaklıklardır.
(3) Varlık kiralama şirketi, Kurul tarafından uygun görüş verilen esas sözleşmesinde belirtilen faaliyetler dışında herhangi bir ticari faaliyetle uğraşamayacağı gibi sahip olduğu varlıklar ve haklar üzerinde esas sözleşmesinde izin verilenler hariç olmak üzere, üçüncü kişiler lehine hiçbir ayni hak tesis edemez ve bunları kira sertifikası sahiplerinin menfaatlerine aykırı bir şekilde kiralayamaz veya devredemez. Kira sertifikaları itfa edilinceye kadar, varlık kiralama şirketinin portföyünde yer alan varlıklar ve haklar, ihraççının yönetiminin veya denetiminin kamu kurumlarına devredilmesi hâlinde dahi teminat amacı dışında tasarruf edilemez, rehnedilemez, teminat gösterilemez, kamu alacaklarının tahsili amacı da dâhil olmak üzere haczedilemez, iflas masasına dâhil edilemez, ayrıca bunlar hakkında ihtiyati tedbir kararı verilemez.
(4) İhraççının kira sertifikalarından kaynaklanan yükümlülüklerini vadesinde yerine getirememesi, yönetiminin veya denetiminin kamu kurumlarına devredilmesi, faaliyet izninin kaldırılması veya iflası hâlinde portföyündeki varlıklardan elde edilen gelir öncelikle kira sertifikası sahiplerine yapılacak ödemelerde kullanılır. Bu durumda Kurul kira sertifikası sahiplerinin haklarının korunmasını teminen gerekli her türlü tedbiri almaya yetkilidir.
(5) Varlık kiralama şirketlerinin kuruluşuna, esas sözleşmelerine, faaliyet esaslarına, devralabilecekleri varlık ve hakların türleri ile niteliklerine, bunlara ilişkin kayıtların tutulmasına, yönetim ilkelerine, tasfiye ve sona ermelerine, YTM’ye hizmetleri karşılığında varlık kiralama şirketinin portföyündeki varlıklardan ödeme yapılması hâlinde bu ödemenin hesaplanmasına ilişkin usul ve esaslar Kurulca belirlenir.
(6) (Ek:27/12/2018-7159/9 md.) Üçüncü fıkranın ikinci cümlesi ile dördüncü fıkra hükümleri, 5411 sayılı Kanun hükümleri çerçevesinde gerçekleştirilen ve katılım bankalarının fon kullanıcısı olduğu ilave ana sermaye ve katkı sermaye niteliğindeki kira sertifikası ihraçlarında uygulanmaz.”
5411 sayılı Bankacılık Kanunun ” Ödenmiş sermaye, yedek akçeler ve özkaynak” başlıklı 44.maddesi
” Ödenmiş sermaye, bankaların fiilen ve her türlü muvazaadan arî olarak ödenmiş veya Türkiye’ye ayrılmış ve ödenmiş sermayelerinden, bilançoda görülen zararın yedek akçelerle karşılanamayan kısmı düşüldükten sonra kalan tutardır.
Yedek akçeler, bankaların 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu ve ilgili kanunlar ile ana sözleşmelerine göre ayırdıkları yedek akçelerinden varsa bilanço zararının düşülmesinden sonra elde edilen tutardır.
Özkaynak, ana sermaye ve katkı sermaye toplamı ile bu toplamdan sermayeden indirilecek değerlerin düşülmesi sonucu bulunacak tutarı ifade eder.
Konsolide özkaynak, konsolide esasa göre uygulanacak kredi sınırları ile standart oranların hesaplanmasında bu maddenin üçüncü fıkrası hükmüne göre hesaplanarak dikkate alınır.
Bu maddeye ilişkin usûl ve esaslar Kurulca belirlenir.”
Dava konusu kira sertifikasının ihraç edildiği 28/03/2013 tarihinde yürürlükte bulunan 05/09/2013 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmelik ‘in “Katkı sermaye” başlıklı 8.maddesi
“(1) Katkı sermaye; genel karşılıklar, ana sermayeye dahil edilmeyen borçlanma araçlarından banka yönetim kurulunun ikinci fıkradaki şartları taşıdıklarını teyit eden yazılı beyanı ile birlikte yapacağı başvuru üzerine Kurumca uygun görülen borçlanma araçları ve bunlara ilişkin ihraç primleri üzerinden 9 uncu maddede belirtilen indirimlerin yapılması suretiyle bulunur.
