Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/731
KARAR NO : 2021/742

DAVA : ALACAK (Acentelik Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 07/08/2017
KARAR TARİHİ : 02/11/2021

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Acentelik Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı dava dilekçesinde davacının davalı şirketin bayisi olarak 05/12/2006’da yaptıkları bayilik sözleşmesi ile 84.000 USD + %18 KDV değerinde olan bayiye teslim edilen malzemelerin bayilik sözleşmesi sonunda davalı … AŞ’ye teslim edileceğine dair sözleşme maddesinin taraflar arasında yapılan 06/12/2011 tarihli protokol ile değiştirilerek davacıya bırakılması konusunda anlaştıklarını daha sonra bayilik sözleşmesinin bitmesi üzerine 12/12/2016 tarihinde davalı tarafın elemanları tarafından bu malzemelerin sökülerek götürüldüğünü, bu nedenle fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak üzere 10.000,00 TL alacağın ihtarname tarihi olan 23/07/2017 tarihinden itibaren işleyen ticari faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesi için dava açılmıştır.
Davalı cevap dilekçesi ve KARŞI DAVA dilekçesi ile 06/12/2011 tarihinde 5 yıllık bayilik sözleşmesi imzalandığını, bu sözleşmenin 3. maddesi gereğince bayiye teslim edilen malzemelerin davacıya iade edilmesi gerektiği halde fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak üzere teslim edilmeyen elektrik mekanik tesisat bedeline istinaden şimdilik 1.000,00 TL malzemeler davacıya geç iade edildiğinden kullanım bedeli olarak şimdilik 2.000,00 TL davacı taraf 22 m³’lük tank yerine 10 m³’lük tankı iade ettiğinden ikisi arasındaki maliyet farkının şimdilik 2.000,00 TL’sini, malzemelerin söküm masrafı olarak şimdilik 1.000,00 TL olmak üzere 6.000,00 TL davacı karşı davalıdan dava tarihinden itibaren işleyen avans faiziyle alınmasını talep etmiş, ayrıca asıl davaya yönelik olarak da sözleşme ve eki protokolün maddelerine göre bayiye bırakılacak malzemenin bedel karşılığında bırakılacağına ilişkin olduğu tarafların tacir oldukları söz konusu sözleşme ve protokolün bu şekilde kararlaştırıldığını, davanın reddini karşı davanın kabulünü talep etmiştir.
Davacı dava dilekçesine ekli sözleşme ve protokolü sunmuştur. Tarafların sözleşme ve protokol içeriğine itirazları yoktur. Taraflar arasındaki anlaşmazlık sözleşme ve protokolün yorumlanması konusundadır.
Davacı karşı davaya karşı verdiği cevap dilekçesinde dava konusu malların sözleşme ve protokol gereği davacıya ait olduğunu, bu durum kabul edilmese bile karşı davacının 12/12/2016 tarihinde söküp aldığı malların eksik veya ayıplı olduğuna dair süresinde ihbarda bulunmadığını, dava konusu edilen tüm eşyanın karşı davacı-davalı tarafından alındığını, değiştirilen tankın davalı-karşı davacı tarafından değiştirildiğini, bu hususun kayıtlarda mevcut olduğunu, zaten davacının kendi iradesi ile değiştirmesinin mümkün olmadığını, karşı davanın reddini talep etmiştir.
