Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/490 E. 2021/34 K. 22.01.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/490 Esas
KARAR NO : 2021/34

DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 25/07/2019
KARAR TARİHİ : 22/01/2021

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; taraflar arasında imzalanan 17.01.2019 tarihli satım sözleşmesine göre; davalı tarafından kilogramı 32,00 TL den 2.500 kg kemikli inek etini her hafta en az 100 kg olacak şekilde müvekkili şirkete teslim etmeyi kabul ve taahhüt edildiğini, müvekkili şirketin de söz konusu eder karşılığında her biri 20.000,00 TL bedelli 4 adet çek ile toplamda 80.000,00 TL ödemeyi kabul ve taahhüt ettiğim, çeklerin tamamının müvekkili şirket yetkilisi …’a ait olduğunu, keşidecisi … lehtarı … olan 22,06.2019 tarih … no.lu 20,000,00 Tl, bedelli, keşidecisi … lehtarı … olan 24.08.2019 tarih … no.lu 20.000,00 TL bedelli, keşidecisi … lehtarı … olan 21.09.2019 tarih … no.lu 20.000,00 TL bedelli, keşidecisi … lehtan … olan 26.10.2019 tarih … no.lu 20.000,00 TL bedelli 4 adet çekin ciro edilerek davalıya teslim edildiğini, davalının sözleşme gereğince yükümlülüklerini yerine getirmediği takdirde teslim aldığı çeklen iade etmeyi kabul ve taahhüt ettiğini, davalının etleri teslim etmemesi üzerine … 9. Noterliği’nin … tarih … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile davalıdan çeklerin iade edilmesi ve sözleşmede yazılı cezai şartın ödenmesinin talep edildiğini, ihtarnamenin davalıya 31.05.2019 tarihinde tebliğ edildiğini, müvekkili şirketin söz konusu çeklerden dolayı davalıya herhangi bir borcu bulunmadığını, 22.06.2019 tarihli 20.000,00 TL bedelli çekin müvekkili şirketçe ödenmiş olduğunu, bu çek bedeli için davalı tarafından müvekkili şirketin banka hesabına 02.07.2019 tarihinde 5.495,00 TL ödeme yapılmış olduğunu ancak kalan çek bedelinin ödenmediğini, müvekkilinin bu çekten dolayı 14,505,00 TL alacaklı olduğunu, diğer çeklerinde iade edilmesi gerektiğini, sözleşmenin 4.maddesi gereğince davalının cezai şart ödemesi gerektiğini, açıklanan nedenlerle; müvekkili şirket tarafından ödenen 20.000,00 TI. çek bedelinden kalan 14.505,00 TL nın 22.06.2019 tarihinden itibaren işletecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak müvekkiline verilmesine, müvekkili şirketçe davalıya teslim edilen 3 adet çekten dolayı müvekkili şirketin borçlu olmadığının tespitine ve 3 adet çekin müvekkili şirkete iadesine, sözleşme gereğince 80.000,00 TL cezai şartın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak müvekkili şirkete verilmesine, 3 adet çekin bankadan tahsilini önlemek amacıyla ihtiyati tedbir konulmasına, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
SAVUNMA/
Davalı davaya cevap vermemiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE/
Davaya esas davacı tarafından dayanılan 17/01/2019 tarihli satım sözleşmesi, ödeme belgesi, ihtarname, hesap özeti ve dayanılan diğer tüm deliller celp edilip incelenmiş, dosya kapsamı ve ticari defterler üzerinde uzman bilirkişi vasıtasıyla rapor alınmış, deliller toplanmıştır.
Dava menfi tespit, çek iadesi (istirdadı), çek bakiye ve cezai şart bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
Taraflar arasında düzenlenmiş bulunan 17/01/2019 tarihli “Satım Sözleşmesi”, ile Davacı tarafça davalı tarafa adına keşide edilen … 9. Noterliği’nin … tarih … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile ödeme dekontu ve hesap özeti incelenmiştir.
Dosyaya sunulan Arabuluculuk Son Tutanağı; … Arabuluculuk Numarası ile tanzim edilen Son Oturum Tutanağında; Tarafların müzakereler sonucunda anlaşmaya varamadığı, buna göre arabuluculuk görüşmesinin anlaşmazlık ile sonuçlanmış olduğu görülmektedir.
