Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/280
KARAR NO : 2023/114

DAVA : MENFİ TESPİT
DAVA TARİHİ : 19/06/2020
KARAR TARİHİ : 21/02/2023

Mahkememizde görülmekte olan Banka Dışındaki Diğer Kredi Kuruluşlarına İlişkin Düzenlemelerden Kaynaklanan (Menfi Tespit) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA/
Davacı vekili dava dilekçesinden özetle; müvekkili ile davalı arasında Genel Kredi Sözleşmesi imzalandığını ancak müvekkilinin bu sözleşmede kefil sıfatıyla yer aldığını borçlunun … Şirketi olduğunu, dava dışı … Şirketinin iş ve işlemlerinde kullanmak üzere davalıdan teminat mektubu talep ettiğini davalı yanın mektuba karşılık gayri menkul ipoteğini teminat talebinin olması üzerine dava dışı … Şirketinin müvekkilinin maliki bulunduğu …, …, …, …, … plakalı araçların rehin edildiğini, davalı yanca müvekkiline boş bono imzalatıldığını, müvekkilinin dava dışı şirketin … 51. Noterliğin … tarih ve … yevmiye numaralı hisse devir sözleşmesi ile ortaklığından ayrıldığını, bu ayrılığı … 28. Noterliğin … tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile davalı banka ve diğer bankalara ortaklıktan ayrıldığını bildirdiğini, buna rağmen borçlarını zamanında ödemeyen dava dışı şirketin borçlarına karşılık müvekkili üzerinde icra takibi başlatılmış olduğunu, müvekkilinin üzerindeki icra takipleri nedeniyle mağdur olduğunu ticari iş ve işlemlerini devam ettiremediğini, bu nedenlerle %40 tan az olmamak üzere tazminata hükmedilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA/
Davalı vekili cevap dilekçesinden özetle; müvekkili bankanın davacı yanın belirttiği gibi teminat mektubu karşılığı gayrimenkul ipoteği veya rehin talebinin olmadığını, davaya konu teminat mektubunun dava dışı şirket ve müvekkili arasındaki eski bir sözleşmenin konusu olduğunu her yıl yenilenerek dava dışı şirkete verildiğini ve teminat mektubunun davacı yanın hala şirket ortağı iken şirketin talebi üzerine yenilenip şirkete verildiğini ve yenileme işlemi sırasında yalnızca şahsi kefalet uygulandığını gayrimenkul ipoteği gibi bir işlem uygulanmadığını, davaya konu araçlar üzerine konulan ipoteğin araçlar için kullanılan taşıt kredisi kaynaklı olduğunu, araçlara bırakılan rehinin kullanılan taşıt kredisinin ödenmiş olması nedeniyle kaldırıldığını, davacının dava dışı şirketten ayrılmış olmasının ayrılık işleminin gerçeklemesinden önce yapılan sözleşmelerden kaynaklı kefaletinin tek başına sona eremeyeceğini, müvekkili bankanın işlemleri yaparken üzerine düşen yükümlülüklerini eksiksiz olarak yerine getirdiğini bu nedenlerle takibin devamına hükmedilmesini yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE/
Dava, İİK md. 72 kapsamında icra takibinden sonra açılmış menfi tespit davasıdır.
