Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/559 E. 2020/147 K. 04.03.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
1.ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2017/559 Esas
KARAR NO:2020/147 Karar

DAVA: Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:13/06/2017
KARAR TARİHİ:04/03/2020

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA/
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının … A.Ş’nin davalı …Ş’ye olan 411.949,41 TL borcunu temin için rehin sözleşmesi akdetmek sureti trafikte kendisi adına tescili … plakalı araçların kaydına rehin konması için rehin sözleşmesi yapıldığını ancak rehin sözleşmesinde tarih olmadığı için rehin sözleşmesinin geçersiz olduğunu, sözleşme tarihinin davacının sorumluğunu belirlemek için de gerekli olduğunu, bu kapsamda davacının sözleşmenin akdinden önce doğan borçlardan sorumlu tutulamayacağını, keza sözleşmede yer alan “rehin veren, kendisinin ve/veya … San. Ve Tic. A.Ş.’nin her türlü kredi sözleşmelerinden veya her ne sebeple olursa olsun doğmuş ve doğacak kefalet dahil her türlü borçlarının teminatı olarak” şeklindeki hükümle davacının belirsiz bir borç miktarı altına sokulduğunu, oysa sözleşme ile rehin verenin sorumlu bulunacağı azami limitin belirtilmesi gerektiğini, sözleşmenin davacıya okutulmadan imzalatılmasının TMK’ya aykırı olduğunu ancak tüm bunlara rağmen geçersiz sözleşmeye dayalı olarak …. İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı takip dosyası üzerinden takip yapılmak sureti ile tüm araçların trafikten men edildiğini, kaldı ki 2015 yılında tüm borcun ödendiğini tüm bu nedenlerden rehin sözleşmesinin geçersizliğinin tespiti ile tamamen, bu kabul edilmediğinde kısmen iptalini, bu sözleşmeye dayanılarak açılmış olan icra takiplerinin tedbiren dava sonuna kadar durdurulmasını ve icra takiplerinin iptalini talep ve dava etmiştir.

SAVUNMA/
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı ve …. Ve Tic. A.Ş. aleyhine …. İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyası üzerinden davacının maliki bulunduğu ve dava konusu araçlara ilişkin rehnin paraya çevrilmesine ilişkin takip başlatıldığını, söz konusu takibe …. Ve Tic. A.Ş.’den olan muaccel ve meri alacaklar ile bu firmanın keşidecisi ve cirantası olduğu … Ltd. Şti.’nin müvekkiline ciro yoluyla devredilen çeklere ilişkin alacaklarının konu edildiğini, müvekkilinin …. Ve Tic. A.Ş.’den olan alacakları ile ilgili olarak …. İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını, … Ltd. Şti.’den olan alacaklarının tahsili için temlik cirosu ile devredilen …. Ve Tic. A.Ş.’nin keşidecisi olduğu 19/01/2015 tarihli, 150.000,00 TL bedelli, 10/12/2015 tarihli, 150.000,00 TL bedelli ve 02/03/2016 tarihli, 148.710,00 TL bedelli çeklerle ilgili olarak …. İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyası ile takip başlatıldığını, …. A.Ş.’nin keşidecisi olduğu, …. Ve Tic. A.Ş.’nin ciranta olduğu ve karşılıksız olan 09/02/2016 tarihli, 149.750,00 TL bedelli ve 23/02/2016 tarih, 149.250,00 TL bedelli çeklerle ilgili olarak …. İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını ve bu takibin haricen tahsilatla kapatıldığını, müvekkili banka ile imzalanan rehin sözleşmesinin geçerliliğini koruduğunu, müvekkili tarafından başlatılan icra takiplerinin kesinleştiğini ve davacıların bu şekilde sözleşmenin iptalini talep etmelerinin haksız ve hukuka aykırı olduğunu, bu nedenlerle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
