Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2015/423
KARAR NO : 2021/862

DAVA : MENFİ TESPİT (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 20/04/2015
KARAR TARİHİ : 07/12/2021

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı dava dilekçesi ile ciro yolu ile kendisine geçen ve hamili olduğu 7 adet çekin hırsızlık sonucu çalındığını, bu olayla ilgili … Cumhuriyet Başsavcılığı … soruşturmanın devam ettiğini, … 6. Asliye Ticaret Mahkemesi … Esaslı dosyada çalınan çeklerin iptali davası açıldığını, bu davaya müdahil olan davalı … şirketinin davaya konu 4 adet çekin … ile aralarındaki factoring sözleşmesi kapsamında kendisine ciro edildiğini, bu çeklerin;
Keşideci
Banka
Keşide Tarihi
Çek No
Miktar
…
…
31/11/2014
…
4.000,00 TL
…
…
30/09/2014
…
4.560,00 TL
…
…
30/09/2014
…
2.600,00 TL
…
…
30/11/2014
…
1.450,00 TL
olduğunu, davalının mevzuatın kendisine yüklediğini yükümlülükleri yerine getirmediğini, 2.600 TL’lik çekte davacının imzası taklit edilerek … tarafından …’a ciro edildiğini, diğer 3 çekin ise hamiline ciro edilmiş olması sebebiyle davacı cirosunu yapmadan sanki kendisine doğrudan ciro edilmiş gibi ciro ederek …’a ciro edildiğini, daha sonrada bu çeklerin … tarafından factoring sözleşmesi çerçevesinde davalıya ciro edildiğini, … ile… arasında herhangi bir ticari ilişki olmadığını, davacının bu kişilere borcu olmadığını, factoring şirketlerinin kambiyo senedi olsa bile bir mal veya hizmet satışından doğmuş veya doğacak fatura veya benzeri belgelerle tevsik edilemeyen alacakları satın alamayacaklarını veya tahsilini üstlenemeyeceklerini, bu nedenle factoring şirketinin fatura temliklerinde faturaya ek olarak mal ve hizmetin teslimini belgeleyen sevk irsaliyesini de alması gerektiğini,… tarafından …’ya satılan 6.900 kg inşaat demirine ilişkin 02/05/2014 tarih … sıra nolu irsaliyeli faturanın malı ala
nın imzasının olmaması ve satıcı tarafından taşındığına ilişkin belge olmadığından mevzata uygun olmayan kötü niyetle düzenlenen bir belge olduğunu, faktoring şirketinin de bundan sorumlu olduğunu, bu nedenlerle dava konusu çekler için ihtiyati tedbir kararı verilerek dava konusu 4.000 TL ve 1450 TL bedelli çeklerden dolayı 5.450 TL’nin davalıdan tahsil ettiği tarihten itibaren işleyecek reeskont faiziyle birlikte tahsil edilerek davacıya verilmesini, geriye kalan iki çek olan 4.560 TL ve 2.600 TL miktarlı çekler yönünden ise davacının borçlu olmadığının tespitine karar verilerek bu iki çekin istirdatı ile davacıya iadesi için dava açmıştır.
Davalı cevap dilekçesinde, dava dışı … ile (…) davalı arasında 13/05/2014 tarihinde factoring sözleşmesi yapıldığını, 4 adet çekin 4.560 TL ve 2.600 TL bedelli olan çeklerde tedbir kararı nedeniyle (… 6. Asliye Ticaret Mahkemesi kararı nedeniyle) davacı hakkında icra işlem yapılamadığını, çek bedellerinin de tahsil edilemediğini, 4.000 TL ve 1.450 TL bedelli çekler yönünden açılan istirdat davasının reddi gerektiğini, istirdat davasının şartlarından birisinin de paranın cebri icra tehdidi altında ödenmesi şartının bulunduğunu, bu iki çek bedelinin davacı tarafından ödenmediğini, dava dışı çek keşidecileri tarafından gerçekleştiğini, her 4 çekinde factoring sözleşmesi çerçevesinde alınıp yasal mevzuat gereği gerekli araştırmanın yapıldığını, mevcut mal ve hizmet ilişkisini tevsik eden faturaya dayanılarak her 4 çekin alındığını, ödemenin …’a yapıldığına dair dekont suretinin eklendiğini, Türk Ticaret Kanununun 792. maddesi kapsamında iyiniyetli olduklarını, davacı …’in 2.600 TL meblağlı çek dışındaki diğer 3 çekte cirosunun dahi bulunmadığını, menfi tespit ve istirdat davasının reddini, %20 icra inkar tazminatı talep etmiştir.
Davacının davası iki çek hakkında menfi tespit diğer iki çek hakkında ise istirdat davasıdır. Çekler incelendiğinde davacı …’in 2.600 TL bedelli çekte lehtar ve 1.ciranta olarak imzası vardır. Diğer 3 çekte davacı …’in ismi imzası bulunmamaktadır. Bu durumda dava konusu 4.000 TL, 4.650 TL, 1.450 TL çekler yönünden davacının dava açmakta dava şartı olan aktif husumet ehliyeti yoktur. Davacı bu çeklerin yetkili meşru hamili olduğunu geçerli delillerle ispatlayamadığından bu 3 çek yönünden aktif husumet yokluğundan davanın reddi yoluna gidilmiştir. Bilirkişi …’in raporu da incelendiğinde dava konusu çeklerin davacı …’in ticari defterlerine işlenmediğini tespit etmiştir. Bir an için davacının ciro dışında bu 3 çek için hamil olduğunu düşünsek bile davacı tarafın meşru hamil olarak bu çekleri alıp iradesi dışında elinden çıktığına dair dosyaya delil sunulmadığından bu 3 çek yönünden aktif husumet yokluğundan davacının