Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/400 E. 2020/454 K. 16.10.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/400 Esas
KARAR NO : 2020/454

DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 25/06/2019
KARAR TARİHİ : 16/10/2020

Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; İstanbul’da mukim … A.Ş. ile 17.04.2019 tarihli Müşteri Hizmetleri Sözleşmesi imzaladıklarını, sözleşme gereğince davacı şirkete ait belgelerin arşivleme, depolama, belgeleme ve diğer ilgili hizmetleri depolarında verdiklerini, … isimli firmanın, müşterileri ile imzalamış olduğu sözleşmeden kaynaklanan arşivleme ve saklama edimlerini; müşterisi olan firmaların, arşivlenecek olan kutu, belge, dosya vb. evraklarını teslim alarak, bu evrakları teslim alırken de kendi bilgi ve belge yönetim uzmanları tarafından, …’in kendi terminolojisinin kullanılması yöntemiyle barkodlayarak sınıflandırdığını, davacı şirketin birtakım ticari belgeleri, bahsi geçen sözleşme sebebiyle arşivlenmesi ve saklanması için … isimli firmaya teslim edildiğini, … A.Ş. tarafından gönderilen elektronik postada, şirketin …’de kurulu arşiv depolama merkezinde sebebi bilinmeyen bir nedenle yangın çıktığı, yangında arşiv depolama hizmeti alan 293 adet müşterinin kayıtları, defterleri ve belgelerinin kullanılamayacak derecede hasar aldığı, yangın olan depoda davacıya ait 8 adet arşiv kutusu bulunduğu, bu kutuların hepsinin yangın nedeniyle tamamen yandığının İtfaiye raporundan anlaşılması nedeniyle kendilerine Zayi Belgesi verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE/
Dava, davacıya ait ticari belgelerin zayi olduğuna ilişkin zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir.
YMM-Bağımsız Denetçi ve Bilgisayar Mühendisi Bilirkişi heyeti tarafından mahkememize sunulan 14.08.2020 tarihli bilirkişi raporu ile özetle;…’da kurulu bulunan … A.Ş. ile davacı arasında 17.04.2019 tarihli Müşteri Hizmetleri Sözleşmesi imzalandığı, işbu sözleşmeye göre davacı … A.Ş.’ye ait belgelerin arşivleme, depolama, belgeleme ve diğer ilgili hizmetler … A.Ş.’nin depolarında verileceğinin kararlaştırılmış olduğu, davacı … A.Ş.’ye ait 8 adet kutuda bulunan belgeler depolanmak üzere … A.Ş.’nin … adresine teslim edildiği, Dosya üzerinde yapılan incelemede davacı ile … A.Ş.. arasında imzalanan ” Müşteri Hizmetleri Sözleşmesi ” ne göre; … isimli firma tarafından davacıya; depolama, belge yönetimi ve diğer ilgili hizmetlerin verileceği hususunda anlaşıldığı tespit olunmuştur.
Sözleşme kapsamında; dava dışı … isimli arşivleme firması tarafından davacıya verilecek hizmetin, fiziksel arşivleme hizmeti olduğu, davacıya ait belgelerin … isimli firmaya ait depolarda; … ‘e ait kutu envanteri ya da iki tarafça onaylanmış bir benzeri içerisinde depo edileceği, kutular içerisinde bulunan dokümanların … ve çalışanları tarafından incelenmeyeceği, envanter listelerinin doğruluğu ya da kutuların içinde yer alan dokümanlarla ilgili olarak …’in bir sorumluluğunun olmayacağı, tamamen davacının beyanına dayalı olarak arşivleme işleminin yapılacağı tespit edilmiştir.
… Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Müdürlüğü’nün 19.06.2019 tarihli raporuna göre … A.Ş.’nin … adresindeki Arşivleme Binasında çıkan yangın sonucu tüm malzemelerin tamamen yanmış olduğu açıklanmıştır. … İlçe Emniyet Müdürlüğü’nün Olay Yeri İnceleme Raporunda da aynı bilgiler doğrulanmaktadır. Şirket yetkililerince de tespit edilen bu hususlar yine yangın tarihindeki basın yayın kuruluşlarının haberleri ile de doğrulanmaktadır. Bu durumda; 11 Haziran 2019 tarihinde başlayan ve 15 Haziran 2019 tarihine kadar devam eden yangın nedeniyle … A.Ş.’nin arşivleme ve depolama hizmeti verdiği … adresindeki binası içerisindeki tüm malzemelerin tamamının yanmış olduğunun kabulü gerekecektir.