Davacının, davaya konu Muhatabı … Bankası, Keşidecisi …, lehtarı … olan , … çek no’lu 22.06.2019 vade tarihli 20.000,00 TL. Bedelli çek, … çek no’lu 24.08.2019 vade tarihli 20.000,00 TL. bedelli çek, … çek no’lu 21.09.2019 vade tarihli 20.000,00 TL. bedelli çek ve … çek no’lu 26.10.2019 vade tarihli 20.000,00 TL. bedelli toplam 4 adet çekten dolayı davalı yana borçlu olup olmadığının tespiti, Muhatabı … Bankası, Keşidecisi …, lehtarı … olan … çek no’lu 22.06.2019 vade tarihli 20.000,00 TL. bedelli çekten iade edilen 5.495,00-TL nin mahsubu ile bakiye kalan 14.505,00-TL.’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesi talebi ile Muhatabı … Bankası, Keşidecisi …, lehtarı … olan , … çek no’lu 24.08.2019 vade tarihli 20.000,00 TL. bedelli çek, … çek no’lu 21.09.2019 vade tarihli 20.000,00 TL. bedelli çek ve … çek no’lu 26.10.2019 vade tarihli 20.000,00 TL bedelli çek olmak üzere toplam 3 adet çekin davacıya iadesi talebi ve 17.01.2019 tarihli sözleşme gereğince, 80.000,00-TL cezai şart bedelinin dava tarihi 25/07/2019’dan itibaren % 9 ve değişen oranlarla işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesi talebine ilişkin olarak, ibraz edilen deliller ve ticari defterlerin de değerlendirilmesi davacı tarafın işbu taleplerinin yerinde olup olmadığının tespiti ile sözleşme uyarınca talep edilecek cezai şart miktarının davalının mahvına sebep olup olmayacağı hususunun tespiti açısından bilirkişi incelemesi yapılmış, bilirkişi tarafından düzenlenen raporun yasaya ve usule uygun olduğu anlaşılmakla hüküm tesisinde dikkate alınmıştır.
20/11/2019 tarihli bilirkişi raporunda Taraflar arasında imzalanan sözleşme kapsamında, davacı şirket tarafından davalıya teslim edilen çeklere ilişkin keşidecisi …vc lehtarı davalı … olan 4 adet 20.000,00-TL bedelli çekin; 17.01.2019 tarihinde … hesap kodu ile Alınan TL Çekler hesabına borç,… hesap kodu ile Ortaklara Borçlar (…) hesabına alacak kaydedilmiş olduğu, buna göre çeklerin davacı şirketin çek portföyüne giriş yapılmış olduğu, söz konusu çeklerin davalıya teslimine istinaden 17.01.2019 tarihinde … hesap kodu ile Verilen Sipariş Avansları (…) hesabına borç, 101 01 001 hesap kodu ile Alınan TL Çekler hesabına alacak kaydedilmiş olduğu, Davalı … tarafından 01.07.2019 tarihinde yapılan 5.495,00-TL tutarındaki ödemenin 159 01 001 hesap kodu ile … Verilen Sipariş Avansları hesabına alacak kaydedilmiş olduğu, Neticede; verilen Sipariş Avansları alanda davalı … hesabinin (80.000-00-5.495.00=) 74.505.00 TL Borçlu durumda olduğu tespit edilmiştir.
Davacı şirketin 2019 yılı ticari defterlerin; açılış noter tasdiklerinin usulüne uygun ve yasal süresinde yaptırmış, defterleri birbirini teyit eder şekilde tutulmuş olup, davalı taraf ise incelemeye katılmamış, ticari defter ve belge ibraz etmemiştir. Taraflar arasında imzalanan 17.01.2019 tarihli Satım Sözleşmesi kapsamında, davalı tarafça teslim edilecek ürünler karşılığında davalıya 4 adet çek teslim edildiği ve davalının sözleşme ile belirlenen yükümlülüklerini yerine getirmediği iddiası ile; bu çeklerden ödenen 14.505,00’TL nin davalıdan tahsilini, çeklerden dolayı borçlu olmadığının tespitini ve diğer 3 adet çekin iadesini, sözleşme gereğince 80.000,00 TL cezai şart bedelinin davalıdan tahsilini talep etmektedir.