Davacı vekili, dava dışı … Ltd Şti ile davalı banka arasında genel kredi sözleşmesi akdedildiğini, bu sözleşmeden kaynaklanan borca kredi kullanan şirketin ortağı olması nedeniyle kefil olduğunu ancak kendisi dışında … ve …’ın da kredi sözleşmesinden kaynaklanan borca kefil olduklarını, ilk etapta borçlu şirketin davalı bankadan teminat mektubu talep ettiğini, ancak bankanın şirketten ek teminat talep etmesi üzerine kredi kullanan şirketin bankaya teminat amaçlı olmak üzere 5 adet aracı rehin verdiğini, esas itibarıyla davacının bu rehinleri güvenmek suretiyle sözleşmeyi kefil olarak imzaladığını, ancak bu aşamadan sonra davalı bankanın 200.000,00 TL teminat mektubu sağladığını ve ayrıca davalı bankanın davacının iradesini fesada uğratmak suretiyle davacının da imzası bulunduğu boş bir bono aldığını, bilahare davacının … 51. Noterliğinin … tarihi ile … yevmiye nolu evrakı üzerinden düzenlenen hisse devir sözleşmesi ile borçlu şirketin ortaklığından ayrıldığını, akabinde … 28. Noterliğinin … tarih … yevmiye nolu evrakı üzerinden keşide ettiği ihtarname ile şirketin ortaklığından ayrıldığını ve borçlu şirket ve banka arasında akdedilmiş olan sözleşmelere konu kefaletini feshettiğini, ihtarname davalı bankaya tebliğ edilmiş olmasına rağmen cevap verilmediğini ve bankanın nezdindeki evrakların kendisine iade edilmediğini, akabinde davacının rızası olmaksızın ihtarnamenin tebliğinden sonra rehinlerin fekedildiğini ve böylece davacının sorumluluğunun ağırlaştırıldığını, sözleşmeden kaynaklanan borcun ödenmemesi üzerine de boş olarak alınan senede dayalı olarak … 3. İcra Müdürlüğünün …Esas sayılı dosya üzerinden takip başlatıldığını, tüm bu nedenlerden dolayı borçlu olmadığının tespiti ile takibin iptalini talep ve dava etmiştir.
Örneği dava dosyasına celbedilen … 3.İcra Müdürlüğünün…Esas sayılı takip dosyasının incelenmesinde davalı bankanın 4 Mart 2020 tarihinde borçlular … Ltd Şti … …, …ve … aleyhine 31/03/2014 tanzim 27/02/2020 vade ve 800.000,00 TL miktarlı bonoya dayalı olarak 295.995,00 TL asıl alacak 669,03 TL faiz 887,99 TL komisyon 151,80 TL ihtiyati haciz masrafı ve 755,00 TL ihtiyati haciz vekalet ücreti olmak üzere toplam 298.458,82 TL alacağın takip tarihinden itibaren asıl alacağa yıllık %13,75 faiz işletilmek suretiyle tahsilini talep ettiği görülmektedir.
Örneği takip dosyası içerisinde bulunan takip dayanağı bonunun incelenmesinde; keşidecinin …, … ve … olduğu, lehdarın … Ltd Şti olduğu, bonunun tanzim tarihinin 31/03/2014 vade tarihinin 27/02/2020 ve miktarının 800.000,00 TL olduğu ve senedin nakden nakit karşılığı düzenlenmiş olduğu ve bu senedin lehdar tarafından davalı bankaya ciro edilmek suretiyle temlik edilmiş olduğu görülmektedir.
İhtilaf, davacının yukarıda özetlenen bono nedeniyle … 3. İcra Müdürlüğünün … E. sayılı takip dosyasına konu borçtan sorumlu olup olmadığının tespiti hususlarından kaynaklanmaktadır. Ancak davacı, davalı banka ile davalı şirket arasında akdedilmiş olan kredi sözleşmelerinden kaynaklanan borçtan sorumlu olmadığını iddia etmiş olduğundan kredi sözleşmesinin de incelenmesi gerektiğinden ve kredi sözleşmesi ile banka kayıtlarının incelenmesi hukuk dışında özel ve teknik bilgi gerektirdiğinden HMK m. 266 gereği mahkemenin tarafların talebi veya resen bilirkişi deliline başvurması mümkündür.
Bu kapsamda sözleşme uzmanı ticaret hukuku öğretim görevlisi … ile emekli banka müdürü …’den alınan 08/02/2022 tarihli bilirkişi raporu ile; dosyaya ibraz edilmesi gereken evraklar olması nedeniyle mevcut haliyle rapor düzenlenemeyeceği tespit edilmiştir.