Tarafların delilleri toplanmış, önce … 3. Asliye Hukuk Mahkemesi aracılığı ile bilirkişi raporu talimatla alınmış, bu rapor ve dosyadaki bilgilerle mahkememiz yeni bilirkişi heyetinden rapor ve itirazlar üzerine ek rapor almıştır. 06/12/2011 tarihli taraflar arasındaki sözleşmenin 3. maddesine göre sözleşme sonunda dava konusu malzemeler davalı … AŞ’ye iade edilecek, nakliye vinç gibi taşıma masrafları bayi tarafından peşin olarak ödenecektir. 06/12/2011 tarihinde yapılan protokolün 1. maddesinde ise bu malların mülkiyeti davalı …’a ait olup sözleşme sonunda malzemelerin bayiye verileceği yazılıdır. Sözleşmenin … 2. Noterliğinin ihtarnamesi ile … tarihinde sona erdiği anlaşılmıştır. Bilirkişiler davalı karşı davacı ticari defter kayıtlarında yaptıkları incelemede herhangi bir alacak – borç bakiyesi bulunmadığını tespit etmişlerdir. Bilirkişi heyeti dosyamızda sektörel analiz de yapmışlardır. Buna göre taraflar arasında yapılan sözleşmeye ek protokol ile sözleşmede belirtilen süre bitiminde davalıya ait dava konusu malzemelerin bila bedel davacıya verileceği şeklinde anlaşılması gerektiğini rapor etmişlerdir. Protokol sözleşmenin ayrılmaz bir parçasıdır. Aynı raporun sözleşme hükümleri bakımından değerlendirilmesi kısmında ise protokol ve sözleşmenin bir bütün olduğu ve sözleşmenin eki olduğu, basiretli bir tacir olarak davacıya bırakılacağı anlamının çıkarılmasının somut olayın özelliklerine düşmeyeceği düşünülmektedir denilmektedir. Yine 08/06/2020 tarihli bu raporun TTK 20. maddesi yönünden değerlendirilmesinde dava konusu malların bedelsiz davacıya bırakılmadığı anlamına varılacağını, sonuç olarak malların davacıya bedelsiz geçmediği sonucunu çıkarmıştır. Alınan ek raporda ise kök raporun çelişkili olmadığını, mahkemeye sektörel yaklaşımın alternatifli olarak sunulduğu, karşı dava yönünden ise mekanik tesisat bedelinin söküldükten sonra kullanılamayacğı için rayiç bedelinin olmadığını, tankın değişimi sonucu aradaki farkın bedelinin 18.000,00 TL olduğunu, yapılan sözleşme gereği 2 günlük ek kullanım nedeniyle karşı davacının 1.000 USD kullanım bedeli talep etme hakkı vardır denilmiştir. … Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından alınan ilk raporda ise sonraki rapordan farklı olarak dava konusu malzemelerin bedelsiz olarak davacıya geçtiğini rapor etmişlerdir. Taraf vekilleri iki rapor arasındaki çelişkinin giderilmesi için yeni rapor istemiş iseler de söz konusu çelişki nedeninin sözleşmenin hukuki yorum farkı olduğu yeni rapora gerek olmadığı mahkememizce bu konuda değerlendirme yapılması gerektiği anlaşılmakla yeni rapor alınmamıştır. İlk sözleşmede dava konusu eşyaların değeri yazıldığı gibi bunların emaneten bayiye bırakıldığı sözleşmenin sona ermesinde bunların davalıya iade edileceği açıkça yazılıdır. Bunda taraflar arasında da ihtilaf yoktur. Daha sonra yapılan sözleşme (Ek Protokol) ile dava konusu bu eşyaların sözleşme sonunda bayiye verileceği konusunda anlaşma yapılmıştır. Ancak bu eşyaların bedelsiz mi bedel karşılığı mı bırakılacağı konusunda yazılı bir not düşülmemiştir. Ancak bayiye bırakma işlemi şarta bağlanmış sözleşme sona ermesi halinde şartı getirilmiştir. Bu süre dolmuştur. Bu şart yerine geldiğine göre bu eşyaların davacı bayiye bırakılması gerekirken davalı taraf söküp götürmüştür. Ayrıca bu eşyaların bayiye bırakılması yazılmışken bunun bedel karşılığı olacağı konusunda davalı tarafın savunması varsa bunu ispat yükü davalıya geçer. İkinci sözleşme (protokol) incelendiğinde 1. sözleşme ile farklı tüm hususlar ayrıntılı olarak yazılmış olduğu görülür. Hatta dava konusu malzemelerin bedelleri dahi yazılı