Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2016/488 E. 2018/1144 K. 21.11.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2016/488 Esas
KARAR NO : 2018/1144

DAVA : Alacak (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 09/05/2016
KARAR TARİHİ : 21/11/2018

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA/
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkil şirket yaptığı satışlar sonucu müşterilerinden aldığı ve yetkili hamili olduğu aralarında dava konusu çeklerin de yer aldığı bir kısım çeklerinin kayıtlarında mevcut olmakla birlikte kasalarında mevcut olmadığını tespit ettiğini, tüm aramalarına rağmen bulunamadığı çekler için dava açarak çeklerin durumunun tespitini ve iptaline karar verilmesi talep edildiğini, 15.04.2015 tarihinde yapılan duruşma sırasında …’nin dava konusu çeklerden … Bankası … Şubesinin 30.04.2014 tarihli 3.797.86.-TL bedelli çek ile … Bankası’na 25.03.2014 tarihli 12.000.-TL bedelli çek yönünden meşru hamil olduğu iddiası ile müdahale talebinde bulunduğu öğrenildiğini, müvekkile verilen süre içinde işbu davayı açarak müvekkilin meşru hamil olduğu çeklerin müvekkile İADESİNE karar verilmesini talep etmek zorunlu olduğunu, müdahale dilekçesinde müvekkilin 30.04.2014 keşide tarihli çekin keşidecisinin … olduğunu bildirdiğini, 25.03.2015 tarihli 12.000.-TL bedelli çekinin ise son ve yetki hamil … cirosu ile müvekkil şirkete teslim edilmiş olduğunu beyanla çek iptal davasındaki maddi hatasını düzelttiğini, davanın kabulüne 3.797.86.-TL bedelli çek ile 12.000,-TL çeklerin müvekkil şirkete iadesi talep edilmiştir.
SAVUNMA/
Davalı vekilinin dava dilekçesine karşı vermiş olduğu cevap dilekçesinde özetle; Davanın yetkisiz mahkemede açıldığını, davanın esastan da reddi gerekmekte olduğunu, faktoring şirketi Kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde kombiyo senetlerine dayalı olsa bile, bir mal veya hizmet satışından doğmuş fatura ile tesvik edilmeyen alacaklar Kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde tesvik edilemeyen mal ve hizmet satışına bağlı doğacak alacakları devir alamaz veya tahsilini üstlenmediğini, mahkemenin yetkisiz olduğundan yetkisizlik kararı verilmesine, dosyanın yetkili olan İstanbul Asliye Ticaret Mahkemesi’ne gönderilmesine ve davanın reddine talep edilmiştir. yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini beyan etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE/
Dava 6102 sayılı yasanın 792. maddesi kapsamında rıza dışı elden çıkan çekin istirdadı davasıdır.
Davacı, yaptığı satışlar sonucu müşterilerinden aldığı ve yetkili hamili olduğu ve kayıtlarında mevcut, aralarında, … Bankası … Şubesi 30/04/2014 tarih … hesap ve … seri ve 3.797,86 TL bedelli çek ile … Bankası … Şubesi 25/03/2014 tarih … hesap ve … seri ve 12.000,00 TL bedelli çeklerinde bulunduğu birçok çekin kasalarında mevcut olmadığının tespit ettiklerini bu nedenle … 4. Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası üzerinden çek iptali davası açtıklarını bu dava dosyası üzerinden tedbiren çek ödeme yasağı kararı verildiğini, bu davaya …’nin meşru hamil sıfatıyla müdahale talebinde bulunması üzerine mahkemece tarafımıza çeklerin iadesi davası açılmak üzere 3 hafta süre verildiğini ve bu nedenle çeklerin iadesine yönelik işbu davayı açtıklarını, davalı …Ş. Müdahale dilekçesinde bu çekleri …’dan aldıklarını bildirmiş ise de bu kişiyle aralarındaki factoring sözleşmesini ibraz etmediklerini, çeklerin çalınmak neticesinde davacı şirketin elinden çıktığını bu nedenle iadesini talep ve dava etmiştir.
Dava dosyasına mübrez çek örnekleri incelendiğinde,
… Bankası … Şubesi, …-30/04/2014 keşide tarihli, … hesap ve … seri nolu ve 3.797,86 TL bedelli çekin keşidecisinin … Ltd. Şti., lehtarının … Ltd. Şti. Ve ciro zincirinin sıra ile … Ltd. Şti., …, … Şti., … ve … Şeklinde olduğu ve bu çekin 30/04/2014 tarihinde muhatap bankaya ibraz edildiği,