Bu rapor doğrultusunda eksik evrakların dosyaya ibrazından sonra aynı bilirkişi heyetinden alınan 30/06/2022 tarihli bilirkişi raporu ile davalı banka ile dava dışı …Ltd Şti arasında 2 adet kredi sözleşmesi imzalandığı ve davacı …’in bu sözleşmelerden kaynaklanan 865.000,00 TL borca müteselsil kefil sıfatıyla imza attığı, bu sözleşmeler kapsamında davalı bankanın …Ltd Şti ‘nin sorumluluğundan dolayı 200.000,00 TL miktarlı teminat mektubu düzenlediği, ayrıca taşıt kredileri ve ticari kredileri mevzuat hesabı açılarak …Ltd Şti ‘ye nakdi kredi kullandırıldığı, bu kapsamda davalı bankanın … Ltd Şti’ye kullandırdığı kredilerin hesap kat tarihi olan 28/02/2020 tarihi itibarıyla miktarının 295.995,00 TL olduğu, davalı bankanın ayrıca …Ltd Şti ile daha önceki kredi sözleşmesi ile bağlantılı olarak 4 adet taşıt kredileri sözleşmesi ile …Ltd Şti’ye 306.429,41 TL menkul (araç rehin sözleşmesi) karşılığında ise 242.800,00 TL taşıt kredisi kullandırdığı, dolayısıyla bu sözleşmelerden kaynaklanan kredi borcunun da 306.429,41 TL olduğu ve fakat bu kredi sözleşmelerinden kaynaklanan borcun ödenmemesi nedeniyle … 48. Noterliğinin… tarih ve … yevmiye numaralı evrakı üzerinden keşide edilen ihtarname ile 200.000,00 TL miktarlı teminat mektubunun tahsil edilmiş olduğunu, teminat mektubunun nakde çevrilmiş olması ve ticari kredi mevduat borcu ile birlikte toplam borcun 297.632,90 TL olduğu ve bu borcun ihtarnamenin tebliğinden itibaren 1 gün içinde ödenmesi gerektiği ve ihtarnamenin 04/03/2020 tarihinde tebliğ edilmiş olduğu, bu nedenle borçluların 06/03/2020 tarihinde temerrüte düştüğü, ancak ihtarnameye konu borcun ödenmemesi nedeniyle davalı bankanın 04/03/2020 tarihinde … 3. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası üzerinden kambiyo senetlerinden mahsus yolla takip başlattığı ve takip talepnamesi ile 295.995,00 TL asıl alacak 669,00 TL işlemiş faiz 887,99 TL komisyon, 151,80 TL ihtiyati haciz masrafı ve 755,00 TL ihtiyati haciz vekalet ücreti olmak üzere toplam 298.458,82 TL alacağın takip tarihinden itibaren yıllık %13,75 faiziyle birlikte tahsili için takip başlattığı ancak 19/06/2020 dava tarihi itibarıyla davalı bankanın 295.843,12 TL asıl alacak 11.447,25 TL işlemiş faiz 572,36 TL gider vergisi, 887,99 TL komisyon, 151,80 TL ihtiyati haciz masrafı ve 755,00 TL ihtiyati haciz vekalet ücreti olmak üzere toplam 309.657,52 TL alacağı olduğu, davacı kefilin genel kredi sözleşmesine 865.000,00 TL limitli kefil olması ve bu sözleşmeden kaynaklanan borcun teminatı olarak alınan teminat bonosuna aval sıfatıyla imza atmış olması nedeniyle sorumlu bulunduğu, her ne kadar davacı, borçlu şirketin ortaklığından … 51. Noterliğinin… tarih … yevmiye nolu devir sözleşmesi ile ayrılmış ve … 28. Noterliğinin … tarih ve … yevmiye nolu ihtarnamesi ile borçlu şirketin ortaklığından ayrıldığını ve bu şirketin borçlarından dolayı kefil sıfatıyla atmış olduğu imzaları çektiğini davalı bankaya bildirmiş ise de davacının kefaletten rücu ettiği tarih olan 03/10/2019 tarihinde daha önce kullandırılmış olan kredilerin sıfırlanmamış olması