Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2015/289 E. 2019/757 K. 02.10.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
1.ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO: 2015/289 Esas
KARAR NO: 2019/757 Karar

DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ: 17/03/2015
KARAR TARİHİ: 02/10/2019

Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA/
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı banka tarafından davacı adına … Şubesi’nde TR… no ile açılan hesap üzerinden davacı ile ilgili bankacılık işlemleri yapıldığını, bu hesap üzerinden yürütülen işlemlerden dolayı davacıdan, gelen havale komisyonu, ihracat özel fatura girişi komisyon tahsilatı, proje komisyon tahsilatı, kırtasiye komisyon tahsilatı, peşin ithalat komisyon tahsilatı, ithalat swift komisyon tahsilatı, ithalat kırtasiye komisyon tahsilatı, ithalat peşin komisyon tahsilatı, çek giriş masrafı, teminat mektubu komisyon masrafı, çek ödendi bildirim komisyonu, çek takası müşteri masrafı – normal komisyon, çek numarasına istinaden takasa gönderme komisyon tahsilatı, çek ödemesi havale komisyonu, çek bedeli havalı komisyonu, çek merkez bankası bildirim ücreti, hesap ekstresi komisyonu, eft komisyon tahsilatı, refli işlemi komisyonu, çek karne komisyon tahsilatı, proje ithalat komisyon tahsilatı, ekspertiz ücreti, çek ödendi bildirim komisyonu, ipotek tesis komisyonu, hesaptan komisyon tahsilatı, satıcı ödeme komisyon tahsilatı, müşteri hesap ekstresi komisyon tahsilatı, özel fatura giriş komisyon tahsilatı adı altında tahsilatlar yapıldığını, bu tahsilatların yapıldığının fark edilmesi üzerine banka değiştirilerek başka bir banka ile çalışmaya başladıklarını, bu bankanın yaptığı tahsilat ve kesintiler ile davalı bankanın daha önce yaptığı kesinti ve tahsilatlar arasında fahiş farklar olduğunu, davalı bankanın yaptığı kesinti ve tahsilatların esasen hiç yapılmaması gereken tahsilatlar olması veya fahiş tahsilatlar olması nedeniyle, bu nedenle davalı bankanın yaptığı kesinti ve tahsilatların haksız olduğunu ve iade edilmesi gerektiğini, tüm bu nedenlerden davalı bankanın yaptığı haksız tahsilat miktarının geriye dönük 10 yıl için tespiti ile fazlaya ilişkin hakları saklı tutulmak kaydıyla şimdilik 5.000,00 TL’nin her bir tahsilatın yapıldığı tarihten itibaren Merkez Bankası tarafından uygulanan en yüksek faizi ile birlikte tahsilini talep ve dava etmiştir.

SAVUNMA/
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkilinin tacir olduğunu, bu nedenle tüketici mevzuatının davalı lehine uygulanamayacağını, 6102 sayılı TTK m.20 – 22 düzenlemesi ile tacir olan bankanın yaptığı iş ve işlemlerden dolayı ücret alma hakkına sahip olduğunu, ayrıca 5411 sayılı Bankacılık Kanunu m.144’e istinaden TCMB tarafından çıkarılan tebliğ ile kredi işlemlerinde sağlanacak menfaatlerin ve tahsil olunacak masrafların nitelik ve sınırlarının bankalarca serbestçe belirlenebileceğini, kaldı ki taraflar arasındaki bankacılık işlemlerinin sözleşme serbestisi ilkesine tabi olduğunu, tüm bu nedenlerden davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