Tüm dosya kapsamı dikkate alınarak; dava dilekçesi ekinde yer alan 17/01/2019 tarihli satım sözleşmesinin bir örneğinin davalı …’a isticvaben tebliği ile bu tebligatın alındığı tarihten itibaren 2 haftalık kesin süre içerisinde belgeye karşı diyeceklerinin istenildiği, belge altındaki imzanın kendisine ait olup olmadığı hakkında beyanda bulunmasının istenildiği, anılan sürede herhangi bir beyanda bulunulmaz ise 17/01/2019 tarihli satım sözleşmesi üzerindeki imzanın ve belge içeriğinin kabul edilmiş olacağı hususunun isticvab davetiyesine ayrıca yazıldığı davalı yana tebliğ edildiği ancak herhangi bir beyanda bulunmadığı sabit olmakla, Taraflar arasında imzalanan 17.01.2019 tarihlî Satım Sözleşmesi’ nin davacı şirket tarafından Alıcı sıfatıyla, davalı tarafından Satıcı sıfatıyla imzalanmış olduğu, Madde 2′ de Sözleşme Konusunun: satıcı tarafından alıcının … adresine sözleşmenin imzalandığı 17.01.2019 tarihinden ilk çekin ödeneceği 22.06.2019 tarihine kadar teslim edeceği kg fiyatı 32,00 Tl den 2.500 kg kemikli inek etinin satışı ve teslimi ile alıcının satıcıya yapacağı ödemelerin düzenlendiği, Madde 3’de Etlerin Toplam Fiyatı ile Ödeme Şekli: Taraflar 2.500 kg kemikli inek etinin kg fiyatının 32,00 TL, toplam bedelinde 80.000,00 TL olduğu hususunda anlaşmış oldukları, 80,000,00 TL alıcı tarafından her biri 20.000,00 TL olan ve keşidecisi … olan 4 adet çek ile ödeneceği kararlaştırılmıştır. Muhatabı …alk Bankası, Keşidesi …, lehtan… ray olan … no.lu 22.06.2019 tarihli 20.000,00 TL bedelli çek, Muhatabı … Bankası, Keşidecisi …, lehtan … olan … no.lu 24,08.2019 tarihli 20.000,00 Tl. bedelli çek, Muhatabı … Bankası, Keşidecisi …, lehtan … olan … no.lu 21.09.2019 tarihli 20.000,00 TL bedelli çek, Muhatabı … Bankası, Keşidecisi …, lehtarı … olan … no.lu 26.10.2019 tarihli 20.000,00 TL, bedelli çek, olmak üzere 4 adet çek, işbu sözleşme ile birlikte alıcı tarafından satıcıya teslim edilmiş olduğu sözleşmede yazılı olup 4 adet çekin teslim aldım kısmının hemen altını davalı/satıcının bu sözleşmeyi okudum kabul ediyorum şeklinde el yazısı ile yazıp imzaladığı görülmektedir. İşbu sözleşmedeki diğer hükümler incelendiğinde, “Satıcı, en az 500 kg eti alıcıya teslim etmeden çekleri 3. Şahıslara ciro etmeyeceğini, ciro ettiği takdirde alıcının uğrayacağı her türlü zarardan sorumlu olduğunu ve kayıtsız şartsız karşılayacağını kabul vc taahhüt eder. Satıcı, 17.01.2019 tarihinden itibaren her hafta en az 100 kg kemikli inek etini alıcıya teslim etmeyi kabul ve taahhüt eder. Satıcı, kemikli inek erinin teslim etmeyi taahhüt ettiği tarihlerde teslimini gerçekleştiremez ise alıcı tarafından kendisine verilen çekleri iade edeceğini kabul ve taahhüt eder. Satıcı, taahhüt ettiği tarihlerde yükümlülüklerini yerine getirmez ve buna Satıcı, alıcıya işbu satım dolayısıyla 80,000,00 TI. fatura keşide ederek verecektir.” şeklinde düzenlendiği anlaşılmaktadır.
Yine davacının cezai şart talebi yönünden sözleşmenin 4. maddesinde Cezai Şart: “Satıcı, kemikli inek etlerini belirtilen tarihlerde teslim etmekle yükümlü olup, teslim tarihlerinden itibaren 1 ay içerisinde teslim etmeyi taahhüt ettiği kemikli inek etlerini teslim etmediği veya toplam teslim edeceği kemikli inek etlerini eksik teslim ettiği takdirde, alıcının talebi üzerine hiçbir ihtar ve ihbara gerek kalmaksızın 80.000,00 TL cezai şart ödemeyi kabul ve taahhüt eder” şeklinde olduğu görülmektedir.