… isimli firma yetkilileri tarafından verilen beyan doğrultusunda oluşturulan ve yangın raporu ekinde yer alan doküman içerisinde tesiste bulunan ve yanarak zayi olan tüm kutulara ait barkod numaralarının yer aldığı görülmüş, bu liste içerisinde Davacıya ait belgelerin bulunduğu M815833 kodlu 1 adet kutunun da yer aldığından, yaşanan olayda bu kutu ve kutu içerisinde bulunan tüm belgelerin yanarak zayi olduğu anlaşılmıştır. (Yangın raporu ekinde yer alan dokümana https://e-belge.kocaeli.bel.tr/ internet sitesi üzerinden ulaşılması mümkündür)
19/06/2019 tarihli yangın raporu ekinde yer alan doküman içerisinde bulunan ve Davacıya ait kutu bilgilerinin yer aldığı bölümün ekran görüntüsü “Firma: …A.Ş -1 adet kutu …” şeklindedir.
Yaşanan bu yangın sonrasında davacının işbu dosya kapsamında “zayi belgesi” talebi olduğu ve dava dilekçesinde kutunun yanarak zayi olduğunu beyan ettiği ve aynı zamanda sayın mahkemenin talebi üzerine, dava dışı … isimli arşivleme firması tarafından da dava dosyasına 1 adet USB bellek içerisinde “Davacının zayi olan ticari defter ve kayıtlarına ilişkin tüm bilgi / belgelerin” sunulmuş olduğu görülmüştür. Dava dışı … isimli arşivleme firması tarafından sunulan USB bellek içeriği üzerinde yapılan incelemede; davacı da dahil toplam 6 firmaya ilişkin kutu ve klasör bilgilerinin yer aldığı ve davacı dışında ve firma ismi içerisinde “…” ibaresi bulunan 5 firmaya ilişkin kutu bilgilerinin sehven yer aldığı tespit edilmiştir. Dava dışı … isimli arşivleme firması, yapmış olduğu arşivleme işleminde her müşterisine bir hesap kodu (account code) vermekte olup, burada davacıya verilen hesap kodunun “…” olduğu ve USB bellek içeriğinde yer alan diğer hesap kodlarının (…, .., …, …, ..) davacıya ait olmadığı görülmüştür. Excel dosyaları içerisinde yer alan … hesap kodunun “… SAN” isimli firmaya ait olduğuna ilişkin ekran görüntüsü dosya kapsamındaki bilirkişi raporundan anlaşılmaktadır.
Dosyada mübrez dokümanlara göre, söz konusu yangında yanarak zayi olan kutuların içeriğinin personel özlük dosyaları olduğu anlaşılmıştır. Taraflar arasında imzalanmış sözleşme kapsamında … isimli arşiv firması tarafından verilecek arşivleme hizmetinin, tamamen Davacının beyanına dayalı olarak gerçekleştirileceği ifade edilmiş olduğundan, zayi olan kutuların içerisinde yer alan envanter listesinin … isimli arşiv firmasında yer alan ve davacı tarafından beyan edilmiş olan kayıtları üzerinde inceleme yapılması gerektiği anlaşılmıştır. Her ne kadar dava dışı … isimli arşiv firması iş yerinde inceleme yapılması değerlendirilmişse de dünya genelinde yaşanan pandemi dolayısıyla yerinde inceleme yapılamamış olduğu ve dava dışı … isimli arşiv firmasının hukuk müşaviri olan… ile mail üzerinden irtibata geçilerek, yukarıda açıklaması yapılan karışıklığın giderilmesi sağlanmış ve davacıya ait yanarak zayi olan kutu bilgilerine ulaşıldığı, Buna göre … isimli arşiv firmasının… tesisinde 11.06.2019 tarihinde meydana gelen yangında davacının yanarak zayi olan … kodlu kutusu içeriğinde 22 klasör evrak bulunduğu anlaşılmış ve yanarak zayi olan klasör ve evrak bilgileri 14/08/2020 tarihli bilirkişi raporunda tablo 1′ deki gibi yer aldığı görülmüştür.
Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren 15 gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Aslında kaybettiği defterlerin ve belgelerin aleyhine sonuçlara sebebiyet vermemesi için tacir belgeyi talep etmeye mecburdur. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir (TTK m. 82/7). Davacı yan süresi içerisinde başvuruda bulunup yanarak zayi olan personel özlük dosyalarının yanması nedeniyle tüm bu belgeler için zayi belgesini talep etmiştir. Personel özlük dosyalarındaki belgeler tacirin saklamakla yükümlü olduğu belgeler arasındadır.