DELİLLER VE GEREKÇE/
Dava, bankacılık işlemlerinden kaynaklanan komisyon, masraf ve ücretin tahsili talebidir.
Davacı ve davalı tacir olup aralarında akdettikleri Bankacılık Sözleşmesi 6098 sayılı TBK m.26’da öngörülen sözleşme özgürlüğü ilkesine tabi olup bu kapsamda taraflar sözleşmenin içeriğini kanunda öngörülen sınırlar içerisinde özgürce belirleme hakkına sahiptirler. Ancak bu özgürlük TMK m.2’de öngörülen dürüstlük kurallarına aykırı olarak kullanılamaz. Ayrıca sözleşmede m.21 kapsamında yazılmamış sayılması gereken hükümler ile m.27’de öngörülen kesin veya kısmi hükümsüzlük halleri var ise bu hususların mahkemece resen denetlenmesi gerekir.
Bu kapsamda somut olaya bakıldığında ihtilaf, davalı bankanın sözleşme kapsamında yürütmekte olduğu bankacılık işlemleri nedeniyle yaptığı kesintilerin yapılması mümkün kesinti ve tahsilatlar olup olmadığı, yapılması mümkün kesinti ve tahsilatlar ise bu kesinti ve tahsilatların miktarının belirlenmesi sözleşme hükmü ile tek taraflı olarak davalı bankaya bırakılmış olsa bile davalı bankanın TCMB’nin belirlediği oranlar ve diğer bankaların yaptığı kesinti ve tahsilatlardan yüksek olup olmadığını tespit noktalarında toplanmaktadır.
Ancak bu kapsamda belirlenecek alacak miktarının tespiti için davalı bankanın kayıtları ile TCMB tarafından belirlenen oranlar ile diğer bankaların aynı dönemde uyguladığı oranların incelenmesi hukuk dışında özel ve teknik bilgiyi gerektiren haller olduğundan 6100 sayılı HMK m.266 gereği mahkemenin tarafların talebi yahut kendiliğinden vereceği karar ile bu hususların bilirkişiye tespit ettirilmesi mümkündür.
Dava konusu bankacılık işlemlerinin yapıldığı dönemde TCMB’nin belirlediği komisyon ve tahsilat oranlarının tespiti ile diğer bankaların uyguladığı ücret, komisyon ve masrafların tespiti bakımından TCMB’ye yazılan yazı neticesinde, Merkez Bankası’nın 22/11/2017 tarihli cevabi yazısı ve ekindeki tarifeler ile davamıza konu uyuşmazlığın ilgili bulunduğu dönemlere ilişkin ücret, komisyon ve masraf oranlarının gönderildiği görülmektedir.
Bu kapsamda bankacı bilirkişi…’ten alınan 20/02/2017 tarihli bilirkişi raporu ile; davacı ile davalı banka arasında 22/08/2008 tarihinde 750.000,00 USD, 21/11/2011 tarihinde 3.000.000,00 USD tutarında 2 adet GKS akdedildiği, 3 adet Genel Hesap Ve Bankacılık Hiz. Söz. İle de banka tarafından davacı şirkete çek karnesi verilmesi ve diğer bankacılık işlemlerinin sunulmasına yönelik sözleşme yapıldığı, Genel Hesap Ve Bankacılık Hiz. Söz. m.30.3 ile bu sözleşmeden kaynaklanacak ihtilaflarda davalı bankanın kayıt ve belgelerinin esas alınacağının öngörüldüğü, bu kapsamda davalı bankanın 01/01/2004 – 01/01/2013 tarihleri arasındaki işlemlerini kapsayan belgelerin incelenmesinde, 06/04/2007 -06/11/2007 tarihleri arasında kullandırılan kredilerden dolayı yapılan 6 işlem ile fon kullandırım komisyon tahakkuk bedeli olarak 8.135,79 TL’nin tahsil edildiği, 30/06/2008 – 10/10/2012 tarihleri arasında ise ek nolu projenin komisyon tahsilatı veya ek nolu projenin ithalat komisyon tahsilatı açıklamaları ile 163.926,11 TL tahsilat yapıldığı, böylelikle proje komisyonları adı altında 172.061,90 TL tahsilat yapıldığının, 02/01/2008 – 28/08/2013 tarihleri arasında ise hesap ekstresi komisyonu, eksper ücreti, yurtdışı gelen havale komisyonu, ipotek tesis ücreti, eft normal komisyon tahsilatı, teminat mektubu komisyon masrafı gibi kalemler adı altında komisyon ve masraf olarak 5.959,69 TL tahsilat yapıldığı, 27/12/2007 – 03/12/2013 tarihleri arasında çek masrafı, değerli kağıt vergisi, çek giriş masrafı, çek karne masrafı, karşılıksız çek masrafı takas, çek Merkez Bankası bildirim ücreti, eft normal komisyon tahsilatı gibi kalemler adı altında da 23.481,91 TL tahsilat yapıldığı, 06/04/2007 – 