Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/981 E. 2022/1034 K. 16.12.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/981 Esas
KARAR NO : 2022/1034

DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 24/10/2018
KARAR TARİHİ : 16/12/2022

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
(I) TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
(1) Davacı Tarafın İddialarının Özeti:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı ticari ilişki kapsamında dava dışı … A.Ş.’ne yapmış olduğu ticari mal satışı karşılığı beş adet çek aldığı, uhdesinde bulunan ve vadesi gelmediği için işlem yapılmayan çeklerin kaybolduğu, çeklerin kaybolduğunun öğrenilmesi üzerine yetkili hamil sıfatı ile … 5. Asliye Ticaret Mahkemesine …Esas sayılı dosya ile kıymetli evrakın zayi nedeniyle iptal davası açtıklarını, alınan ara karar gereği çekler hakkında ödemeden men kararı alındığı ve muhatap bankaya bildirildiği, karar gereği banka 15/06/2018 tarihli …bank … Şubesine ait … nolu 140.000,00 TL bedelli çekin … tarafından ibraz edildiğinin bildirildiği, davacı rızası hilafına elinden çıkan çek yaprağının iadesi için dava açıldığını, dava konusu çekin davalı tarafından kötü niyetle iktisap edildiğini, çekin davalıdan istirdadına karar verilmesini istediklerini, çeklerin kaybedildiğinde arka yüzünün cirolanmadığını, ancak bankaya ibraz edilen çekin arka yüzü incelendiğinde 1.cirantanın davacının, 2.cirantanın …Tic. A.Ş. Tarafından davalıya tevdi edildiğinin anlaşıldığını, kaybolan ve kıymetli evrakın iptal davasına konu edilen tüm çekler davacı şirket adına sahte kaşe ve imza ile cirolandığı, çekin mevcut bir borcun ödenmesi için verilmesi gerektiğini, çekte ciranta olarak görünen kişilerle aralarında hiç bir ticari ilişkinin bulunmadığını, çekte yer alan cirantalar ve çeki bankaya ibraz eden davalının danışıklı işlerinin varlığını ve çeki iktisap etmekteki kötü niyetini ortaya koyduğunu, dava konusu çekin kötü niyetle veya ağır kusurlu olarak iktisap edilmiş olması nedeniyle davalıdan alınarak müvekkiline iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
(2) Davalı tarafından cevap dilekçesi sunulmamış olduğu görüldü.
(II) ÇEKİŞMELİ VAKIALAR HAKKINDA TOPLANAN DELİLLER:
1-… 5. Asliye Ticaret Mahkemesinin …Esas sayılı dosyası.
2-… Ticaret Sicil Müdürlüğünden celbedilen …A.Ş. ‘ye ait bilgiler.
3-… Bankasından celbedilen imza ve yazı örnekleri.
4-…bank’tan celbedilen …’ye ait dekont aslı.
5-… Vergi Dairesi müdürlüğünden celbedilen … A.Ş.’ye ait BA-BS formları.
6-… 3. Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası.
7-…bank’tan celbedilen çek hakkında ödemeden men kararı.
8-… Bankasından celbedilen Kredi Kartları Üyelik Sözleşmesi, Bankacılık Hizmetleri Sözleşmesi, Bankacılık Hizmetleri Sözleşmesi, Kredi Kartları Üyelik Sözleşmesi, Bankacılık Hizmetleri Sözleşmesi aslı.
(III) DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE DEĞERLENDİRİLMESİ, SABİT GÖRÜLEN VAKIALAR, ÇIKARILAN SONUÇ VE HUKUKÎ SEBEPLER:
Dava, 6102 sayılı T.T.K.’nın 792. maddesi uyarınca çek istirdatı istemine ilişkindir. Davacı, keşideci tarafından borcuna karşılık kendisi adına düzenlenen çekin rızası hilafına elinden çıkması sonucu zayii nedeniyle çek iptali davası açtığını, çekin davalı ilgili bankaya ibraz edildiğini, ancak çekteki kendisine atfen atılan ciro imzasının kendisinin eli ürünü olmadığı gibi kendisinden sonra ciroları bulunan firmaları tanımadığını, davalının kötüniyetli olduğunu ileri sürerek çekin istirdatını istemiş, davalı davaya cevap vermemiştir.
