Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/357 E. 2022/1069 K. 30.12.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/357 Esas
KARAR NO : 2022/1069

DAVA : İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle)
DAVA TARİHİ : 10/06/2019
KARAR TARİHİ : 30/12/2022

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
(I) TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
(1) Davacı Tarafın İddialarının Özeti:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacıya ait … plakalı … marka 2014 model aracın davalı sigorta şirketine kasko sigortalı olduğunu, bu aracın davacı şirket çalışanı … yönetimindeyken 24/11/2017 günü karıştığı kaza sonucu tamamen pert olduğunu, davacı şirket yetkililerince aracın kasko bedelinin ödenmesi için davalı şirkete başvurulduğunu, davalı şirketin davacı şirkete verdiği cevap ile ödeme yapmayacaklarını bildirdiğini, alacağın tahsili için … 22. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası ile icra takibi yapıldığını, davalının haksız itirazı ile takibin durduğunu, dava açmadan önce arabulucuya başvurulduğunu, ancak 30/04/2019 tarihli görüşmede anlaşma sağlanamadığını, dava açmak zorunda kaldıklarını belirtmiş ve davalının itirazının iptaline, takibin devamına, en az %20 icra inkar tazminatına karar verilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
(2) Davalı Tarafın Savunmalarının Özeti: davalı şirkete … nolu kasko sigorta poliçesiyle sigortalı… plakalı aracın karıştığı kaza nedeniyle uğradığı zararın talep edilmesinin haksız ve kötü niyetli olduğunu ve reddinin gerektiğini, davacının mevzuat ve sözleşme gereğince üzerine düşen yükümlülükleri yerine getirmediğini, aracın sürücüsünün yasal sınırın üzerinde alkollü olduğunu, kasko sigortası genel şartları uyarınca zararın teminat dışında kaldığını, sigortalı araç sürücüsünün uyuşmazlık konusu kaza sonrasında alkol raporu düzenlenmesine kasten engel olduğunu, kasko sigortası genel şartlarının A5.maddesinde belirtilen açıklamaya göre aracın uyuşturucu madde veya belirlenen seviyenin üzerinde alkol almış kişilerce kullanılması sırasında oluşan zararların teminat dışında olduğunun düzenlendiğini, davacı tarafın kazaya ilişkin olarak düzenlenen trafik kazası tespit tutanağı, ifade tutanakları, sürücü ehliyet ve ruhsat belgeleri, alkol raporu belgelerini davalı şirkete sunmadığını ve üzerine düşen yükümlülüklerini yerine getirmediğini, nitekim sigortalı araç ile organik tarım ürünleri taşıma ve dağıtımının yapıldığını, ayrıca 22/08/2014 tarihli tescil belgesinde, frigofirik kapalı polyester kasa kamyonet olarak tescil edildiği halde kasko poliçesinde aracın tek kabin kamyonet kasasız olarak poliçe düzenlendiğini, poleçide kasa teminatının bulunmadığı ve alt kullanım türü hakkında da bilgi belirtilmediğinin görüldüğünü, TTK 1446/1 maddesine göre sigorta ettirenin rizikonun gerçekleştiğini öğrenince durumu gecikmeksizin sigortacıya bildirir denildiğini, TTK 1447.maddesine göre sigorta ettirenin gerekli her türlü bilgi ve belgeyi sigortacıya sağlamak zorunda olduğunu, kasko sigortası genel şartları B1 maddesine göre kazadan sonra sigortalının en geç 5 iş günü içinde sigortacıya bildirimde bulunmak zorunda olduğunu, sigortacının isteği üzerine rizikonun gerçekleşme nedenlerini ayrıntılı şekilde belirlemeye, zarar miktarıyla delilleri saptamaya ve rücu hakkının kullanılmasına yararlı, sigortalı ve sigorta ettiren için sağlanması mümkün gerekli bilgi ve belgeleri gecikmeksizin sigortacıya vermek, tazminat yükümlülüğü ve miktarıyla ilgili rücu haklarının