Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/671
KARAR NO : 2023/536
DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 24/04/2019
KARAR TARİHİ : 15/09/2023

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
(I) TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
(1) Davacı Tarafın İddialarının Özeti:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; dava açılmadan önce arabuluculuk komisyonuna başvurulduğunu ve anlaşmanın sağlanamadığını, davalı tarafından müvekkili aleyhine …. İcra Müdürlüğü’nün 2019/… E. Sayılı dosyası ile kambiyo senetlerine özgü takip başlatıldığını, takipten 22/02/2019 tarihinde haberdar olduklarını, süresi içinde borcun tamamına itiraz ve takibin iptali için …. İcra Hukuk Mahkemesinin 2019/… E. Sayılı dosyası ile dava açtıklarını, davanın derdest olduğunu, davalı ile müvekkili arasında ticari ilişki bulunduğunu, müvekkilinin alacağı mallara ilişkin davalıya 1 adet çek verdiğini, ancak söz konusu malların teslim edilmediğini, bunun üzerine çekin istendiğini ancak geri verilmediğini ve 22/01/2019 tarihinde dava dışı … A.Ş. şubesine ibraz edildiğini, dava konusu çek bedelinde tahrifat yapıldığını, çekin üzerindeki yazı ve imzalarda oynamalar yapıldığını, bu konuda … Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulunulduğunu, çekin kambiyo vasfını yitirdiğini, bu nedenle davanın kabulüne, müvekkilinin davalıya borcunun bulunmadığının tespitine, dava konusu çekin hükümsüzlüğüne ve çekin iptali yönünde karar verilmesini, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalı yana tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
(2) Davalı Tarafın Savunmalarının Özeti: davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Tebligatın taraflarına usulsüz olarak yapıldığını, davacı tarafın iddiasının gerçeklerden uzak ve asılsız olduğunu, davayı öğrenme tarihlerinin müvekkil şirkete muhtıranın tebliğ olunduğu 25.12.2019 olarak kabul edilmesi gerektiğini, tensip taptı, dava dilekçesi ve duruşma günleri, müvekkili şirkete usulüne uygun tebliğ edilmeden müvekkilinin yokluğunda yargılama yapıldığını, verilen ara kararlara muvafakatlerinin olmadığını, açılan davanın yetkisiz mahkemede açıldığını, borçlunun itiraz etmesi için öngörülen yasal sürenin geçtiğini, takibin usul hukuku kurallarına uygun olarak kesinleştiğini, davacı şirketin çekin dayanağı olduğunu iddia ettiği borç ilişkisinin karşılığı olan malları teslim almadığı gerekçesiyle müvekkili şirkete borçlu olmadığı iddiasının tamamen hukuki mesnetten yoksun olduğunu, davacı tarafın çekin tahrif edilmesi iddiasının tamamen davayı uzatmaya yönelik olduğunu, bu nedenle öncelikle usulsüz tebligat nedeniyle yargılamayı öğrenme tarihlerinin 25/12/2019 tarihi olarak kabul edilmesini, usule ilişkin itirazlarının kabulü ile davanın usulden reddine, dosyanın yetkili mahkemeye gönderilmesine, davanın esastan reddine, …. İcra Müd. 2019/… E. Sayılı dosyasına yapılan itirazın reddine, davacı aleyhine %20’den aşağı olmamak kaydıyla İcra inkar tazminatına mahkum edilmesine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacı yana tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
(II) ÇEKİŞMELİ VAKIALAR HAKKINDA TOPLANAN DELİLLER:
1-…. İcra Hukuk Mahkemesinden celbedilen çek aslı.
2-… Bankasından celbedilen sözleşme aslı.
3-…. İcra Dairesinin 2021/… Esas sayılı dosyasından celbedilen senet aslı.
4-…’tan celbedilen davacıya ait ıslak imzalı belge.
5-… Bankası’ndan celbedilen belge aslı.
6-…. İcra Hukuk Mahkemesinin 2019/… Esas sayılı dosyası. (UYAP üzeri)
7-… Cumhuriyet Başsavcılığından celbedilen 2019/… Soruşturma sayılı dosyası. (UYAP üzeri)
8-… Cumhuriyet Başsavcılığının 2019/… Soruşturma sayılı dosyası. (UYAP üzeri)
9-…. İcra Dairesinin 2019/… Esas sayılı dosyası. (UYAP üzeri)
10-…. İcra Hukuk Mahkemesinin 2019/761 Esas sayılı dosyasından verilen gerekçeli karar. (UYAP üzeri)
11-…nden celbedilen davacıya ait ticaret sicil kayıtları.
12-… İlçe Emniyet Müdürlüğünden celbedilen davacı şirket temsilcisinin adres araştırması tutanağı.
13-…. İcra Hukuk Mahkemesinin 2019/… Esas sayılı dosyasından celbedilen bilirkişi raporu, gerekçeli karar ve istinaf ilamı. (UYAP üzeri)
14-Tüm dosya kapsamı.
