Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İSTANBUL
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO:2019/776
KARAR NO:2023/533
DAVA:İtirazın İptali (Acentelik Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:30/12/2019
KARAR TARİHİ:15/09/2023
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Acentelik Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
(I) TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
(1) Davacı Tarafın İddialarının Özeti:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; taraflar arasında 15.06.2015 tarihli Alt-İmtiyaz (Franchise) Anlaşması ile davalı borçluya “… Mah. … Cad. No: 283/A …/…” adresinde faaliyet göstermesi için franchise mağazası işletmesi verildiğini, taraflar arasındaki ticari ilişki kapsamında davalının borcunu ödememesi üzerine …. İcra Müdürlüğünün … E. sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını, davalı itirazı üzerine takibin durduğunu, mevcut ticari ilişki kapsamında davacının işletmesine verilen mağazanın kira ilişkisi bakımından asıl kiracı … Tic. A.Ş.’ne karşı kira yükümlüsünün müvekkili şirket olduğunu, işbu dava tarafları arasındaki sözleşme sona ermesine rağmen mağaza anahtarlarının davalı tarafından müvekkili şirkete teslim edilmediğini, bu nedenle de müvekkili tarafından asıl kiracı … Tic. A.Ş. ne anahtar teslimi yapılamadığını ve dolayısıyla … Tic, A.Ş. nin de anahtarları asıl mülk sahiplerine teslim edemediğini, bu sebeple müvekkili şirketin hak sahiplerine ödeme yapmak zorunda kaldığını ve ilgili ödemelerin davalıya fatura edilmesine rağmen davalı tarafından ödeme yapılmadığını, taraflar arasında imzalanan sözleşme gereği İstanbul Mahkemeleri ve İcra Dairelerinin yetkili olduğunu, açıklanan nedenlerle; davalı itirazının iptali ile takibin devamıma, davalı aleyhine %20’den az olmamak üzere icra inkar tazminatına, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
(2) Davalı Tarafın Savunmalarının Özeti:Davalıya usulüne uygun tebligat yapılmasına rağmen cevap dilekçesi sunmadığı görüldü.
(II) ÇEKİŞMELİ VAKIALAR HAKKINDA TOPLANAN DELİLLER:
1-…. İcra Dairesinin … Esas sayılı dosya aslı,
2-İzmir Vergi Dairesinden gelen Serkan Hepağartan’ın 2017 yılı gelir vergisi beyannamesi,
3-Bilirkişi raporu,
4-Tüm dosya kapsamı.
(III) DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE DEĞERLENDİRİLMESİ, SABİT GÖRÜLEN VAKIALAR, ÇIKARILAN SONUÇ VE HUKUKÎ SEBEPLER:
Davacının davası itirazın iptali davasıdır.
Dosyaya celp edilen dava konusu …. İcra Dairesinin … Esas sayılı takip dosyasının incelenmesinde davacı tarafından davalı aleyhine franchise sözleşmesinden doğan alacağın tahsili için ilamsız icra takibi başlattı. Takibe davalı borçlu tarafından süresi içerisinde itiraz edildiği anlaşılmıştır.
Davacı vekili takibe dayanak teşkil eden franchise sözleşmesinin bir suretini dosyaya sunmuştur.
Dava dilekçesi ekinde ibraz edilen ve taraflar arasında imzalanan 15.06.2015 tarihli Alt İmtiyaz ( Franchise) sözleşmesinin incelenmesinde özetle;
Sözleşmenin süresinin 15.06.2015 tarihinden 31.12.2017 tarihine kadar geçerli olduğu, sözleşmenin 15.3 maddesinde alt imtiyaz sahibinin muaccel olduğu zamanda borçlarının ödeyememesi veya tasfiye olmasının sözleşmenin feshi sebepleri arasında sayıldığı anlaşılmıştır.
Taraflara ticari defterlerini dosyaya sunmak veya bulunduklar yerin açık adresini bildirmek üzere kesin süre verilmiş, davalı tarafın ticari defterlerini ibraz etmesi için İzmir Nöbetçi asliye Ticaret Mahemesine yazılan talimata davalının usulüne uygun tebliğe rağmen başvurmaması ve ticari defterlerinin bulunduğu yerin açık adresini bildirmemesi sebebi ile davalının ticari defterleri üzerinde inceleme yapılamamıştır.
Uyuşmazlığa ilişkin bir borçlar hukuku uzmanı ile bir mali müşavir bilirkişisinden oluşan bilirkişi heyetinden rapor alınmıştır.
Bilirkişi raporunda davacının ticari defterlerini usulüne uygun tutulduğu, açılış ve kapanış tasdiklerinin süresi içerisinde yapıldığı, sahibi lehine delil niteliğini haiz olduğu, davacının ticari defterlerine göre davalı taraftan 243.957,79 TL cari alacağının olduğu, davaya konu icra takibine dayanak 46.623,39 TL tutarlı işgaliye bedeli faturasından kısmi ödeme mahsup edildikten sonra davacının davalıdan iş bu faturaya konu bakiye 38.404,77 TL alacaklı olduğu bildirilmiştir.
