Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/702 E. 2023/660 K. 01.11.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/702 Esas
KARAR NO : 2023/660

DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımlı))
DAVA TARİHİ : 12/06/2017
KARAR TARİHİ : 01/11/2023

Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımlı)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA/
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkil ile davalı şirket arasında 24/03/2017 tarihinde “Satıcılık Sözleşmesi (satış ve Taahhüt) başlıklı sözleşme imzalandığını, sözleşme kapsamında müvekkilinin davalı şirketin ithal etmekte olduğu ürünlerden satış ve pazarlama işine iştirak etmeyi kabul ettiği ürünlerin … sınırları içinde satış ve pazarlamasını yapmayı ve sözleşmede belirtilen ürünün alıp/satma işini üstlendiğini, müvekkilinin sözleşmesinin imzalanmasını müteakip sözleşmede satışı kararlaştırılan … Testi Cihazı şeklinde 2 adet ürünün satış bedeli olarak 2 adet çekin keşide edilerek davalıya devir ve teslim edildiğini, müvekkilinin 21/04/2017 tarihinde sözleşmeyi feshettiğini davalıya yazılı olarak ihtar ettiğini, müvekkilinin sözleşmeden kaynaklanan tüm edimlerini yerine getirdiğini, müvekkilinin edimlerin ifası için davalıya yaptığı tüm sözlü ve yazılı talep, ihbar ve ihtarların davalı tarafından cevapsız bırakıldığını, davalıya verilen 2 adet çekin müvekkiline iade edilmediğini beyanla, dava konusu 2 adet çek üzerine ödeme yasağı konulmasını, müvekkilinin davalıya borçlu bulunmadığının tespiti ile dava konusu … Bankası A.Ş. … Şubesi, 30/08/2017 tarih, 38.886,00 TL tutarlı, … numaralı ve … Bankası A.Ş. … Şubesi, 30/09/2017 tarih, 38.886,00 TL tutarlı, … numaralı çeklerin iadesine aksi halde iptaline, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA/
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının müvekkiline satın alınan ürünlere karşılık dava konusu çekleri verdiğini, müvekkilinin ise taraflar arasındaki sözleşmesinin güvencesi olarak çek tutarları kadar teminat senedi verdiğini, davacının müvekkiline herhangi bir bildirim yapmadan sözleşmeyi feshettiğini, tek taraflı olarak yapılan fesihin usulüne uygun olmadığını ve müvekkili tarafından kabul edilmediğini, taraflar arasında karşılıklı mutabakat sağlanarak yapılan 24/03/2017 tarihli sözleşmede iddia edilen yükümlülüklerin hiç birinin yer almadığını, davacının çeklere karşılık olarak 23/04/2017 tarihinde düzenlenip teslim edilen faturayı herhangi bir itiraz olmaksızın kabul ettiğini, 16/05/2017 tarihinde de iade faturası adı altında bir irsaliyeli fatura düzenlediğini, davacının taraflar arasındaki ticari ilişkiden herhangi bir aksaklık olmamasına rağmen sözleşmeyi tek taraflı olarak feshedip faturayı iade etmemesinin borca aykırılık oluşturduğunu, bu nedenle davacının müvekkilinin zararın tanzim etmesi gerektiğini beyanla, davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE/
İİK. m. 72/3 kapsamında menfi tespiti, … Bankası A.Ş. …Şubesi 30.08.2017 tarih 38.886,00 TL miktarlı ve … seri nolu ve … Bankası A.Ş. … Şubesi 30.09.2017 tarih 38.886,00 TL miktarlı ve … seri nolu iki adet çekin iptali ve istirdadı davasıdır.
