Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/661 Esas
KARAR NO : 2022/517

DAVA : Banka Teminat Mektubunun Hükümsüzlüğünün Tespiti
DAVA TARİHİ : 19/11/2019
KARAR TARİHİ : 27/05/2022

Mahkememizde görülmekte olan Banka Teminat Mektubunun Hükümsüzlüğünün Tespiti davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA/
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı ile yapılan hizmet sözleşmesi gereği davalıya güvenlik hizmeti verilmekte olup sözleşme gereği davalıya teminat olarak … Bankası … tarih ve … mektup numaralı 100.000,00 TL tutarın baki teminat mektubu ile … Bankası …Tarih ve … mektup numaralı 80.000,00 TL tutarındaki teminat mektubunu davalı taraf sözleşmeyi fesih etmelerine rağmen sebepsiz olarak nezdinde tuttuklarını, Yargıtay kararları ve birçok mahkeme kararında da muhatabın teminat mektubunu sebepsiz yere nezdinde tutması yasaya ve kanuna aykırı bir durum olduğunu, davalı tarafça kötü niyeti olarak teminat mektupları bankadan nakde çevrilmek baskısıyla müvekkilinin tehdit edildiğini, bu nedenle mahkemeden tedbir talep ettiklerini, açıklanan nedenlerle davanın kabulü ile işbu davaya konu teminat mektuplarının haksız ve mesnetsiz yere paraya çevrilmemesi için ihtiyati tedbir konulmasını, banka teminat mektuplarının hükümsüzlüğüne müvekkiline iade edilmesine, yargılama masrafları ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA/
Davalı vekilinin sunmuş olduğu cevap dilekçesinde özetle; davacı yanın dava şartı olan arabuluculuk müessesesine başvurmaksızın işbu davayı açtığı, bu nedenle öncelikle davanın dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddi gerektiğini, davacı yan ile müvekkili arasında akdedilen özel güvenlik hizmet sözleşmesi ve 01/10/2019 tarihli fesih protokolü ile davaya konu teminat mektuplarının 5 yıllık süre boyunca müvekkili nezdinde tutulacağı hüküm altına alındığını, ilgili hükümlere rağmen davacı yan tarafından teminat mektuplarının iadesi ve hükümsüzlüğünün istenmesi mesnetsiz ve hukuka aykırı olduğunu, taraflar arasında imzalanmış olan 01/08/2018 tarihli güvenlik hizmeti sözleşmesinin 7.38.maddesinde personele verilen hakların yerine getirilmemesi hainde kooperatif yönetiminin sözleşmeyi tek taraflı fesih hakkının olduğu, fesih işleminden dolayı … güvenliğin müvekkilden hiçbir hak ve alacak talep edemeyeceği hükmünün yer aldığını, açıklanan nedenlerle davanın dava şartı yokluğundan usulden reddine, esasa girilmesi halinde esastan reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini beyan etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE/
Dava, davacı tarafından güvenlik hizmeti sözleşmesi kapsamında davalıya verilen ve iade edilmeyen teminat mektuplarının hükümsüzlüğü ve davacıya iadesi talebine ilişkindir.
Taraflar arasındaki ihtilafın, taraflar arasındaki güvenlik hizmeti sözleşmesinden kaynaklı davalı yana teslim edilen iki adet banka teminat mektubunun hükümsüzlüğü talebinin yerinde olup olmadığı, teminat mektuplarının iadesi talebinin yerinde olup olmadığı, hususlarından kaynaklanmaktadır.
Teminat mektubu, mevzuatımızda açıkça düzenlenmemiştir Pozitif bir temele dayanmayan teminat mektubu kurumu, ticari hayatın bir gereği olarak ve sözleşme serbestisi kapsamında vücut bulmuştur. Muhatap, lehtar ve garanti eden olmak üzere bünyesinde üçlü bir ilişki içeren teminat mektubu, (doktrinde tartışmalar mevcut olmakla birlikte) esas olarak üçüncü kişinin fiilini taahhüt niteliğinde olması nedeniyle bir tür garanti sözleşmesidir. 11.06.1969 Tarih …Esas-… Karar sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında da teminat mektubunun mahiyeti itibariyle üçüncü kişinin fiilini taahhüt niteliğinde bir garanti sözleşmesi olduğu kabul edilmiştir. Banka teminat mektubu ile garanti eden banka, kayıtsız ve şartsız bir ödeme yükümlülüğü altına girmemekte, aksine üçüncü kişi durumunda bulunan lehtarın edimini ifa etmemesi ya da sair rizikoların ortaya çıkması halinde muhatabın uğrayacağı zararları teminat altına almayı amaçlamaktadır.
Teminat mektuplarının vadeli (süreli) ya da vadesiz (süresiz) olarak düzenlenmeleri mümkündür. Teminat mektubunu düzenleyen banka yönünden borç, riskin gerçekleşmesinden sonra bankadan ödeme talebinde bulunulmasıyla muaccel hale gelecektir.