Ticari davalarda, yani iki tarafın tacir olduğu ve dava konusunun ticari işletmeleri ile ilgili olduğu davalarda, ticari defterler ile sözleşme ilişkisinin veya alacak miktarının ispatı mümkündür. Ticari defterler kesin delil niteliğindedir. Yasada delil vasfı taşıdığı takdirde aksinin yazılı veya kesin delillerle ispatı gerektiği düzenlenmiş olduğundan yasanın ticari defterleri kesin delil olarak düzenlediği açıkça anlaşılmaktadır. Ticari defterler kesin delillerden ise de, ancak HMK 222. maddedeki koşullar çerçevesinde ispat aracı olabilir. Ticari defter kayıtlarının sahibi ve halefleri lehine delil olarak kabul edilebilmesi için diğer tarafın aynı şartlara uygun olarak tutulmuş ticari defterlerindeki kayıtların bunlara aykırı olmaması gerekir. Bu durumda her iki tarafın ticari defterlerinin de incelenmesi zorunludur. Ancak karşı taraf ticari defterlerini sunmadığı takdirde bu davranışı ile kendi ticari defterlerinin davacı defteri ile uyumlu olup olmadığının incelenmesine engel olduğundan, engel olduğu sonucun varlığını kabul etmiş sayılmalıdır. Tacir olup ticari defter tutmak zorunda olan taraf ticari defterleri bulunmadığını ileri süremeyeceğinden, verilen kesin süreye rağmen defterlerini ibraz etmediği takdirde mahkeme karşı taraf defterindeki kayıtların doğru olduğunu kabul edebilir. Bu açıklamalar ve sözü edilen kurallarla birlikte somut olay değerlendirildiğinde, mahkemece taraflara ticari defterlerini sunmaları için süre verilmiş olup davacı defterleri üzerinden yapılan inceleme sonucu alınan bilirkişi raporu ile talep edilen alacağın varlığı kanıtlanmıştır. Davalı, defterlerini sunmayarak, davacının ticari defter kayıtlarının HMK 222. maddeye göre lehine delil oluşturup oluşturmadığını tam olarak incelenebilmesine engel olduğundan, sunulmayan ticari defterlerinde davacının alacaklı olduğuna dair kayıtları mevcut olduğu halde sunulmadığını ve bunun sonucunda davacının incelenen defter kayıtlarının davacı lehine değil oluşturduğunun kabulü gerekir.(… Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi … Karar)
Yapılan yargılama, toplanan deliller, alınan bilirkişi raporları ve tüm dosya kapsamına göre davacının dava dışı … … Ticaret A.Ş.’nin davalıdan olan alacağını temlik aldığı ve bilahare davacı ile davalı arasında alt imtiyaz (franchies) sözleşmesinin imzalandığı, davacının aynı zamanda dava dışı … … Ticaret A.Ş.’nin alt kiracısı durumunda olduğu, davalının sözleşmeden doğan borcunu ödememesi nedeni ile davacı tarafından sözleşmenin fesih edildiği, sözleşmeye konu iş yerine ait anahtarların davalı tarafından teslim edilmemesi nedeni ile davacının alt kiracı sıfatı ile ödemek zorunda kaldığı kira bedeline karşılık davalı adına işgaliye bedeli adı altında fatura tanzim ettiği, dava konusu takibe dayanak faturanın iş bu işgaliye bedeline ilişkin olduğu, davacının ticari defterlerine göre davacının takibe konu alacak miktarınca davalıdan alacaklı olduğu anlaşılmakla davacının davasının kabulüne, itiraz haksız ve alacak likit olduğundan asıl alacağın %20’si oranında icra inkar tazminatı davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM/ Gerekçesi yukarıda belirtildiği üzere;
Davacının davasının KABULÜNE,
Davalının …. İcra Dairesinin … Esas sayılı takip dosyasına vaki itirazının İPTALİNE,
Takibin kaldığı yerden devamına,
Asıl alacağın %20’si olan 7.681,00 TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 2.623,43 TL nispi karar harcının, 463,84 TL peşin harçtan mahsubu ile noksan kalan 2.159,59 TL harcın davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
Davacı lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 9.200,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
Davacı tarafından yapılan toplam 3.692,50 TL yargılama gideri ile 463,84 TL peşin harç, 44,40 TL başvuru harcı toplamı 4.200,74 TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu m.18/A gereğince Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına, tahsilat ve gereği için Mahkeme Yazı İşleri Müdürlüğünce ilgili vergi dairesine müzekkere yazılmasına,
Taraflarca yatırılan bakiye gider avansının kararın kesinleşmesi halinde yatırana iadesine,
Dair, Davacı vekilinin yüzüne karşı, davalının yokluğunda gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi’nde İSTİNAF yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 15/09/2023
KATİP …
e-imzalıdır
HAKİM …
e-imzalıdır
Harç / Masraf Dökümü
Peşin Harç : 463,84 TL
Karar Harcı : 2.623,43 TL
Noksan Harç : 2.159,59 TL
Davacı Gider Avansı
Yatırılan Avans : 4.530,00 TL
Davalı Gider Avansı
Yatırılan Avans : 00,00 TL
Yargılama gideri detayları
Bilirkişi Ücreti : 2.600,00 TL
Posta Giderleri : 1.092,50 TL