Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2021/497 Esas
KARAR NO : 2023/87

DAVA : Menfi Tespit (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 18/04/2018
KARAR TARİHİ : 15/02/2023

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin … isimli işyerinin sahibi olduğunu, davalı taraf ile senelerdir ticari faaliyet içinde olduklarını, müvekkilinin genel piyasa daralmasından sadır ödeme güçlüğüne düşmesi nedeniyle, kendisine davalı tarafından icra tehdidi ile bir takım senetlerin imzalatıldığını, gerçekte imza altına alınan aldırılan tutarlara konu bir borç söz konusu olmadığını, işbu durumun her iki tarafın defterleri üzerinde yaptırılacak bilirkişi incelemesi ile ortaya çıkacağını, davalı taraf .. 3. İcra Dairesinin … Esas sayılı dosya üzerinden icra işlemi başlattığını ve haciz uygulaması yapıldığını, davalının müvekkilinin zor durumda olmasından istifade ile imzalattırdığı senetleri icraya koyarak hakkını kötüye kullandığını, tarafların ticari defterlerinin incelenmesi halinde icra kapak hesabının çok daha altında bir borcun söz konusu olduğunu, açıklanan nedenlerle kötü niyetle açılan takibin durdurulması ve iptaline, müvekkilinin icra takibine konulan senetler ve dosya kapak hesabı tutarında borcu olmadığının tespitine, davalının %20’den aşağı olmamak üzere tazminata mahkum edilmesine, yargılama masrafları ve ücreti vekaletin de davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA/
Davalı vekilinin dava dilekçesine karşı vermiş olduğu cevap dilekçesinde özetle; müvekkili ile davacı arasındaki ticari alışveriş sonucunda davacı tarafından mevcut borç için senetler verildiğini ve zamanında ödeme yapılmadığı için haklarında … 3. İcra Dairesinin …Esas sayılı dosyasından icra takibi başlatıldığını, takibe karşı itirazda bulunulmadığı ve takibin kesinleştiğini, davacının dilekçesinde belirtmiş olduğu müvekkilinin ödeme güçlüğü çektiği bir dönemde davalı tarafından zorla senetlerin imzalatıldığı ve gerçek tutarla senetteki tutarların uyuşmadığı beyanının asılsız olduğunu, davacı tarafından senetler karşılığında 24/08/2017 tarihinden 24/02/2018 tarihine kadar aylık düzenli olarak ödemeler yapıldığını, bu tarihler arasında ödeme yapılırken herhangi bir zorlama söz konusu değil iken böyle bir davanın açılmış olması tamamen kötü niyetli ve borçtan kaçmaya yönelik olduğunu, kaldı ki davacı şirkete 24/07/2018 tarihinde hacze gidildiği ve işlem yapıldığı, haciz esnasında davacının talebi üzerine taahhüt alındığı ve işlem yapılmadan zaman verildiği buna rağmen davacının dava açarak borcunu ödememesi zaman kazanmaktan başka bir şey olmadığını, ayrıca çıkılan bu hacizde … haciz mahallinde olmasına rağmen istihkak iddiasında bulunduğunu ve işyerinin kendisine ait olmadığını oğlu …’a ait olduğunu iddia ettiğini beyan eden davacının dava dilekçesinde …’ın … isimli işyerinin sahibi olduğu şeklinde beyanda bulunarak söz konusu istihkak iddiasının gerçek olmadığını ve işyerinin asıl sahibinin … olduğunu ikrar ettiğini, açıklanan nedenlerle fazlaya ilişkin haklarımız saklı kalmak kaydıyla davacının haksız ve mesnetsiz davasının reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini beyan etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE/
Dava, 2004 sayılı İİK’nın 72/3.maddesi kapsamında icra takibinden sonra açılmış menfi tespit davasıdır.
Mahkememizin 05/11/2018 tarih 2018/346 E ve 2018/1083 K. sayılı kararı ile ”Dava, 2004 sayılı İİK’nın 72/3.maddesi kapsamında icra takibinden sonra açılmış menfi tespit davasıdır.