Davacı, davalı ile aralarında 24.03.2017 tarihli Satıcılık Sözleşmesi (Satış Taahhüt) başlıklı sözleşme aktedildiğini, sözleşme ile davacının, davalı şirketin ithal etmekte olduğu ürünleri alıp İstanbul Bölge sınırları içinde pazarlanmasının üstlendiğini, bu kapsamda davacının …Cihazı şeklinde 2 adet ürün satın aldığını ve satış bedeli olarak … Bankası A.Ş. … Şubesi’ne ait 30.08.2017 tarih ve … seri nolu 38.886,00 TL ile … Bankası A.Ş. … Şubesi’ne ait 30.09.2017 tarih ve … seri nolu 38.886,00 TL iki adet çeki keşide ederek davalı şirkete verdiğini, ancak daha sonra davalının, ürünleri teslim etmediğini, ürünlerin tanımı için gerekli eğitimleri vermediğini, davacı tarafından bulunan müşterilere ürün tanıtımı için yapılacak görüşme, toplantı ve randevulara gelmediğini, tüm yazılı ve sözlü sorulara cevap vermediğini, devredilmesi taahhüt edilen sağlık merkezi işlemini sonuçlandırmadığını en nihayetinde satılan ürünlerin … Hastanesinde yapılan testlerde başarılı olmadığını tüm bu nedenlerle sözleşmenin 21.04.2017 tarihinde fesh edilerek çeklerin iadesinin aksi halde iptalinin talep edildiğini bu nedenle borçlu olmadığının tespiti ve çeklerin iadesini talep ettiği anlaşılmıştır.
Davalı taraf, taraflar arasında karşılıklı mutabakat ile 23.04.2017 tarihli sözleşme akdedildiğini, kaldı ki davalının sözleşmeden kaynaklanan tüm yükümlülüklerini yerine getirdiğini, sözleşmenin 5. bendinde belirtilen ürünleri davacıya bir an önce teslim etmek için sipariş verdiğini, bu siparişler nedeni ile davacıdan 77.772,00 TL bedelli iki adet çek alındığını ve sözleşmenin güvencesi olarak davacıya çek tutarı kadar teminat senedi verdiğini, bunun dışında davalının davacıya herhangi bir eğitim ve verme veya manevi destek olmak gibi bir yükümlüğü olmadığını, nitekim davalı tarafından davacıya kesilen faturanın davacıya iletilmesi üzerine davacının 8 günlük yasal süresinde itiraz edilmeden mahiyetinin kabul edildiğini, bu şekilde taraflar arasında işleyen sözleşmesel ilişkide herhangi bir aksaklık olmadığı halde, davacının sözleşmeyi feshedip 16.05.2017 tarihli iade faturası düzenlediğini bu nedenle haksız feshi kabul etmediklerini ve bu nedenle davacının davalının zararını ödemesi gerektiği nedeniyle açılan haksız davanın reddini talep etmiştir.
Davaya konu dava dilekçesine ekli sözleşme incelendiğinde davacı … Şti arasında 24.03.2017 tarihinde akdedilen sözleşme ile davacının, davalının ithal etmekte olduğu ürünleri İstanbul bölge sınırları içinde kendi adına satışını ve pazarlamasını yapma hakkı verildiği ve davacının sözleşme kapsamındaki ürünleri satma taahhüdünde bulunduğu görülmektedir.
Davaya konu faturalar incelendiğinde… Ltd. Şti tarafından 24/03/2017 tarihli … sıra numaralı Makrosel Tıbbi Ürünler (…) adına 1 adet nefes test cihazı ve 4000 adet üre nefes testinin genel toplamının 77.760,00 TL olduğu teslim alan … isim ve imzasının el yazılı yer aldığı anlaşılmıştır. …- 16/05/2017 tarih ve… sıra numaralı İADE FATURASI ibareli 1 adet nefes test cihazı ve 4000 adet üre nefes testinin genel toplamının 77.760,00 TL olduğu eksiksiz teslim eden … isim ve imzasının el yazılı yer aldığı; eksiksiz teslim alan kısmında yalnızca imza bulunduğu görülmüştür.
… Bankası müzekkere cevabında … nolu çek 08.09.2017 tarihinde takas merkezine ibrazı ile takas aracılığıyla ödendiği; … nolu çek 04.12.2017 tarihinde takas merkezine ibrazı ile takas aracılığıyla ödendiği anlaşılmıştır.
