Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/694
KARAR NO : 2021/300

DAVA : İSTİRDAT (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 31/07/2017
KARAR TARİHİ : 13/04/2021

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA/
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkil firma olan …, … firmasından aldığı lehtarı ve yetkili hamili müvekkili firma olan …bankası … şubesine ait … tarihli … numaralı 8.000,00 TL li , … bankası … şubesine ait … tarihli … numaralı 8.500,00 TL li, … bankası … şubesine ait … tarihli … numaralı çeklerin, müvekkili firmaya ait … plakalı beyaz renkli … marka, müvekkili firma çalışanı … tarafından kullandığı araçta iken 08.02.2017 veya 09.02.2017 tarihinde çalındığını, hırsızlık olayını şirket çalışanı … tarafından … Polis Karakoluna bildirildiğini, çeklerin muhatap bankadan tahsil edilmemesi için 5.Asliye Ticaret Mahkemesine …E. sayılı davanın açıldığını, iş bu davada 23/02/2017 tarihinde ödeme yasağı kararı verilmiş ve çeklerin ilanının yapıldığını, davalı firmanın 3. ilan da belirtilen 3 aylık süre dolduktan sonra 08/06/2017 tarihinde vermiş olduğu dilekçe ile … numaralı 8.500,00 TL ve … numaralı 8.810,00 TL çeklerin kendilerinde olduğunu bildirdiğini ve bu çeklerin … isimli ciranta tarafından kendilerine verildiğini belirtmiştir. 30.06.2017 tarihinde davalı firma çekler üzerindeki ödeme yasağını kaldırılmasını talep etmiş ve davaya müdahale talebinde bulunmuştur. Bunun üzerine 5.Asliye Ticaret Mahkemesi müdahale talebinin reddine ve taraflarına istirdat davası açmak üzere 2 haftalık süre verilmesine karar verildiğini, tedbir alınmış çeke ilişkin olarak tacir olan davalının iyi niyetli olmadığını, 5.Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından yapılan ilan ile anlaşılacağı üzere ilgili çeklerin rızası dışında elinden çıktığını, davalı firmanın basiretli bir işadamı gibi hareket etmediği gibi çekin arkasında açıkça tedbir kararının olduğunu bilebilecek durumda olduğunu, İzah edilen nedenlerle davanın kabulüne bahsi geçen çeklerin istirdadı ile taraflarına iadesine, çekin paraya çevrilmiş olması halinde çek bedelinin ödendiği tarihten itibaren ticari faizi ile birlikte çek bedellerinin müvekkiline ödenmesine işbu çekler üzerinde teminatsız olarak bu mümkün değilse makul teminat karşılığında tedbir kararı verilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı yana tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA/
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının haksız iddialarını reddettiklerini, dava edilen tüm hak ve alacakların zamanaşımına uğradığını, müvekkil şirketin, …’e çeşitli tarihlerde yapmış olduğu satışlar karşılığında ödemeler, dava konusu çekler ile yapıldığını, müvekkilinin dava konusu olan çekleri muhatap bankaya sormuş banka tarafından çeklerle ilgili ödeme yasağı olduğunun bildirilmediğini, ayrıca dava konusu olan çeklerin ciro silsilesinin müvekkili tarafından incelendiğinde herhangi bir usulsüzlük görülmediğini, basiretli bir tacir gibi davranan müvekkilinin, dava konusu çeklerin yetkili ve iyiniyetli meşru hamili olduğunu, davacının imzası ve kaşesinin sahte olduğu iddiasının davacı tarafça ispat olunmadığı için kabul etmediklerini, bir an için aksi düşünülse dahi, ciro silsilesinde herhangi bir kopukluk olmayan çek hususunda 6102 sayılı Türk ticaret kanunu 677.maddesine göre imzalar istiklal ilkesi gereği iyi niyetli müvekkil diğer cirantalar ve keşideciyi takip etme hakkını engellemez. Bu sebeplerle fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla; davacının ihtiyatı tedbir talebinin reddine, müvekkilinin aleyhine açılan davanın reddine, yargılama giderleri ve ücreti vekaleten davacıya tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE/
… 5. Asliye Ticaret Mahkemesi … esas sayılı, … Cumhuriyet Başsavcılığı … soruşturma sayılı ( ve bu soruşturma dosyası üzerinde birleştirilen … Cumhuriyet Başsavcılığı … soruşturma sayılı), … Cumhuriyet Başsavcılığı … soruşturma sayılı ve de … 6.Ağır Ceza Mahkemesi … esas sayılı dosyaları Uyap sistemi üzerinden celp edilmiş, dosyamız taraf defterleri incelenerek rapor ve ek rapor aldırılmış ve deliller toplanmıştır.
Davacı yan tanık bildirmiş ve mahkememiz ilk celsesinde bildirdikleri tanıkları “çeklerin şirket çalışanı …’un aracından şirketi cirosu olmadan çalındığına ve sonraki cirantalarla şirketin bir ticari işinin olmadığına” dair dinletmek istediklerini beyan etmekle belirtilen hususlarda tanık dinlenilmesine lüzum görülmemiş ve tanık dinletme talepleri reddedilmiştir.
Dava çek iadesi (istirdatı) istemine ilişkindir.