Dosya kapsamında mevcut dava konusu çek incelendiğinde, keşidecisi … A.Ş., lehdarı davacı olan, … nolu 16.06.2018 tarihli 140.000,00-TL bedelli, arkasında sırasıyla davacı, dava dışı … Tic.A.Ş. ve davalının ciroları olan, süresinde ibraz edilmiş ancak ödeme yasağı nedeniyle işlem yapılamamış bir çek olduğu görülmüştür.
Davacının ticari defterleri üzerinde mali müşavir bilirkişisi vasıtası ile inceleme yapılmıştır.
Dosyaya ibraz edilen 16.10.2019 tarihli bilirkişi raporunda özetle, dava konusu çekin davacının ticari defterlerinde kayıtlı olmadığı, davacı ile dava konusu çekin cirantaları arasında ticari ilişkiyi ortaya koyacak mal ve hizmet alım ile cari hesap ilişkisini gösterir muhasebe kaydının olmadığı bildirilmiştir.
Dava konusu çekin davacının elinde iken kaybolmasına ilişkin Mahkememize herhangi bir soruşturma dosya numarası bildirilmemiştir.
6102 sayılı T.T.K.’nın 792. maddesinde “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790’ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” hükmü düzenlenmiştir. Bu madde uyarınca ispat yükü, çekin yetkili hamili olduğunu ve çekin rızası hilafına elinden çıktığını ileri süren davacıya ait olup, davacının bu hususların yanı sıra ayrıca davalı son hamilin çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğunu veya iktisapta ağır kusurlu bulunduğunu ileri sürüp kanıtlaması gerekmektedir.
Davacı, çekin lehdar-cirantası olmakla yetkili hamil olduğunu ve dosya kapsamında mevcut ceza dava dosyası içeriğine göre çekin rıza dışı elden çıktığını ispat etmiştir.
Davacı çekin arkasındaki kendisine atfen atılan ciro imzasının kendisi eli ürünü olmadığını, dolayısıyla ciro silsilesinde kopukluk olduğunu ileri sürmüş ise de, davacı iddiasının doğru olduğu kabul edilse dahi “imzaların istiklali” ilkesi gereği, görünüşte tam olan ciro silsilesine itibar edilmesi gerekir. Bu durumda davacının, davalının dava konusu çeki kötüniyetli veya ağır kusurlu olarak iktisap ettiğini ispat etmesi gerekir. Bununla birlikte davalının çeki edinme nedenini açıklama mecburiyeti bulunmamaktadır, aksi düşüncenin kabulü çekin “mücerretlik” vasfını ortadan kaldırır.
Yapılan yargılama, toplanan deliller, alınan bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, dava konusu çekin davalı tarafından kötü niyetle veya ağır kusuru ile iktisap edildiğinini davacı tarafından usulüne uygun olarak ispat edilemediği anlaşıldığından davacının davasının reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle
Davacının davasının REDDİNE,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince alınması gereken 80,70 TL maktu karar harcının, peşin yatırılan 2.390,85 TL harçtan mahsubu ile bakiye 2.310,15 TL harcın kararın kesinleşmesi ve talep halinde davacıya iadesine,
Davacının karşıladığı yargılama harç ve giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
Taraflarca yapılan yargılama giderlerinin taraflar üzerinde bırakılmasına,
Taraflarca yatırılan bakiye gider avansının kararın kesinleşmesi halinde yatırana iadesine,
Dair, Davacı vekilinin yüzüne karşı , davalının yokluğunda gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi’nde İSTİNAF yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 16/12/2022

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır

Harç/ Masraf Dökümü
Peşin Harç : 2.390,85 TL
Karar Harcı : 80,70 TL
Bakiye Harç : 2.310,15 TL

Davacı Gider Avansı
Yatırılan Avans : 1.800,00 TL

Yargılama Gideri Detayları
Bilirkişi Ücreti : 1.000,00 TL
Posta Giderleri : 559,30 TL