saptanması için sigortacının veya yetkili kıldığı temsilciliklerinin sigorta kapsamında bulunan şeylerde ve ilgili belgeler üzerinde araştırma yapmasına izin vermesi gerektiğini, davacının kazanın ne şekilde meydana geldiğini ilişkin herhangi bir belge sunmadığını, bu nedenle dava konusu hasarın teminat kapsamında olup olmadığı, hasarın uyumlu olup olmadığı, olması gereken hasar bedelinin dahi incelenemediğini, davacının hiçbir yükümlülüğünü yerine getirmediğini, bu nedenle davacının kasten söz konusu yükümlülüklerine aykırı davranması nedeniyle davalı şirketin tazminat ödeme borcunun ortadan kalktığını, açıklanan nedenlerle taleplerin kabul edilemeyeceğini, bu itirazlara ek olarak davacı tarafından ekspertiz incelemesine ve araç üzerinde inceleme yapılmasına izin verildiği durumda, davalı şirketin anlaşmalı serviste aracın tamirini yaptırabileceğini, ancak davacının bu haklarını ellerinden aldığını, oluşan davalı zararından davacının sorumlu olduğunu, davacının hiçbir yükümlülüğünü yerine getirmediğini, davacının aracını anlaşmalı serviste tamir etmemesinin sonrasında eksper incelemesi için gerekli evrakları ibraz etmemesinin hiçbir açıklamasının olmadığını, davacının davalı şirketin rücu haklarını kullanması için gerekli önlemleri almadığını, davacının kazada asli kusurlu olduğu anlaşılan plakası belirsiz aracın sürücüsü ve işletenine rücu hakkı doğabilecekken davacının olay nedeniyle inceleme ve araştırma yapılması için kolluk kuvvetlerine gerekli bildirim ve şikayetleri yapmamış olması nedeniyle davalı şirketin rücu hakkını kullanmasını engellediğini, TTK 1448.maddesine göre sigortalının kazadan sonra zararın önlenmesi, azaltılması için gerekli tedbirleri alması gerektiğini, davacının hiçbir neden olmaksızın şikayet hakkını kullanmadığını, dolayısıyla davalı şirketin kazada kusurlu olan tarafa rücu hakkını elinden aldığını, davacının yükümlülüklerini yerine getirirken dürüstlük kuralına aykırı davrandığını, bu nedenlerle hasarın teminat kapsamında olmadığını, genel şartlar uyarınca teminat dışı olduğunu, davacının aracını haklı neden olmaksızın anlaşmalı servis dışında bir servise bıraktığını, bu nedenle davalı şirketi dinlemeden hareket ettiği ve özel masraf yaptığı için bu masraflara kendisi katlanmakla yükümlü olduğunu, davalının masraflardan sorumlu olmadığını, poliçe limitine kadar sorumlu olduklarını, dava tarihinden itibaren yasal faiz uygulanması gerektiğini, açıklanan nedenlerle davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
(II) ÇEKİŞMELİ VAKIALAR HAKKINDA TOPLANAN DELİLLER:
1-… 22. İcra Dairesinin… Esas sayılı takip dosyası.
2-… Sigorta A.Ş.’den celbedilen poliçe ve hasar dosyası.
3-Bilirkişi raporu.
4-Tüm dosya kapsamı.
(III) DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE DEĞERLENDİRİLMESİ, SABİT GÖRÜLEN VAKIALAR, ÇIKARILAN SONUÇ VE HUKUKÎ SEBEPLER:
Davacı şirketin davası kasko sigorta poliçesinden kaynaklananan tazminatın tahsili için başlatılan itirazın iptali davasıdır.
Dosyaya celp edilen belgelerin incelenmesinde, davacıya ait … plaka numaralı araç sürücüsünün 24.11.2017 tarihinde meydana gelen trafik kazasında dava dışı araca arkadan çarptığı, araç sürücüsünün kaldırıldığı hastaneden izinsiz ayrıldığı, alkol ölçümü yapılmasına rağmen araç sürücüsünün kimliğinin bulunmaması ve hastaneden izinsiz ayrılması nedeniyle alkol muayenesinin yapılamadığı anlaşılmıştır.
Dosyada davaya dayanak trafik kazasına ilişkin kolluk tutanağı bulunmasına rağmen kaza tespit tutanağı veya soruşturma dosyasına rastlanmamıştır.