Bozma ilamı öncesi 08/05/2018 tarihli mali müşavir bilirkişi … tarafından düzenlenen bilirkişi raporunda davalının defter ve belgelerini ibraz etmediği için incelemediği ve ancak davacının ibraz edilen ve incelenen defterlerinin usulüne uygun tutulmuş olması nedeni ile 6102 sayılı TTK.nun 64 ve HMK.nun 22. maddesi kapsamında davacı lehine delil olma özelliğine sahip olduğunu, davaya konu çeklerin davacının ticari defterlerinde yer aldığı; davacının tanzim ettiği 16.05.2017 tarihli 62360 seri numaralı 77.760,00 TL bedelli iade faturasının dava tarihi itibariyle kaydi olarak davacının davalıdan alacaklı olduğu; davalının düzenlediği faturanın davacının ticari defterlerinde kayıtlı olması nedeniyle yasal süre içerisinde itiraza uğramadığından davacı aleyhine borç doğurduğu; davacının dosyaya sunduğu iade faturasında teslim alanın imzası olduğundan faturanın davalıya tebliğ edildiğinin , yasal süre içerisinde itiraza uğramayan iade faturasının davalı aleyhine borç doğurduğu ve davacının 77.766,00 TL alacaklı olabileceği tespit edilmiştir.
Davalı vekilinin bozma ilamı öncesi alınan bilirkişi raporuna karşı sunduğu 01/06/2018 tarihli itiraz dilekçesinde dosyaya konu iade faturasında imza bulunmadığını, mail yoluyla gönderildiğini 24/03/2017 tarihinde düzenlenen faturaya davacının itirazının olmadığı; 16/05/2017 tarihinde iade faturası altında irsaliye faturası düzenlendiğini beyan ettiği görülmüştür.
Bozma ilamı öncesinde mahkememizde yapılan yargılama sonucunda dosya kapsamı ile taraflar arasında 23.04.2017 tarihinde aktedilen sözleşmenin fesih ihbar sureti ile davacı tarafından yenilik doğrusu (inşai) hak niteliğinde feshedildiği ve fesih iradesinin hüküm ve sonuç doğurması için davalının kabulü gerekmediği, satılan ürünlerin bedeli olarak davalının iadesini talep ettiği çeklerin davalı tarafından alındığı hususun davalının tarafın kabulünde olmasına rağmen davalı tarafın anılan satıştan dolayı satılan malları davacıya teslim ettiği ispat yükü davalıda olmasına rağmen ispat edilmediği ve buna rağmen çek bedellerinin tahsil edilmiş olduğu anlaşıldığından ve davalı tarafından ödenmiş olunan çek bedellerinden mahsubu gereken bir zararları da dosya kapsamı ile ispat edilmediğinden istirdada dönüşen davanın kabulü ile 77.766.00 TL’nin dava tarihi olan 12.06.2017 tarihinden itibaren davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine karar verildiği; davalı tarafın kararı istinaf etmesi üzerine istinaf incelemesinde İstanbul BAM 43. HD 2020/450 Esas 2021/1130 Karar sayılı ilamında “Davalı Sifar … Ltd. Şti. tarafından davacıya kesilen 24/03/2017 tarih ve 6246 seri nolu fatura davacının defterinde kayıtlı olmakla birlikte, bu fatura davacı tarafından benimsenmiş durumdadır. Bu durumda davalının bu faturaya konu ürünleri teslim ettiğinin ispatlanmış sayılmaktadır. Bu aşamadan sonra davacının kendi ticari defterindeki kaydın aksini yazılı delille ispatlaması gerekir.
Bunun için davacı tarafça iade faturasına dayanılmış olmakla birlikte, davalı tarafça bu faturada imzasının bulunmadığı savunulmuştur. İmza inkarı hukuki niteliği itibariyle bir itiraz olup yargılamanın her aşamasında ileri sürülebileceği gibi hakim tarafından da resen nazara alınır. Her ne kadar bilirkişi tarafından iade faturasının teslim alan tarafından imzalı olması nedeniyle faturanın davalıya tebliğ edildiği ve bunun davalı aleyhine borç doğurduğu beyan edilmiş ise de, yerleşik Yargıtay içtihatlarına göre faturanın tebliğ edilmesi tek başına borç doğurmaz. Bunun yanı sıra iade faturasına konu ürünlerin davalıya teslim edildiğinin de ispatlanması gerekir.