BİRLEŞEN DAVA/
Birleşen davada davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalı banka … şubesi arasında geçersiz ve tarihsiz Taşıt Rehin Sözleşmesi imzalandığını, davaya konu rehin sözleşmesi yürürlükte bulunan tüm yasal düzenlemelere aykırı olduğunu belirterek bu sözleşme sebebi borçlu olmadıklarının tespitine karar verilmesini, …. İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyasından açısından iptaline, davalının asıl alacağının % 20’inden aşağı olmamak üzere kötüniyet tazminatına, müvekkiline ait araçlar arasında davalı lehine mevcut rehin kaydının kaldırılmasına, cebri ihale ile satışı yapılan … araç bedeli 38.000,00-TL’nin söz konusu aracın satış tarihi olan 11/07/2017 tarihinden itibaren TCMB avans faizi ile birlikte tahsiline, muhafaza altına alınan … plaka sayılı aracın müvekkil tarafından kullanılamaması sebeb ile ileride değerinin tam belirlenmesi halinde, harcı ikmal edilerek üzere şimdilik 1.000,00-TL ‘nin dava tarihinden itibaren TCMB avans faizi ile birlikte tahsiline, karar kesinleşinceye kadar haciz ve muhafaza altına alınan veya alınması her an söz konusu bulunan plakalı araçların satış ve muhafaza-yakalama işlemlerinin, ihtiyati tedbir yolu ile durdurulmasına, yakalanan … plakalı aracın yediemin sıfatıyla müvekkile teslimine, daha önce açılan ve münhasıran sözleşmenin iptalini talep edilen …. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2017/559 Esas sayılı dosyası ile birleştirilmesine, yargılama ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Birleşen davada dosya üzerinden birleşme kararı verildiği için cevap dilekçesi birleşme sonrası verilmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE/
Esas dava rehin sözleşmesinin iptali, birleşen dava menfi tespit davasıdır.
Esas davada; davacı vekili, davacının … A.Ş’nin davalı …Ş’ye olan 411.949,41 TL borcunu temin için rehin sözleşmesi akdetmek sureti trafikte kendisi adına tescili … plakalı araçların kaydına rehin konması için rehin sözleşmesi yapıldığını ancak rehin sözleşmesinde tarih olmadığı için rehin sözleşmesinin geçersiz olduğunu, sözleşme tarihinin davacının sorumluğunu belirlemek için de gerekli olduğunu, bu kapsamda davacının sözleşmenin akdinden önce doğan borçlardan sorumlu tutulamayacağını, keza sözleşmede yer alan “rehin veren, kendisinin ve/veya … San. ve Tic. A.Ş.nin her türlü kredi sözleşmelerinden veya her ne sebeple olursa olsun doğmuş ve doğacak kefalet dahil her türlü borçlarının teminatı olarak” şeklindeki hükümle davacının belirsiz bir borç miktarı altına sokulduğunu, oysa sözleşme ile rehin verenin sorumlu bulunacağı azami limitin belirtilmesi gerektiğini, sözleşmenin davacıya okutulmadan imzalatılmasının TMK’ya aykırı olduğunu ancak tüm bunlara rağmen geçersiz sözleşmeye dayalı olarak …. İcra Müdürlüğünün … E. Sayılı takip dosyası üzerinden takip yapılmak sureti ile tüm araçların trafikten men edildiğini, kaldı ki 2015 yılında tüm borcun ödendiğini tüm bu nedenlerden rehin sözleşmesinin geçersizliğinin tespiti ile rehin sözleşmelerinin tümden veya kısmen iptali ile rehin sözleşmelerine dayanılarak başlatılan icra takipleri nedeniyle borçlu olmadıklarının tespiti ile iptali talep ve dava edilmiştir.