Yine, Sözleşmenin sonundaki imza kısmında; davalı Satıcı …’ ın (4 atlet çeki teslim aldım) (Bu sözleşmeyi okudum kabul ediyorum) ifadelerini imzalamış olduğu görülmektedir.
Davacı şirket tarafından keşide edilen … 9. Noterliği’nin … tarih … yevmiye numaralı İhtarnamesi ile davalıya; …sözleşme İle taahhüt edilen etin teslim edilmediği, ihtarnamenin tebliğinden itibaren 3 gün içerisinde çeklerin iade edilmesinin talep edildiği, sözleşmenin cezai şart maddesi gereğince etlerin teslim edilmemesinden kaynaklanan zararlardan ve ödenen çeklerin iadesinden bağımsız olarak 50.000,00 TL. cezai şartın ihtarnamenin tebliğinden itibaren 3 gün içerisinde ödenmesi gerektiği ihtar edilmiştir. Söz konusu ihtarnamenin tebliğ mazbatasına göre; davalıya “Bizzat kendisine tebliğ edilmiştir.” açıklamasıyla 31.05.2019 tarihinde tebliğ edilmiş olduğu anlaşılmaktadır.
Yukarıda ayrıntılı olarak açıklandığı üzere, taraflar arasında imzalanan 17.01.2019 tarihli Satım Sözleşmesi ile tarafların yükümlülüklerinin açıkça belirlenmiş olduğu davacı tarafın sözleşme ile belirlenen yükümlülüğünü yerine getirmiş olduğu, davalıdan alınacak mal karşılığında her biri 20.000,00-TL bedelli 4 adet çekin davacı tarafından davalıya teslim edilmiş olduğu, işbu çeklerin davacı şirket ticari defterlerinde kayıtlı olduğu, buna karşın, davalı tarafça sözleşmeye konu malın davalıya teslimine ilişkin dosya kapsamında herhangi bir bilgi, belgeye rastlanılmamış olduğu, davalı tarafın dosyaya herhangi bir cevap, beyan dilekçesi sunmadığı ve incelemeye de katılmadığı ve dava dilekçesi ekinde yer alan 17/01/2019 tarihli satım sözleşmesinin bir örneğinin davalı …’a isticvaben tebliği ile bu tebligatın alındığı tarihten itibaren 2 haftalık kesin süre içerisinde belgeye karşı diyeceklerinin istenildiği, belge altındaki imzanın kendisine ait olup olmadığı hakkında beyanda bulunmasının istenildiği, anılan sürede herhangi bir beyanda bulunulmaz ise 17/01/2019 tarihli satım sözleşmesi üzerindeki imzanın ve belge içeriğinin kabul edilmiş olacağı hususunun isticvab davetiyesine ayrıca yazıldığı davalı yana tebliğ edildiği ancak herhangi bir beyanda bulunmadığı sabit olmakla, sözleşmede: davalı Satıcının sözleşme konusu malı teslim etmeyi taahhüt ettiği tarihlerde teslimini gerçekleştirememesi durumunda, davacı Alıcı tarafından davalı Satıcı’ ya verilen çekleri iade edeceği davalı yanca kabul ve taahhüt edilmiş olduğu sabit olmakla ,sözleşme nedeniyle davalıya verilen çekler nedeniyle davacının borçlu olmadığının tespitine karar verilmesi gerekmiş ve davacı şirket tarafından incelemeye sunulan …bank Dekontu’nda: Davacı tarafından davalıya teslim edilen çeklerden 22.06.2019 tarihli … no.lu 20.000,00- TL bedelli çekin, keşidecisi …’a ait banka hesabından 27.06.2019 tarihinde takastan tahsil edilmiş olduğu görülmekle, … TL Mevduat Hesap Özetinde, Davalı tarafından davacının banka hesabına 01.07.2019 tarihinde 5.495,00-TL ödeme yapılmış olduğu tespit edilmiş olup, davacı şirket ticari defter kayıtları vc dosya kapsamı üzerinde yapılan inceleme neticesinde davacının, davalıdan 20.000.00-5.495.00 = 14.505.00 TL alacak talep edebilecek ve diğer 3 adet 20.000.00-TL bedelli çekin iadesini talep edebilecektir. Davacının cezai şart bedeli talebi yönünden ise sözleşmenin 4. maddesi ile; davalı Satıcı’ nın yükümlülüğünü yerine getirmemesi halinde davacıya 80.000,00-TL cezai şart ödeyeceği kararlaştırılması karşısında, davacının cezai şart talebinin yerinde olduğuna taraflarca kararlaştırılan