davasının reddi yoluna gidilmiştir. Davacının isminin geçtiği tek çek olan 2.600 TL bedelli keşidecisi …, 30/09/2014 keşide tarihli, …bankasına ait çekin lehtarı davacı …’dir. Davacının çekin cirosunda bulunan imzanın incelemesi yapılmış olup bu imzanın sahte olduğu grafoloji raporu ile tespit edilmiştir. Ayrıca alınan bilirkişi raporuna göre ve de … Vergi Dairesi ile Meram Vergi Dairesi’nin cevabi yazılarından … isimli cirantanın sahte fatura ticareti yaptığı bunu komisyon karşılığı yaptığı, …’ın da 30/09/2014 tarihi itibarıyla işini terk ettiği hakkında vergi incelemesi olduğu şeklindedir. Ancak … Vergi Dairesi cevabi yazısına göre dava dışı …’nın işi terk tarihi 31/12/2014 olup, … Vergi Dairesi’ne göre …’ın işi terk tarihi ise 30/09/2014 tarihidir. Vergi incelemeleri ise vergi tekniği raporunun tarihinin 27/06/2016 olup tüm bu tarihler factoring sözleşmesinden sonraki tarihler ise de Mahkememizce davalının dava dışı … ve … hakkında yeterli istihbaratı toplamadığı, vergi dairelerinden ve diğer kurumlardan yeterli araştırma yapmadığını, dolayısıyla 2.600 TL çek için sorumlu olduğu kanaatine varılarak davacının isminin geçtiği tek çek olan 2.600 TL çek için açtığı davada davalının sorumlu olduğu kanaatine varılmıştır. Davacı 2.600 TL bedelli çek için borçlu olmadığının tespiti ve çekin istirdatı davası açmıştır. Dava konusu bu çek üzerinde … 6. Asliye Ticaret Mahkemesi tarafnıdan konulan tedbir vardır. Davacının 2.600 TL ‘lik çek için açtığı dava Türk Ticaret Kanununun 792. maddesine göre kural olarak çeki elinde bulunduran kötü niyetli ve ağır kusurlu ise çeki veya bedelini ödemelke yükümlüdür. Olayımızda davalı factoring şirketi olup özel mevzuat gereği factoring şirketleri diğer kişilere göre daha fazla araştırma yapmakla yükümlüdürler. Davalı her ne kadar …’dan fatura ve bazı belgeler almış ise de gerek …’ın gerekse de …’nın durumunu vergi dairesi ve diğer kurumlardan yeterince araştırmadığından olayımızda ağır kusurlu bulunmuştur. Bu kusuru nedeniyle 2.600 TL çek için davacıya karşı sorumludur. Bu çek için davanın kabulü yoluna gidilmiştir.
Tarafların kötü niyet tazminat talepleri var ise de İcra İflas Kanunu gereği icra müdürlüğünde devam eden bir icra takibi yoktur. Davacının açtığı dava İcra İflas Kanununun 72. maddesine göre istirdat davası olmayıp Türk Ticaret Kanununun 792. maddesine göre çeklerin çalınmasından dolayı açmış olduğu bir istirdat davasıdır. Bu nedenle tarafların kötü niyet tazminat talepleri kabul edilmemiştir.
HÜKÜM/ Gerekçesi yukarıda belirtildiği üzere;
1- Davacının
A)Keşidecisi … olan … Şubesine ait 31.11.2014 keşide tarihli … nolu 4.000,00 TL bedelli,
B)Keşidecisi … olan …bank … Şubesine ait 30.09.2014 keşide tarihli … nolu 4.560,00 TL bedelli,
C)Keşidecisi … olan …bank … Şubesine ait 30.11.2014 keşide tarihli … nolu 1.450,00 TL bedelli çekler için açtığı davanın aktif husumet yokluğu nedeniyle bu çekler yönünden davanın REDDİNE,
2-Davacının keşidecisi …olan…bank … Şubesine ait 30.09.2014 keşide tarihli … nolu 2.600,00 TL bedelli çek için açılan davanın KABULÜ ile; çekin davacının iradesi dışında elinden çıktığından bu çekin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Tarafların icra inkar ve kötü niyet tazminat taleplerinin REDDİNE,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 177,61 TL nispi karar harcının 215,35 TL peşin harçtan mahsubu ile bakiye 37,74 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
Davacı lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 2.600,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
Davalı lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince red edilen miktar üzerinden hesaplanan 5.100,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
Davacı tarafından yapılan toplam 1.367,20 TL yargılama giderinden davanın kabul red miktar ve oranı göz önüne alınarak hesaplanan 281,89 TL yargılama gideri ile 177,61 TL nispi karar harcı ve 27,70 TL başvuru harcı toplamı 487,20 TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
Davacı tarafından yatırılan bakiye gider avansının kararın kesinleşmesi halinde davacıya iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı davalı yanın yokluğunda gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde Bölge Adliye Mahkemesine İSTİNAF YOLU açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 07/12/2021

Katip …
(e-imza)

Hakim …
(e-imza)

Harç / Masraf Dökümü Davacı Gider Avansı Yargılama gideri detayları
Peşin Harç : 215,35 TL Yatırılan Avans : 1.445,60 TL Bilirkişi Ücreti : 1.200,00 TL
Karar Harcı : 177,61 TL Posta ve Diğer Giderler : 167,20TL
Bakiye Harç : 37,74