Mali Müşavir … 01/06/2018 tarihli raporunda; Davacı ticari defter incelenmesi sonucunda 2017 yılına ait yevmiye defteri kayıtlarına göre, davaya konu olan çeklerin, davalı şirket ile davaya konu olan çeklerin son cirantası … arasındaki ticari ilişkiden dolayı davalı şirket, … cari borcu karşılığında yaptığı ödeme 22/02/2017 tarihinde 17.310,00 TL tutarındaki ödemenin davalı şirketin kayıtlarında yer aldığı, davacı şirketin keşideci şirket … yapı ile aralarında ticari ilişki de ödeme aracının genellikle çek kullanıldığı ve davaya konu olan çeklerin davacı şirketin kayıtlarında yer almadığı keşideci tarafından kayıp çekler yerine havale ile ödeme yapıldığı tespit edilmiştir. Davalının defter kayıtlarına göre dava konusu olan çeklerin son cirantası Bülent Süer ile aralarında ticari bir alışveriş olduğu, dava konusu çekin ticari alışverişleri karşılık alındığı, görüş ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Mali Müşavir … 19/10/2018 tarihli ek raporunda; kök rapordaki görüşlerini koruduğunu bildirmiştir.
Açılan iade davasında, ispat yükü davacıda olup, davacının öncelikle çekin yedinde iken rızası hilafına elinden çıktığını ardından da çeki elinde bulunduran hamilin kötüniyetli veya iktisabında ağır kusurlu olduğunu ispat etmesi gerekir.
Davacı … Tic.Ltd.Şti., dava konusu, … Bankası … Şubesi’ne ait … çek nolu, keşide yeri …, keşide tarihi 10/05/2017, 8.500,00TL bedelli ve de …Bankası … Şubesi’ne ait … çek nolu, keşide yeri …, keşide tarihi 10/06/2017, 8.810,00TL bedelli 2 adet çekin lehdarı durumundadır.Davacı şirket ciranta imzalarına itiraz etmektedir.Çeklerin keşidecisi dava dışı … Şirketi olup çeklerin davacı lehdara teslim edildiği ve çeklerin davacı lehdarda iken hırsızlandığı anlaşılmaktadır.
… Cumhuriyet Başsavcılığı …soruşturma sayılı dosyada alınan bilirkişi raporunda dava konusu 2 adet çek üzerindeki davacı şirkete ilişkin ciranta imzalarının davacı şirket yetkilileri … ve…’ a ait olmadığı belirtilmektedir.Soruşturma dosyaları ve dosyamız kapsamı itibari ile yeniden imza incelemesine ilişkin bilirkişi raporu alınmasının yargılamaya yenilik getirmeyeceği anlaşılmakla yeniden bilirkişi raporu alınmasına lüzum görülmemiştir.
Ceza soruşturma dosyaları kapsamında davalı hamil şirket yetkilileri hakkında herhangi bir ceza davası açılmadığı anlaşılmaktadır.
6102 sayılı TTK.’nun 818. maddesi yollamasıyla çekler hakkında da uygulanan aynı Kanun’un 763. maddesine göre; “Elden çıkan poliçe mahkemeye sunulursa, mahkeme, iade davası açması için dilekçe sahibine uygun bir süre verir. Dilekçe sahibi bu süre içinde dava açmazsa, mahkeme, poliçeyi, sunmuş olana geri verir ve muhatap hakkındaki ödeme yasağını kaldırır” denmektedir. Yine, 6102 sayılı TTK.’nun 792. maddesinde; “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790’ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” hükmü düzenlenmiştir.
Bu hükümlere göre, çekin yetkili hamili çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa zayi nedeniyle iptal davası açabilir. İptal davasında, çek mahkemeye ibraz edilirse mahkemece iade davası açması için süre verilir. Açılan iade davasında, ispat yükü davacıda olup, davacının öncelikle çekin yedinde iken rızası hilafına elinden çıktığını ardından da çeki elinde bulunduran hamilin kötüniyetli veya iktisabında ağır kusurlu olduğunu ispat etmesi gerekir.
Eldeki davada, çeklerin davacı ciranta elinde iken rızası hilafına elden çıktığı anlaşılmış ise de davalı hamilin kötüniyetli veya iktisabında ağır kusurlu olduğunu ispat edilememiştir.
Yukarıda izah edildiği üzere, dava konusu, … Bankası … Şubesi’ne ait … çek nolu, keşide yeri …, keşide tarihi 10/05/2017, 8.500,00TL bedelli ve de … Bankası … Şubesi’ne ait … çek nolu, keşide yeri …, keşide tarihi 10/06/2017, 8.810,00TL bedelli 2 adet çekte davacının lehdar ve ilk ciranta konumunda olduğu ve sırasıyla ciro silsilesinin dava dışı … Ltd.Şti. Ve …olduğu ve … cirosu ile davalıya verilmiş olduğu, davalı ve dava dışı … arasında ticari ilişki bulunduğu ve çeklerin düzgün ciro silsilesi ile ticari alış verişe istinaden davalı şirkete ulaştığının anlaşılması karşısında; davaya konu çeklerde davacı dışında 3. kişilerin de cirosu bulunduğundan ve TTK 792. maddede öngörülen şartlar oluşmadığından çekin iadesi talebinin reddine karar verilerek aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda belirtildiği üzere;
Davacının davasının REDDİNE,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince alınması gereken 59,30 TL maktu karar harcının, peşin yatırılan 295,62 TL harçtan mahsubu ile bakiye 236,32 TL harcın kararın kesinleşmesi ve talep halinde davacıya iadesine,
Davalı lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 4.080,00 TL maktu vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
Taraflarca yatırılan bakiye gider avansının kararın kesinleşmesi halinde yatırana iadesine,
Dair davacı ve davalı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde Bölge Adliye Mahkemesine İSTİNAF YOLU açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 13/04/2021

Katip
(e-imza)

Hakim …
(e-imza)