… Bankası … Şubesi, 25/03/2014 tarih, … hesap ve … seri ve 12.000,00 TL miktarlı çekin keşidecisinin …. Şti., Lehtarının … ve ciro zincirinin …, …, …, … Şti., … ve … Olduğu ve çekin muhatap bankaya ibraz edilmiş olduğu görülmektedir.
Mali müşavir bilirkişi …’den … 11. Asliye Ticaret Mahkemesinin … Talimat sayılı dosyası üzerinden alınan 02/01/2018 tarihli bilirkişi raporu ile; davacının incelenen 2013 ve 2014 yılı ticari defterlerinin açılış ve kapanış tasdikleri dahil usulüne uygun tutulmuş olması nedeniyle davacı lehine delil olma özelliğine sahip olduğu, “… Bankası … Şubesi, 25/03/2014 tarih, … hesap ve … seri ve 12.000,00 TL miktarlı çekin” ‘de … ile davacı arasındaki ticari ilişkiden davacıya geçtiği ve 01/11/2013 tarih … yevmiye ile “… Bankası … Şubesi, İstanbul-30/04/2014 keşide tarihli, … hesap ve … seri nolu ve 3.797,86 TL bedelli çekin” … Şti. İle davacı şirket arasındaki ticari ilişkiden davacıya geçtiği ve 02/11/2013-0383 yevmiye ile davacı şirketin defterlerinde kayıt gördüğü, böylelikle davacının bu çeklerde belirli bir dönem yetkili hamil olduğu tespit edilmiştir.
Oysa rıza dışı elden çıkan bir çekin istirdadı için, 6102 sayılı TTK.nun 792. maddesinin “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790 ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” şeklindeki hükmü gereği davacının, hamilin meşru hamil olduğunu ispat etmek yanında iktisap edenin kötüniyetli olduğunu veya ağır kusuru olduğunu ispat etmesi gerekir. Aksinin kabulü kıymetli evrakın mücerretlik ilkesini ortadan kaldırır.(bkz. Yargıtay 11. HD. 08.02.2016 tarih 2015/9998 E. ve 2016/1058 K.)
Kaldı ki 6361 sayılı FKFFŞK’nun 9/2-3.bendi ile faktoring şirketlerine kambiyo senetlerine dayalı olsa bile bir mal ve hizmet satışından doğmuş fatura ile tevsik edilemeyen alacaklar ile kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde tevsik edilmeyen mal ve hizmet satışına bağlı doğacak alacakları devir alıp tahsilini sağlayamayacakları ve aynı faturaya dayalı olarak birden çok faktoring şirketine yapılan kısmi temliklerin toplam fatura miktarını aşamayacağı ve ancak bir kambiyo senedinin ciro yoluyla faktoring şirketine devri halinde kambiyo senedinden dolayı kendisine başvurulan kişi, düzenleyen ve önceki hamillerden biriyle kendi arasında doğrudan doğruya var olan ilişkilere dayanan def’ileri faktoring şirketine karşı ileri süremeyeceği ve ancak bu def’ileri faktoring şirketinin kambiyo senedini iktisap ederken bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olması halinde ileri sürebileceği öngörülmüştür.
Bu açıklamalar ışığında somut olaya bakıldığında, istirdatı talep edilen çeklerin davacının hamili bulunduğu çeklerin rıza dışı elden çıkmış olmasının çeklerin istirdatı için yeterli olmadığı ve davacının TTK’nın 792. Maddesi ve 6361 sayılı FKFFŞK’nun 9/2-3.bendi kapsamında davalı faktoring şirketinin bile bile borçlunun zararına hareket ettiğini ispat etmesi gerektiği ancak tüm dosya kapsamıyla bu hususu ispat edemediği anlaşıldığından subut bulmayan davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda belirtildiği üzere;
Subut bulmayan davanın REDDİNE,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince alınması gereken 35,90 TL maktu karar harcının peşin yatırılan 269,79 TL harcın mahsubu ile bakiye 233,89 TL harcın kararın kesinleşmesi ve talep halinde davacıya iadesine,
Davalı …Ş. lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince red edilen miktar üzerinden hesaplanan 2.180,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
Taraflarca yatırılan bakiye gider avansının kararın kesinleşmesi halinde yatırana iadesine,
Davacı vekilinin yüzüne karşı, davalıların yokluğunda gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi’nde İSTİNAF yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 21/11/2018

Katip …
¸e-imzalı

Hakim …
¸e-imzalı

Harç / Masraf Dökümü
Peşin Harç : 269,79 TL
Karar Harcı : 35,90 TL
Bakiye Harç : 305,69 TL

Davacı Gider Avansı
Yatırılan Avans: 2.314,00 TL

Yargılama gideri detayları
Bilirkişi Ücreti: 600,00 TL
Posta Giderleri: 1.050,00 TL