Tüm dosya kapsamından; Davacı … A.Ş.’nin …’da mukim … A.Ş. ile 17.04.2019 tarihli saklama ve depolama hizmeti almak için Müşteri Hizmetleri Sözleşmesi imzaladıkları, işbu sözleşme kapsamında 1 adet kutu içerisinde aşağıdaki 14 çalışanına ait özlük dosyalarının … A.Ş.’nin … adresine saklanmak üzere teslim etmiş olduğu, … A.Ş.’nin … adresindeki binasının tamamen yandığı ve davacı kuruma ait içeriği yukarıdaki tablolarda yer alan zayi belgesi gerektirir 14 personele ait özlük dosyalarının yanarak zayi olduğu, davacının, zayi olan belgelerin esas içeriği hakkında bilgi verdiği, ticari defter ve belgelerin …’ de bulunan kayıt depolama tesislerinin bir tanesinde çıkan yangın nedeniyle ziyaa uğradığı, dosya içerisinde mevcut … Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Daire Başkanlığı’nın cevabi yazısı ve sunulan delillerin yeterli olduğu, 14/08/2020 tarihli bilirkişi raporunun da hüküm kurmaya elverişli olduğu anlaşıldığından, meydana gelen yangın nedeniyle 1 adet kutu içindeki toplam 22 klasör belge ve kaydın yanarak zayi olduğu, işbu belgelerden 14 adedinin personel özlük dosyası olduğu, ve TTK 82 madde anlamında zayi belgesi verilebilecek nitelikte olduğu orjinal suretlerine veya diğer suretlerine ulaşılabilir nitelikte olmadığı dolayısıyla TTK 82. madde kapsamında zayi belgesi verilebilecek nitelikte olduklarından 14/08/2020 tarihli bilirkişi raporu tablo 1 de yazılı olan 1 adet kutu içindeki toplam 22 klasör belge ve kaydın bu klasörler içinde yer alan …, …’in 21.10.2016 tarihine kadar, …’nin 07.07.2015 tarihine kadar, …,…’in 13.11.2015 tarihine kadar, …, …, …, …, …, …, …, … ve …’ın 24.08.2015 tarihine kadar özlük dosyalarında yer alan belgelerinin yanarak zayi olduklarının tespitine ve bu konuda davacı şirkete zayi belgesinin verilmesine dair davanın kabulüne karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda belirtildiği üzere;
1-)Davanın KABULÜNE,
2-)Davacı şirketin saklamakla yükümlü olduğu, 14/08/2020 tarihli bilirkişi raporu tablo 1’de yazılı olan 1 adet kutu içeriğine ilişkin evrakların (toplam 22 klasör belge ve kaydın bu klasörler içinde yer alan …, …’in 21.10.2016 tarihine kadar, …’nin 07.07.2015 tarihine kadar, …, …’in 13.11.2015 tarihine kadar, …, …, …, …, …, …, …, … ve …’ın 24.08.2015 tarihine kadar personel özlük dosyalarında yer alan belgelerinin yanarak) zayi olduğunun tespitine ve bu konuda davacı şirkete ZAYİ BELGESİNİN VERİLMESİNE,
3-)Dosya kapsamında 14/08/2020 tarihli bilirkişi Doç. Dr. … ve … tarafından hazırlanan müşterek raporunun hükmün eki ve ayrılmaz parçası sayılmasına,
4-)Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 54,40 TL karar harcının, peşin yatırılan 44,40 TL harcın mahsubu ile noksan kalan 10,00-TL harcın davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
5-)Taraflarca yatırılan bakiye gider avansının kararın kesinleşmesi halinde yatırana iadesine,
dair davacı vekilinin yüzüne karşı, mahkememiz gerekçeli kararının HMK 345 maddesi gereğince taraflara tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkememize veya mahkememize gönderilmek üzere başka yer mahkemesine dilekçe verilmek ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamı ödenmek suretiyle, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi İlgili Hukuk Dairesince incelenebilmesi için tarafların istinaf yoluna başvuru hakkı açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı.

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır

Harç / Masraf Dökümü
Peşin Harç : 44,40TL
Karar Harcı : 54,40 TL
Noksan Harç : 10,00 TL

Davacı Gider Avansı
Yatırılan Avans : 2.141,00 TL
Davalı Gider Avansı
Yatırılan Avans : 00,00 TL

Yargılama Gideri Detayları
Bilirkişi Ücreti : 2.000,00 TL
Posta Giderleri : 47,50 TL