nedeniyle davacının kefil olduğu kredi sözleşmelerinden kaynaklanan borçtan 10 yıl süreyle sorumlu olması karşısında davacının 2 adet kredi sözleşmesinden kaynaklanan borçtan sorumlu olacağı ve ancak davalı bankanın TBK m.592/1 hükmüne aykırı olarak kefil aleyhine olacak şekilde rehinleri feketmiş olması nedeniyle davacının kredi sözleşmelerinden kaynaklanan borçtan sorumluluğunu ağır kusuru ile ağırlaştırmış olması nedeniyle kefalet borcunun sona erebileceği tespit edilmiştir.
Tüm dosya kapsamı ele alındığında bilirkişi raporu ile davalı banka ile üçüncü kişi … Ltd Şti arasında akdedilen genel kredi sözleşmelerinin incelenmesi neticesinde … Ltd Şti’nin dava tarihi olan 19/06/2020 tarihi itibarıyla davalı bankanın borçlu şirketten 295.843,12 TL asıl alacak 11.447,25 TL işlemiş faiz 572,36 TL gider vergisi, 887,99 TL komisyon, 151,80 TL ihtiyati haciz masrafı ve 755,00 TL ihtiyati haciz vekalet ücreti olmak üzere toplam 309.657,52 TL alacağı olduğu ve ancak davalı bankanın bu kredi sözleşmesinden kaynaklanan alacağı güvence altına almak üzere rehinleri kaldırmak suretiyle davacının sorumluluğunu ağırlaştırdığı ve bu nedenle davacının kefil sıfatıyla sorumlu olmayacağı tespit edilmiştir.
Ancak takip dayanağı bononun incelenmesinde davacının takip dayanağı bonoyu keşideci olarak imzalamış olduğu daha doğrusu 3 kişinin birlikte takip dayanağı bonoyu keşide ettiği ve bu bononun nakit karşılığı düzenlenmiş olduğu, lehdarının ise kredi borçlusu …Ltd Şti olduğu ve bu bononun lehdar tarafından ciro edilmek suretiyle davalı bankaya vermiş olması karşısında bononun ciro yoluyla davalı bankaya geçmiş olduğu, 6102 Sayılı TTK m.778/1-a’nın m. 681-690 hükümlerine atıfta bulunmuş olması karşısında bu bonodan kaynaklanan alacak hakkının davacı bankaya geçmesi ve dosya kapsamında m.687 kapsamında davalı bankanın iş bu bonoyu ihtisap ederken bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olduğu ispat edilememiş olduğundan ve takip dayanağı bonoya konu borcun davalı banka ile borçlu şirket arasında akdedilen ve davacının kefil olduğu genel kredi sözleşmelerinden kaynaklanan borçtan ayrı bir borç olması nedeniyle davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM/ Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince alınması gereken 179,90 TL maktu karar harcının 5.096,93 TL peşin harçtan mahsubu ile bakiye 4.917,03 TL harcın kararın kesinleşmesi ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 32.400,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yatırılan bakiye gider avansının kararın kesinleşmesi halinde davacıya iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı davalı yanın yokluğunda gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde Bölge Adliye Mahkemesine İSTİNAF YOLU açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 21/02/2023

Katip …
e-imza

Hakim …
e-imza

Masraf Dökümü
Peşin Harç : 5.096,93 TL
Karar Harcı : 179,90 TL
Bakiye Harç : 4.917,03 TL

Davacı Gider Avansı
Yatırılan Avans : 3.750,00 TL

Davalı Gider Avansı
Yatırılan Avans : 00,00 TL

Yargılama Gideri Detayları
Bilirkişi Ücreti : 3.500,00 TL
Posta Giderleri : 183,95 TL