(2) Katkı sermaye hesaplamasına dahil edilecek borçlanma araçlarının aşağıdaki şartları taşıması gerekmektedir.
a) Banka tarafından ihraç edilmiş, Sermaye Piyasası Kurulunca kayda alınmış ve bedeli nakit olarak tamamen tahsil edilmiş olmalıdır.
b) Bankanın tasfiyesi halinde; sahibine alacak hakkını ilave ana sermaye hesaplamasına dahil edilecek borçlanma araçlarından önce, mevduat sahipleri ve diğer tüm alacaklılardan sonra tahsil etme yetkisi vermelidir…”
6102 Sayılı Ticaret Kanununun 480/3 maddesinde “… Pay sahipleri sermaye olarak şirkete verdiklerini geri isteyemezler; tasfiye payına ilişkin hakları saklıdır…” hükümleri düzenlenmiştir.
Somut talep yönünden ,Müflis …Bankası A.Ş. tarafından 28/03/2013 tarihinde … kanalıyla ihraç edilen … ISIN kodlu ve 250.000.000 ABD Doları tutarlı kira sertifikaları, uluslararası saklamacı kuruluşlar olan … nezdinde bulunan hesaplarda saklandığı, davacı …’den alınan 27/02/2018 tarihli menkul kıymet sahipliğini teyit eden Varlık Bakiyesi yazısı ile iflas tarihi 16/11/2017 itibari ile müflis… Bankası A.Ş’nin ihraç ettiği … ISIN kodlu kira sertifikalarının 15.000.000 ABD Doları tutarındaki kısmının sahibi olduğunu belgelediği, saklamacı kuruluşlar … tarafından temsilci sıfatı ile makul sürede iflas masasına alacak kayıt başvurusunda bulunulmadığı, davacının aktif dava ehliyetinin bulunduğu buna karşılık davacının kayıt talebine konu alacağın, Sermaye Piyasası Kanunun 61/6.maddesi kapsamında; katılım bankası olan müflis banka tarafından ihraç edilen kira sertifikasından kaynaklandığı ve katkı sermaye niteliğinde olduğu, katkı sermayenin Bankacılık Kanunun 44.maddesi kapsamında banka özkaynakları arasında sayıldığı ve TTK 480/3 maddesi gereği müflis bankanın özkaynakları içinde yer alan sermaye payının , pay cetveline göre paylaşım yapıldıktan sonra ve İİK’nın 196. maddesi uyarınca faiz ödemelerinden sonra masada para kalması halinde pay sahiplerine( kira sertifikası sahiplerine) ödeme yapılması mümkün olup TTK’nın 480/3. maddesi uyarınca kira sertifikası ihracından kaynaklanan alacağın iflas masasına kaydedilemeyeceği anlaşılmakla 03/01/2022 tarihli bilirkişi raporu da nazara alınarak davacının alacağının iflas masasına kayıt talebinin reddine karar vermek gerekmiştir.
İİK 235.maddesi kapsamında sıra cetveline itiraz davasının iflas idaresine yöneltilmesi gerektiği, dava dilekçesinde davalı olarak gösterilen …, müflis bankanın iflas idaresi görevinden bahsedilerek dava ikame edilmemiş olması karşısında …’a yönelik davanın ise HMK 114/1-d ve HMK 115/2 maddeleri gereği usulden reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının iflas idaresine yönelik davasının reddine,
2-Davacının … yönelik davasının usulden reddine,
3-Peşin harcın mahsubu ile bakiye 21,40 TL’nin davacıdan alınıp hazineye gelir kaydına,
4-Yargılama giderlerinin davacı üzerine yükletilmesine,
5-Davalı … kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden 5.100,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
6-Davalı iflas idaresi kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden 5.100,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
7-Gider avansının kalan kısmının karar kesinleştiğinde yatıran taraflara iadesine,
Dair, davacı vekili …ve davalı … vekili …, davalı …vekili …’in yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 10 günlük süre içerisinde İstinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 03/03/2022

BAŞKAN

ÜYE

ÜYE

KATİP