Davacı, davalının kendisine icra tehdidi altında bir takım senetler imzalattığını, gerçekte imza altına aldırılan tutarlarda bir borcun olmadığını, ancak bu şekilde alınan senetlere dayalı olarak davalının davacı aleyhine … 3. İcra dairesinin … Esas sayılı dosyası üzerinde icra takibi başlatıp haciz işlemi yaptırdığını, tarafların ticari defter ve belgeleri üzerinde inceleme yaptırıldığında davacının takip dosyasına konu edildiği üzere davalıya borcunun olmadığının ortaya çıkacak olduğunu, bu nedenle … 3. İcra dairesinin … Esas sayılı dosyasına konu edildiği üzere davacının davalıya borcu olmadığının tespiti, taraf defterleri itibariyle davacının davalıya bakiye borç miktarının tespiti ile kötü niyetli yapılan takip nedeniyle takibe konu alacağın %20’si oranında tazminatın davalıdan alınarak davacıya verilmesine talep etmiştir.
Davalı … Şti. Cevap dilekçesinde, davacının davalının 24/08/2017-08/02/2018 tarihine kadar senetlere konu borcunu aylık olarak düzenli şekilde ödediğini, herhangi bir zorlamanın söz konusu olmadığını, ödemelerin yapılmaması üzerine 24/07/2018 tarihinde hacze gidilerek işlem yapıldığını, bu nedenle davacının davasının kötü niyetli olduğunun ve zaman kazanmaya yönelik olduğunu beyan etmiştir.
… 3. İcra Dairesinin … Esas sayılı takip dosyasının incelenmesinde, davalı … Ltd. Şti. Tarafından davacı … aleyhine 27/06/2015 tarihinde 15 adet senede (bono) dayalı olarak, kambiyo senetlerine mahsus yolla, 108.000,00 TL asıl alacak, 16.624,62 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 124.624,62 TL alacağın asıl alacağa işleyecek yıllık %9 reeskont faiziyle birlikte tahsili talep edilmiştir.
İhtilaf, … 3. İcra Dairesinin …Esas sayılı takip dosyasına dayanak senetlerin (bonoların) davalı tarafından davacıdan icra tehdidi altında alınıp alınmadığı ve davacının davalıya borcu olup olmadığı varsa miktarının tespiti noktalarında toplanmaktadır. Takip ilam niteliğindeki kambiyo senetlerine dayandığı için senetlere konu miktar kadar borçlu olmadığının ispat yükü davacıda bulunmaktadır.
Davacının dava dilekçesindeki beyanları ile davalı tarafın cevap dilekçesi birlikte değerlendirildiğinde takibe konu alacağın taraflar arasındaki cari hesaba dayalı ve davalının davacıya mal satışından kaynaklandığı hususunun tarafların kabulünde olduğu görülmektedir.
Mali müşavir bilirkişi …’dan alınan 03/08/2018 tarihli bilirkişi raporu ile, davalının incelenen 2013-2014 yılları defter ve belgeleri itibariyle muhasebe kayıtlarının tekdüze muhasebe ilkelerine göre tutulduğu, davacı ile davalının ticari ilişkisinin 2012-2013 yılları arası …arasında 2013 yılından itibaren ise … ile … arasında devam ettiği, 17/02/2015 tarihinden itibaren ise … ile … arasında devam ettiği, bu kapsamda süre gelen ticaretten kaynaklanan alacağın hesaplar arası virman yapılmak suretiyle kapatılarak davalıya devredildiği, 2013-2014 yılları itibariyle davalının davacıdan 78.381,68 TL bakiye ve 8.512,25 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 86.893,93 TL alacağı bulunduğu ve ancak icra takibine konu alacağa mahsuben davacıdan 97.150,00 TL tahsilat yapıldığı, fazla tahsilat nedeniyle davacının davalıdan 10.256,00 TL alacaklı bulunduğu tespit edilmiştir.
Dosya kapsamı itibariyle düzenlenen bilirkişi raporu hüküm kurmaya elverişli ve denetime açık olduğundan davanın kabulü ile davacının … 3. İcra Dairesinin … Esas sayılı takip dosyasına konu 108.000,00 TL asıl alacak ve 16.624,62 TL işlemiş faiz bakımından borçlu olmadığının tespiti ile takibin iptaline, davalının takip yaparken kötü niyetli olduğu ispat edilemediğinden tazminat talebinin reddine karar vermek gerekmiştir.” şeklindeki gerekçe ile davacı borçlunun, … 3. İcra Dairesinin …Esas sayılı takip dosyasına konu alacaktan dolayı borçlu olmadığının tespitine karar verilmiştir.