(III) DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE DEĞERLENDİRİLMESİ, SABİT GÖRÜLEN VAKIALAR, ÇIKARILAN SONUÇ VE HUKUKÎ SEBEPLER:
Dava; takibe ve davaya konu senetteki davacı şirket adına keşideci sıfatı ile atılı bulunan imzanın sahteliğine dayalı menfi tespit istemine ilişkindir.
Dava dosyası …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2019/… Esas 2020/… Karar sayılı yetkisizlik kararı ile Mahkememize gönderilmiştir.
Dosyaya celp edilen ve davacı şirketin temsilcilerini gösterir kayıtlara göre dava dışı …’ün 27.02.2018-05.11.2018 tarihleri arasında şirketin temsilcisi olduğu, dava dışı …’ün ise 21.01.2019 tarihinden sonra şirket temsilci olduğu anlaşılmıştır.
Dosyaya celp edilen …. İcra Dairesi’nin 2019/… Esas sayılı takip dosyası ve takibe dayanak çek aslının incelenmesinde, davalı tarafından davacı aleyhine kambiyo senetlerine mahsus icra takibi başlatıldığı, takibe dayanak çekin keşidecisinin davacı şirket, lehdarının ise davalı şirket olduğu, çekin keşide tarihinin 17.01.2019, çek bedelinin ise paraf edilmiş hali ile 81.175,00 TL olduğu anlaşılmıştır.
Uyuşmazlığın çözümü için kesin delillerden olan “senet” kavramı üzerinde durulmasında yarar vardır.  Genel anlamıyla senet, iradenin (iradeye ilişkin beyanın) dış aleme bir yazılı belge olarak yansımasıdır. Hukuki anlamda ise bir kimsenin hazırladığı ve kendi aleyhine sonuç doğuran bir belgedir. Medeni usul hukukunda senet bir kesin delil, yani ispat vasıtasıdır.
Senet düzenleme biçimi ve ispat gücüne göre adi ve resmi olmak üzere ikiye ayrılır. Resmi bir makam veya memurun katılımı ile düzenlenmiş olan senetler resmi senetlerdir. Resmi bir makam ya da memurun katkısı olmaksızın hazırlanmış olan senetler ise adi senetlerdir.
Adi bir senedin kesin delil teşkil etmesi, senedin sahte olmamasına bağlıdır. Mahkeme huzurunda ikrar olunan veya mahkemece inkar edenden sadır olduğu kabul edilen adi senetler, aksi ispat edilmedikçe kesin delil sayılırlar (HMK m. 205/1). İmza sahibi bu imzasına hiç itiraz etmezse, mahkeme bu senedi kesin delil olarak değerlendirir.
Adi senetteki imza veya yazı, sahibi tarafından inkâr edilirse, mahkemece bir karar verilene kadar, o senet herhangi bir işleme esas alınamaz (HMK m. 209/1); delil olarak da kullanılamaz. Ancak, senede dayanılarak verilmiş olan ihtiyati tedbir, o senet hakkındaki sahtelik iddiasından etkilenmez ve gerektiğinde senet sahibi haklarının korunması için yeni tedbirler talep edebilir ( HMK m. 209/3).
Bir adi senedin kendisi tarafından vücuda getirildiği iddia edilen kişi, kendisine karşı adi senede dayanarak dava açılmasını bekleyebilir ve bu davada, senet altındaki imzayı inkar etmekle yetinebilir. Bununla birlikte bir adi senedin kendisi tarafından vücuda getirildiği iddia edilen kişi (borçlu), bu adi senede dayanarak dava açılmasını beklemeden imzanın kendisine ait olmadığının ya da senedin sahte olduğunun tespiti için ayrı bir sahtelik davası da açabilir.(HMK 208/3). Bu sahtelik davası, hukuki niteliği bakımından bir menfi tespit davasıdır.
Adi senetteki imzanın inkar edilmesi halinde mahkemenin imzanın sahte olup olmadığı konusunda kendiliğinden araştırma yapması gerekir. Bu inceleme HMK. 211 maddeye göre yapılır. Hâkim imza ve yazı incelemesi yaparken kanundaki sırayı izlemek zorundadır. Buna göre;
Hâkim, öncelikle yazı veya imzayı inkar eden tarafı isticvap eder (HMK m. 169). İmzayı inkâr eden taraf, usûlüne uygun olarak çağrıldığı isticvap duruşmasına gelmezse, senetteki imzayı ikrar etmiş sayılır (HMK m. 171). İmzayı veya yazıyı inkar eden taraf, çağırıldıkları duruşmaya gelirse, inkâr edilen imza veya yazı hakkında açıklama yapması istenir. Bu isticvap işlemi sonunda hâkim, bir kanaat edinebilirse kararını verebilir. Ancak bu aşamada karar verilmesi ihtimalinin uygulamada ortaya çıkması çok zordur.