Davacının davaya dayanak trafik kazasından dolayı davalıdan bir alacağının olup olmadığı, davacının aracında meydana gelen kaza sonucu oluşan hasar bedelinden davalının sorumluluğunun bulunup bulunmadığı hususunda alınan 13.09.2021 tarihli bilirkişi heyet raporunda özetle; davacının ihbar yükümlülüğünü yerine getirip getirmediği, dolayısıyla oluşan zararın teminat kapsamı dışında kalıp kalmadığı hususunun Mahkememizin takdirinde olduğu, kazanın meydana gelmesinde davacının maliki olduğu araç sürücüsünün tam kusurlu olduğu, dava konusu araçta meydana gelen hasar nazara alındığında aracın pert sayılması gerektiği, aracın sovtaj değerinin 15.000 TL olduğu,aracın kazadan önceki ikinci el değerinin 77.270,00 TL olduğu bildirilmiştir.
Taraf vekillerinin itirazı üzerine alınan bilirkişi ek raporunda özetle;
Kök raporda davacıya ait aracın kazadan önceki ikinci el değerinin 77.270,00 TL olduğu, sovtaj değeri düşüldükten sonra araçtaki zararın 62.270,00 TL olduğu ve davacının talep edebileceği faiz miktarının 3.725,96 TL olduğu bildirilmiştir.
Uyuşmazlık, davalı tarafından sigortalanan araç sürücüsünün meydana gelen trafik kazasından sonra olay yerinden ayrılması ve alkol muayenesi olmaması nedeniyle poliçeden doğan yükümlülüğü yerine getirmemesinin haklı olup olmadığı konusundadır.
Mal sigortası türünden olan kasko sigorta sözleşmeleri gerek kuruluşlarında, gerek devamı sırasında ve gerekse rizikonun gerçekleşmesi aşamasındaki ihbar yükümlülükleri bakımından iyiniyet esasına dayalı sözleşme türlerindendir.
Kasko Sigortası Genel Şartlarının A/1 maddesine göre, gerek hareket gerekse durma halinde iken sigortalının veya aracı kullananın iradesi dışında araca ani ve harici etkiler neticesinde sabit veya hareketle bir cismin çarpması veya aracın böyle bir cisme çarpması, müsademesi, devrilmesi, düşmesi, yuvarlanması gibi kazalar ile üçüncü kişilerin kötüniyet ve muziplikle yaptıkları hareketler, aracın yanması, çalınması veya çalınmaya teşebbüs sonucu oluşan maddi zararların bu tür sigortanın teminat kapsamında olduğu anlaşılmaktadır.
Diğer taraftan, TTK. 1282. maddesi uyarınca, sigortacı, geçerli bir sigorta ilişkisi kurulduktan sonra oluşan rizikolardan sorumlu olduğu gibi aynı Kanun’un 1281. maddesi hükmüne göre, kural olarak rizikonun teminat dışında kaldığına dair iddianın sigortacı tarafından kanıtlanması gerekmektedir. Olayın sigortalının ihbar ettiği şekilde değil de, sigortacının iddia ettiği şekilde gerçekleşmesi halinde ise, bu oluş şeklinin Kasko Sigortası Genel Şartlarının A.5.maddesinde sayılan teminat dışında kalan hallerden olması gerekmektedir.
İlkeler yukarda anlatılan şekilde olmakla birlikte, sigortalı, Kasko Poliçesi Genel Şartlarının B.1.5 maddesi ve TTK. 1292/3. maddesi uyarınca rizikonun gerçekleştiğine dair doğru ihbar mükellefiyetini kasten yerine getirmez veya iyiniyet kurallarına açıkça aykırı şekilde sigorta teminatı dışında kalan bir hususu sanki bu oluşan riziko teminat içinde kalmış gibi ihbar edildiği somut delillerle kanıtlanılırsa, ispat külfeti yer değiştirip sigortalıya geçer. (H.G.K. 1997/11-772-1043, H.G.K. 1998011-872-905, H.G.K. 2010/17-655-688, H.G.K. 2013/17-2303-1497 Sayılı ilamları)( Yargıtay17. Hukuk Dairesi 2016/242 Esas 2016/5033 Karar)
Yukarıdaki ilkeler ışığında somut olay değerlendirildiğinde; davaya konu olaydan sonra düzenlenen kolluk tutanağında davacıya ait araç sürücüsü dava dışı …’nun kazadan sonra yaralı olarak … Devlet Hastanesine kaldırıldığı, adı geçen kişinin hastane personeline bilgi vermeden hastaneden çıktığı, hastaneye kimliği olmadığı için girişinin yapılamadığı ve adli rapor düzenlenemediği, araç sürücüsünün alkol ölçümünün hastane personeli tarafından yapıldığı, ancak sürücünün hastane personeline haber vermeden hastaneden ayrıldığı için raporun tanzim edilemediği tespit edilmiştir.