olup mülkiyetinin davalı Milangaz’a ait olduğu sözleşme sonunda ise bayiye verileceği şeklinde bir çeşit şartlı bağışlama sözleşmesi söz konusudur. Ancak bunun bedel karşılığında yapılacağı değil de süre sonunda olacağı şeklindedir. Eğer bedel karşılığı olacaksa şarta gerek kalmaz ve süreyi beklemeye gerek kalmaz. Bu bırakmanın bedelsiz olduğu tüm sözleşmenin yorumlanmasından ortaya çıkmıştır. Bunun aksini davalının ispatlaması gerekir. Yapılan şartlı bağışlama sözleşmesi olup bu şart sürenin dolması olup yerine geldiğinden TBK 290, 288-2 maddelerine uygundur. Davalı şartlı bağışladığı eşyaları sürenin geçmesinden sonra yani şartın yerine gelmesine rağmen söküp geri almakla TBK 294 maddesine göre ağır kusurludur. Davacının zararını gidermesi gerekir. Davacı kısmi dava açmıştır. 10.000,00 TL’nin faiziyle birlikte talep etmiştir. Faizin tarihi ise davalıya yapılan ihtarname ile temerrüte düşürüldüğü tarihtir. Taraflar tacir olduğundan avans faizine hükmedilmiştir. Davalı karşı davacının açmış olduğu karşı davasının ise yukarıda açıklanan gerekçeyle haksız olması nedeniyle karşı davanın reddine karar verilerek aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM/ Gerekçesi yukarıda belirtildiği üzere;
ASIL DAVADA;
1-Davacı … Ltd Şti’nin davasının KABULÜ ile; fazlaya ilişkin hakları saklı kalarak 10.000,00 TL alacağın temerrüt tarihi olan 23/02/2017 tarihinden itibaren işleyen avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 683,10 TL nispi karar harcının, 170,78 TL peşin harçtan mahsubu ile noksan kalan 512,32 TL harcın davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
Davacı lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 4.080,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
Davacı tarafından yapılan toplam 4.282,50 TL yargılama gideri ile 170,78 TL peşin harç, 31,40 TL başvuru harcı toplamı 4.484,68 TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
Davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davalı üzerinde bırakılmasına,
Taraflarca yatırılan bakiye gider ve delil avanslarının kararın kesinleşmesi halinde yatırana iadesine,
KARŞI DAVADA;
2-Davalı karşı davacı … AŞ’nin karşı davasının REDDİNE,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince alınması gereken 59,30 TL maktu karar harcının peşin yatırılan 102,00 TL harçtan mahsubu ile bakiye 42,70 TL harcın kararın kesinleşmesi ve talep halinde davacıya iadesine,
Davalı lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 4.080,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
Taraflarca yatırılan bakiye gider ve delil avanslarının kararın kesinleşmesi halinde yatırana iadesine,
Dair davacı-karşı davalı ve davalı-karşı davacı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde Bölge Adliye Mahkemesine İSTİNAF YOLU açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 02/11/2021

Katip …
(e-imza)

Hakim …
(e-imza)

ASIL DAVA/

Harç/ Masraf Dökümü
Peşin Harç : 170,78 TL
Karar Harcı : 683,10 TL
Noksan Harç : 512,32 TL

Davacı Gider Avansı
Yatırılan Avans : 4.500,00 TL

Davalı Gider Avansı
Yatırılan Avans : 700,00 TL

Yargılama Gideri Detayları
Posta Giderleri : 165,00 TL
Bilirkişi Ücreti : 4.200,00 TL

KARŞI DAVA/

Harç/ Masraf Dökümü
Peşin Harç : 102,00 TL
Karar Harcı : 59,30 TL
Bakiye Harç : 42,70 TL