Birleşen dava (…. ATM. … E.); davacı vekili, davacının, … A.Ş’nin davalı …Ş’ye olan borcunu temin için rehin sözleşmesi akdettiğini sözleşmenin “rehin veren, kendisinin ve/veya … San. ve Tic. A.Ş.nin her türlü kredi sözleşmelerinden veya her ne sebeple olursa olsun doğmuş ve doğacak kefalet dahil her türlü borçlarının teminatı olarak” şeklindeki hükmü ile davacının belirsiz miktar borcun altına sokulduğunu, sözleşmenin TBK. m. 27 kapsamında ahlaka aykırı ve geçersiz olduğunu, kefalete ilişkin hükmün genel işlem şartı niteliğinde olması nedeni ile yazılmamış hükmünde olduğunu tüm bu nedenlerden sözleşme nedeni ile borçlu olmadıklarını tespitine, …. İcra Müdürlüğünün … E. Sayılı takip dosyasının davacı bakımından iptaline, davacıya ait …, …, …, …ve … plakalı araçların kaydına konulan rehinlerin iptali ile kaldırılmasına, … plakalı aracın satılması sureti ile tahsil edilen 38.000.00 TL.nin 11.07.2017 tarihinden istirdadına, … plakalı aracın kullanılmaması nedeni ile oluşan zarara mahsuben şimdilik 1.000.00 TL.nin dava tarihinden faizi ile birlikte tahsili ve iş bu davanın …. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2017/559 E. Sayılı dosyası ile birleştirilmesini talep ve dava etmiştir. …. ATM. 29.11.2017 tarih ve … E. ve … K. sayılı kararı ile dava mahkememizin iş bu davası ile birleştirilmiştir. Ancak birleşen dava mahkememizin 04/03/2020 tarihli duruşmada verilen ara kararı ile tefrik edilmiş ve kalemce yapılan araştırma neticesinde tefrik edilen dosyanın mahkememizin … E. sayılı dosyası üzerinden kayıt gördüğü anlaşılmıştır.
İhtilaf; taraflar arasında yapılan taşıt rehin sözleşmesinin geçerli olup olmadığı geçerli ise davacının sorumlu olacağı borç olup olmadığı ve varsa miktarını tespit noktasında toplanmaktadır. Ancak taraflar arasında belgeler ile banka kayıtlarının incelenmesi hukuk dışında özel ve uzmanlık bilgisin gerektirdiğinden HMK. m. 266 kapsamında talep veya re’sen bilirkişi incelemesine başvurulabilecektir.
Dosya içerisinde ıslak imzalı örneği bulunan bila tarihli “taşıt rehin sözleşmesi”nin 1. maddesinin “rehin veren, kendisinin ve/veya … San. ve Tic. A.Ş.nin her türlü kredi sözleşmelerinden veya her ne sebeple olursa olsun doğmuş ve doğacak kefalet dahil her türlü borçlarının teminatı olarak” şeklindeki hükmü ile davacı ile davalı arasında davacıya ait …, …, …, …, …ve … plakalı araçların … San. ve Tic. A.Ş.nin doğmuş ve doğacak borçlarını temin için davalıya rehin verildiği görülmektedir. Hukukumuzda sözleşme serbestisi kapsamında doğmuş ve doğacak borçlar için rehin verilmesini yasaklayan bir hüküm bulunmadığı için davacının doğmuş ve doğacak borçlar için rehin verilmiş olduğu anlaşılmaktadır.
… Emniyet Müdürlüğü’nün 07.11.2018 tarihli cevabi yazısından; … tarafından … sayılı elektronik şerh ile …, …, …, …, …ve … plakalı araç kayıtlarına 06.10.2015 tarihli rehin kaydının eklenmiş olduğu görülmektedir. Bu kapsamda sözleşme gereği kaydi rehin şerhinin 6.10.2015 tarihinde trafik kaydına işlendiği görülmektedir.
Davalı bankanın …. Noterliği’nin 24 Haziran 2016 tarih ve … yevmiye nolu evrakı üzerinden davacı aleyhine keşide ettiği ihtarname ile lehine rehin verilen … San. ve Tic. A.Ş.nin banka ile yapmış olduğu kredi sözleşmelerinden kaynaklanan borç nedeni ile hesaplarının 20.10.2015 tarihi itibariyle kat edildiği ve borcun 229.396,13 TL. olduğu, iade edilmeyen çek karneleri nedeni ile 54,760.00 TL. gayri nakdi riskleri bulunduğunu ve … San. ve Tic. A.Ş.nin, keşideci ve ciranta sıfatı ile kendilerine verilen ve ciro edilen çeklerin karşılıksız çıkması nedeni ile 24.6.2016 tarihi itibariyle 821.766.19 TL. alacakları olduğunu, bu alacaklara mahsup edilmek üzere, rehin edilen araçların kasko bedeli olan 344.000.00 TL’nin iş bu ihtarnamenin tebliğinden üç gün içinde ödenmesi aksi halde rehinli araçların para çevrilmesi sureti ile takibe geçileceği ihtar edilmiş ve bu ihtarın 28.06.2016 tarihinde davacıya tebliğ edildiği görülmektedir. Bu kapsamda davacının davalıya olan sorumluğunun araçların kasko bedeli ile sınırlı olduğu davalı tarafından da kabul edilmiş olmaktadır.