Sigortalı araç sürücüsünün kaza sonrası olaydan yerinden ayrılması tek başına hasarın teminat dışı kalmasına neden olmayacağından bununla birlikte Kasko Sigortası Genel Şartları’nın A.5.maddesinde belirtilen teminat dışı hallerin mevcut olduğunun somut delillerle sigortacı tarafından ispat edilmesi gerekir.Ayrıca salt olay yerinin terk edilmesi veya sürücünün olay yerinden firar etmesi rizikonun ve dolayısıyla hasarın teminat dışında kaldığının kabulü için yeterli olmadığı, ayrıca aracın sürücüsünün alkollü olduğu sabit olmadığı gibi kazanın münhasıran alkolün etkisi altında meydana geldiğine dair bir delil bulunmadığı anlaşıldığından; ( Yargıtay 17. Hukuk Dairesi 2017/2411 Esas 2018/74 Karar )
Yapılan yargılama, toplanan deliller, alınan bilirkişi raporları ve tüm dosya kapsamın göre, davalı tarafından meydana gelen kaza sebebiyle davacının aracında oluşan hasarın teminat dışı olduğununu usulüne uygun olarak ispatlanamadığı, bu konuda ispat külfetinin davalının üzerinde olduğu anlaşılmakla, Mahkememizce itibar edilen bilirkişi rapor ve ek rapor doğrultusunda davacının davasının kısmen kabulüne karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle
Davacının davasaının KISMEN KABULÜNE,
Davalının … 22. İcra Dairesi’nin …Esas sayılı takip dosyasındaki itirazının KISMEN İPTALİNE,
Takibin 62.270,00 TL asıl alacak, 698,62 işlemiş faiz olmak üzere toplam 62.968,62 TL üzerinden devamına, asıl alacağa takip tarihinden itibaren avans faizi yürütülmesine,
Fazlaya ilişkin talebin REDDİNE,
İcra inkar tazminatı talebinin REDDİNE,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesaplanan 4.301,39 TL nispi karar harcından, peşin yatırılan 974,56 TL harcın mahsubu ile noksan kalan 3.326,83 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
Davacı lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 10.074,98 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
Davalı lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince edilen miktar üzerinden hesaplanan 9.200,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
Davacı tarafından yapılan 1.422,20 TL yargılama giderinden davanın kabul red miktar ve oranı göz önüne alınarak hesaplanan 1.082,31 TL yargılama gideri ile 974,56 TL peşin harç, 17,90 vekalet harcı ve 44,40 TL başvuru harcı toplamı 2.119,17 TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu m.18/A gereğince Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin davanın kabul ret miktar ve oranı göz önüne alınarak hesaplanan 315,33 TL’nin davacı üzerinde bırakılmasına, 1.004,67 TL’nin ise davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına, tahsilat ve gereği için Mahkeme Yazı İşleri Müdürlüğünce ilgili vergi dairesine müzekkere yazılmasına,
Taraflarca yatırılan bakiye gider avansının kararın kesinleşmesi halinde yatırana iadesine,
Dair, Davacı vekilinin yüzüne karşı davalının yokluğunda gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi’nde İSTİNAF yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı.30/12/2022

Katip
¸e-imzalıdır

Hakim
¸e-imzalıdır

Harç/Masraf Dökümü
Peşin Harç : 974,56 TL
Karar harcı : 4.301,39 TL
Noksan Harç : 3.326,86 TL

Davacı Gider Avansı
Yatırılan Avans: 2.422,00 TL

Yargılama Gideri Detayları
Bilirkişi Ücreti : 1.100,00 TL
Tebligat Ücreti : 322,20 TL