Davalı alacaklının işbu karar aleyhine istinaf karar yoluna başvurulması halinde İstanbul BAM 14.Hukuk Dairesi 05/07/2021 tarih 2019/1045 E ve 2021/925 K. Sayılı kararı ile ” Dava, İİK’nın 72.maddesi uyarınca, bonoya dayalı olarak başlatılan takip nedeniyle borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkindir.
İlk derece mahkemesince yazılı gerekçe ile davanın kabulüne karar verilmiş; bu karara karşı, davalı vekilince, yasal süresi içinde istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi uyarınca, istinaf başvuru nedenleriyle ve kamu düzenine aykırılık yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır.
Takip dosyasına konu bonoların davacı imzası ile davalıya verildiği ve veriliş sebebi olarak “malen” kaydını içerdiği anlaşılmaktadır. Davalı yanca 23.06.2016 tarihinde 15 adet bonoya dayalı olarak davacı aleyhine kambiyo senedine dayalı olarak icra takibi başlatıldığı ve takibin kesinleştiği anlaşılmaktadır. Davacı tarafından ise 18.04.2018 tarihli olarak eldeki menfi tespit davası açılmıştır.
Takip konusu bonolar sebepten mücerret olup, bonolarda teminat kaydı bulunmadığı da gözetildiğinde, bonolardaki malen kaydına ilişkin karineye hasren, ispat yükü davacı yandadır. Bonolardan ötürü borçlu olunmadığının yazılı belge ile kanıtlanması gerekir. Buna göre taraf ticari kayıtları üzerinde yapılan inceleme sonucu alınan ve taraflar arasındaki tüm ticari ilişki döneminde davalıya yapılan ödeme tutarları dikkate alınarak düzenlendiği anlaşılan bilirkişi raporuna göre sonuca gidilmiş olması isabetsiz olmuştur.
Dava İİK’nın 72. maddesi uyarınca açılan menfi tespit istemine ilişkindir. Menfi tespit davalarında tarafların haklılık durumu dava tarihi esas alınarak belirlenir. Mahkemece öncelikle … 3. İcra Müdürlüğünün …Esas sayılı icra takibi ile ilgili olarak davacı tarafından varsa bonoların tanzim tarihlerinden sonra ve bu bonolar için yapılan ödemeler dikkate alınarak ve ödemenin yapıldığı son tarih itibariyle icra takip dosyasının, konusunda uzman bilirkişi aracılığıyla kapak hesabı yaptırılarak asıl alacak, ferileri ve icra takip dosya giderleri dikkate alınarak, TBK’nın 100. maddesi uyarınca ödemelerin önce faiz ve ferilere mahsup edilmek suretiyle dava tarihinde davacının bakiye borcu bulunup bulunmadığı belirlenerek sonuca gidilip hüküm kurulması gerekir.
Bu açıklamalar ışığında, uyuşmazlığı çözmekte yetersiz bilirkişi raporu ile verilen hüküm isabetli olmayıp, ilk derece mahkemesinin delilleri değerlendirdiğinden de söz edilemez. İlk derece mahkemesince yukarıdaki açıklamalar ışığında deliller yeniden incelenip değerlendirilerek bir karar verilmelidir.” şeklindeki gerekçeli ile mahkememiz kararının kaldırılmasına karar verilmiştir.