…. İcra müdürlüğünün … E. sayılı dosyası üzerinden düzenlenen ödeme emri ile davalının, davacı aleyhine, 02.08.2016 tarihinde, taşınır rehninin paraya çevrilmesi için, taşıt rehin sözleşmesi ve banka kredi sözleşmelerine dayanarak, rehinli araçların kasko bedeli olan 344.000.00 TL’nin tahsili için takip başlatıldığı ve takibin itirazsız kesinleştiği görülmektedir. Dosya kapsamı ile davacının bu takibe dayanak taşıt rehin sözleşmesindeki imzaya itiraz etmeyerek imzayı ikrar ettiği görülmektedir. Kaldı ki dosya içiresinde örneği bulunan 10.10.2016 tarihli dilekçeden davacı borçlunun vekili aracılığı ile bu takip dosyasına konu borca itirazdan feragat ettiği ve böylelikle borcu kabul ettiği görülmektedir.
Davacı, …. Noterliğinin 24.10.2016 tarih ve … yevmiye nolu evrakı üzerinden davalıya yönelik olarak keşide ettiği ihtarname ile banka ile varılan sözleşme gereği kendisine ait altı araç üzerine rehin konduğunu, rehinli araçlar karşılığında borcun kendisi tarafından ödendiğini bu sebepten …. İcra Hukuk Mahkemesinin 2016/731 E. Sayılı davası üzerinden açtığı davadan feragat ettiğini, ödeme ile birlikte rehinlerin terkin edileceğinin taahhüt edilmesine rağmen başka borçlar bahane edilmek sureti ile rehinlerin terkin edilmesinden kaçınıldığını, aktedilen sözleşme nedeni ile yeni kredi verilmemesi ve borcun artırılmaması ve rehinlerin üç gün içinde kaldırılması husus ihtar edilmiştir. Davacının kat ihtarı ile oluşan ve rehinli araçların kasko bedelleri kadar borç dışında yeni borçlardan sorumlu tutulamayacağı, kaldı ki davacının …. Noterliğinin 24.10.2016 tarih ve … yevmiye nolu evrakı üzerinden keşide ettiği ihtarname ile yenilik hak doğuracak şekilde taşıt rehin sözleşmesini fesh etmiş olması karşısında davacının fesihten sonra kullandırılan kredilerden kaynaklanan borçtan sorumlu olmayacağı açıktır. Bu kapsamda fesihten önce doğan borçlar (borçlu, davacı veya üçüncü kişi tarafından) tamamen veya araçların kasko bedeli kadar davacı tarafından ödenmekle davacının rehinden kaynaklanan borcu sona ereceği gibi rehinler de serbest hale gelecektir.
Bu kapsamda Emekli Banka Müdürü …’tan alınan 16.7.2018 tarihli bilirkişi raporu ile; davacı ile davalı arasında bila tarihli taşıt rehin sözleşmesi imzalandığı, bu sözleşme ile davacının, davalı ile … San. ve Tic. A.Ş. arasında akdedilen kredi sözleşmelerden kaynaklanan doğmuş ve doğacak borçları temin için kendisine ait ve plakaları sözleşmede belirtilen araçları rehin verdiğini, … San. ve Tic. A.Ş.nin cari kredi borcunun 131.702.74 TL. olduğunu ve ancak rapor tarihi olan 16.7.2018 tarihi itibariyle borç bulunmadığını, ayrıca davalı bankanın çeklerden dolayı da borcu bulunmadığını, ancak davalının …. İcra Müdürlüğünün … E. Sayılı takip dosyası üzerinden icraya konan 3 adet çek nedeni ile 448,710 TL. alacağı bulunduğunu, yine davalının …. İcra Müdürlüğünün … E. Sayılı takip dosyası üzerinden icraya konan 2 adet çek nedeni ile 358.298,33 TL. alacağı bulunduğunu, ancak bankada yapılan inceleme esnasında bu dosya kapsamı ile alacak olmadığının beyan edildiği ve bu hususun icra dosyasına bildirildiği ve fakat belge ibraz edilmediği, sonuç olarak davalı banka tarafından cari hesaptan kaynaklanan alacaktan fazla olak 64.332,58 TL. fazla alacak talebinde bulunulduğu, davalı bankanın çeklerden dolayı riski bulunmadığı tespit edilmiştir.