Eğer hâkim isticvap sonunda bir kanaat edinememişse, isticvap daveti üzerine mahkemeye gelen imza veya yazıyı inkâr eden kişiye, mahkeme huzurunda yazı yazdırıp imza attırmak suretiyle elde ettiği belgeleri ve diğer delilleri değerlendirir. Eğer hâkim, ilk bakışta imzanın o kişiye ait olduğunu tespit edebiliyorsa, sahtelik konusunda başka bir incelemeye gerek duymuyorsa, gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle, senedin sahteliği hakkında bir karar verir ( HMK m. 211/1-a).
Hâkim, yine bir kanaate varamazsa, özellikle inkâr edilen imza kolaylıkla taklit edilebilen bir imza ise ve yaptığı karşılaştırmadan bir sonuca varamamışsa, bilirkişi incelemesine karar verir. Bilirkişi incelemesinden önce, mevcutsa, inkârda bulunan kişiye ait olan karşılaştırma yapmaya elverişli yazı ve imzalar ilgili yerlerden getirtilir. Bilirkişi inkâr edene ait olduğu tartışmasız olan bu yazı ve imzalarla, o mahkemede elde edilen yazı ve imzaları esas alarak inceleme yapar. Bilirkişi inceleme için gerek görürse, kendi huzurunda tarafın yeniden yazı yazması veya imza atmasını mahkemeden talep edebilir (HMK m. 211/1-b).( Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi 2017/327 Esas 2017/404 Karar)
Mahkememizce, davacı şirket temsilcisi …’ün imzalarının bulunduğu belge asılları celp edilmiş, celp edilen belge asıllarının incelenmesinde … Bankasından ve … Bankasından celp edilen belgelerdeki imzaların davacı şirket kaşesi üzerine atıldığı, şirket temsilcisinin ad soyadının belgede bulunmadığı,…Noterliğinden celp edilen belgenin tanzim tarihinin ise dava konusu çekin keşide tarihinden sonraki tarih olan 21.06.2019 olduğu anlaşılmıştır.
Davacı şirket temsilcisi adına çıkarılan davetiyenin tebliğ edilememesi üzerine yaptırılan kolluk araştırması sonucu Mahkememize gönderilen 25.01.2023 tarihli yazı cevabı ekindeki tutanağa göre, şirket temsilcisi …’e adresinde ulaşılamaması üzerine telefon ile bağlantı kurulduğu, şirket temsilcisinin Trabzon ilinde ikamet ettiğini beyan ettiği,açık adresini vermek istemediğini bildirerek telefonu kapattığı anlaşılmıştır.
Davacı vekilinin Mahkememize sunmuş olduğu 09.02.2023 tarihli beyan dilekçesinde, bildirilen adrese şirket temsilcisi adına meşruhatlı isticvap davetiyesi çıkarılmış ve davetiyenin usulüne uygun tebliğ edildiği anlaşılmış, ancak davacı şirket temsilcisi … duruşmaya katılmamıştır.
Mahkememizce, dava konusu çekin ileri tarihli keşide edilme ihtimaline istinaden davacı şirketin eski temsilcisi … adına dahi isticvap davetiyesi usulüne uygujn tebliğ edilmesine rağmen, diğer şirket temsilcisi de imza örneklerinin alınması için duruşmada hazır bulunmamıştır.
Her ne kadar davacı vekilince şirket temsilcisi …’ün Samsun ilinde ikamet ettiği ve seyahat edemediği beyan edilmiş ve Samsun Mahkemeleri aracılığı ile imza örneklerinin alınması talep edilmiş ise de, davacı şirket temsilcisi adına çıkarılan davetiyede mazeretsiz duruşmaya gelip imza örneği vermemenin sonuçlarının şerh edildiği, davacı vekilince talep dilekçesi ekinde sunulan sağlık raporunun 2019 yılına ait olduğu, Samsun ilinde bulunduğu iddia edilen şirket temsilcisinin açık adresinin dahi bildirilmediği anlaşılmakla, Mahkememizce davacı tarafın imza incelemesine esas olmak üzere imza örneklerinin alınmasından kaçındığı, bu haliyle davacı tarafın dava konusu çekteki imzanın kendisine ait olduğunu ikrar ettiği kanaatine varılmıştır.
Yapılan yargılama, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre davacının sübut bulmayan davasının reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle
Davacının davasının REDDİNE,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince alınması gereken 269,85 TL maktu karar harcının, peşin yatırılan 44,40 TL harçtan mahsubu noksan kalan 225,45 TL harcın davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
Davalı lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 13/2 maddesi gereğince red olunan maddi tazminat miktarı üzerinden hesaplanan 10.968,80 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
Taraflarca yapılan yargılama giderlerinin taraflar üzerinde bırakılmasına,
Taraflarca yatırılan bakiye gider avansının kararın kesinleşmesi halinde yatırana iadesine,
Dair, Taraf vekillerinin yüzlerine karşı gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık süre içerisinde … Mahkemesi’nde İSTİNAF yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 15/09/2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır

Harç/ Masraf Dökümü
Peşin Harç : 44,40 TL
Karar Harcı : 269,85 TL
Noksan Harç : 225,45 TL