Bu kapsamda, iade faturasındaki teslim alan imzasının davalıya veya çalışanlarına ait olup olmadığının tespiti gerekir. Bu doğrultuda davalı isticvap edilerek iade faturasındaki teslim alan imzasının kendisine veya çalışanlarına ait olup olmadığı sorulduktan sonra, imzanın inkar edilmesi halinde usulünce imza incelemesi yapılarak sonuca gidilmesi gerekir. Ancak mahkemece bu yönler gözetilmeksizin eksik inceleme ile karar verilmesi yerinde görülmemiştir.” denilerek dosyanın mahkememize gönderildiği anlaşılmıştır.
Bozma ilamı doğrultusunda davalı vekiline 14/09/2022 tarihli celsede “davacı tarafından davalıya yönelik olarak düzenlenmiş olan …tarih … seri nolu ve 77.760,00 TL tutarlı iade faturası aslını ibraz etmek üzere 2 haftalık kesin süre verilmesine, bu süre içerisinde fatura aslını ibraz etmediği takdirde 6100 sayılı HMK m.220/3 kapsamında iade faturasına konu malların davacı tarafından davalıya iade edilmiş olduğu yönündeki iddiaları kabul etmiş olduğunun ihtarını” içeren tebligat yapıldığı; 27/09/2022 tarihli davalı vekilinin beyan dilekçesinde iade faturasının davalı şirkette olmadığını ve iade faturasında şirketin imzasının bulunmadığını beyan ettiği görülmüştür.
… Ticaret Odası kaydında yer alan davalı şirketin 12/06/2014 tescil tarihi itibariyle …’ün yetkilisi olduğu bozma ilamı doğrultusunda adına e tebligat çıkarıldığı ancak yetkilinin duruşmaya katılmadığı, davalı vekilinin de beyan dilekçesinde açıkça iade faturasında şirketin imzasının bulunmadığını beyan ettiği hususları da dikkate alındığında faturaya konu malların iade alındığı hususunun ikrar edilmiş sayıldığının tespiti ile davacının …(…)- 16/05/2017 tarih ve … sıra numaralı İADE FATURASI ibareli 1 adet nefes test cihazı ve 4000 adet üre nefes testinin genel toplamının 77.760,00 TL olduğu ve faturaya konu çeklerin … Bankası müzekkere cevabı ile ödendiği anlaşılmakla, dosya kapsamında alınan bilirkişi raporu da dikkate alındığında (yasal süre içerisinde itiraza uğramayan iade faturasının davalı aleyhine borç doğurduğu ve davacının 77.766,00 TL alacaklı olabileceği hususu) davanın istirdat davasına dönüştüğü anlaşılmakla davacının iadesini gerçekleştirdiği faturaya ait ürünlerin davalı şirkete teslim edildiği anlaşılmakla, davanın kısmen kabulü ile 77.766,00 TL’nin dava tarihi olan 12.06.2017 tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 2/2.maddesinde öngörülen avans faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda belirtildiği üzere;
1-Davanın kısmen kabulü ile,
77.766,00 TL’nin dava tarihi olan 12/06/2017 tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 2/2.maddesinde öngörülen avans faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 5.312,20 TL maktu karar harcının, peşin yatırılan 1.328,16 TL harcın mahsubu ile noksan kalan 3.984,04 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Davacı lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 17.900,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davalı lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince reddedilen miktar üzerinden hesaplanan 6,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan toplam 765,00 TL yargılama giderinin, 1.328,16 TL peşin harç ve 31,40 TL başvurma harcı toplamı 2.124,56 TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Taraflarca yatırılan bakiye gider avansının kararın kesinleşmesi halinde yatırana iadesine,
dair davacı vekilinin yüzüne karşı HMK’nun 341/1 vd. maddeleri uyarınca gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere başka yer mahkemesine istinaf dilekçesi sunulmak ve istinaf başvurma ve karar harcı ile istinaf gider avansı yatırılmak suretiyle, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi İlgili Hukuk Dairesince incelenmesi için tarafların istinaf kanun yoluna başvuru hakkı açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 01/11/2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır

Harç / Masraf Dökümü
Peşin Harç : 1.328,16 TL
Karar Harcı : 5.312,20 TL
Noksan Harç : 3.984,04 TL
Davacı Gider Avansı
Yatırılan Avans : 765,00 TL
Davalı Gider Avansı
Yatırılan Avans : 200,00 TL
Yargılama Gideri Detayları
Bilirkişi Ücreti : 6.000,00 TL
Posta Giderleri : 608,80 TL