cezai şartın 6102 Sayılı TTK’nun 22. Maddesine göre tacir sıfatına haiz bir borçlu fahiş olduğu iddiasıyla cezai şarttan indirim yapılmasını mahkemeden isteyemez ise de kararlaştırılan cezai şart miktarının borçlunun ekonomik yönden mahvına sebebiyet verecek derecede yüksek olduğunun belirlenmesi halinde hakimin uygun bir miktarda indirimde bulunabileceği Yargıtay kararları ile kabul edilmektedir. Mahkememizce davalının net geliri belirlenememekle beraber, davalının basiretli tacir olarak hareket etmesi gerektiği ve mahkememizce taraflarca sözleşmeye konu etlerinin satım bedeli kadar cezai şart bedeli kararlaştırılmasının yerinde olduğu, bu nedenle cezai şarttan indirim yapılması yoluna gidilmeyerek aşağıda ki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda belirtildiği üzere;
Davacının davasının KABULÜNE,
1-)Davacının davaya konu Muhatabı … Bankası, Keşidecisi …, lehtarı … olan , … çek no’lu 22.06.2019 vade tarihli 20.000,00 TL. Bedelli çek, … çek no’lu 24.08.2019 vade tarihli 20.000,00 TL. bedelli çek, … çek no’lu 21.09.2019 vade tarihli 20.000,00 TL. bedelli çek ve … çek no’lu 26.10.2019 vade tarihli 20.000,00 TL. bedelli toplam 4 adet çekten dolayı davalı yana borçlu olmadığının tespitine,
2-)Muhatabı … Bankası, Keşidecisi …, lehtarı … olan … çek no’lu 22.06.2019 vade tarihli 20.000,00 TL. bedelli çekten iade edilen 5.495,00-TL nin mahsubu ile bakiye kalan 14.505,00 TL.’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-)Muhatabı … Bankası, Keşidecisi …, lehtarı … olan , … çek no’lu 24.08.2019 vade tarihli 20.000,00 TL. bedelli çek, … çek no’lu 21.09.2019 vade tarihli 20.000,00 TL. bedelli çek ve … çek no’lu 26.10.2019 vade tarihli 20.000,00 TL bedelli çekin 3 adet çekin davacıya iadesine;
4-)17.01.2019 tarihli sözleşme gereğince, 80.000,00-TL cezai şart bedelinin dava tarihi 25/07/2019’dan itibaren % 9 ve değişen oranlarla işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacı şirkete verilmesine,
5-)Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 10.554,24 TL nispi karar harcının, peşin yatırılan 2.638,56 TL harcın mahsubu ile noksan kalan 7.915,68 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
6-)Davacı lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 18.627,98 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
7-)Davacı tarafından yapılan toplam 1.051,30 TL yargılama gideri ile 2.638,56 TL peşin harç, 44,40-TL başvuru harcı toplamı 2.682,96 TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
8-)Taraflarca yatırılan bakiye gider avansının kararın kesinleşmesi halinde yatırana iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı mahkememiz gerekçeli kararının HMK 345 maddesi gereğince taraflara tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkememize veya mahkememize gönderilmek üzere başka yer mahkemesine dilekçe verilmek ve istinaf başvuru ve karar harçları ile istinaf gider avansının tamamı ödenmek suretiyle, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi İlgili Hukuk Dairesince incelenebilmesi için tarafların istinaf yoluna başvuru hakkı açık olmak üzere verilen karar davacı vekilinin yüzüne karşı açıkça okunup anlatıldı.

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır

Harç / Masraf Dökümü
Peşin Harç : 2.638,56 TL
Karar Harcı : 10.554,24 TL
Noksan Harç : 7.915,68 TL

Davacı Gider Avansı
Yatırılan Avans : 1.262,00 TL
Davalı Gider Avansı
Yatırılan Avans : 00,00 TL

Yargılama Gideri Detayları
Bilirkişi Ücreti : 900,00 TL
Posta Giderleri : 151,30 TL