29/11/2013 tarihleri arasında ise peşin ithalat komisyon tahsilatı, swift (akretif olmayan) komisyon tahsilatı, özel fatura giriş komisyon tahsilatı, otomatik komisyon tahsilatı gibi kalemler adı altında 54.157,18 TL tahsilat yapıldığı ancak yapılan bu tahsilat ve kesintilerin diğer banka uygulamaları ile uyumlu olup olmadığı konusunda inceleme yapılabilmesi için mahkemece diğer bankaların uygulamalara ilişkin belgelerin sunulması halinde tespit yapılabileceği, dava dilekçesi ile 10 yılı kapsayan 28 kaleme ilişkin bankacılık işlemlerinden dolayı yapılan haksız tahsilat ve kesintilerin tespiti talep edilmiş olmasına rağmen ne davacının ne de davalının bu taleplerini ve cevaplarını kapsayan ve bu kapsamda yapılacak incelemeye esas oluşturacak bir çalışma yapmadığı tespit edilmiştir.
Taraf itirazları doğrultusunda bilirkişiden alınan 19/02/2018 tarihli bilirkişi raporu ile; kök rapordaki tespitler yinelendikten sonra davalı bankanın bankacılık işlemlerine yönelik olarak yeni bilgi ve belge sunmadığı nedeniyle başkaca bir tespit yapılamayacağı tespit edilmiştir.
Bilirkişi…’in verdiği kök rapora taraflarca itiraz edilmiş olması, ek rapor ile itirazların giderilememiş olması nedeniyle dosyanın mahkememizce resen seçilen bankacı bilirkişi Ahmet Varol’a tevdi üzerine bu bilirkişi tarafından düzenlenen 27/05/2019 tarihli bilirkişi raporu ile; taraflar arasında imzalanan sözleşmenin 4/2. maddesi ile davalı bankanın kredi işlemlerinde sağlanacak faiz dışında bankaya sağlanacak menfaatlerin ve tahsil olunacak masrafların nitelikleri ile azami miktar ve oranlarının TCMB’ce yayınlanacak tebliğlere göre belirleneceğinin öngörüldüğü, bu kapsamda davalı bankanın 2006 – 2013 tarihleri arasında USD cinsinden kullandırılan kredi ödeme planlarında ortalama %2 oranında olmak üzere 169.401,32 USD komisyon alınacağının yazılı olduğu, işbu tutarın davanın açıldığı 17/03/2015 tarihindeki TCMB kuru esas alındığında karşılığının (1 USD = 2 .6236 TL X 169.401,32 USD ) 444.441,30 TL olarak hesaplandığı ancak davalı banka tarafından 2006 – 2013 arası davacı şirketten masraf ve komisyon olarak 5.595,69 TL + 23.481,91 TL + 172.061,90 TL + 54.157,18 TL olmak üzere toplam 255.660,68 TL tahsilat yapıldığı, yapılan bu tahsilatın davalı banka tarafından sözleşme ve ödeme planında öngörülen oran doğrultusunda alınması gereken oran ve miktardan daha az olduğu, ayrıca bu şekilde tahsil edilen masraf ve komisyonların bankaların almış olduğu masraf ve komisyon ortalamasının da altında kaldığı bu nedenle davacının davalıdan talebi mümkün bir masraf ve komisyon alacağı olmadığı tespit edilmiştir.
Tüm dosya kapsamı ile alınan bilirkişi raporu denetime açık ve hüküm kurmaya elverişli olduğundan davanın reddine karar vermek gerekmiştir.

HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davanın REDDİNE,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince alınması gereken 44,40 TL maktu karar harcının peşin yatırılan 85,39 TL harçtan mahsubu ile bakiye 40,99 TL harcın kararın kesinleşmesi ve talep halinde davacıya iadesine,
Davalı lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince red edilen miktar üzerinden hesaplanan 2.725,00 TL maktu vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
Taraflarca yatırılan bakiye gider avansının kararın kesinleşmesi halinde yatırana iadesine,
Taraf vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi’nde İSTİNAF yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı.

Katip
e-imza

Hakim
e-imza

Harç/ Masraf Dökümü
Peşin Harç : 85,39 TL
Karar Harcı : 44,40 TL
Bakiye Harç: 40,99 TL

Davacı Gider Avansı
Yatırılan Avans : 1.575,00 TL

Davalı Gider Avansı
Yatırılan Avans : 0,00 TL

Yargılama Gideri Detayları
Bilirkişi Ücreti : 1.300,00 TL
Posta Giderleri : 168,70 TL