Taraflar arasında 31/03/2016 tarihinde akdedilen güvenlik hizmeti sözleşmesinin 6.15 maddesinde sözleşmede tanımı ve kapsamı belirlenmiş hizmetin ifası sırasında sitede yer alan üyelerin sigortalarına ve 3.kişilere verilecek her türlü zarar ve ziyandan davacı güvenlik şirketinin sorumlu olacağı bu zarar ziyanlardan dolayı davalı kooperatife hiçbir maddi ve hukuki sorumluluk yüklenemeyeceği, bu tür eylemlerden ve davacı güvenlik şirketi personelinin açmış olduğu iş akdinden veya başka bir nedenden kaynaklanan davalarda kooperatif yönetiminin hasım gösterilmesi halinde tüm sorumluluğun davacı güvenlik şirketine ait olacağı ve davalardan doğabilecek her türlü tazminatın davacı güvenlik şirketince ödeneceğinin kararlaştırılmış olduğu, yine sözleşmenin 7.33 maddesinde sözleşmenin imzalanması ile birlikte davaya konu teminat mektuplarından birinin kooperatif yönetimine verileceğinin kararlaştırıldığı, 7.34 maddesinde ise davacı şirketten herhangi bir nedenle işten ayrılan veya işine son verilen güvenlik elemanlarının iş veya başka mahkemelerde açmış oldukları tazminat ve sair davalarından davacı şirketin doğrudan sorumlu olduğunun kararlaştırıldığı, taraflar arasında en son akdedilen cevap dilekçesi ekinde sunulan 01/08/2018 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere imzalanan güvenlik hizmeti sözleşmesinin 6.15 maddesinin aynen tekrarlandığı, 7.33.maddesinde sözleşmenin imzalanmasıyla birlikte 180.000,00 TL’lik banka teminat mektubunun davalı kooperatif yönetimine verileceğinin, 7.34.maddesinin aynen tekrarlandığı görülmüş olup taraflar arasında 01/10/2019 tarihinde imzalanan fesih protokolünde taraflar arasında en son akdedilen 01/08/2018 tarihli güvenlik hizmeti sözleşmesini 01/10/2019 tarihinde feshedilerek davacının sözleşme dahilinde herhangi bir şekil veya nam altında alacağının kalmadığını, davalı kooperatifin gayri kabili rücu ibra edildiğini, sözleşme kapsamında verilen teminat mektuplarının işbu sözleşme imza tarihinden itibaren 5 sene boyunca oluşabilecek kamu borçlarından dolayı davalı kooperatif yedinde ve gerektiğinde nakde çevrilmek üzere saklanmasının kararlaştırılmış olduğu görülmekle teminat mektuplarının fesih protokolü imza tarihi olan 01/10/2019 tarihinden itibaren 5 yıl boyunca yani 01/10/2024 tarihine kadar davalı kooperatifte bulundurulacağı işbu protokolde kararlaştırıldığı, dava konusu uyuşmazlığın temelinin teminat mektubunun hükümsüzlüğü hukuksal nedenine dayanmakta olduğu, teminat mektubunun hükümsüzlüğünün tespitine dair taleplerinin borçlu olmadıkları temeline dayanmakta olsa da sözleşme gereği borçlu olunmadığı talebinin de protokoldeki sürenin henüz dolmadığı gözetildiğinde bozulan teminat mektubunda da sözleşmeden kaynaklı işçi alacağı nedeniyle davaya konu bir mektubun nakde çevrilmesinin sözleşmenin yukarıda ayrıntılı olarak açıklanan maddeleri gereğince yerinde olduğu, sözleşmedeki temel amacın davalı kooperatif yönetiminin alınan güvenlik hizmeti sözleşmesi nedeniyle hiç bir suretle davacıdan kaynaklı nedenle herhangi bir zarara uğramaması temeli üzerine inşa edildiği bunun da basiretli tacir olarak davacı şirketçe, taraflar arasında akdedilen en sön sözleşme de dahil olmak üzere kabul edildiği, yine davalı yanın SGK borcu nedeniyle hak edişlerden kesinti yapma ve hak edişleri yedinde tutma hakkı olduğu da anlaşıldığından, sözleşme ve protokol hükümleri birlikte değerlendirildiğinde davacı tarafın sorumluluğun devam ettiği ve davacının sözleşmeye göre mektubun nakde çevrilmesi hakkının bulunduğu, iadesi talep olunan işbu teminat mektuplarının protokol süresinin devam etmesi nedeniyle ve taraflar arasındaki sözleşme ve protokol hükümlerine göre verildiği anlaşılmakla dosya kapsamında dava tarihi itibarıyla tüm kamu kurumlarından (SGK, Vergi Dairesi vs.) alınmış herhangi bir ilişiksiz belgesi bulunmadığı, protokolde belirtilen 5 yıllık sürenin de henüz dolmadığı gözetilerek teminat mektubunun iadesi şartlarının oluşmadığı zira her dava açıldığı tarihteki şartlara göre değerlendirileceğinden dava tarihi itibarıyla teminat mektubunun iadesinin isteme hakkı bulunmayan davacının davasının reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda belirtildiği üzere;
1-)Davacının davasının REDDİNE,
2-)Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince alınması gereken 80,70 TL maktu karar harcının, peşin yatırılan 3.073,95 TL harçtan mahsubu ile bakiye 2.993,25 TL harcın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
3-)Davalı lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 21.050,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
4-)Taraflarca yapılan yargılama giderlerinin taraflar üzerinde bırakılmasına,
5-)Taraflarca yatırılan bakiye gider avansının kararın kesinleşmesi halinde yatırana iadesine,
dair taraf vekillerinin yüzüne karşı HMK’nun 341/1 vd. maddeleri uyarınca gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere başka yer mahkemesine istinaf dilekçesi sunulmak ve istinaf başvurma ve karar harcı ile istinaf gider avansı yatırılmak suretiyle, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi İlgili Hukuk Dairesince incelenmesi için tarafların istinaf kanun yoluna başvuru hakkı açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 27/05/2022

Katip
¸e-imzalıdır

Hakim
¸e-imzalıdır

Harç/ Masraf Dökümü
Peşin Harç : 3.073,95 TL
Karar Harcı : 80,70 TL
Noksan Harç : 2.993,25 TL
Davacı Gider Avansı
Yatırılan Avans : 768,00TL
Davalı Gider Avansı
Yatırılan Avans : 70,00 TL
Yargılama Gideri Detayları
Posta Giderleri : 71,50 TL