Bu karar üzerine mahkememizin 2021/497 Esas sayılı dosyası üzerinden kayıt gören davada istinaf kararı doğrultusunda muhasebe finans uzmanı …’dan alınan 31/12/2021 tarihli bilirkişi raporunda davacıya ait 2014 yılı ticari defterlerinin açılış tasdiklerinin süresinde yapıldığı ve fakat kapanış tasdiklerinin süresinde yapılmadığı, davacıya ait 2013-2014 yılı ticari defterlerinin ise süresinde olmak kaydıyla açılış ve kapanış tasdiklerinin yapıldığı, davacı ile davalı arasında cari hesap ilişkisinin bulunduğu, bu ilişki kapsamında davacı tarafından davalıya olan borcu nedeniyle Gülseren İşcan isimli şahsa ödeme yapıldığının tespit edildiği, bu şahsa yapılan ödeme nedeniyle düzenlenmiş olan makbuzların mahkemece kabul edilmesi halinde davacının davalıya 107.985,48 TL borcu kaldığının tespit edildiği, … 3.icra müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyasının 27/06/2016 tarihinde 15 adet bonoya dayalı olarak yapıldığı ve takibe konu asıl alacağın olan 108.000,00 TL işlemiş faizin ise 14.109,05 TL olmak üzere toplam alacağın 122.109,05 TL olarak tespit edilmiştir.
Ancak bu raporun hüküm kurmaya elverişli olmaması nedeniyle bu kere emekli icra müdürü avukat … tarafından düzenlenmiş olan 14.10.2022 tarihli bilirkişi raporu ile; dosyadaki bir kısım ödeme makbuzların takip dayanağı senetlerin tanzim tarihi olan 10/04/2014 tarihinden önce olması nedeniyle bu tarihten önceki makbuzlara konu ödemeler dikkate alınmaksızın işbu davanın açılmış olduğu 18/04/2018 tarihi itibariyle davacının yapmış olduğu 36.000,00 TL tutarındaki ödeme takibe konu alacağa mahsup edildiğinde işbu dava tarihi olan 18/04/2018 tarihi itibariyle davacının davalıdan 112.319,93 TL alacaklı olduğu tespit edilmiştir.
Tüm dosya kapsamı, takip dosyası ve alınmış olan bilirkişi raporu denetime açık ve hüküm kurmaya elverişli olduğu, alınmış olan bilirkişi raporu ile davanın KISMEN KABULÜ ile, davacının … 3.İcra Müdürlüğünün …Esas sayılı takibe konu borçtan 24/05/2018 tarihi itibari ile 112.319,93 TL asıl alacağı aşan miktar bakımında borçlu olmadığının tespitine, kötü niyet tazminatı talebinin reddine, karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda belirtildiği üzere;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile,
2-Davacının … 3.İcra Müdürlüğünün …Esas sayılı takibe konu borçtan 24/05/2018 tarihi itibari ile 112.319,93 TL asıl alacağı aşan miktar bakımında borçlu olmadığının tespitine,
3-Kötü niyet tazminatı talebinin reddine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 7.672,57 TL nispi karar harcının, peşin yatırılan 170,78 TL ve 1.957,50 TL tamamlama harcından mahsubu ile noksan kalan harcın mahsubu ile noksan kalan 5.544,29 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
5-Davacı lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince kabul edilen miktarın üzerinden hesaplanan 17.847,99 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Davalı lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince red edilen miktar üzerinden hesaplanan 9.200,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan toplam 2.250,50 TL yargılama giderinden davanın kabul red miktar ve oranı göz önüne alınarak hesaplanan 2.028,29 TL yargılama gideri, 170,78 TL peşin harç, 1.957,50 TL tamamlama harcı ve 35,90 TL başvuru harcı toplamı 4.192,47 TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
8-Taraflarca yatırılan bakiye gider avansının kararın kesinleşmesi halinde yatırana iadesine,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı, mahkememiz gerekçeli kararının HMK 345 maddesi gereğince taraflara tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkememize veya mahkememize gönderilmek üzere başka yer mahkemesine dilekçe verilmek ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamı ödenmek suretiyle, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi İlgili Hukuk Dairesince incelenebilmesi için tarafların istinaf yoluna başvuru hakkı açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 15/02/2023

KATİP …
¸e-imzalıdır

HAKİM …
¸e-imzalıdır

Harç / Masraf Dökümü
Peşin Harç : 170,78TL
Tamamlama Harcı : 1.957,50 TL
Karar Harcı : 7.672,57 TL
Noksan Harç : 5.544,29TL
Davacı Gider Avansı
Yatırılan Avans : 3.245,00 TL
Davalı Gider Avansı
Yatırılan Avans : 200,00 TL
Yargılama Gideri Detayları
Bilirkişi Ücreti : 2.050,00 TL
Posta Giderleri : 200,50 TL