Banka Emekli Müdürü …’dan alınan 30.09.2019 tarihli bilirkişi raporu ile; rehni araçların kaydına 06.10.2015 tarihinde işlendiği ve bu tarihten sonra bankanın kredi müşterisine kredi kullandırmadığı tespit edilmiştir.
Her iki rapor arasındaki çelişki nedeni ile Emekli Banka Müdürü …’tan alınan 11.02.2020 tarihli ek rapor ile; davalı bankada yerinde yapılan inceleme ve banka görevlilerince kendisine sunulan 10.02.2010/NO:BK-… sayılı yazıdan …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E. sayılı davanın açıldığı 12.06.2017 tarihi itibariyle … San. ve Tic. A.Ş.nin bankaya borcu olmadığı tespit edilmiştir.
Dosya kapsamı hep birlikte değerlendirildiğinde, taraflar arasında yapılan taşıt rehin sözleşmesinin geçerli olduğu, tarafların sözleşme serbestisi kapsamında doğmuş ve doğacak borçlar için rehin verebileceği ve ancak rehin veren davacının rehin verilen araçların kasko bedeli ile sınırlı olmak şartıyla bu sınır içinde kalan borçtan sorumlu olacağı, nitekim davacı borçlunun rehinlerin paraya çevrilmesi amacı ile …. İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı dosyası üzerinden yapmış olduğu takibe konu borca gerek itiraz etmeyerek takip dayanağı belgedeki imzayı ikrar etmiş olması ve gerekse de 10.10.2016 tarihli dilekçesi ile bu takibe konu borca yönelik itirazlarından feragat etmiş olması nedeni ile borcu kabul etmiş olması nedeniyle kasko bedeli kadar borcun davacının kabulünde olması ve ancak takip sonrası kullandırılan krediler nedeniyle oluşan borçtan davacı rehin verenin sorumlu tutulamayacağı, nitekim dosya üzerinden ve banka kayıtları incelenmek suretiyle alınmış olan raporlar ile iş bu dava tarihi 12/06/2017 tarihi itibariyle davacının bankaya borcu olmadığının tespit edilmiş olması nedeniyle taşıt rehin sözleşmesinin geçersiz olduğu yönündeki davanın reddine ve dava tarihi itibariyle davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davanın KISMEN KABUL KISMEN REDDİ İLE;
1-Dava konusu rehin sözleşmesinin geçersizliği nedeniyle iptali yönündeki talebin REDDİNE,
2-Menfi tespit istemine yönelik talebin kabulü ile dava tarihi olan 12/06/2017 tarihi itibariyle rehin sözleşmesinden dolayı davacının davalıya borçlu olmadığının TESPİTİNE,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesaplanan 16.428,56 TL nispi karar harcından, 853,88 TL peşin harç ile 4.107,14 TL tamamlama harcının mahsubu ile noksan kalan 11.467,54 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
Davacı lehine kabul edilen kısım yönünden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 25.285,00 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
Davalı lehine reddedilen kısım yönünden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 25.285,00 TL nispi vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
Davacı tarafından yapılan toplam 973,00 L yargılama giderinden davanın kabul red miktar ve oranı göz önüne alınarak hesaplanan 486,50 TL yargılama gideri ile 853,88 TL peşin harç, 4.107,14 TL tamamlama harcı, 31,40 TL başvuru harcı toplamı 5.478,92 TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
Davalı tarafından yapılan toplam 55,00 TL yargılama giderinden davanın kabul red miktar ve oranı göz önüne alınarak hesaplanan 27,50 TL yargılama giderinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine, bakiye kısmın davalı üzerinde bırakılmasına,
Taraflarca yatırılan bakiye gider avansının kararın kesinleşmesi halinde yatırana iadesine,
Taraf vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi’nde İSTİNAF yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 04/03/2020

Katip …
e-imza

Hakim …
e-imza